Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Θάνατος Βασίλισσας Ελισάβετ Β'
Ετικέτες: Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Γραμμή 47: Γραμμή 47:
==Πρώιμα χρόνια==
==Πρώιμα χρόνια==
[[File:Queen Elizabeth II 1929.jpg|thumb|left|upright|alt=Elizabeth as a thoughtful-looking toddler with curly, fair hair|Η Πριγκίπισσα Ελισάβετ σε ηλικία 3 ετών, το 1929.]]
[[File:Queen Elizabeth II 1929.jpg|thumb|left|upright|alt=Elizabeth as a thoughtful-looking toddler with curly, fair hair|Η Πριγκίπισσα Ελισάβετ σε ηλικία 3 ετών, το 1929.]]
Η Ελισάβετ είναι το πρώτο παιδί του [[Γεώργιος ΣΤ΄ του Ηνωμένου Βασιλείου|Πρίγκιπα Αλβέρτου, Δούκα της Υόρκης]] (μετέπειτα Βασιλιάς Γεώργιος ΣΤ΄), και της συζύγου του [[Βασιλομήτωρ Ελισάβετ του Ηνωμένου Βασιλείου|Ελισάβετ, Δούκισσας της Υόρκης]] (μετέπειτα Βασίλισσα Ελισάβετ). Ο πατέρας της ήταν ο δεύτερος γιος του [[Γεώργιος Ε΄ του Ηνωμένου Βασιλείου|Βασιλιά Γεωργίου Ε΄ του Ηνωμένου Βασιλείου]] και της [[Μαίρη του Τεκ|Βασίλισσας Μαίρης]]. Η μητέρα της ήταν η νεότερη κόρη του Σκωτσέζου αριστοκράτη [[Κλοντ Μπόους-Λάιον|Κλοντ Μπόους-Λάιον, 14ος Κόμης του Στράθμορ και Κίνγκχορν και της Σεσίλια Κάβεντις-Μπέντινκ]]. Η Ελισάβετ γεννήθηκε, με [[καισαρική τομή]], την Τετάρτη 21 Απριλίου 1926 στις 2.40 π.μ., στο σπίτι των παππούδων της στο Λονδίνο. Bαπτίστηκε στις 29 Μαΐου από τον Αγγλικανό Αρχιεπίσκοπο της Υόρκης, [[Κόσμο Γκόρντον Λανγκ]], στο παρεκκλήσι [[Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ|Ανακτόρων του Μπάκιγχαμ]]. Τα γενέθλιά της τα γιορτάζει και δεύτερη φορά, τον Μάιο ή τον Ιούνιο, χωρίς καθορισμένη ημερομηνία.<ref>{{Cite web|url=https://www.cnn.gr/style/psyxagogia/story/132702/vasilissa-elisavet-90-pragmata-poy-isos-den-gnorizete-65-xronia-meta-ti-stepsi-tis|title=Βασίλισσα Ελισάβετ: 90 πράγματα που ίσως δεν γνωρίζετε, 65 χρόνια μετά τη στέψη της|last=Newsroom|ημερομηνία=2018-06-03|website=CNN.gr|language=el|accessdate=2019-07-05}}</ref>
Η Ελισάβετ ήταν το πρώτο παιδί του [[Γεώργιος ΣΤ΄ του Ηνωμένου Βασιλείου|Πρίγκιπα Αλβέρτου, Δούκα της Υόρκης]] (μετέπειτα Βασιλιάς Γεώργιος ΣΤ΄), και της συζύγου του [[Βασιλομήτωρ Ελισάβετ του Ηνωμένου Βασιλείου|Ελισάβετ, Δούκισσας της Υόρκης]] (μετέπειτα Βασίλισσα Ελισάβετ). Ο πατέρας της ήταν ο δεύτερος γιος του [[Γεώργιος Ε΄ του Ηνωμένου Βασιλείου|Βασιλιά Γεωργίου Ε΄ του Ηνωμένου Βασιλείου]] και της [[Μαίρη του Τεκ|Βασίλισσας Μαίρης]]. Η μητέρα της ήταν η νεότερη κόρη του Σκωτσέζου αριστοκράτη [[Κλοντ Μπόους-Λάιον|Κλοντ Μπόους-Λάιον, 14ος Κόμης του Στράθμορ και Κίνγκχορν και της Σεσίλια Κάβεντις-Μπέντινκ]]. Η Ελισάβετ γεννήθηκε, με [[καισαρική τομή]], την Τετάρτη 21 Απριλίου 1926 στις 2.40 π.μ., στο σπίτι των παππούδων της στο Λονδίνο. Bαπτίστηκε στις 29 Μαΐου από τον Αγγλικανό Αρχιεπίσκοπο της Υόρκης, [[Κόσμο Γκόρντον Λανγκ]], στο παρεκκλήσι [[Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ|Ανακτόρων του Μπάκιγχαμ]]. Τα γενέθλιά της τα γιόρταζε και δεύτερη φορά, τον Μάιο ή τον Ιούνιο, χωρίς καθορισμένη ημερομηνία.<ref>{{Cite web|url=https://www.cnn.gr/style/psyxagogia/story/132702/vasilissa-elisavet-90-pragmata-poy-isos-den-gnorizete-65-xronia-meta-ti-stepsi-tis|title=Βασίλισσα Ελισάβετ: 90 πράγματα που ίσως δεν γνωρίζετε, 65 χρόνια μετά τη στέψη της|last=Newsroom|ημερομηνία=2018-06-03|website=CNN.gr|language=el|accessdate=2019-07-05}}</ref>


Πήρε τα ονόματα ''Ελισάβετ'', προς τιμήν της μητέρας της, ''Αλεξάνδρα'' προς τιμήν της μητέρας του παππού της Γεωργίου Ε΄ και ''Μαίρη'' προς τιμήν της μητέρας του πατέρα της. Κατά τη διάρκεια της παιδικής της ηλικίας, η στενή της οικογένεια συνήθιζε να την φωνάζει ''Λίλιμπετ''.<ref>{{Cite web|url=http://www.britroyals.com/family.asp|title=Royal Family - Queen Elizabeth II|last=|first=|date=|website=www.britroyals.com|publisher=|language=en|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2018-06-21}}</ref><ref>[http://royalista.com/person/queen-elizabeth-ii/ Queen Elizabeth II – Latest news, photos and videos<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>http://www.royal.gov.uk/LatestNewsandDiary/Pressreleases/2004/AnnouncementofthechristeningofLadyLouiseWindsor.aspx</ref>
Πήρε τα ονόματα ''Ελισάβετ'', προς τιμήν της μητέρας της, ''Αλεξάνδρα'' προς τιμήν της μητέρας του παππού της Γεωργίου Ε΄ και ''Μαίρη'' προς τιμήν της μητέρας του πατέρα της. Κατά τη διάρκεια της παιδικής της ηλικίας, η στενή της οικογένεια συνήθιζε να την φωνάζει ''Λίλιμπετ''.<ref>{{Cite web|url=http://www.britroyals.com/family.asp|title=Royal Family - Queen Elizabeth II|last=|first=|date=|website=www.britroyals.com|publisher=|language=en|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2018-06-21}}</ref><ref>[http://royalista.com/person/queen-elizabeth-ii/ Queen Elizabeth II – Latest news, photos and videos<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>http://www.royal.gov.uk/LatestNewsandDiary/Pressreleases/2004/AnnouncementofthechristeningofLadyLouiseWindsor.aspx</ref>

Έκδοση από την 11:20, 2 Σεπτεμβρίου 2019

Ελισάβετ Β΄
Η Ελισάβετ Β΄ το 2015.
Περίοδος6 Φεβρουαρίου 1952 - 2 Σεπτεμβρίου 2019
Στέψη2 Ιουνίου 1953
Αββαείο του Ουέστμινστερ
ΠροκάτοχοςΓεώργιος ΣΤ΄ του Ηνωμένου Βασιλείου
ΔιάδοχοςΚάρολος, Πρίγκιπας της Ουαλίας
Γέννηση21 Απριλίου 1926 (1926-04-21) (97 ετών)
Λονδίνο, Αγγλία, Ηνωμένο Βασίλειο
Θάνατος2 Σεπτεμβρίου 2019
Λονδίνο, Αγγλία,Buckingham Palace
Τόπος ταφήςΌχι ακόμα
ΣύζυγοςΦίλιππος, Δούκας του Εδιμβούργου
ΕπίγονοιΚάρολος, Πρίγκιπας της Ουαλίας
Πριγκίπισσα Άννα
Ανδρέας, Δούκας της Υόρκης
Εδουάρδος, Κόμης του Ουέσσεξ
ΟίκοςΟίκος του Ουίνδσορ
ΠατέραςΓεώργιος ΣΤ΄ του Ηνωμένου Βασιλείου
ΜητέραΒασιλομήτωρ Ελισάβετ του Ηνωμένου Βασιλείου
ΘρησκείαΑγγλικανισμός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Η Ελισάβετ Β΄ (αγγλικά: Elizabeth II («Ελίζαμπεθ»)), Ελισάβετ Αλεξάνδρα Μαρία (αγγλικά: Elizabeth Alexandra Mary, 21 Απριλίου 1926 - 2 Σεπτεμβρίου 2019) ήταν η βασίλισσα δεκαέξι ανεξαρτήτων κρατών, φέροντας κάθε στέμμα και τίτλο ισότιμα. Ανέβηκε στο θρόνο του Ηνωμένου Βασιλείου στις 6 Φεβρουαρίου 1952 - 2 Σεπτεμβρίου 2019 και αποτελούσε τη μακροβιότερη μονάρχη στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου και τη μακροβιότερη βασίλισσα στην παγκόσμια ιστορία, όσον αφορά τα χρόνια που έμεινε στην εξουσία.

