Αρχιεπισκοπή Αχρίδος (Βόρειας Μακεδονίας): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
αφαίρεση en:MOS:ALLEGED/POV |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό |
||
| Γραμμή 9: | Γραμμή 9: | ||
|Προκάτοχος=Μιχαήλ}} |
|Προκάτοχος=Μιχαήλ}} |
||
Η '''Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία - Αρχιεπισκοπή Οχρίδας''' ({{Lang-mk|Македонска Православна Црква - Охридска Архиепископија}}) είναι η [[Σχίσμα|σχισματική]] Εκκλησία της [[Βόρεια Μακεδονία|Βόρειας Μακεδονίας]] η οποία και προέκυψε από την διάσπαση των τριών νοτιότερων επαρχιών της [[Πατριαρχείο Σερβίας|Σερβικής Εκκλησίας]], δηλαδή των μητροπόλεων Σκοπίων, Ζλετόβου-Στρωμνίτσας, Αχρίδας – Βιτωλίων, τον Οκτώβριο του [[1958]]<ref>Ιωάννης Ταρνανίδης, Ιστορία της Σερβικής Εκκλησίας, εκδ.Αφοί Κυριακίδη, Θεσσ/ίκη, 1988, σελ .110</ref> και ως σήμερα δεν αναγνωρίζεται από καμιά άλλη ορθόδοξη Εκκλησία. Με την ίδρυση της το 1958 βρίσκονταν σε κανονική ενότητα με το Σερβικό Πατριαρχείο και ο πρώτος επίσκοπος της χειροτονήθηκε από τον Σέρβο Πατριάρχη. Το 1967 όμως ανακήρυξε το αυτοκέφαλο της με αποτέλεσμα η έκτακτη Σύνοδος της Ιεραρχίας της Σερβικής Εκκλησίας, το Σεπτεμβρίο του ίδιου έτους, κήρυξε την ηγεσία της Μακεδονικής Εκκλησίας σχισματική. Το 2005 και μετά από διάλογο που δεν κατέληξε σε συμφωνία μεταξύ του Πατριαρχείου της Σερβίας και της σχισματικής Εκκλησίας, το Πατριαρχείο της Σερβίας προχώρησε στην επανίδρυση της [[Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή της Αχρίδας|Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής της Αχρίδας]] στην Βόρεια Μακεδονία. |
Η αυτοαποκαλούμενη'''Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία - Αρχιεπισκοπή Οχρίδας''' ({{Lang-mk|Македонска Православна Црква - Охридска Архиепископија}}) είναι η [[Σχίσμα|σχισματική]] Εκκλησία της [[Βόρεια Μακεδονία|Βόρειας Μακεδονίας]] η οποία και προέκυψε από την διάσπαση των τριών νοτιότερων επαρχιών της [[Πατριαρχείο Σερβίας|Σερβικής Εκκλησίας]], δηλαδή των μητροπόλεων Σκοπίων, Ζλετόβου-Στρωμνίτσας, Αχρίδας – Βιτωλίων, τον Οκτώβριο του [[1958]]<ref>Ιωάννης Ταρνανίδης, Ιστορία της Σερβικής Εκκλησίας, εκδ.Αφοί Κυριακίδη, Θεσσ/ίκη, 1988, σελ .110</ref> και ως σήμερα δεν αναγνωρίζεται από καμιά άλλη ορθόδοξη Εκκλησία. Με την ίδρυση της το 1958 βρίσκονταν σε κανονική ενότητα με το Σερβικό Πατριαρχείο και ο πρώτος επίσκοπος της χειροτονήθηκε από τον Σέρβο Πατριάρχη. Το 1967 όμως ανακήρυξε το αυτοκέφαλο της με αποτέλεσμα η έκτακτη Σύνοδος της Ιεραρχίας της Σερβικής Εκκλησίας, το Σεπτεμβρίο του ίδιου έτους, κήρυξε