Γαλλική συνταγματική μοναρχία

Royaume de France Monarchie constitutionnelle Βασίλειο της Γαλλίας Συνταγματική Μοναρχία ← 1791 – 1792 →
Σημαία	Εθνόσημο
Εθνικός ύμνος "La Nation, la Loi, le Roi" "Το έθνος, ο νόμος, ο βασιλιάς"
Το Βασίλειο της Γαλλίας το 1792
Διάρκεια	1791 – 1792
Γλώσσα	Γαλλικά
Πρωτεύουσα	Παρίσι
Πολίτευμα	Μοναρχία
Ηγέτης	Βασιλιάς
Θρησκεία	Καθολικισμός
Διάδοχα κράτη (σήμερα)	Γαλλία ! Γαλλία

To Βασίλειο της Γαλλίας με καθεστώς συνταγματικής μοναρχίας ήταν η ονομασία του γαλλικού κράτους από τις 4 Σεπτεμβρίου 1791 μέχρι τις 21 Σεπτεμβρίου 1792, κατά την περίοδο της Γαλλικής Επανάστασης. Ήταν ένα καθεστώς που περιείχε στοιχεία της απόλυτης μοναρχίας και της αβασίλευτης δημοκρατίας.

Στις 4 Σεπτεμβρίου 1791, αποδεχόμενος το Σύνταγμα που συντάχθηκε από τα μέλη της Συντακτικής Συνέλευσης (Σύνταγμα του 1791), ο Λουδοβίκος ΙΣΤ' πέρασε την Γαλλία από το πολίτευμα της Απόλυτης Μοναρχίας σε αυτό της Συνταγματικής Μοναρχίας.

Το Σύνταγμα αυτό κατάργησε την έννοια του "ελέω Θεού" που έδινε στον βασιλιά την απόλυτη εξουσία στην Γαλλία. Ο βασιλιάς όφειλε, πλέον, να ορκίζεται ενώπιον του Έθνους, ορκιζόμενος να σεβαστεί το Σύνταγμα και να το εφαρμόζει, ενώ έφερε τον τίτλο του Βασιλιά των Γάλλων. Το αξίωμά του παρέμεινε κληρονομικό και έγινε αρχηγός κυβέρνησης έξι υπουργών τους οποίους όριζε ή απομάκρυνε, που ήταν, όμως, υπόλογοι εμπρός στην Νομοθετική Εθνοσυνέλευση. Καθήκον του ήταν η διοίκηση του Κράτους, ο διορισμός ορισμένων ανώτερων δημοσίων υπαλλήλων και η εκπροσώπηση του Έθνους εμπρός στα άλλα Κράτη. Τέλος, μοιραζόταν με την Εθνοσυνέλευση την εξουσία του να κηρύσσει ή να παύει έναν πόλεμο. Αν και το πρόσωπο του βασιλιά είχε καθοριστεί ως « απαραβίαστο και ιερό », το Σύνταγμα προέβλεπε περιπτώσεις όπου μπορούσε να αποπεμφθεί των καθηκόντων του από την Εθνοσυνέλευση.

Σε ισχύ από τον Οκτώβριο του 1791, η συνταγματική μοναρχία ήρθε αντιμέτωπη με τις επαναλαμβανόμενες διαφωνίες μεταξύ της Εθνοσυνέλευσης και του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄, του οποίου το δικαίωμα στο veto καθιστούσε αδύνατη την έγκριση ορισμένων μεταρρυθμίσεων. Το αδιέξοδο στο οποίο βρισκόταν τότε η Γαλλία, ενδεχομένως, να ώθησε τον Λουδοβίκο τον ΙΣΤ΄ να ζητήσει από τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά βασίλεια μια στρατιωτική επέμβαση ώστε να επανέλθει η γαλλική μοναρχία. Αυτά, επίσης ενδεχομένως, ανταποκρίθηκαν σε αυτό το κάλεσμα ώστε να προστατεύσουν την δική τους εξουσία η οποία ετίθετο υπό αμφισβήτηση από το επαναστατικό κύμα που σάρωνε τότε όλη την Ευρώπη (παράδειγμα η Επανάσταση της Βραβάντης του 1790). Η απόπειρα φυγής του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ και της οικογένειάς του (κατά την νύχτα της 20ής Ιουνίου 1791), και η μετέπειτα σύλληψή τους στην Βαρέν, προκάλεσε την είσοδο στον πόλεμο του Αυτοκράτορα της Αυστρίας (αδερφού της Μαρίας Αντουανέτας) και του Βασιλιά της Πρωσίας, που εισέβαλαν στην Γαλλία το 1792.

Αυτός ήταν και ο πρώτος πόλεμος στον οποίον συμμετείχαν τα γαλλικά επαναστατικά στρατεύματα. Με αυτή την ευκαιρία, είναι που το τραγούδι των Μασσαλών εθελοντών στρατιωτών, σε σύνθεση του Ρουζέ ντε Λιλ, το οποίο τραγουδούσαν, πήρε την ονομασία Marseillaise. Η Μάχη του Βαλμί, στις 20 Σεπτεμβρίου 1792, που είδε την νίκη των επαναστατικών στρατευμάτων, έδωσε την δυνατότητα στην Επανάσταση να συνεχίσει την ύπαρξή της, με το τέλος της συνταγματικής μοναρχίας και την εγκαθίδρυση της Πρώτης Δημοκρατίας.

Μεταξύ 1814 και 1848, η Γαλλία γνώρισε μια δεύτερη, περιορισμένη αυτή την φορά, περίοδο μοναρχικού πολιτεύματος, με τις Χάρτες του 1814 και του 1830. Καθώς αυτές οι χάρτες είχαν χορηγηθεί από τους βασιλείς, ήταν αδύνατο το πολίτευμα αυτό της μοναρχίας να χαρακτηριστεί ως συνταγματικό. Ωστόσο, βοήθησε στην εγκαθίδρυση του κοινοβουλευτισμού. Εκείνη η περίοδος, γνωστή ως Παλινόρθωση, ξετυλίχτηκε με την βασιλεία των αδερφών του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄, Λουδοβίκου ΙΗ΄ και Καρόλου Ι΄, κι έπειτα, μετά την Επανάσταση του 1830, με την βασιλεία του παρακλαδιού των Βουρβόνων, των Ορλεάν, με τον βασιλιά Λουδοβίκο-Φίλιππο Α΄. Αν και αυτή η περίοδος παρείχε την δυνατότητα επικύρωσης των κεκτημένων της Γαλλικής Επανάστασης και πολιτικού πειραματισμού με τα ξεκινήματα του κοινοβουλευτισμού, η αποτυχία της θεσμοθέτησης της καθολικής ψηφοφορίας στην θέση της τιμοκρατικής ψηφοφορίας, θα έχει ως αποτέλεσμα την Επανάσταση του 1848.

Σήμερα

Σήμερα, στην Γαλλία, το πολίτευμα της συνταγματικής μοναρχίας προτείνεται από :

• την Βασιλική Συμμαχία, που επιθυμεί να επαναφέρει « μια γαλλική δημοκρατική συνταγματική μοναρχία για τον γαλλικό λαό ».
• την Νέα Φιλοβασιλική Δράση που υποστηρίζει μια κοινοβουλευτική μοναρχία εμπνευσμένη από την αρχική ιδέα του Συντάγματος της Ε΄ Γαλλικής Δημοκρατίας