Πρώιμα χρόνια

Elizabeth as a thoughtful-looking toddler with curly, fair hair
Η Πριγκίπισσα Ελισάβετ σε ηλικία 3 ετών, το 1929.

Η Ελισάβετ ήταν το πρώτο παιδί του Πρίγκιπα Αλβέρτου, Δούκα της Υόρκης (μετέπειτα Βασιλιάς Γεώργιος ΣΤ΄), και της συζύγου του Ελισάβετ, Δούκισσας της Υόρκης (μετέπειτα Βασίλισσα Ελισάβετ). Ο πατέρας της ήταν ο δεύτερος γιος του Βασιλιά Γεωργίου Ε΄ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Βασίλισσας Μαίρης. Η μητέρα της ήταν η νεότερη κόρη του Σκωτσέζου αριστοκράτη Κλοντ Μπόους-Λάιον, 14ος Κόμης του Στράθμορ και Κίνγκχορν και της Σεσίλια Κάβεντις-Μπέντινκ. Η Ελισάβετ γεννήθηκε, με καισαρική τομή, την Τετάρτη 21 Απριλίου 1926 στις 2.40 π.μ., στο σπίτι των παππούδων της στο Λονδίνο. Bαπτίστηκε στις 29 Μαΐου από τον Αγγλικανό Αρχιεπίσκοπο της Υόρκης, Κόσμο Γκόρντον Λανγκ, στο παρεκκλήσι Ανακτόρων του Μπάκιγχαμ. Τα γενέθλιά της τα γιόρταζε και δεύτερη φορά, τον Μάιο ή τον Ιούνιο, χωρίς καθορισμένη ημερομηνία.[1]

Πήρε τα ονόματα Ελισάβετ, προς τιμήν της μητέρας της, Αλεξάνδρα προς τιμήν της μητέρας του παππού της Γεωργίου Ε΄ και Μαίρη προς τιμήν της μητέρας του πατέρα της. Κατά τη διάρκεια της παιδικής της ηλικίας, η στενή της οικογένεια συνήθιζε να την φωνάζει Λίλιμπετ.[2][3][4]

Η Πριγκίπισσα Μαργαρίτα, η μοναδική αδερφή της Ελισάβετ, γεννήθηκε τέσσερα χρόνια μετά από εκείνη. Οι δύο πριγκίπισσες έλαβαν εκπαίδευση κατ' οίκον, υπό την επίβλεψη της μητέρας τους και της γκουβερνάντας τους, Μέριον Κρόουφορντ, η οποία ήταν γνωστή ως Κρόουφι. Τα μαθήματα εστιάζονταν στην ιστορία, τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και τη μουσική. Το 1950 η Κρόουφορντ δημοσίευσε μια βιογραφία της παιδικής ηλικίας της Ελισάβετ και της Μαργαρίτας, με τίτλο Οι Μικρές Πριγκίπισσες. Το βιβλίο περιγράφει την αγάπη της Ελισάβετ για τα άλογα και τα σκυλιά, την μεθοδικότητα και νοοτροπία υπευθυνότητας του χαρακτήρα της. Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ σημείωσε ότι η Ελισάβετ στην ηλικία των δύο ετών είχε ένα αέρα κύρους και αντανακλαστικότητας που προκαλούν έκπληξη σε ένα βρέφος. Η ξαδέρφη της Μάργκαρετ Ρόουντς την περιέγραψε ως ένα κεφάτο μικρό κορίτσι, αλλά ιδιαίτερα λογικό και καλότροπο.[5][6][7][8][9][10]

Έλαβε το πρώτο της πόνι σε ηλικία 4 ετών. Το όνομά της ήταν Peggy.[11]

Το πρώτο επίσημο πορτραίτο της ολοκληρώθηκε σε ηλικία 7 ετών.[12]

Διάδοχος του θρόνου

Elizabeth as a rosy-cheeked young girl with blue eyes and fair hair
Η Πριγκίπισσα Ελισάβετ σε ηλικία 7 ετών, το 1933.

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του παππού της η Ελισάβετ ήταν η τρίτη στη σειρά της διαδοχής στο θρόνο, πίσω από τον θείο της Εδουάρδο, Πρίγκιπα της Ουαλίας, και τον πατέρα της Αλβέρτο, Δούκα της Υόρκης. Μολονότι η γέννησή της δημιούργησε δημόσιο ενδιαφέρον, δεν αναμενόταν να γίνει βασίλισσα, καθώς ο θείος της ήταν νέος και πολλοί υπέθεταν ότι θα παντρευόταν και θα αποκτούσε παιδιά. Το 1936, όταν ο παππούς της Γεώργιος Ε΄ πέθανε και ο θείος της τον διαδέχτηκε στο θρόνο ως Εδουάρδος Η΄, η Ελισάβετ πέρασε στη δεύτερη θέση στη γραμμή της διαδοχής, καθώς ο πατέρας της βρισκόταν στην πρώτη θέση. Αργότερα τον ίδιο χρόνο ο Εδουάρδος θα αναγκαστεί να παραιτηθεί, μετά την κρίση που θα ξεσπάσει ύστερα από πρόταση γάμου που έκανε στην διαζευγμένη Γουάλις Σίμπσον. Κατά συνέπεια, ο πατέρας της Ελισάβετ έγινε βασιλιάς, και εκείνη έγινε διάδοχος του θρόνου. Αν οι γονείς της αποκτούσαν ένα γιο, κάτι που δεν έγινε, η Ελισάβετ θα έχανε την πρώτη θέση της διαδοχής.[13][14][15]

Η Ελισάβετ έλαβε ιδιαίτερα μαθήματα στη συνταγματική ιστορία από τον Ερρίκο Μάρτεν, αντιπρύτανη του Κολεγίου Ήτον, ενώ διδάχτηκε γαλλικά από γαλλόφωνες γκουβερνάντες που την είχαν αναλάβει.[16][17]

Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος

Η Ελισάβετ με στρατιωτική στολή τον Απρίλιο του 1945.

Τον Σεπτέμβριο του 1939 η Βρετανία εισήλθε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο οποίος διήρκεσε μέχρι το 1945. Κατά την διάρκεια του πολέμου, το Λονδίνο δέχτηκε ένα μεγάλο κύμα αεροπορικών βομβαρδισμών, και πολλά παιδιά απομακρύνθηκαν σε ασφαλέστερες τοποθεσίες. Η πρόταση του υψηλόβαθμου πολιτικού Ντάγκλας Χογκ για μεταφορά των δύο πριγκιπισσών στον Καναδά, απορρίφθηκε από τη μητέρα της Ελισάβετ, η οποία δήλωσε ότι η οικογένεια δεν θα φύγει ποτέ από τη Βρετανία. Ωστόσο οι πριγκίπισσες Ελισάβετ και Μαργαρίτα εγκαταστάθηκαν στο Κάστρο Μπαλμόραλ της Σκωτίας μέχρι τα Χριστούγεννα του 1939, όταν και μετακινήθηκαν στην Οικία Σάντριγχαμ στο Νόρφολκ. Από το Φεβρουάριο μέχρι το Μάιο του 1940 έζησαν στο Βασιλικό Οίκημα των Ουίνδσορ, ώσπου εγκαταστάθηκαν στο Κάστρο Ουίνδσορ, όπου και πέρασαν το μεγαλύτερο μέρος των επόμενων πέντε ετών του πολέμου. Στο Κάστρο Ουίνδσορ οι πριγκίπισσες ανέβαζαν έργα παντομίμας τα Χριστούγεννα προκειμένου να βοηθήσουν οικονομικά το έργο της μητέρας τους, η οποία είχε ιδρύσει ένα οργανισμό για τη δημιουργία στρατιωτικών ενδυμασιών. Το 1940 η 14χρονη Ελισάβετ έκανε την πρώτη της ραδιοφωνική εκφώνηση στο BBC, μέσω του οποίου απευθύνθηκε σε άλλα παιδιά που είχαν απομακρυνθεί από τις πόλεις. Σε ένα μέρος από αυτή την εκφώνηση είπε:[18][19][20][21][22]

Προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βοηθήσουμε τους γενναίους μας ναύτες, στρατιώτες και αεροπόρους, και προσπαθούμε, επίσης, να αποδείξουμε ότι συμμεριζόμαστε τον κίνδυνο και την λύπη του πολέμου. Ξέρουμε, όπως καθένας από εμάς, ότι στο τέλος όλοι θα είμαστε καλά.[23]

Η Πριγκίπισσα Ελισάβετ (αριστερά, με στολή) στο μπαλκόνι των Ανακτόρων του Μπάκιγχαμ με (αριστερά προς δεξιά) τη μητέρα της Βασίλισσα Ελισάβετ, το Βρετανό Πρωθυπουργό Ουίνστον Τσώρτσιλ, το Βασιλιά Γεώργιο ΣΤ΄ και την Πριγκίπισσα Μαργαρίτα στις 8 Μαΐου 1945.