την ηγεσία της Μακεδονικής Εκκλησίας σχισματική. Το 2005 και μετά από διάλογο που δεν κατέληξε σε συμφωνία μεταξύ του Πατριαρχείου της Σερβίας και της σχισματικής Εκκλησίας, το Πατριαρχείο της Σερβίας προχώρησε στην επανίδρυση της [[Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή της Αχρίδας|Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής της Αχρίδας]] στην Βόρεια Μακεδονία. |
||
==Προϊστορία του σχίσματος== |
==Προϊστορία του σχίσματος== |
||
Έκδοση από την 18:47, 20 Ιουνίου 2020
| Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία - Αρχιεπισκοπή Οχρίδας Македонска Православна Црква - Охридска Архиепископија | |
|---|---|
| Προκαθήμενος | Στέφανος |
| Έδρα | Σκόπια και Οχρίδα |
| Επικράτεια | Βόρεια Μακεδονία |
| Δικτυακός τόπος | www.mpc.org.mk/ |
Η αυτοαποκαλούμενηΜακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία - Αρχιεπισκοπή Οχρίδας (σλαβομακεδονικά: Македонска Православна Црква - Охридска Архиепископија) είναι η σχισματική Εκκλησία της Βόρειας Μακεδονίας η οποία και προέκυψε από την διάσπαση των τριών νοτιότερων επαρχιών της Σερβικής Εκκλησίας, δηλαδή των μητροπόλεων Σκοπίων, Ζλετόβου-Στρωμνίτσας, Αχρίδας – Βιτωλίων, τον Οκτώβριο του 1958[1] και ως σήμερα δεν αναγνωρίζεται από καμιά άλλη ορθόδοξη Εκκλησία. Με την ίδρυση της το 1958 βρίσκονταν σε κανονική ενότητα με το Σερβικό Πατριαρχείο και ο πρώτος επίσκοπος της χειροτονήθηκε από τον Σέρβο Πατριάρχη. Το 1967 όμως ανακήρυξε το αυτοκέφαλο της με αποτέλεσμα η έκτακτη Σύνοδος της Ιεραρχίας της Σερβικής Εκκλησίας, το Σεπτεμβρίο του ίδιου έτους, κήρυξε την ηγεσία της Μακεδονικής Εκκλησίας σχισματική. Το 2005 και μετά από διάλογο που δεν κατέληξε σε συμφωνία μεταξύ του Πατριαρχείου της Σερβίας και της σχισματικής Εκκλησίας, το Πατριαρχείο της Σερβίας προχώρησε στην επανίδρυση της Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής της Αχρίδας στην Βόρεια Μακεδονία.
Προϊστορία του σχίσματος
Από το 1922 οι επαρχίες της σημερινής Βόρειας Μακεδονίας (Νότιας Σερβίας κατά τους Σέρβους) και Παλαιάς Σερβίας ανήκαν στο Πατριαρχείο Σερβίας.[2] Όταν στην διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου οι Βούλγαροι κατέλαβαν τη Νότια Σερβία, στα πλαίσια των μέτρων που έλαβαν για την προσάρτηση της περιοχής ήταν και η απομάκρυνση των Σέρβων επισκόπων και ιερέων και η αντικατάστασή τους από Βουλγάρους. Έτσι ο Σκοπίων Ιωσήφ και ο Ζλετόβου και Στρωμνίτσας Βικέντιος απομακρύνθηκαν. Όταν ολοκληρώθηκε ο πόλεμος το Κομμουνιστικό Κόμμα Γιουγκοσλαβίας δεν επέτρεψε την επιστροφή των Σέρβων ιερέων και επισκόπων.
