Λέλα Καραγιάννη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1: | Γραμμή 1: | ||
{{πληροφορίες προσώπου}} |
{{πληροφορίες προσώπου}} |
||
Η '''Λέλα (Ελένη) Καραγιάννη''' (24 Ιουνίου 1898 - 8 Σεπτεμβρίου 1944) ήταν [[Έλληνες|Ελληνίδα]] [[Εθνική Αντίσταση (Ελλάδα)|αντιστασιακός]], αρχηγός της οργάνωσης ''Μπουμπουλίνα''. Συνελήφθη από την [[Διεύθυνση Ειδικής Ασφαλείας του Κράτους|Ειδική Ασφάλεια]] και εκτελέστηκε από τους [[Ναζιστική Γερμανία|Γερμανούς]], λίγο πριν την [[Απελευθέρωση]] της Ελλάδας. |
Η '''Λέλα (Ελένη) Καραγιάννη''' (24 Ιουνίου 1898 - 8 Σεπτεμβρίου 1944) ήταν [[Έλληνες|Ελληνίδα]] [[Εθνική Αντίσταση (Ελλάδα)|αντιστασιακός]], αρχηγός της οργάνωσης ''Μπουμπουλίνα''. Συνελήφθη από την [[Διεύθυνση Ειδικής Ασφαλείας του Κράτους|Ειδική Ασφάλεια]] και εκτελέστηκε από τους [[Ναζιστική Γερμανία|Γερμανούς]], λίγο πριν την [[Απελευθέρωση]] της Ελλάδας.<ref>[https://www.tanea.gr/2020/06/23/people/i-sygklonistiki-istoria-tis-lelas-karagianni-i-iroida-tis-ethnikis-antistasis/ Η συγκλονιστική ιστορία της Λέλας Καραγιάννη - Η ηρωϊδα της Εθνικής Αντίστασης, Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ 23/06/2020, ανακτήθηκε στις 3/7/2020]</ref> |
||
==Νεανικά χρόνια και προσωπική ζωή== |
==Νεανικά χρόνια και προσωπική ζωή== |
||
Γραμμή 12: | Γραμμή 12: | ||
==Σύλληψη== |
==Σύλληψη== |
||
Το καλοκαίρι του 1944, η Λέλα Καραγιάννη είχε γίνει και συνεργάτης του κατασκοπευτικού δικτύου [[Απόλλων (οργάνωση)|Απόλλων]], οπότε και συνελήφθη μαζί με πέντε από τα παιδιά της και βασανίστηκε στα [[Αρχηγείο της Γκεστάπο στην Αθήνα|κρατητήρια της οδού Μέρλιν]]. Η σύλληψη έγινε καθώς ο συνεργάτης των Γερμανών, Γιώργος Ριζόπουλος, ζήτησε από την Καραγιάννη να μεσολαβήσει για να τον συνδέσει, μαζί με τον αρχηγό των [[τάγματα ασφαλείας|Ταγμάτων Ασφαλείας]], [[Βασίλειος Ντερτιλής|Ντερτιλή]], με το δίκτυο του Απόλλωνα. Ο Ριζόπουλος όμως συνελήφθη και κατέδωσε την Καραγιάννη με αποτέλεσμα τη σύλληψή της, μαζί με δύο συνεργάτες της. |
Το καλοκαίρι του 1944, η Λέλα Καραγιάννη είχε γίνει και συνεργάτης του κατασκοπευτικού δικτύου [[Απόλλων (οργάνωση)|Απόλλων]], οπότε και συνελήφθη μαζί με πέντε από τα παιδιά της και βασανίστηκε στα [[Αρχηγείο της Γκεστάπο στην Αθήνα|κρατητήρια της οδού Μέρλιν]]. Η σύλληψη έγινε καθώς ο συνεργάτης των Γερμανών, Γιώργος Ριζόπουλος, ζήτησε από την Καραγιάννη να μεσολαβήσει για να τον συνδέσει, μαζί με τον αρχηγό των [[τάγματα ασφαλείας|Ταγμάτων Ασφαλείας]], [[Βασίλειος Ντερτιλής|Ντερτιλή]], με το δίκτυο του Απόλλωνα. Ο Ριζόπουλος όμως συνελήφθη και κατέδωσε την Καραγιάννη με αποτέλεσμα τη σύλληψή της, μαζί με δύο συνεργάτες της. |
||
Η Καραγιάννη είχε αναφέρει ότι, σε μελλοντική απόβαση των Βρετανών, τα Τάγματα Ασφαλείας θα μπορούσαν να "''προσφέρουν μεγάλες υπηρεσίες''"<ref>[http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/17487#page/312/mode/2up Σαμπατακάκης,Θεόδωρος (2003, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών), Οι Βρετανικές υπηρεσίες κατά την περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου στην Ελλάδα σελ 311-312]</ref> |
Η Καραγιάννη είχε αναφέρει ότι, σε μελλοντική απόβαση των Βρετανών, τα Τάγματα Ασφαλείας θα μπορούσαν να "''προσφέρουν μεγάλες υπηρεσίες''".<ref>[http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/17487#page/312/mode/2up Σαμπατακάκης,Θεόδωρος (2003, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών), Οι Βρετανικές υπηρεσίες κατά την περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου στην Ελλάδα σελ 311-312]</ref> |