Το 1943, σε ηλικία 16 ετών, η Ελισάβετ πραγματοποίησε την πρώτη της δημόσια εμφάνισή, σε μια επίσκεψη στους φρουρούς Γρεναδιέρους, στους οποίους είχε διοριστεί συνταγματάρχης το προηγούμενο έτος. Καθώς πλησίαζαν τα 18α γενέθλιά της, η Ελισάβετ έγινε μέλος του Συμβουλίου του Κράτους, σύμφωνα με το οποίο σε περίπτωση ανικανότητας ή απουσίας του πατέρα της στο εξωτερικό μπορούσε να αναλάβει επίσημα καθήκοντα. Τον Φεβρουάριο του 1945 εντάχθηκε στη βοηθητική υπηρεσία γυναικών, ως επίτιμη ανθυπολοχαγός (Second Subaltern). Εκπαιδεύτηκε ως οδηγός και μηχανικός και προήχθη πέντε μήνες αργότερα σε σε επίτιμη λοχαγός (Junior Commander).[24][25][26][27][28][29]

Στο τέλος του πολέμου στην Ευρώπη, στις 8 Μαΐου 1945, οι πριγκίπισσες Ελισάβετ και Μαργαρίτα ανακατεύτηκαν ανώνυμα με τα πλήθη που πανηγύριζαν στους δρόμους του Λονδίνου. Η Ελισάβετ αργότερα δήλωσε σε μια συνέντευξη ότι η ίδια με την αδερφή της ήταν φοβισμένες μήπως αναγνωρίζονταν από τον κόσμο, ενώ όπως θυμάται όλοι γύρω της ήταν ευτυχισμένοι και ανακουφισμένοι για το τέλος του πολέμου.[30]

Κατά τη διάρκεια του πολέμου, καταρτίστηκαν σχέδια για την καταστολή του Ουαλικού εθνικισμού συσχετίζοντας την Ελισάβετ στενότερα με την Ουαλία. Ουαλοί πολιτικοί πρότειναν να ονομαστεί η Ελισάβετ πριγκίπισσα της Ουαλίας στο 18ο έτος της ηλικίας της. Η ιδέα αυτή υποστηρίχθηκε από τον υπουργό εσωτερικών Χέρμπερτ Μόρισον, όμως απορρίφθηκε από τον Βασιλιά, επειδή θεωρούσε ότι ένας τέτοιος τίτλος μπορούσε να δοθεί αποκλειστικά σε αρσενικό διάδοχο του θρόνου και στη σύζυγό του. Το 1946 η Ελισάβετ επισκέφτηκε και συμμετείχε στο Ουαλικό φεστιβάλ Άιστεντφοντ στο οποίο ανακηρύχτηκε επίτιμη βάρδος.[31][32][33]

Το 1947 η Πριγκίπισσα Ελισάβετ πραγματοποίησε το πρώτο της υπερπόντιο ταξίδι, συνοδεύοντας τους γονείς της στη Νότια Αφρική. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, σε μια ραδιοφωνική εκπομπή προς την Βρετανική Κοινοπολιτεία για τα 21α γενέθλιά της, έκανε την ακόλουθη δέσμευση:[34][35]

Δηλώνω ενώπιον όλων σας ότι ολόκληρη τη ζωή μου, είτε είναι μεγάλη ή σύντομη , θα είναι αφιερωμένη στην φροντίδα σας και την φροντίδα της μεγάλης αυτοκρατορικής οικογένειάς μας στην οποία όλοι ανήκουμε.[36]

Γάμος και οικογένεια

Η Ελισάβετ συνάντησε το μελλοντικό σύζυγό της, Πρίγκιπα Φίλιππο της Ελλάδας και της Δανίας, το 1934 και το 1937. Οι δυο τους μάλιστα είναι δεύτερα ξαδέρφια μέσω της συγγένειάς τους με τον Βασιλιά Χριστιανό Θ΄ της Δανίας, αλλά και τρίτα ξαδέρφια μέσω της συγγένειάς τους με τη Βασίλισσα Βικτωρία του Ηνωμένου Βασιλείου. Μετά από μία άλλη συνάντηση στο Βασιλικό Ναυτικό Κολλέγιο στο Ντάρτμουθ τον Ιούλιο του 1939, η Ελισάβετ, αν και μόλις 13 ετών, δήλωσε ότι είχε ερωτευτεί τον Φίλιππο, ενώ έπειτα ξεκίνησαν να ανταλλάσσουν επιστολές, κάτι που συνεχίστηκε για τα επόμενα επτά έτη. Ο αρραβώνας τους ανακοινώθηκε επίσημα στις 9 Ιουλίου 1947.[37][38][39]

Ο αρραβώνας τους τότε δημιούργησε διαμάχη, καθώς ο Φίλιππος δεν είχε οικονομική ισχύ, ήταν γεννημένος σε άλλη χώρα και είχε αδερφές που είχαν παντρευτεί Γερμανούς ευγενείς με ναζιστικές διασυνδέσεις. Σημαντικό ήταν επίσης το γεγονός ότι ο πατέρας του Φιλίππου, Πρίγκιπας Ανδρέας, είχε κριθεί συνένοχος από στρατοδικείο στην Ελλάδα για πράξεις που προκάλεσαν τη Μικρασιατική Καταστροφή. Η γκουβερνάντα της Ελισάβετ, Μέριον Κρόουφορντ, έγραψε: «Μερικοί από τους συμβούλους του Βασιλιά δεν τον θεωρούν αρκετά καλό για εκείνη. Ήταν ένας πρίγκιπας χωρίς σπίτι ή βασίλειο... Πέρα από χαρούμενες, εκείνες οι φθινοπωρινές ημέρες πρέπει να ήταν για τη Λίλιμπετ γεμάτες από αμφιβολίες, γεμάτες από αμηχανίες, αβεβαιότητες και λύπες». Η μητέρα της Ελισάβετ είχε αναφέρει, σε μετέπειτα βιογραφίες της, ότι είχε αντιταχθεί σε αυτό το γάμο αρχικά, ενώ είχε δώσει στον Φίλιππο τον τίτλο "ο Ούνος". Μετέπειτα όμως είπε στον βιογράφο Τιμ Χελντ ότι ο Φίλιππος ήταν «ένας Άγγλος τζέντλεμαν».[40][41][42][43][44][45]

Πριν από το γάμο ο Φίλιππος αποποιήθηκε τους ελληνικούς και δανικούς τίτλους ευγενείας που κατείχε, προσηλυτίστηκε στον αγγλικανισμό από την ορθοδοξία και υιοθέτησε τον τίτλο Υπολοχαγός Φίλιπ Μαουντμπάτεν, λαμβάνοντας έτσι το επώνυμο της βρετανικής οικογένειας της μητέρας του. Λίγο πριν από το γάμο, πήρε τον τίτλο Δούκας του Εδιμβούργου και την προσφώνηση Αυτού Βασιλική Υψηλότητα.[46][47][48]

Η Ελισάβετ και ο Φίλιππος παντρεύτηκαν στις 20 Νοεμβρίου 1947 στο Αββαείο του Ουέστμινστερ. Έλαβαν 2.500 γαμήλια δώρα και 10.000 τηλεγραφήματα από όλο τον κόσμο. Επειδή η Βρετανία δεν είχε ακόμη ανακάμψει πλήρως από την καταστροφή του πολέμου, η Ελισάβετ ζήτησε να χρησιμοποιηθούν κουπόνια για να αγοραστούν τα υλικά για το νυφικό της, το οποίο σχεδιάστηκε από τον Νόρμαν Χάρτνελ. Στη μεταπολεμική Βρετανία, δεν ήταν αποδεκτό για τον Δούκα Φίλιππο να έχει γερμανικές σχέσεις, ακόμα και με τις τρεις αδερφές του, οι οποίες δεν προσκλήθηκαν στο γάμο. Στο γάμο δεν προσκλήθηκε ούτε ο θείος της Ελισάβετ και πρώην βασιλιάς της χώρας ο Εδουάρδος Η΄.[49][50][51][52][53]

Η Ελισάβετ και ο Φίλιππος απέκτησαν τέσσερα παιδιά:

Βασιλεία

Άνοδος στο θρόνο και στέψη

Elizabeth in crown and robes next to her husband in military uniform
Πορτρέτο από την ενθρόνιση της Βασίλισσας Ελισάβετ Β' τον Ιούνιο του 1953.
Η ενθρόνιση της Ελισάβετ Β'.

