Χημικός καθαρισμός

Χημικός Καθαρισμός είναι η τεχνική εργασία καθαρισμού εγκαταστάσεων με χρήση χημικών προϊόντων.

Ο χημικός καθαρισμός εφαρμόζεται στον καθαρισμό εγκαταστάσεων όπως λέβητες, εναλλάκτες θερμότητας, δίκτυα ψύξεως, σωληνώσεις, πύργους ψυξεως, δεξαμενές και γενικά σε κάθε εγκατάσταση που περιέχει και έρχεται σε επαφή με υγρά. Η χωρητικότητα των εγκαταστάσεων που γίνεται η εργασία αυτή ποικίλει από 100 λίτρα μέχρι και 300 τόνους. Σκοπός του χημικού καθαρισμού είναι η αφαίρεση επικαθίσεων όπως αλάτων, λεβητολίθου, σκουριάς, υπολειμμάτων πετρελαιοειδών, γράσων, ελαίων.

Ενδείξεις και λόγοι που επιβάλουν την εφαρμογή χημικών καθαρισμών

• Μειωμένη θερμική απόδοση των επιφανειών εναλλαγής θερμότητας με συνέπεια σπατάλη καυσίμου και ενέργειας.
• Συχνές διαρροές και φθορές αυλών λόγω διαβρωτικών αντιδράσεων
• Επικειμενη λεπτομερης επιθεωρηση για ανιχνευση ζημιων
• Μειωμενη ροή υγρών
• Εισαγωγή στο σύστημα υγρών επικίνδυνων στην ασφαλεια (π.χ πετρέλαιο σε λέβητα)
• Εισαγωγή στο σύστημα υγρών επικίνδυνων στην υγιεινή (π.χ βακτηρίδια σε δίκτυο ψύξεως )
• Προκαταρτικός καθαρισμός πριν την εισαγωγή στο σύστημα τροφίμων (π.χ γάλα σε δεξαμενή)
• Προκαταρτικός καθαρισμός πριν την εισαγωγή στο σύστημα ευαίσθητων ουσιών.(π.χ υπεροξειδιο του υδρογονου, μεθανόλη, διαλύτες σε δεξαμενή)
• Προκαταρτικός καθαρισμός για να μηδενιστεί η πιθανότητα προβλημάτων κατά την έναρξη λειτουργίας των εγκαταστάσεων, βάσει σχετικών προδιαγραφών.( pre-commission cleaning)

Τα χημικά καθαρισμού εφαρμόζονται υπό υγρή μορφή και οι μέθοδοι καθαρισμού είναι : ψεκασμός, εμβάπτιση, αφρισμος, πληρωση, ανακυκλοφορία.

Στο άρθρο αυτό ασχολούμαστε με την τελευταία μέθοδο, την ανακυκλοφορία.

Η εκτέλεση του Χημικού Καθαρισμού με ανακυκλοφορία.

Η αποτελεσματική και με ασφάλεια εκτέλεση του χημικού καθαρισμού απαιτεί την εγκατάσταση και λειτουργία προσωρινής εγκατάστασης ανακυκλοφορίας των υγρών καθαρισμού μέσω της μονάδας που απαιτεί τον καθαρισμό.

Τα μέρη αυτής της προσωρινής εγκατάστασης είναι τα ακόλουθα :

• Ειδικές αντλίες και σωληνώσεις αντοχής σε διαβρωτικά χημικά που συνδέονται στην είσοδο και έξοδο της προς καθαρισμό μονάδας.
• Δεξαμενή αντοχής σε διαβρωτικά χημικά, κατάλληλου μεγέθους για την ανακυκλοφορία των υγρών καθαρισμού και για την διάλυση των χημικών καθαρισμού.
• Έλεγχος αλκαλικότητας, οξύτητας των κυκλοφορούντων υγρών και των διαλελυμένων μετάλλων, ήτοι την διάθεση ενός προσωρινού χημικού εργαστηρίου.
• Ειδικότερα σε μεγάλες μονάδες όπως ατμοηλεκτρικοί σταθμοί, εγκαταστάσεις διυλιστηρίων και λέβητες στροβιλοκινούμενων πλοίων, απαιτείται η προσωρινή εγκατάσταση και λειτουργία εκτεταμένης εγκατάστασης για έναν ασφαλή χημικό καθαρισμό.

Είναι φανεροί λόγω των ανωτέρω οι λόγοι που η διαχειρίστρια εταιρία των ανωτέρω εγκαταστάσεων, ακόμη και σε περιπτώσεις μεγάλων εγκαταστάσεων ατμοηλεκτρισμού και διυλιστηρίων αν και διαθέτουν υψηλής κατάρτισης έμψυχο δυναμικό, προτιμούν την ανάθεση των εργασιών αυτών σε ειδικευμένες εταιρίες που διαθέτουν τεχνογνωσία, εμπειρία και εξοπλισμό, δια την εργασία αλλά και την ασφάλεια των εργαζόμενων, εγκαταστάσεων και περιβάλλοντος.