||
==Εκτέλεση== |
==Εκτέλεση== |
||
Μεταφέρθηκε στο [[στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου]] καιλ ύστερα από λίγο διάστημα, εκτελέστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές στο παρακείμενο [[άλσος Χαϊδαρίου]], μαζί με άλλους 59<ref>Οφειλόμενη τιμή στους τελευταίους εκτελεσμένους από τους Ναζί στο αλσύλλιο Χαϊδαρίου στις 8-9-1944 https://patratora.gr/archives/187300{{Dead link|date=Οκτώβριος 2019 }} ιστοσελίδα patratora.gr, ανακτήθηκε στις 27/9/2016</ref> αγωνιστές της Αντίστασης, στην πλειοψηφία τους συνεργάτες της [[Επιχειρήσεις Ειδικών Αποστολών|S.O.E]] |
Μεταφέρθηκε στο [[στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου]] καιλ ύστερα από λίγο διάστημα, εκτελέστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές στο παρακείμενο [[άλσος Χαϊδαρίου]], μαζί με άλλους 59<ref>Οφειλόμενη τιμή στους τελευταίους εκτελεσμένους από τους Ναζί στο αλσύλλιο Χαϊδαρίου στις 8-9-1944 https://patratora.gr/archives/187300{{Dead link|date=Οκτώβριος 2019 }} ιστοσελίδα patratora.gr, ανακτήθηκε στις 27/9/2016</ref> αγωνιστές της Αντίστασης, στην πλειοψηφία τους συνεργάτες της [[Επιχειρήσεις Ειδικών Αποστολών|S.O.E]], στις 8 Σεπτεμβρίου 1944, περίπου ένα μήνα πριν από την Απελευθέρωση.<ref>[http://www.tovima.gr/society/article/?aid=493165 Η ιστορία της Λέλας Καραγιάννη Ποια ήταν η αγωνίστρια της Αντίστασης που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς, Εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ 15/01/2013, ανακτήθηκε στις 27/9/2016]</ref> Η εκτέλεσή της πιθανόν να ήταν αποτέλεσμα της πολιτικής των [[Σούτσσταφφελ|Ες Ες]], των [[Βάλτερ Σιμάνα]] και [[Βάλτερ Μπλούμε]], η οποία παρέκαμψε την πιο μετριοπαθή πολιτική των Γερμανών στην Ελλάδα εκείνη την περίοδο.<ref>Σαμπατακάκης,Θεόδωρος (2003, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών), Οι Βρετανικές υπηρεσίες κατά την περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου στην Ελλάδα σελ 319-320</ref> |
||
==Υστεροφημία== |
==Υστεροφημία== |
Έκδοση από την 06:58, 3 Ιουλίου 2020
Λέλα Καραγιάννη | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Λέλα Καραγιάννη (Ελληνικά) |
Γέννηση | 24 Ιουνίου 1898 Λίμνη Εύβοιας |
Θάνατος | 8 Σεπτεμβρίου 1944[1][2] Στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου |
Αιτία θανάτου | τραύμα από πυροβολισμό και εκτέλεση[3] |
Συνθήκες θανάτου | θανατική ποινή[3] |
Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | Ελληνικά |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | επαναστάτρια |
Συγγενείς | Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα (προγιαγιά) |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Βραβεύσεις | Δίκαιοι των Εθνών (13 Σεπτεμβρίου 2011)[3] |
Σχετικά πολυμέσα | |
Η Λέλα (Ελένη) Καραγιάννη (24 Ιουνίου 1898 - 8 Σεπτεμβρίου 1944) ήταν Ελληνίδα αντιστασιακός, αρχηγός της οργάνωσης Μπουμπουλίνα. Συνελήφθη από την Ειδική Ασφάλεια και εκτελέστηκε από τους Γερμανούς, λίγο πριν την Απελευθέρωση της Ελλάδας.[4]
Νεανικά χρόνια και προσωπική ζωή
Γεννήθηκε το 1898 στο χωριό Λίμνη της Εύβοιας και ήταν κόρη του Αθανασίου Μηνόπουλου και της Σοφίας Μπούμπουλη. Ο πατέρας της γεννήθηκε στο Πήλι της βόρειας Εύβοιας, ενώ η μητέρα της εικάζεται πως καταγόταν από τις Σπέτσες. Η ίδια έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στην Αθήνα, όπου γνώρισε και παντρεύτηκε τον Σμυρνιό φαρμακοποιό Γεώργιο Καραγιάννη, με τον οποίο απέκτησε επτά παιδιά[5].