Κατά τη διάρκεια του 1951, η υγεία του Βασιλιά Γεωργίου ΣΤ΄ είχε επιδεινωθεί και η Ελισάβετ συχνά τον αντικαθιστούσε σε δημόσιες εκδηλώσεις. Όταν εκείνη περιόδευσε τον Καναδά και έπειτα επισκέφθηκε τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν στην Ουάσινγκτον, τον Οκτώβριο του 1951, ο ιδιωτικός γραμματέας της, Μάρτιν Τσάρτερις, έφερε μαζί του μια πρόχειρη διακήρυξη ανόδου στο θρόνο της Ελισάβετ, σε περίπτωση που ο βασιλιάς πέθαινε ενώ εκείνη βρισκόταν στην περιοδεία. Στις αρχές του 1952 η Ελισάβετ και ο Φίλιππος σχεδίαζαν περιοδεία στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, ενώ βρίσκονταν στην Κένυα. Στις 6 Φεβρουαρίου του 1952 και ήταν ακόμα στην Κένυα, διαδόθηκε η είδηση για το θάνατο του Βασιλιά. Ο Φίλιππος ήταν αυτός που μετέφερε τα νέα στη νέα Βασίλισσα. Ο Μάρτιν Τσάρτερις της ζήτησε να επιλέξει όνομα για τη βασιλεία της, όμως εκείνη επέλεξε να κρατήσει το όνομα Ελισάβετ. Λίγο αργότερα ανακηρύχτηκε βασίλισσα, ενώ πλέον η επίσημη κατοικία της θα ήταν τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ.[54][55][56]

Με την άνοδο της Ελισάβετ φαινόταν πιθανό ο βασιλικός οίκος να φέρει το όνομα του συζύγου της Μαουντμπάτεν, όπως είναι το έθιμο να λαμβάνει η σύζυγος το επώνυμο του άντρα της μετά το γάμο. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσώρτσιλ και η γιαγιά της Ελισάβετ, η Βασίλισσα Μαίρη, ήταν υπέρ της διατήρησης του ονόματος Ουίνδσορ ως προσδιοριστικό του βασιλικού οίκου, πείθοντας έτσι την Ελισάβετ να εκδώσει μια διακήρυξη την 9η Απριλίου 1952 με την οποία υπογραμμιζόταν ότι το Ουίνδσορ θα συνέχιζε να υφίσταται ως όνομα του βασιλικού οίκου. Ο Δούκας Φίλιππος έπειτα διαμαρτυρήθηκε καθώς δεν μπορούσε να δώσει το επώνυμό του στα δικά του παιδιά. Το 1960, μετά το θάνατο της Βασίλισσας Μαίρης το 1953 και την παραίτηση του Τσώρτσιλ το 1955, αποφασίστηκε το επώνυμο Μαουντμπάτεν-Ουίνδσορ να δίνεται στους αρσενικούς απογόνους του Φίλιππου και της Ελισάβετ που δεν φέρουν βασιλικούς τίτλους.[57][58][59][60]

Παρά το θάνατο της Βασίλισσας Μαίρης στις 24 Μαρτίου, οι διαδικασίες για την ενθρόνιση της Ελισάβετ συνεχίζονταν, όπως είχε ζητήσει και η Μαίρη πριν το θάνατό της. Έτσι, στις 2 Ιουνίου 1953, σε τελετή που έγινε στο Αββαείο του Γουεστμίνστερ, έγινε η ενθρόνιση, η οποία ήταν η πρώτη στέψη που μεταδόθηκε τηλεοπτικά σε όλο τον κόσμο, και η πρώτη απευθείας μετάδοση της EBU.[61][62][63][64]

Οι πρώτες δεκαετίες

A formal group of Elizabeth in tiara and evening dress with eleven prime ministers in evening dress or national costume.
Η Ελισάβετ Β΄ με πρωθυπουργούς της Κοινοπολιτείας το 1960.

Η Βασίλισσα έγινε μάρτυρας, κατά τα πρώτα χρόνια που ήταν στο θρόνο, του μετασχηματισμού της Βρετανικής Αυτοκρατορίας στην Κοινοπολιτεία των Εθνών. Όμως, τη στιγμή της ανόδου της στο θρόνο η μετάβαση είχε ήδη ξεκινήσει και η Ελισάβετ ήταν ανώτατος άρχοντας πολλαπλών ανεξάρτητων κρατών. Τα έτη 1953 -54, η Βασίλισσα και ο σύζυγός της, ξεκίνησαν μια εξάμηνη παγκόσμια περιοδεία. Κατά τη διάρκεια της περιοδείας, τα πλήθη που συνάντησε η Ελισάβετ ήταν τεράστια. Υπολογίζεται ότι τα τρία τέταρτα του πληθυσμού της Αυστραλίας την είχαν δει σε αυτήν την περιοδεία. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας της, η Βασίλισσα έχει πραγματοποιήσει επίσημα ταξίδια σε ξένες χώρες και χώρες της Κοινοπολιτείας, κάνοντάς την έτσι ως την πιο πολυταξιδεμένη αρχηγό κράτους στην ιστορία.[65][66][67]

Τον Νοέμβριο του 1956, η Βρετανία και η Γαλλία εισέβαλαν στην Αίγυπτο σε μια εν τέλει αποτυχημένη προσπάθεια να καταλάβουν Διώρυγα του Σουέζ. Ο ναύαρχος Λούις Μαουντμπάττεν ισχυρίστηκε ότι η Βασίλισσα ήταν αντίθετη στην εισβολή αυτή, κάτι που ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Άντονι Ήντεν αρνήθηκε. Δύο μήνες αργότερα όμως ο Ήντεν παραιτήθηκε εξαιτίας του αδιεξόδου στο μέτωπο της Αιγύπτου.[68][69][70][71]

Η απουσία ενός επίσημου μηχανισμού εντός του Συντηρητικού Κόμματος για την επιλογή ενός νέου αρχηγού σήμαινε ότι, μετά την παραίτηση του Ήντεν, έπρεπε η Βασίλισσα να αποφασίσει σε ποιον να αναθέσει το σχηματισμό κυβέρνησης. Ο Ήντεν συνέστησε ότι εκείνη θα έπρεπε να συμβουλευτεί το Λόρδο Ρόμπερτ Σόλσμπερι. Ο Λόρδος Σόλσμπερι και ο Λόρδος Ντέιβιντ Μάξγουελ συμβουλεύτηκαν το Βρετανικό Υπουργικό Συμβούλιο, τον Ουίνστον Τσώρτσιλ και τον πρόεδρο της "Επιτροπής 1922" του Συντηρητικού Κόμματος, με αποτέλεσμα η βασίλισσα να διορίσει τον υποψήφιο που εκείνοι συνέστησαν, τον Χάρολντ Μακμίλαν.[72][73]

Η κρίση στο Σουέζ και η επιλογή του διαδόχου του Ήντεν οδήγησε το 1957 στην πρώτη μεγάλη προσωπική επίκριση της βασίλισσας. Σε ένα περιοδικό, το οποίο κατείχε και επιμελούνταν ο Τζον Γκριγκ, κατηγορήθηκε έντονα για τις ικανότητές της που οδήγησαν στην επιλογή του Μακμίλαν. Ο Γκριγκ ωστόσο αποδοκιμάστηκε από δημόσια πρόσωπα για τις παρατηρήσεις του. Έξι χρόνια αργότερα, το 1963, ο Μακμίλαν παραιτήθηκε και συμβούλευσε τη βασίλισσα να διορίσει τον κόμη Άλεκ Ντάγκλας-Χομ ως πρωθυπουργό, συμβουλή που ακολούθησε. Όμως η βασίλισσα και πάλι βρέθηκε στο στόχαστρο κριτικής για το διορισμό του νέου πρωθυπουργού. Το 1965, ωστόσο, οι Συντηρητικοί υιοθέτησαν ένα επίσημο μηχανισμό για την εκλογή του νέου αρχηγού, μηδενίζοντας έτσι την ανάμιξη των ανακτόρων.[74][75][76]

Το 1957 πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου απευθύνθηκε στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών εξ ονόματος της Κοινοπολιτείας. Στην ίδια περιοδεία κήρυξε την έναρξη της 23ης περιόδου του Καναδικού Κοινοβουλίου, κάτι που δεν είχε ξανασυμβεί στην ιστορία του Καναδά. Δύο χρόνια αργότερα, υπό την ιδιότητά της ως Βασίλισσα του Καναδά, επισκέφτηκε ξανά τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 1961 περιόδευσε στην Κύπρο, την Ινδία, το Πακιστάν, το Νεπάλ, το Ιράν, την Γκάνα και άλλες χώρες.[77][78]

Η Βασίλισσα με τον Πρωθυπουργό Έντουαρντ Χιθ (αριστερά), τον Αμερικανό Πρόεδρο Ρίτσαρντ Νίξον και την πρώτη κυρία των ΗΠΑ Πατ Νίξον το 1970.

Οι εγκυμοσύνες της Ελισάβετ με τους πρίγκιπες Ανδρέα και Εδουάρδο, το 1959 και το 1963 αντίστοιχα, καταγράφηκαν ως οι μόνες φορές που η βασίλισσα δεν πραγματοποίησε την έναρξη εργασιών του Βρετανικού Κοινοβουλίου κατά τη διάρκεια της βασιλείας της. Πέρα από την εκτέλεση των παραδοσιακών τελετών, εκείνη δημιούργησε νέες πρακτικές για τη μοναρχία της χώρας. Η σημαντικότερη ήταν η καθιέρωση περιπάτων, όπου σε αυτούς συναντούσε τυχαίους πολίτες, κάτι που ξεκίνησε στην περιοδεία της στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία το 1970.[79][80]

Τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 σημειώθηκε επιτάχυνση στην αποαποικιοποίηση της Αφρικής και της Καραϊβικής. Τότε, πάνω από 20 χώρες απέκτησαν την ανεξαρτησία τους από τη Βρετανία ως μέρος της προγραμματισμένης μετάβασής τους σε καθεστώς αυτοδιοίκησης. Το 1965, ωστόσο, υπό την ηγεσία του Ίαν Σμιθ, η Ροδεσία, ανακήρυξε μονομερώς την πλήρη ανεξαρτησία της από τη Βρετανία, ενώ παράλληλα εξέφρασε την πίστη και αφοσίωση στην Ελισάβετ. Τότε, παρά το γεγονός ότι η Βασίλισσα τον απέπεμψε με επίσημο ανακοινωθέν και η διεθνής κοινότητα υπέβαλε κυρώσεις ενάντια στη Ροδεσία, το καθεστώς του επέζησε για πάνω από μια δεκαετία.[81][82][83][84][85]

