Τετράλοφο Κοζάνης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
δρθ.
Γραμμή 29: Γραμμή 29:


==Γεωγραφία - Ιστορία==
==Γεωγραφία - Ιστορία==
Το Τετράλοφο βρίσκεται στο οροπέδιο της Κοζάνης - Πτολεμαΐδας, σε απόσταση 23 [[χλμ]] ΒΑ. από την [[Κοζάνη]] και δίπλα στον [[Ατμοηλεκτρικός σταθμός|ΑΗΣ]] Αγίου Δημητρίου. Το χωριό είναι κτισμένο ανάμεσα σε τέσσερις λόφους και εκεί οφείλει την ονομασία του. Στα νότια του περνάει η Εγνατία Οδός και η ΕΟ Αλεξάνδρειας - Κοζάνης. Στην περιοχή Σαρηγκιόλ (Κίτρινη Λίμνη) έχει εντοπισθεί η "Τούμπα Τετραλόφου" που από το [[1984]] έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος<ref>{{Cite web|url=http://listedmonuments.culture.gr/monument.php?code=8664|title=ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ|website=listedmonuments.culture.gr|accessdate=2019-06-15}}</ref>. Τα παλιότερα χρόνια, μετά την απελευθέρωση και την εγκατάσταση των προσφύγων από τον [[Πόντος|Πόντο]] και την Ανατολική Θράκη, οι κάτοικοι του χωριού ανέβαιναν στα παρχάρια, μέσα στα πλούσια δάση του Βερμίου. Οι γυναίκες του Τετραλόφου φημίζονταν για την κοπτική-ραπτική που ασκούσαν, ενώ οι περισσότερες ήταν και άριστες υφάντρες<ref name=":1" />. Από εδώ καταγόταν ο ευεργέτης, καθηγητής πανεπιστημίου και ιατρός [[Αναστάσιος Γεωργιάδης Λευκίας]] που διατέλεσε κοσμήτορας της Ιατρικής Σχολής του [[Οθώνειο Πανεπιστήμιο|Οθωνείου Πανεπιστημίου]]. Από το [[1983]] δραστηριοποιείται ο Μορφωτικός Λαογραφικός Σύλλογος Τετραλόφου με σκοπό τη διατήρηση των ηθών και εθίμων των κατοίκων της περιοχής και ο οποίος κάθε χρόνο αναβιώνει το έθιμο "Κοτσαμανια" που είναι ενταγμένο στον κατάλογο της [[UNESCO|Unesco]] για την άυλη πολιτιστική κληρονομιά<ref>{{Cite web|url=https://www.greekaffair.gr/kotsamania/|title=«Κοτσαμάνια »ένα ποντιακό έθιμο στο Τετράλοφο Κοζάνης|last=Τσικορδάνος|first=Κυριάκος|ημερομηνία=2017-12-20|website=GreekAffair.gr|language=el|accessdate=2019-06-15}}</ref>.
Το Τετράλοφο βρίσκεται στο οροπέδιο της Κοζάνης - Πτολεμαΐδας, σε απόσταση 23 [[χλμ]] ΒΑ. από την [[Κοζάνη]] και δίπλα στον [[Ατμοηλεκτρικός σταθμός|ΑΗΣ]] Αγίου Δημητρίου. Το χωριό είναι κτισμένο ανάμεσα σε τέσσερις λόφους και εκεί οφείλει την ονομασία του. Στα νότια του περνάει η [[Εγνατία Οδός]] και η ΕΟ [[Αλεξάνδρεια Ημαθίας|Αλεξάνδρειας]] - Κοζάνης. Στην περιοχή Σαρηγκιόλ (Κίτρινη Λίμνη) έχει εντοπισθεί η "Τούμπα Τετραλόφου" που από το [[1984]] έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος<ref>{{Cite web|url=http://listedmonuments.culture.gr/monument.php?code=8664|title=ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ|website=listedmonuments.culture.gr|accessdate=2019-06-15}}</ref>. Τα παλιότερα χρόνια, μετά την απελευθέρωση και την εγκατάσταση των προσφύγων από τον [[Πόντος|Πόντο]] και την Ανατολική Θράκη, οι κάτοικοι του χωριού ανέβαιναν στα παρχάρια, μέσα στα πλούσια δάση του [[Βέρμιο|Βερμίου]]. Οι γυναίκες του Τετραλόφου φημίζονταν για την κοπτική-ραπτική που ασκούσαν, ενώ οι περισσότερες ήταν και άριστες υφάντρες<ref name=":1" />. Από εδώ καταγόταν ο ευεργέτης, καθηγητής πανεπιστημίου και ιατρός [[Αναστάσιος Γεωργιάδης Λευκίας]] που διατέλεσε κοσμήτορας της Ιατρικής Σχολής του [[Οθώνειο Πανεπιστήμιο|Οθωνείου Πανεπιστημίου]]. Από το [[1983]] δραστηριοποιείται ο Μορφωτικός Λαογραφικός Σύλλογος Τετραλόφου με σκοπό τη διατήρηση των ηθών και εθίμων των κατοίκων της περιοχής και ο οποίος κάθε χρόνο αναβιώνει το έθιμο "Κοτσαμανια" που είναι ενταγμένο στον κατάλογο της [[UNESCO|Unesco]] για την άυλη πολιτιστική κληρονομιά<ref>{{Cite web|url=https://www.greekaffair.gr/kotsamania/|title=«Κοτσαμάνια »ένα ποντιακό έθιμο στο Τετράλοφο Κοζάνης|last=Τσικορδάνος|first=Κυριάκος|ημερομηνία=2017-12-20|website=GreekAffair.gr|language=el|accessdate=2019-06-15}}</ref>.