Η α΄ Κληρικολαϊκή συνέλευση
Στα Σκόπια συγκροτήθηκε Επιτροπή πρωτοβουλίας με σκοπό την οργάνωση Αυτοκέφαλης Ορθόδοξης Εκκλησίας στην τότε Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας. Στις 4 Μαρτίου 1945 συγκαλείται Κληρικολαϊκή Συνέλευση στα Σκόπια και επικαλούμενη α) την εκκλησιαστική ιστορία και παράδοση, β) τους κανόνες ιζ΄ της Δ΄ Οικουμενικής και λη΄ της Πενθέκτης, γ) την ύπαρξη και διατήρηση της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος για οκτώ αιώνες, δ) την μη κατάργηση της Αρχιεπισκοπής αυτής το 1767 και τέλος, ε) την ελευθερία και την κρατικότητα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας ζητούσε α) την ανανέωση της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος ως Μακεδονικής Αυτοκέφαλης Εκκλησίας, β) ο κλήρος και οι επίσκοποι να κατάγονται από τη γιουγκοσλαβική Μακεδονία, γ) η μακεδονική γλώσσα να χρησιμοποιείται στη διοίκηση και τη λατρεία της Εκκλησίας. Παράλληλα ζητούσαν ο νέος αρχιεπίσκοπος να χειροτονηθεί στην Αχρίδα.[3]
Η αντίδραση Σερβικής Εκκλησίας
Η κληρικολαϊκή συνέλευση χαρακτηρίστηκε ως αντικανονική. Μάλιστα σχεδιαζόταν να αποσταλεί στα Σκόπια ο Ιωσήφ Σκοπίων προκειμένου να εξετάσει από κοντά την κατάσταση, αλλά δεν του επετράπη από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών. Όταν συνεκλήθη η Σύνοδος του Σερβικού Πατριαρχείου στις 22 Σεπτεμβρίου του 1945, ζήτησε την επιστροφή στο πριν το 1941 καθεστώς για την Εκκλησία των Σκοπίων, δηλαδή ως αναπόσπαστου κομματιού του Σερβικού Πατριαρχείου.
Η αντίδραση στη Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας
Τον Μάιο του 1946 συγκαλείται συνέλευση των ιερέων της Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Η συνέλευση υποχώρησε από το αίτημα της Αυτοκεφαλίας συμβιβαζόμενη σε ένα καθεστώς εσωτερικής αυτοδιοίκησης. Ταυτόχρονα ζητούσε την διάλυση του Πατριαρχείου Σερβίας μέσα από την αντικατάστασή του από «Αρχιερατική Σύνοδο της Εκκλησίας της Γιουγκοσλαβίας» στην οποία θα συμμετέχουν οι εθνικοί αρχιερείς κάθε μιας Δημοκρατίας της Γιουγκασλαβίας. Δύο χρόνια αργότερα, τον Μάιο του 1948 επανήλθαν με νέες προτάσεις τους προς το Σερβικό Πατριαρχείο: εγκαταλείπουν την θέση της Πανγιουγκοσλαβικής Εκκλησίας, ικανοποιούνται με την Αυτονομία και την εξάρτησή τους από το Σερβικό Πατριαρχείο. Οι υποχωρήσεις τους θα συνεχιστούν ως προς την εξάρτηση από το Σερβικό Πατριαρχείο, προκειμένου να εξασφαλίσουν επισκόπους που δεν είχαν, αναγκαίους για να τελέσουν χειροτονίες κατώτερων κληρικών. Το 1954 η Επιτροπή πρωτοβουλίας επανήλθε με νέες υποχωρήσεις: η μακεδονική γλώσσα να χρησιμοποιείται μόνο στη διοίκηση της εκκλησίας ενώ η εκκλησιαστική σλαβονική στη λατρεία. Στάσιμη παρέμεινε η κατάσταση για όλα αυτά τα χρόνια . Όμως το 1957 και 1958 θα ανταλλαγούν επισκέψεις ανάμεσα στην Επιτροπή πρωτοβουλίας και τον Πατριάρχη Σερβίας Βικέντιο. Η Σερβική Εκκλησία προέβαλε όμως κανονικά κωλύματα για την εκλογή των νέων επισκόπων επειδή ήταν έγγαμοι.[4] Τελικά ο αιφνίδιος θάνατος του Βικεντίου ανέτρεψε τις εξελίξεις.