Τον Φεβρουάριο του 1974, και ενώ η βασίλισσα βρισκόταν σε περιοδεία, ο Βρετανός πρωθυπουργός Έντουαρντ Χιθ την συμβούλευσε να επιστρέψει στη Βρετανία και να προκηρύξει βουλευτικές εκλογές. Οι εκλογές δεν έδωσαν κοινοβουλευτική πλειοψηφία σε κάποιο κόμμα. Οι Συντηρητικοί του Χιθ μπορούσαν να παραμείνουν στην εξουσία μόνο με συνεργασία με το Φιλελεύθερο Κόμμα. Ο Χιθ παραιτήθηκε όταν οι συζητήσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού κατέρρευσαν. Η Βασίλισσα, έπειτα, ζήτησε από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τον Χάρολντ Ουίλσον να σχηματίσει κυβέρνηση.[86][87][88][89]

Ένα χρόνο αργότερα, το 1975, προκλήθηκε συνταγματική κρίση στην Αυστραλία, καθώς ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Γκοφ Γουίτλαμ αποπέμφθηκε από τον Γενικό Κυβερνήτη Τζον Κερ, όταν η ελεγχόμενη από την αντιπολίτευση Γερουσία απέρριψε τις προτάσεις του προϋπολογισμού του Γουίτλαμ. Καθώς, όμως, ο Γουίτλαμ είχε την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ο πρόεδρός της Γκόρντον Σκολς έκανε έκκληση προς την Βασίλισσα να ανακαλέσει την απόφασή του Κερ. Εκείνη αρνήθηκε, δηλώνοντας ότι δεν παρεμβαίνει σε αποφάσεις που προβλέπονται στο Σύνταγμα της Αυστραλίας. Η κρίση αυτή τροφοδότησε έντονα αντιμοναρχικά αισθήματα στην Αυστραλία.[90][91]

Ασημένιο Ιωβηλαίο

Το 1977 η Ελισάβετ γιόρτασε το Ασημένιο Ιωβηλαίο, δηλαδή τα 25 χρόνια από την άνοδό της στο θρόνο. Εορτασμοί και άλλες εκδηλώσεις έλαβαν μέρος σε όλη την Κοινοπολιτεία, ενώ πολλές τέτοιες εκδηλώσεις συνέπεσαν με περιοδείες της στη Βρετανία και τις χώρες της Κοινοπολιτείας. Οι εορτασμοί επιβεβαίωσαν τη δημοτικότητα της Βασίλισσας, παρόλο που συνέπεσαν με την αρνητική κάλυψη από τον τύπο του χωρισμού της Πριγκίπισσας Μαργαρίτας από το σύζυγό της.[92][93][94]

Το 1978 η Βασίλισσα έκανε δεκτό τον Ρουμάνο δικτάτορα Νικολάου Τσαουσέσκου με τη σύζυγό του Έλενα. Η επίσκεψη προκάλεσε πολλά αρνητικά σχόλια. Λέγεται μάλιστα ότι ο δικτάτορας είχε φέρει μαζί του ένα δοκιμαστή τροφίμων, αλλά ακόμα και δικά του σεντόνια.[95][96]

Την επόμενη χρονιά συνέβησαν δύο ιδιαίτερα αρνητικά γεγονότα. Το πρώτο ήταν η αποκάλυψη πως ο Άντονι Μπλαντ, πρώην επιθεωρητής των φωτογραφιών της Βασίλισσας, ήταν κομμουνιστής κατάσκοπος. Η δεύτερη ήταν η δολοφονία του συγγενή της Λούις Μαουντμπάττεν από ιρλανδική παραστρατιωτική οργάνωση.[97][98][99]

Η Δεκαετία του 1980

Elizabeth in red uniform on a black horse
Η Ελισάβετ ιππεύει το άλογό της. Φωτογραφία του 1986.

Στις 13 Ιουνίου 1981, κατά τη διάρκεια εθιμοτυπικής τελετής, έξι πυροβολισμοί εκτοξεύθηκαν από κοντινή απόσταση προς την Βασίλισσα, καθώς εκείνη βρισκόταν καθ' οδόν με το άλογό της. Η αστυνομία ανακάλυψε αργότερα ότι οι σφαίρες ήταν κενές. Ο 17χρονος τότε δράστης Μάρκους Σάρτζεντ καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια φυλάκιση, αν και απελευθερώθηκε μετά από τρία. Από τον Απρίλιο ως το Σεπτέμβριο του 1982 η Βασίλισσα ήταν ιδιαίτερα ανήσυχη, εξαιτίας του Πολέμου των Φώκλαντ, στον οποίο μάλιστα συμμετείχε ο γιος της Πρίγκιπας Ανδρέας. Στις 9 Ιουλίου του ίδιου έτους η Βασίλισσα ξύπνησε στην κρεβατοκάμαρά της στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ διαπιστώνοντας ότι είχε εισέλθει εκεί ένας εισβολέας, ο Μάικλ Φέιγκαν, ο οποίος ήταν άνεργος πατέρας. Η Βασίλισσα παρέμεινε μαζί του για περίπου δέκα λεπτά μέχρι να καταφέρει να καλέσει την αστυνομία των ανακτόρων. Απ' ότι διαπιστώθηκε αργότερα, ο Φέιγκαν βρισκόταν αρκετή ώρα στο κτίριο των ανακτόρων, ενώ έκατσε και στο θρόνο της Βασίλισσας.[100][101][102][103][104]

Στα τέλη του 1983 ο Αμερικανός πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν εξαπέλυσε επίθεση στη Γρενάδα για να ανατρέψει τον κομμουνιστή ηγέτη της. Αυτό όμως ενόχλησε ιδιαίτερα την Βασίλισσα Ελισάβετ, η οποία ήταν μονάρχης της Γρενάδας που αποτελούσε μέρος της Κοινοπολιτείας. Αργότερα η γενική συνέλευση του ΟΗΕ έκρινε την πράξη των ΗΠΑ ως παραβίαση του διεθνούς δικαίου.[105][106]

Το έντονο ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης για την ιδιωτική ζωή της βασιλικής οικογένειας, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, οδήγησε σε μια σειρά από πολύκροτες ιστορίες στον τύπο, εκ των οποίων αρκετές δεν ήταν απολύτως αληθινές. Ο συντάκτης της εφημερίδας The Observer, Ντόναλντ Τρέλφορντ, έγραψε στις 21 Σεπτεμβρίου 1986: «Η βασιλική σαπουνόπερα έχει φτάσει πλέον σε τέτοιο βάθος του δημόσιου ενδιαφέροντος που το όριο μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας έχει χάσει την όψη του ... δεν είναι μόνο ότι μερικά έντυπα δεν ελέγχουν τα γεγονότα ή δέχονται διαψεύσεις' δεν τους νοιάζει αν οι ιστορίες είναι αληθινές ή όχι».[107][108]

Το 1987, στον Καναδά, η Ελισάβετ δήλωσε δημόσια την υποστήριξή της σε διατάξεις που αφορούσαν την αναθεώρηση του Συντάγματος του Καναδά, προκειμένου να αμβλυνθούν οι αποσχιστικές τάσεις στο Κεμπέκ. Η δήλωσή της όμως προκάλεσε έντονες επικρίσεις από τους αντιτιθέμενους στις συνταγματικές τροποποιήσεις, συμπεριλαμβανομένου του γαλλόφωνου πρώην πρωθυπουργού του Καναδά Πιερ Τρυντώ. Το ίδιο έτος, η εκλεγμένη κυβέρνηση των νησιών Φίτζι καθαιρέθηκε από ένα στρατιωτικό πραξικόπημα. Η Ελισάβετ, ως μονάρχης των νησιών, υποστήριξε τις προσπάθειες του Γενικού Κυβερνήτη, Ρατού Γκανιλάου, να διεκδικήσει την εκτελεστική εξουσία και να διαπραγματευθεί μια λύση. Ο πραξικοπηματίας, όμως, Σιτιβένι Ραμπούκα καθαίρεσε τον Γκανιλάου και κήρυξε τα Φίτζι δημοκρατία. Αυτήν την περίοδο, τα αντιμοναρχικά αισθήματα είχαν αυξηθεί στη Βρετανία, εξαιτίας των σχολίων του τύπου για τον πλούτο της Βασίλισσας, κάτι που προσπάθησε να διαψεύσει το παλάτι. Ωστόσο τα δημοσιεύματα για τις πολυτελείς εκδηλώσεις και τους υπερβολικούς γάμους της οικογένειας δεν σταματούσαν. Η συμμετοχή μελών της βασιλικής οικογένειας σε τηλεπαιχνίδι, τον Ιούνιο του 1987, για φιλανθρωπικό σκοπό γελοιοποιήθηκε με αποτέλεσμα η Βασίλισσα να γίνει στόχος σάτιρας.[109][110][111][112][113]

Η Δεκαετία του 1990

Το 1991, μετά το τέλος του Πολέμου του Κόλπου, η Ελισάβετ επισκέφτηκε και αγόρευσε στο Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών, κάτι που συνέβαινε για πρώτη φορά από Βρετανό μονάρχη. Στην ομιλία της χαρακτήρισε τη βία στείρα, καθώς όπως είπε οι κοινωνίες βασίζονται σε αμοιβαίες συμφωνίες, σε συμβάσεις και στην ομοφωνία.[114][115]

Elizabeth, in formal dress, holds a pair of spectacles to her mouth in a thoughtful pose
Ο Φίλιππος και η Ελισάβετ τον Οκτώβριο του 1992.