Οργάνωση «Μπουμπουλίνα»
Κατά την κατοχή, έγινε μέλος της Αντίστασης, μετατρέποντας το σπίτι της σε αρχηγείο της οργάνωσης «Μπουμπουλίνα». Την οργάνωση δημιούργησε και χρηματοδότησε η ίδια, το 1941. Τον Οκτώβρη του 1941 συνελήφθη και μετά από 7 μήνες απελευθερώθηκε. Στόχος της οργάνωσης ήταν η φυγάδευση Βρετανών στρατιωτών (είχε οργανώσει δίκτυο 150 στρατιωτών) στο Κάιρο αλλά και δολιοφθορές κατά του εχθρού. Η οργάνωση διώχθηκε ανηλεώς από τη Διεύθυνση Ειδικής Ασφαλείας του Κράτους, κάτι που οδήγησε, μεταπολεμικά, στην καταδίκη των μελών της Ειδικής Ασφάλειας[6].
Η Καραγιάννη δημιούργησε και δίκτυο κατασκοπείας το οποίο, μεταξύ άλλων, συγκέντρωσε πληροφορίες για τις κινήσεις των γερμανικών πλοίων, υπέκλεψε σχεδιαγράμματα αεροδρομίων και διοχέτευσε πληροφορίες για Έλληνες συνεργάτες των αρχών κατοχής.[7]
Σύλληψη
Το καλοκαίρι του 1944, η Λέλα Καραγιάννη είχε γίνει και συνεργάτης του κατασκοπευτικού δικτύου Απόλλων, οπότε και συνελήφθη μαζί με πέντε από τα παιδιά της και βασανίστηκε στα κρατητήρια της οδού Μέρλιν. Η σύλληψη έγινε καθώς ο συνεργάτης των Γερμανών, Γιώργος Ριζόπουλος, ζήτησε από την Καραγιάννη να μεσολαβήσει για να τον συνδέσει, μαζί με τον αρχηγό των Ταγμάτων Ασφαλείας, Ντερτιλή, με το δίκτυο του Απόλλωνα. Ο Ριζόπουλος όμως συνελήφθη και κατέδωσε την Καραγιάννη με αποτέλεσμα τη σύλληψή της, μαζί με δύο συνεργάτες της. Η Καραγιάννη είχε αναφέρει ότι, σε μελλοντική απόβαση των Βρετανών, τα Τάγματα Ασφαλείας θα μπορούσαν να "προσφέρουν μεγάλες υπηρεσίες".[8]
Εκτέλεση
Μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου καιλ ύστερα από λίγο διάστημα, εκτελέστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές στο παρακείμενο άλσος Χαϊδαρίου, μαζί με άλλους 59[9] αγωνιστές της Αντίστασης, στην πλειοψηφία τους συνεργάτες της S.O.E, στις 8 Σεπτεμβρίου 1944, περίπου ένα μήνα πριν από την Απελευθέρωση.[10] Η εκτέλεσή της πιθανόν να ήταν αποτέλεσμα της πολιτικής των Ες Ες, των Βάλτερ Σιμάνα και Βάλτερ Μπλούμε, η οποία παρέκαμψε την πιο μετριοπαθή πολιτική των Γερμανών στην Ελλάδα εκείνη την περίοδο.[11]
Υστεροφημία
Μετά θάνατον της απενεμήθη το Βραβείο Αρετής και Αυτοθυσίας από την Ακαδημία Αθηνών και, το 2011, ο τιμητικός τίτλος του Δικαίου των Εθνών από το Γιαντ Βασσέμ, το Ίδρυμα για την Μνήμη των Μαρτύρων και των Ηρώων (βλ. Έλληνες Δίκαιοι των Εθνών), ενώ το 2020 της απενεμήθη ο βαθμός του Ταξιάρχου επί τιμή[12]. Στη συμβολή των οδών Λέλας Καραγιάννη αριθ. 1 και Σταυροπούλου, στην Αθήνα, κοντά στην Πλατεία Αμερικής, υπάρχει η Οικία Λέλας Καραγιάννη. Μαρμάρινη προτομή της Λέλας Καραγιάννη τοποθετήθηκε στην οδό Τοσίτσα στα Εξάρχεια το 1963, έργο της γλύπτριας Λουκίας Γεωργαντή. Στις 26 Σεπτεμβρίου 2016 βανδάλισαν το γλυπτό αποκεφαλίζοντάς το. [13]