== Ονομασία - Διοικητικά ==
== Ονομασία - Διοικητικά ==
Την περίοδο της τουρκοκρατίας αναφέρεται με την ονομασία Τ''ορταλί'' και με το ίδιο όνομα αναφέρεται μετά την απελευθέρωση το [[1918]] στο ΦΕΚ 260Α-31/12/1918 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Το [[1928]] με το ΦΕΚ 156Α - 08/08/1928 μετονομάστηκε σε Τετράλοφον<ref>{{Cite web|url=https://www.eetaa.gr/index.php?tag=oikmet_details&id=16698|title=ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε.|website=www.eetaa.gr|accessdate=2019-06-15}}</ref>. Σύμφωνα με το [[σχέδιο Καλλικράτης]], μαζί με το Κηπάριο αποτελούν την τοπική κοινότητα Ανθοτόπου που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Κοζάνης του [[Δήμος Κοζάνης|δήμου Κοζάνης]] και σύμφωνα με την [[Ελληνική απογραφή 2011|απογραφή 2011]] ως κοινότητα έχει πληθυσμό 153 κατοίκους ενώ ως οικισμός 114<ref>«[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/FEK_monimos_rev.pdf/125204a0-726f-46fe-a141-302d9e7a38dc ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011]», σελ. 10546 (σελ. 72 του pdf)</ref>.
Την περίοδο της τουρκοκρατίας αναφέρεται με την ονομασία ''Τορταλί''<ref>{{Cite web|url=https://www.facebook.com/tortaletes/|title=Τετράλοφος / Τορταλί|website=www.facebook.com|language=el|accessdate=2020-01-30}}</ref> ή ''Ντορταλή''<ref>{{Cite web|url=http://pandektis.ekt.gr/pandektis/handle/10442/170585|title=Πανδέκτης: Ntortali -- Tetralofon|website=pandektis.ekt.gr|accessdate=2020-01-30}}</ref> και με το ίδιο όνομα αναφέρεται μετά την απελευθέρωση το [[1918]] στο ΦΕΚ 260Α-31/12/1918 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Το [[1928]] με το ΦΕΚ 156Α - 08/08/1928 μετονομάστηκε σε Τετράλοφον<ref>{{Cite web|url=https://www.eetaa.gr/index.php?tag=oikmet_details&id=16698|title=ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε.|website=www.eetaa.gr|accessdate=2019-06-15}}</ref>. Σύμφωνα με το [[σχέδιο Καλλικράτης]] αποτελεί την τοπική κοινότητα Τετραλόφου που υπάγεται στη [[Δήμος Ελλησπόντου|δημοτική ενότητα Ελλησπόντου]] του [[Δήμος Κοζάνης|δήμου Κοζάνης]] και σύμφωνα με την [[Ελληνική απογραφή 2011|απογραφή 2011]] έχει πληθυσμό 320 κατοίκους<ref>«[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/FEK_monimos_rev.pdf/125204a0-726f-46fe-a141-302d9e7a38dc ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011]», σελ. 10546 (σελ. 72 του pdf)</ref>.


== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==

Έκδοση από την 12:40, 30 Ιανουαρίου 2020

Συντεταγμένες: 40°23′07.64″N 21°57′49.77″E / 40.3854556°N 21.9638250°E / 40.3854556; 21.9638250

Τετράλοφο
Τετράλοφο is located in Greece
Τετράλοφο
Τετράλοφο
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτικής Μακεδονίας
ΔήμοςΚοζάνης
Δημοτική ΕνότηταΕλλησπόντου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονία
ΝομόςΚοζάνης
Υψόμετρο730
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΤορταλί
Ταχ. κώδικας50100
Τηλ. κωδικός+30 24610

Το Τετράλοφο[1] ή ο Τετράλοφος[2] είναι ορεινό χωριό της περιφερειακής ενότητας Κοζάνης σε υψόμετρο 730 μέτρα[1].

Γεωγραφία - Ιστορία

Το Τετράλοφο βρίσκεται στο οροπέδιο της Κοζάνης - Πτολεμαΐδας, σε απόσταση 23 χλμ ΒΑ. από την Κοζάνη και δίπλα στον ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου. Το χωριό είναι κτισμένο ανάμεσα σε τέσσερις λόφους και εκεί οφείλει την ονομασία του. Στα νότια του περνάει η Εγνατία Οδός και η ΕΟ Αλεξάνδρειας - Κοζάνης. Στην περιοχή Σαρηγκιόλ (Κίτρινη Λίμνη) έχει εντοπισθεί η "Τούμπα Τετραλόφου" που από το 1984 έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος[3]. Τα παλιότερα χρόνια, μετά την απελευθέρωση και την εγκατάσταση των προσφύγων από τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη, οι κάτοικοι του χωριού ανέβαιναν στα παρχάρια, μέσα στα πλούσια δάση του Βερμίου. Οι γυναίκες του Τετραλόφου φημίζονταν για την κοπτική-ραπτική που ασκούσαν, ενώ οι περισσότερες ήταν και άριστες υφάντρες[2]. Από εδώ καταγόταν ο ευεργέτης, καθηγητής πανεπιστημίου και ιατρός Αναστάσιος Γεωργιάδης Λευκίας που διατέλεσε κοσμήτορας της Ιατρικής Σχολής του Οθωνείου Πανεπιστημίου. Από το 1983 δραστηριοποιείται ο Μορφωτικός Λαογραφικός Σύλλογος Τετραλόφου με σκοπό τη διατήρηση των ηθών και εθίμων των κατοίκων της περιοχής και ο οποίος κάθε χρόνο αναβιώνει το έθιμο "Κοτσαμανια" που είναι ενταγμένο στον κατάλογο της Unesco για την άυλη πολιτιστική κληρονομιά[4].

Ονομασία - Διοικητικά

Την περίοδο της τουρκοκρατίας αναφέρεται με την ονομασία Τορταλί[5] ή Ντορταλή[6] και με το ίδιο όνομα αναφέρεται μετά την απελευθέρωση το 1918 στο ΦΕΚ 260Α-31/12/1918 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Το 1928 με το ΦΕΚ 156Α - 08/08/1928 μετονομάστηκε σε Τετράλοφον[7]. Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης αποτελεί την τοπική κοινότητα Τετραλόφου που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Ελλησπόντου του δήμου Κοζάνης και σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει πληθυσμό 320 κατοίκους[8].

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παραπομπές

  1. 1,0 1,1 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 101, τομ. 4. 
  2. 2,0 2,1 «Δήμος Κοζάνης - Τοπική Κοινότητα Τετραλόφου». kozanh.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2019. 
  3. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2019. 
  4. Τσικορδάνος, Κυριάκος (20 Δεκεμβρίου 2017). ««Κοτσαμάνια »ένα ποντιακό έθιμο στο Τετράλοφο Κοζάνης». GreekAffair.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2019. 
  5. «Τετράλοφος / Τορταλί». www.facebook.com. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2020. 
  6. «Πανδέκτης: Ntortali -- Tetralofon». pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2020. 
  7. «ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε.». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2019. 
  8. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10546 (σελ. 72 του pdf)