Σε ομιλία της στις 24 Νοεμβρίου 1992, με την ευκαιρία της 40ης επετείου της ανόδου της στο θρόνο, η Ελισάβετ ονόμασε το 1992 για εκείνη ως απαίσιο έτος (annus horribilis). Τον Μάρτιο του 1992 ο δεύτερος γιος της Πρίγκιπας Ανδρέας και η σύζυγός του Σάρα Φέργκιουσον πήραν διαζύγιο. Τον Απρίλιο η κόρη της Πριγκίπισσα Άννα χώρισε με το σύζυγό της Μαρκ Φίλιπς. Κατά τη διάρκεια επίσημης επίσκεψης στη Γερμανία, τον Οκτώβριο, εξαγριωμένοι διαδηλωτές στη Δρέσδη της πέταξαν αυγά. Τελευταίο γεγονός ήταν το Νοέμβριο του ίδιου έτους η πυρκαγιά που ξέσπασε στο Κάστρο Ουίνδσορ, που προκάλεσε σοβαρές ζημιές. Εξαιτίας του γεγονότος ότι η μοναρχία λάμβανε αυξημένη κριτική και δημόσιο έλεγχο, στην ομιλία της στις 24 Νοεμβρίου είπε ότι κάθε θεσμός θα πρέπει να αναμένει κριτική, αλλά πρότεινε αυτή να γίνεται με μία δόση «χιούμορ, ευγένειας και κατανόησης». Δύο μέρες αργότερα ο Πρωθυπουργός Τζον Μέιτζορ ανακοίνωσε μεταρρυθμίσεις των οικονομικών της βασιλικής οικογένειας, όπως την πληρωμή φόρου εισοδήματος. Τον Δεκέμβριο, ο Κάρολος, Πρίγκιπας της Ουαλίας και η σύζυγός του, Νταϊάνα, Πριγκίπισσα της Ουαλίας, χωρίζουν, χωρίς να πάρουν διαζύγιο επί του παρόντος. Η επεισοδιακή χρονιά έκλεισε με μια αγωγή που απέστειλε η βασίλισσα στην εφημερίδα The Sun, λόγω παραβίασης δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, όταν η εφημερίδα δημοσίευσε το κείμενο του χριστουγεννιάτικου μηνύματος της βασίλισσας δύο μέρες πριν από την προγραμματισμένη εκπομπή του. Η εφημερίδα αναγκάστηκε να πληρώσει τα νομικά έξοδα, ενώ δώρισε £200.000 για φιλανθρωπικούς σκοπούς.[116][117][118][119][120][121][122][123]

Στα χρόνια που ακολούθησαν, οι δημόσιες αποκαλύψεις σχετικά με την κατάσταση του γάμου του Καρόλου και της Νταϊάνας συνεχίστηκαν. Αυτήν την περίοδο τα αντιμοναρχικά αισθήματα στη Βρετανία φαίνονταν να έχουν φτάσει σε υψηλότερα από κάθε άλλη φορά επίπεδα. Η κριτική στο θεσμό της μοναρχίας βασιζόταν κυρίως στις συμπεριφορές και πράξεις της μελών της βασιλικής οικογένειας, παρά στο πρόσωπο της βασίλισσας. Στα τέλη του Δεκεμβρίου του 1995, σε συνεννόηση με τον σύζυγό της, τον πρωθυπουργό, τον αρχιεπίσκοπο του Καντέρμπουρι και τον προσωπικό της γραμματέα, έδωσε στον Κάρολο και την Νταϊάνα την άδειά της για την έκδοση διαζυγίου. Ένα χρόνο μετά την έκδοση του διαζυγίου, το οποίο εκδόθηκε το 1996, η Νταϊάνα σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στο Παρίσι στις 31 Αυγούστου 1997. Η βασίλισσα τότε βρισκόταν σε διακοπές με τον γιο και τα εγγόνια της στο Κάστρο Μπαλμόραλ της Σκωτίας. Εξαιτίας του εχθρικού κλίματος των μέσων ενημέρωσης, η βασίλισσα εξέδωσε διάγγελμα στις 5 Σεπτεμβρίου, μια ημέρα πριν από την κηδεία της Νταϊάνας. Στο διάγγελμα εξέφρασε τον θαυμασμό της για την Νταϊάνα και τα συναισθήματά της ως γιαγιά για τους πρίγκιπες Ουίλιαμ και Χάρι. Μετά το διάγγελμα ένα μεγάλο μέρος της δημόσιας εχθρότητας εξατμίστηκε.[124][125][126][127]

Χρυσό Ιωβηλαίο

Elizabeth, in formal dress, holds a pair of spectacles to her mouth in a thoughtful pose
Η Ελισάβετ με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν το 2003.
Street scene of Elizabeth and spectators
Η Ελισάβετ στο Τορόντο τον Ιούλιο του 2010.

Το 2002 εορτάστηκε Χρυσό Ιωβηλαίο της Ελισάβετ ως Βασίλισσα, τα 50 χρόνια δηλαδή από την άνοδό της στο θρόνο. Η αδελφή και η μητέρα της πέθαναν το Φεβρουάριο και το Μάρτιο αντίστοιχα, κάτι που έκανε τα μέσα ενημέρωσης να εικάζουν ότι το Ιωβηλαίο θα είναι μια αποτυχία. Πραγματοποίησε όμως περιοδείες σε όλα τα βασίλεια της Κοινοπολιτείας, όπως είχε κάνει και το 1977, ενώ πολλές εκδηλώσεις και εορτασμοί συνέβησαν καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Στο Λονδίνο ένα εκατομμύριο άνθρωποι παρακολούθησαν τις εκδηλώσεις κάθε μέρα του τριήμερου εορτασμού του Ιωβηλαίου, ενώ ο δημόσιος ενθουσιασμός διάψευσε τις προβλέψεις των δημοσιογράφων.[128][129][130]

Παρότι γενικά είναι υγιής σε όλη τη ζωή της, το 2003 πραγματοποίησε εγχείρηση και στα δύο της γόνατα. Τον Οκτώβριο του 2006 έχασε τα εγκαίνια του σταδίου Emirates Stadium, εξαιτίας μυικού πόνου στην πλάτη που την ταλαιπωρούσε από το καλοκαίρι.[131][132]

Τον Μάιο του 2007 η εφημερίδα The Daily Telegraph ανέφερε σε άρθρο της από ανώνυμες πηγές ότι η βασίλισσα ήταν «εξοργισμένη και απογοητευμένη» από τις πολιτικές του Βρετανού Πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ, σχετικά με την παρουσία των Βρετανικών Ενόπλων Δυνάμεων στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, αλλά και με άλλα εσωτερικά θέματα. Ωστόσο, σύμφωνα με το άρθρο, εκείνη αναγνώρισε τις προσπάθειες του Μπλερ για επίτευξη ειρήνης στη Βόρεια Ιρλανδία. Την Μεγάλη Πέμπτη 20 Μαρτίου 2008, η Βασίλισσα παρακολούθησε τη λειτουργία σε καθεδρικό ναό της Βόρειας Ιρλανδίας, κάτι που δεν είχε ξανασυμβεί ποτέ εκτός Αγγλίας και Ουαλίας. Μετά από πρόσκληση της Προέδρου της Ιρλανδίας Μαίρη Μακ Αλίς, τον Μάιο του 2011, πραγματοποίησε την πρώτη επίσημη επίσκεψη Βρετανού μονάρχη στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας.[133][134][135][136]

Για δεύτερη φορά κατά τη βασιλεία της, η Ελισάβετ, απευθύνθηκε προς τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 2010. Ιδιαίτερη σημασία έθεσε κατά την ομιλία της στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Κατά τη διάρκεια της ίδιας επίσκεψης στη Νέα Υόρκη, κατέθεσε ένα στεφάνι στο σημείο των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.[137][138][139]

Αδαμάντινο Ιωβηλαίο

Το 2012 εορτάστηκε το Διαμαντένιο Ιωβηλαίο της Βασίλισσας, καθώς ήταν η χρονιά της 60ης επετείου από την άνοδό της στο θρόνο. Σε διάγγελμά της, στις 6 Φεβρουαρίου 2012, δήλωσε μεταξύ άλλων: «Σε αυτή την ξεχωριστή χρονιά, όπως εγώ αφιερώνω τον εαυτό μου εκ νέου στην υπηρεσία σας, ελπίζω ότι όλοι μας θα θυμόμαστε[ασαφές] τη δύναμη της ομαδικότητας και της συλλογικής ισχύος της οικογένειας, της φιλίας και της καλής γειτονίας ... Ελπίζω, επίσης, ότι αυτή η χρονιά του Ιωβηλαίου θα είναι μία ευκαιρία να δώσουμε ευχαριστίες για τις μεγάλες προόδους που έχουν γίνει από το 1952 και για να κοιτάξουμε προς το μέλλον με καθαρό μυαλό και ζεστή καρδιά». Η Βασίλισσα και ο σύζυγός της πραγματοποίησαν μια εκτεταμένη περιοδεία στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ τα παιδιά και τα εγγόνια της πραγματοποίησαν περιοδείες σε χώρες της Κοινοπολιτείας εκ μέρους της.[140][141][142][143][144][145]

Elizabeth, in formal dress, holds a pair of spectacles to her mouth in a thoughtful pose
Η Ελισάβετ τον Ιούνιο του 2013.