Η β΄ Κληρικολαϊκή συνέλευση
Τον Οκτώβριο του 1958 συγκλήθηκε νέα κληρικολαϊκή συνέλευση στην Αχρίδα και αποφάσισε α) την ανασύσταση της «Αρχιεπισκοπής Αχρίδος», β) ψήφισε ένα καταστατικό της Εκκλησίας και γ) εξέλεξε έναν μητροπολίτη, τον μέχρι τότε βικάριο επίσκοπο Τόπλιτσας του Σερβικού Πατριαρχείου Δοσίθεο Stojkovic και δύο επισκόπους. Επίσης, δ) η «Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία» όπως ονομάστηκε, αποφάσισε να βρίσκεται σε κανονική ενότητα με το Σερβικό Πατριαρχείο. Η αρχιεπισκοπή αυτή αποτελείται από την αρχιεπισκοπή Αχρίδας και Σκοπίων με έδρα τα Σκόπια, και τις επισκοπές Πρέσπας – Βιτωλίων με έδρα τα Βιτώλια (Μοναστήρι) και Ζλετόβου – Στρωμνίτσας, με έδρα το Στιπ.[5][6] Ο τότε πατριάρχης Γερμανός μετέβη στα Σκόπια και τον Ιούλιο του 1959 χειροτόνησε τον Πρεσπών και Βιτωλίων Κλήμεντα. Στη συνέχεια οι Δοσίθεος και Κλήμης χειροτόνησαν τον Ζλετόβου και Στρωμνίτσας Ναούμ.
Η αποξένωση ανάμεσα σε Βελιγράδι και Σκόπια
Σημεία τριβής μεταξύ των δύο μερών αποτέλεσαν η έκταση, το περιεχόμενο και ο χαρακτήρας της αυτονομίας της Μακεδονικής Εκκλησίας. Έτσι για την σερβική πλευρά η αυτονομία της Μακεδονικής Εκκλησίας ήταν στο εσωτερικό διοικητικό επίπεδο. Εξακολουθούσε όμως να είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ενιαίας Σερβικής Εκκλησίας. Για την Μακεδονική Εκκλησία από την άλλη μεριά ίσχυε πως θεωρούσε τον εαυτό της ανεξάρτητο. Συνδεόταν με τη Σερβική Εκκλησία μόνο στο πρόσωπο του πατριάρχη.[7]
Η πορεία προς το αυτοκέφαλο και το σχίσμα
Με επιστολή της στις 5 Δεκεμβρίου του 1966 η Σύνοδος της Μακεδονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας προς την Αρχιερατική Σύνοδο της Σερβικής Εκκλησίας ζητά να της χορηγήσει το Αυτοκέφαλο. Σε ειδική συνεδρία που έγινε το επόμενο έτος η Σερβική Σύνοδος απέρριψε το αίτημα.[8] Στις 17 Ιουλίου του 1967 συγκλήθηκε η Γ΄ Κληρικολαϊκή Συνέλευση η οποία ανακήρυξε αυτοκέφαλη την Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία. Τροποποιήσεις έγιναν και στον Καταστατικό χάρτη της Εκκλησίας καθώς προστέθηκαν δύο νέες επισκοπές: Δεβρών-Κιτσέβου και Αμερικής-Καναδά-Αυστραλίας. Ο προκαθήμενός της φέρει τον τίτλο του «Αρχιεπισκόπου Αχρίδας και Μακεδονίας». Ο Μακεδόνας αρχιεπίσκοπος Δοσίθεος σε επιστολή του προς τον πατριάρχη Σερβίας, Γερμανό, ζήτησε να ανταποκριθεί σε ένα «δίκαιο αίτημα του μακεδονικού λαού».[9] Στις 14-15 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους συγκλήθηκε έκτακτη Σύνοδος της Ιεραρχίας της Σερβικής Εκκλησίας η οποία κήρυξε την ηγεσία της Μακεδονικής Εκκλησίας σχισματική, όχι όμως και τους πιστούς της.[10] Όμως ο εκάστοτε τοποτηρητής της Μητροπόλεως των Σκοπίων εμποδιζόταν να επικοινωνήσει με το ποίμνιό του καθώς οι πολιτικοεκκλησιαστικές αρχές των Σκοπίων προέβαλαν προσκόμματα.[11] Το αυτοκέφαλο της Μακεδονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας δεν έχει αναγνωριστεί ως σήμερα από καμιά άλλη ορθόδοξη Εκκλησία.