Η επιλογή και η χρήση των Χημικών Υλικών

Η πρώτη απόφαση που πρέπει να ληφθεί είναι η επιλογή των χημικών υλικών. Σαν γενικός κανόνας μπορεί να σημειωθεί ότι για κάθε πρόβλημα υπάρχουν πολλές επιλογές κατάλληλων χημικών προϊόντων

Καθοριστικοί παράγοντες στην επιλογή είναι : η φύση των αποθέσεων, το κόστος, η δραστικότητα, η τοξικότητα και η διαβρωτικότητα των χημικών προϊόντων και τέλος η ασφάλεια των εργαζομένων και εγκαταστάσεων καθώς και η προστασία του περιβάλλοντος. Τα περισσότερα από αυτά τα χημικά προϊόντα ανήκουν στην κατηγόρια των επικίνδυνων (hazardous), συνεπώς για λόγους ασφάλειας, πρέπει:

• Να είναι τα κατάλληλα ως προς την αποτελεσματικότητα και συγχρόνως να μη προκαλούν διάβρωση και φθορά των μετάλλων
• να χρησιμοποιούνται με μέγιστη προσοχή ως επικίνδυνα,
• να μεταφέρονται και αποθηκεύονται σε συνδυασμό με την άμεση διαθεσιμότητα και γνώση των (MSDS) απαραίτητων γραπτών μέτρων ασφάλειας των εργαζόμενων
• να διατίθενται σε συνδυασμό με πλήρη γνώση πρώτων βοηθειών σε περίπτωση ατυχήματος και μέτρων καταπολέμησης ρύπανσης σε περίπτωση διαρροής.

Διαδικασία Χημικού Καθαρισμού

Καθ’ όλη την διάρκεια του χημικού καθαρισμού απαιτείται συνεχής παρακολούθηση της εργασίας. Η εταιρία που έχει αναλάβει τον χημικό καθαρισμό, οφείλει να διαθέτει καλά εκπαιδευμένο και έμπειρο προσωπικό.. Απαιτούνται επιβλέποντες μηχανικοί και τεχνίτες αρκετοί για κάθε βάρδια, καθότι η εργασία του χημικού καθαρισμού μετά την έναρξη της δεν είναι δυνατόν να διακοπεί αλλά πρέπει να συνεχιστεί μέχρι την περάτωση της. Πολλές φορές απαιτούνται ειδικευμένοι Χημικοί Μηχανικοί καθώς και Μηχανικοί Ασφαλείας, ανάλογα με την σοβαρότητα της εργασίας και σύμφωνα με τις εκάστοτε απαιτήσεις

--Jpchemical 12:09, 5 Δεκεμβρίου 2005 (UTC)==Συμπεράσματα==

Ο χημικός καθαρισμός ως εργασία συντήρησης έχει πολλά πλεονεκτήματα σε σύγκριση με την μέθοδο καθαρισμού με μηχανικά μέσα. Τα πλεονεκτήματα του είναι κυρίως : η απόδοση, το κόστος και ο χρόνος. Ο χημικός καθαρισμός επιτυγχάνει αποτελέσματα με ομοιογένεια, ακόμη και σε σημεία όπως γωνίες και στροφές όπου υπάρχουν οι περισσότερες επικαθίσεις και όπου ο μηχανικός καθαρισμός δεν είναι εφικτός. Ο χημικός καθαρισμός έχει ως αποτέλεσμα μεταλλική επιφάνεια απαλλαγμένη όλων των επικαθίσεων (bare metal) .

Η μέθοδος του χημικού καθαρισμού εφαρμόζεται διεθνώς με καλά αποτελέσματα εδώ και πολλές δεκαετίες. Δυστυχώς όμως πάμπολλα ατυχήματα έχουν συμβεί με βασική αιτία ότι για λόγους κόστους αρκετοί αναλαμβάνουν την εργασία και την εκτελούν με τελείως ερασιτεχνικό τρόπο. Το αποτέλεσμα είναι η εργασία αυτή να έχει δυσφημιστεί σε ορισμένους χώρους και να αποφεύγεται. Και όμως η εργασία αυτή εφαρμόζεται δεκάδες χρόνια πίσω και κάθε σχετική πληροφορία ως και τα απαραίτητα μέτρα προστασίας υπάρχουν στην διεθνή βιβλιογραφία.

Συμπερασματικά, οι άνθρωποι που αναλαμβάνουν μια εργασία τοσo επικίνδυνη πρέπει να έχουν εμπειρία και βαθιά γνώση για το τι κάνουν, πως το κάνουν και γιατί το κάνουν. Απαιτείται να έχουν συνδυασμό ειδικών γνώσεων : χημείας, μηχανολογίας, μεταλλογνωσίας και θερμοδυναμικής.