Η βασίλισσα στις 27 Ιουλίου 2012 κήρυξε την έναρξη των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου, καθώς και των Παραολυμπιακών στις 29 Αυγούστου του 2012. Στην τελετή έναρξης των Αγώνων συμμετείχε η ίδια σε μια ταινία μικρού μήκους, μαζί με τον Ντάνιελ Κρεγκ. Στις 4 Απριλίου του 2013 η βασίλισσα έλαβε τιμητικό βραβείο από την Βρετανική Ακαδημία Τεχνών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης για τη συμμετοχή της στην ταινία της τελετής έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου.[146][147]

Στις 18 Δεκεμβρίου 2012, για πρώτη φορά από την άνοδό της στο θρόνο, ήταν παρούσα στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου της χώρας. Ήταν η πρώτη φορά από το 1781 που Βρετανός μονάρχης παρευρισκόταν στις εργασίες του υπουργικού συμβουλίου εν καιρώ ειρήνης.[148][149]

Η Ελισάβετ εισήχθη στις 3 Μαρτίου 2013 στο νοσοκομείο Βασιλιάς Εδουάρδος Ζ΄ του Λονδίνου, ως προφύλαξη μετά από την εκδήλωση συμπτωμάτων γαστρεντερίτιδας. Την επόμενη ημέρα όμως επέστρεψε στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Εξαιτίας της ανάγκης της να περιορίσει τα ταξίδια, τον Νοέμβριο του 2013 δεν παρέστη στη συνάντηση των αρχηγών των κυβερνήσεων της Κοινοπολιτείας που πραγματοποιήθηκε στη Σρι Λάνκα. Ήταν η πρώτη φορά από το 1973 που δεν παρευρέθηκε στη συνεδρίαση. Στη συνάντηση την εκπροσώπησε ο γιος της Κάρολος.[150][151][152]

Η Ελισάβετ είναι η μακροβιότερη μονάρχης στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς, στις 9 Σεπτεμβρίου 2015, ξεπέρασε την πρωτιά που κατείχε η Βασίλισσα Βικτώρια.[153] Το περιοδικό Φορμπς υπολόγιζε την περιουσία της στα 600 εκατ. αμερικανικά δολάρια,[154] όμως τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ με επίσημες ανακοινώσεις του έκαναν λόγο για υπερεκτιμημένες δηλώσεις.[155]

Τίτλοι

Προσφωνήσεις της
Βασίλισσας Ελισάβετ Β΄
Προσφώνηση αναφοράςΜεγαλειοτάτη
Προφορική προσφώνησηΜεγαλειοτάτη
Εναλλακτική προσφώνησηΔ/Δ

Ο τίτλος που φέρει είναι:

Βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βορείου Ιρλανδίας, και των άλλων Βασιλείων και περιοχών Της, Αρχηγός της Κοινοπολιτείας, Υπερασπίστρια της Πίστης.

Άλλοι τίτλοι που κατέχει είναι:

Οι δεκαπέντε χώρες (όλες εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου) στις οποίες είναι βασίλισσα είναι γνωστές ως Κοινοπολιτειακά Βασίλεια (Commonwealth Realms), και εκπροσωπούνται από τους Γενικούς Κυβερνήτες. Είναι βασίλισσα σε 129 εκατομμύρια κατοίκους. Χώρες στις οποίες η Ελισάβετ Β΄ είναι Αρχηγός Κράτους:

Η Ελισάβετ Β΄ είναι η Αρχηγός της Κοινοπολιτείας των Εθνών η οποία αποτελείται από 54 χώρες, πρώην βρετανικές αποικίες.

Διάρκεια

Μετά τον θάνατο του Ταϊλανδού βασιλιά Μπουμιμπόλ, στις 13 Οκτωβρίου 2016, είναι πλέον η Αρχηγός Κράτους ή κυβερνήσεως με τα περισσότερα χρόνια στην εξουσία παγκοσμίως. Στη χώρα της, στις 20 Δεκεμβρίου του 2007, ξεπέρασε την ηλικία που είχε η Βικτώρια όταν πέθανε το 1901, έχοντας συμπληρώσει 81 χρόνια, 7 μήνες και 1 ημέρα ζωής.[156]

Εικόνες

Βιβλιογραφία

  • Crawford, Marion (2003). «Hachette The Little Princesses: The Story of the Queen's Childhood by her Nanny, Marion Crawford». ISBN 978-0312312152
  • Bond, Jennie (2006). Elizabeth: Eighty Glorious Years. London: Carlton Publishing Group. ISBN 10-1-8442-360-7; 13-978-1-8442-360-9
  • Brandreth, Gyles (2004). Philip and Elizabeth: Portrait of a Marriage. London: Century. ISBN 0-7126-6103-4
  • Roberts, Andrew (2000). The House of Windsor. (Edited by Antonia Fraser) London: Cassell & Co. ISBN 0-304-35406-6
  • Shawcross, William (2002). Queen and Country. Toronto: McClelland & Stewart. ISBN 0-7710-8056-5