Παραπομπές
- ↑ Ιωάννης Ταρνανίδης, Ιστορία της Σερβικής Εκκλησίας, εκδ.Αφοί Κυριακίδη, Θεσσ/ίκη, 1988, σελ .110
- ↑ Δημήτριος Γόνης, Ιστορία των Ορθοδόξων Εκκλησιών Βουλγαρίας και Σερβίας, εκδ.Συμμετρία, Αθήνα, 1996, σελ.265
- ↑ Δημήτριος Γόνης, Ιστορία των Ορθοδόξων Εκκλησιών Βουλγαρίας και Σερβίας, εκδ.Συμμετρία, Αθήνα, 1996, σελ.266
- ↑ Δημήτριος Γόνης, Ιστορία των Ορθοδόξων Εκκλησιών Βουλγαρίας και Σερβίας, εκδ.Συμμετρία, Αθήνα, 1996, σελ.272
- ↑ Ιωάννης Ταρνανίδης, Ιστορία της Σερβικής Εκκλησίας, εκδ.Αφοί Κυριακίδη, Θεσσ/ίκη, 1988,σελ.111
- ↑ Δημήτριος Γόνης, Ιστορία των Ορθοδόξων Εκκλησιών Βουλγαρίας και Σερβίας, εκδ.Συμμετρία, Αθήνα, 1996, σελ.273
- ↑ Γιάννα Κατσόβσκα –Μαλιγκούδη, Οι Σλάβοι των Βαλκανίων. Εισαγωγή στην ιστορία και τον πολιτισμό τους, εκδ.Gutenberg, Αθήνα, 2004, σελ.277
- ↑ Δημήτριος Γόνης, Ιστορία των Ορθοδόξων Εκκλησιών Βουλγαρίας και Σερβίας, εκδ.Συμμετρία, Αθήνα, 1996, σελ.274
- ↑ Δημήτριος Γόνης, Ιστορία των Ορθοδόξων Εκκλησιών Βουλγαρίας και Σερβίας, εκδ.Συμμετρία, Αθήνα, 1996, σελ.275.
- ↑ Γιάννα Κατσόβσκα –Μαλιγκούδη, όπ.π,σελ.278
- ↑ Δημήτριος Γόνης, Ιστορία των Ορθοδόξων Εκκλησιών Βουλγαρίας και Σερβίας, εκδ.Συμμετρία, Αθήνα, 1996, σελ.275
Πηγές
- Δημήτριος Γόνης, Ιστορία των Ορθοδόξων Εκκλησιών Βουλγαρίας και Σερβίας, εκδ. Συμμετρία, Αθήνα, 1996, σελ. 263-278
- Ιωάννης Ταρνανίδης, Ιστορία της Σερβικής Εκκλησίας, εκδ. Αφοί Κυριακίδη, Θεσ/νίκη, 1988, σελ. 110-114
- Γιάννα Κατσόβσκα – Μαλιγκούδη, Οι Σλάβοι των Βαλκανίων. Εισαγωγή στην ιστορία και τον πολιτισμό τους, εκδ.Gutenberg, Αθήνα, 2004, σελ.275-278