Ένα από τα παιδιά της, ο επίσης αντιστασιακός Νέλσων Καραγιάννης, πέθανε στο Ντένβερ των ΗΠΑ στις 12 Νοεμβρίου 1984, έπειτα από καρδιακή προσβολή.[14]
Παραπομπές
- ↑ www
.lifo .gr /san-simera /lela-karagianni-san-simera-ekteleitai-apo-toys-germanoys-i-mpoympoylina-tis-antistasis. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2021. - ↑ www
.ert .gr /ert-arxeio /lela-karagianni-8-septemvriou-1944-2 /. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2021. - ↑ 3,0 3,1 3,2 «The Righteous Among the Nations Database» (Αγγλικά)
- ↑ Η συγκλονιστική ιστορία της Λέλας Καραγιάννη - Η ηρωϊδα της Εθνικής Αντίστασης, Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ 23/06/2020, ανακτήθηκε στις 3/7/2020
- ↑ Αλέξανδρος Λ. Ζαούσης, Λέλα Καραγιάννη. Η Μπουμπουλίνα της Κατοχής 1941 - 1944, Ωκεανίδα, Αθήνα 2004, σελ. 26 - 27.
- ↑ Ιάσονας Χανδρινός, Το τιμωρό χέρι του λαού-Η δράση του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ στην κατεχόμενη πρωτεύουσα 1942-1944, εκδόσεις Θεμέλιο σελ 148
- ↑ Ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα, Τόμος Γ', Μέρος Β' Κατοχή - Αντίσταση, 2007, Οι οργανώσεις της Αντίστασης, Μιχάλης Λυμπεράτος εκδόσεις Βιβλιόραμα σελ 63
- ↑ Σαμπατακάκης,Θεόδωρος (2003, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών), Οι Βρετανικές υπηρεσίες κατά την περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου στην Ελλάδα σελ 311-312
- ↑ Οφειλόμενη τιμή στους τελευταίους εκτελεσμένους από τους Ναζί στο αλσύλλιο Χαϊδαρίου στις 8-9-1944 https://patratora.gr/archives/187300[νεκρός σύνδεσμος] ιστοσελίδα patratora.gr, ανακτήθηκε στις 27/9/2016
- ↑ Η ιστορία της Λέλας Καραγιάννη Ποια ήταν η αγωνίστρια της Αντίστασης που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς, Εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ 15/01/2013, ανακτήθηκε στις 27/9/2016
- ↑ Σαμπατακάκης,Θεόδωρος (2003, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών), Οι Βρετανικές υπηρεσίες κατά την περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου στην Ελλάδα σελ 319-320
- ↑ Team, ΤοΒΗΜΑ (18 Ιουνίου 2020). «Λέλα Καραγιάννη: Της απονεμήθηκε ο βαθμός του ταξίαρχου επί τιμή για την προσφορά της στο ελληνικό έθνος». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουνίου 2020.
- ↑ Βανδαλισμός της προτομής της Λέλας Καραγιάννη στα Εξάρχεια. Εφημερίδα Ναυτεμπορική. 26 Σεπτεμβρίου 2016.
- ↑ Απογευματινή, Πέθανε από καρδιά ο Ν. Καραγιάννης, φύλλο 23-11-1984.
|