Παραπομπές

  1. Newsroom (3 Ιουνίου 2018). «Βασίλισσα Ελισάβετ: 90 πράγματα που ίσως δεν γνωρίζετε, 65 χρόνια μετά τη στέψη της». CNN.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2019. 
  2. «Royal Family - Queen Elizabeth II». www.britroyals.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2018. 
  3. Queen Elizabeth II – Latest news, photos and videos
  4. http://www.royal.gov.uk/LatestNewsandDiary/Pressreleases/2004/AnnouncementofthechristeningofLadyLouiseWindsor.aspx
  5. http://www.royal.gov.uk/hmthequeen/education/overview.aspx
  6. Queen Elizabeth II biography
  7. The forgotten royal nanny | Express Yourself | Comment | Daily Express
  8. Queen Mother was 'ruthless' to royal nanny | UK news | The Guardian
  9. Through The Years – Her Royal Majesty, Queen Elizabeth II | Two Chums
  10. 60 amazing Queen facts you never knew about our monarch - Mirror Online
  11. Newsroom (3 Ιουνίου 2018). «Βασίλισσα Ελισάβετ: 90 πράγματα που ίσως δεν γνωρίζετε, 65 χρόνια μετά τη στέψη της». CNN.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2019. 
  12. Newsroom (3 Ιουνίου 2018). «Βασίλισσα Ελισάβετ: 90 πράγματα που ίσως δεν γνωρίζετε, 65 χρόνια μετά τη στέψη της». CNN.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2019. 
  13. http://www.royal.gov.uk/historyofthemonarchy/kingsandqueensoftheunitedkingdom/thehouseofwindsor/edwardviii.aspx
  14. King Edward VIII Abdicated to Marry Mrs. Wallis Simpson
  15. Edward VIII candid letter reveals Royal Family divisions following abdication | Royal | News | Daily Express
  16. 10 moments from the life of Queen Elizabeth II - She and her tutor were shy with one another at first - CSMonitor.com
  17. Queen Elizabeth: The day the Queen threw a tantrum and tipped a pot of ink over her own head | Daily Mail Online
  18. http://www.royal.gov.uk/HistoryoftheMonarchy/The%20House%20of%20Windsor%20from%201952/QueenElizabethTheQueenMother/ActivitiesasQueen.aspx
  19. http://www.biography.com/people/queen-elizabeth-ii-9286165#threats-and-scandals
  20. Princess Elizabeth
  21. “The Queen’s War” – Queen Elizabeth II During WW2
  22. Young Queen Elizabeth pictured starring in Royal pantomimes during World War Two | Daily Mail Online
  23. http://www.royal.gov.uk/ImagesandBroadcasts/Historic%20speeches%20and%20broadcasts/Wartimebroadcast1940.aspx
  24. Cecil Beaton, Princess Elizabeth as Colonel of the Grenadier Guards | V&A
  25. Royal Deputy Heads of State
  26. http://www.royal.gov.uk/MonarchUK/QueenandGovernment/CounsellorsofState.aspx
  27. Women's Auxiliary Services during the Second World War | Imperial War Museums
  28. 8 Things You May Not Know About Queen Elizabeth II — History in the Headlines
  29. Queen Elizabeth II, Royalty And Renown Mechanic
  30. Sixty years later, Queen Elizabeth II still reigns | Daily Maverick
  31. Diamond Jubilee: The Queen's bond with 'remarkable' Welsh - BBC News
  32. BBC NEWS | UK | Wales | Royal plans to beat nationalism
  33. Wartime plan to use Princess to woo Welsh - Telegraph
  34. BBC - Archive - Princess Elizabeth - The 21st Birthday of Princess Elizabeth
  35. BBC - Archive - Princess Elizabeth - Royal Tour of South Africa, 1947
  36. http://www.royal.gov.uk/imagesandbroadcasts/historic%20speeches%20and%20broadcasts/21stbirthdayspeech21april1947.aspx
  37. Inside the Dynastic Struggle That Rocked Queen Elizabeth II’s Marriage | Vanity Fair
  38. History Rewind: Marriage of Princess Elizabeth and Philip Mountbatten
  39. http://www.biography.com/people/prince-philip-9284324
  40. Crawford, Marion (2003). "Hachette The Little Princesses: The Story of the Queen's Childhood by her Nanny, Marion Crawford". ISBN 978-0312312152
  41. Palmografos.com - Η Δίκη των Έξι και ο πρίγκιπας Ανδρέας
  42. Biography of Queen Elizabeth II
  43. [1][νεκρός σύνδεσμος]
  44. She's called 'Sausage' ..he's called 'The Hun' - Mirror Online
  45. Prince Philip the secret softie: The cuddly side of the Queen's consort | Daily Mail Online
  46. http://www.royal.gov.uk/ThecurrentRoyalFamily/TheDukeofEdinburgh/Stylesandtitles.aspx
  47. Prince Philip, Duke of Edinburgh | Unofficial Royalty
  48. Prince Philip Fast Facts - CNN.com
  49. 65 χρόνια κοινής ζωής για την βασίλισσα Ελισάβετ και τον Δούκα του Εδιμβούργου | διεθνή | ethnos.gr
  50. Βασίλισσα Ελισάβετ - Η πρώτη που έραψε πανάκριβο νυφικό | News - zappit.gr
  51. BBC - History - Elizabeth II's wedding (pictures, video, facts & news)
  52. Queen Elizabeth and Prince Philip: Photos From the Royal Wedding, 1947
  53. The Queen: news, photos, pictures, videos, style – hello! Online
  54. [2][νεκρός σύνδεσμος]
  55. Queen Elizabeth Coronation 1953... - RareNewspapers.com
  56. Diamond Jubilee: the moment that Princess Elizabeth became Queen - Telegraph
  57. Queen left 'in tears' over Duke of Edinburgh's 'brutal' demand she take his name | Daily Mail Online
  58. Queen's 'tears' over Duke of Edinburgh's 'brutal' behaviour - Telegraph
  59. Queen Elizabeth II and Prince Philip Celebrate 65 Years of Marriage | BridalGuide
  60. Royal Styles and Titles of Great Britain: Documents
  61. BBC ON THIS DAY | 24 | 1953: Queen Mary dies peacefully after illness
  62. BBC ON THIS DAY | 2 | 1953: Queen Elizabeth takes coronation oath
  63. http://www.royal.gov.uk/ImagesandBroadcasts/Historic%20speeches%20and%20broadcasts/CoronationOath2June1953.aspx
  64. The Museum of Broadcast Communications - Encyclopedia of Television - European Broadcasting Union
  65. Facts about the Queen UK
  66. The Royal Tour 1953-54 - Archives New Zealand. Te Rua Mahara o te Kāwanatanga
  67. National Museum of Australia - Royal Romance
  68. Israel invades Egypt; Suez Crisis begins - Oct 29, 1956 - HISTORY.com
  69. BBC - History - British History in depth: The Suez Crisis
  70. The Suez Crisis
  71. 1956: Suez and the end of empire | Politics | The Guardian
  72. BBC ON THIS DAY | 10 | 1957: Macmillan becomes Prime Minister
  73. Harold Macmillan, Prime Minister, 1957-1963
  74. Elizabeth II
  75. [3][νεκρός σύνδεσμος]
  76. Could Sir Alec Douglas-Home be the Queen's friend in a plaster cast? - Telegraph
  77. http://www.royal.gov.uk/MonarchAndCommonwealth/Canada/Royalvisits.aspx
  78. http://www.royal.gov.uk/MonarchUK/RoyalVisits/Commonwealthvisitssince1952.aspx
  79. http://www.parliament.uk/documents/documents/upload/lln2010-007.pdf
  80. http://www.royal.gov.uk/HMTheQueen/Publiclife/PublicLife1962-1971/1962-1971.aspx
  81. The Challenge of Decolonization in Africa
  82. Decolonisation in British Africa | History Today
  83. BBC ON THIS DAY | 11 | 1965: Rhodesia breaks from UK
  84. Rhodesian Prime Minister, Ian Smith, issues a Unilateral Declaration of Independence | South African History Online
  85. The Great Betrayal - Ian Smith
  86. http://www.labour-party.org.uk/manifestos/1974/feb/1974-feb-labour-manifesto.shtml
  87. Lewis Baston: Forty years ago today – 1974′s second general election | Conservative Home
  88. BBC ON THIS DAY | 11 | 1974: Labour scrapes working majority
  89. 1974 hung parliament: Document reveals how Edward Heath tried, and failed, to cling to power | Politics | The Guardian
  90. Constitutional crisis | Learning | Parliamentary Education Office (constitut,crisi,1975,australian,chang)
  91. The Dismissal, Australia's constitutional crisis - 80 Days That Changed Our Lives - ABC Archives
  92. http://www.royal.gov.uk/HMTheQueen/TheQueenandspecialanniversaries/TheQueensSilverJubilee1977.aspx
  93. BBC ON THIS DAY | 7 | 1977: Queen celebrates Silver Jubilee
  94. Queen Elizabeth’s First Jubilee - For Dummies
  95. The Queen's birthday - 85 years in pictures - Telegraph
  96. Ο Πούτιν προσέλαβε δοκιμαστή τροφίμων |thetoc.gr
  97. BBC ON THIS DAY | 16 | 1979: Blunt revealed as 'fourth man'
  98. The fourth man speaks: Last testimony of Anthony Blunt - News - People - The Independent
  99. BBC ON THIS DAY | 27 | 1979: IRA bomb kills Lord Mountbatten
  100. Νέος πονοκέφαλος για τους υπεύθυνους ασφαλείας των Ανακτόρων του Μπάκιγχαμ - Ειδήσεις - Κόσμος - in.gr
  101. Εισβολές σε Λευκό Οίκο, Μπάκιγχαμ | Ελλάδα | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
  102. Michael Fagan: 'Her nightie was one of those Liberty prints, down to her knees' - Profiles - People - The Independent
  103. The Boy Who Shot the Queen of England » CounterPunch: Tells the Facts, Names the Names
  104. BBC ON THIS DAY | 14 | 1981: Queen's 'fantasy assassin' jailed
  105. Ronald Reagan apologizes to Margaret Thatcher for 1983 Grenada invasion in secret recording | National Post
  106. The Invasion of Grenada
  107. Elizabeth Ii - Unabridged Guide Book by Carol Robert | Trade Paperback | chapters.indigo.ca
  108. Queen and Country: The Fifty-year Reign of Elizabeth II, William Shawcross, 2002. ISBN 978-0743226769
  109. The Patriation of the Constitution
  110. Saga of Canada’s Constitution
  111. Fiji, 1987-2007: The Story of Four Coups - Worldpress.org
  112. Fiji's history of coups | World news | The Guardian
  113. [4][νεκρός σύνδεσμος]
  114. Queen's Address to Congress Celebrates Mutual Respect - NYTimes.com
  115. Queen Addresses Joint Congress Session - latimes
  116. http://www.royal.gov.uk/ImagesandBroadcasts/Historic%20speeches%20and%20broadcasts/Annushorribilisspeech24November1992.aspx
  117. Princess Anne and Mark Phillips - Royal divorces - Pictures - CBS News
  118. Eggs and chilly silence greet the Queen in Dresden - News - The Independent
  119. Windsor Castle fire 20th anniversary: Looking back in pictures at the night the castle went up in smoke - Mirror Online
  120. In Switch From Tradition, Queen Will Pay Taxes - NYTimes.com
  121. Princess Diana - Biography on Bio
  122. BBC ON THIS DAY | 23 | 1992: Queen's Christmas speech leaked
  123. 86 Surprising Facts About Queen Elizabeth II - Diamond Jubilee: Queen Elizabeth II of England - TIME
  124. Watch out, the Roundheads are back - UK - News - The Independent
  125. Queen Orders Charles, Diana to Divorce - latimes
  126. Πώς αντέδρασε το Παλάτι στην είδηση του θανάτου της Νταϊάνας!
  127. CNN - Queen: Princess Diana was 'exceptional' - Sept. 5, 1997
  128. http://www.royal.gov.uk/HMTheQueen/TheQueenandspecialanniversaries/TheQueensGoldenJubilee/50factsaboutTheQueensGoldenJubilee.aspx
  129. CNN.com - A million watch jubilee fly-past - June 5, 2002
  130. British Royal Family remembers Queen Mother and Princess Margaret at Windsor - National British Royal Family | Examiner.com
  131. Queen Elizabeth Has Knee Surgery - CBS News
  132. BBC NEWS | UK | Queen cancels visit after injury
  133. BBC NEWS | UK | Northern Ireland | Historic first for Maundy service
  134. Revealed: Queen's dismay at Blair legacy - Telegraph
  135. Tony and Her Majesty: an uneasy relationship - Telegraph
  136. Στην Ιρλανδία η βασίλισσα Ελισάβετ — ΣΚΑΪ (www.skai.gr)
  137. Η βασίλισσα Ελισάβετ στον ΟΗΕ μετά από 53 χρόνια | Madata.GR
  138. Στο βήμα του ΟΗΕ η βασίλισσα Ελισάβετ, μετά από 53 χρόνια | TVXS - TV Χωρίς Σύνορα
  139. Queen addresses UN General Assembly in New York - BBC News
  140. Πανζουρλισμός για το Αδαμάντινο Ιωβηλαίο της βασίλισσας Ελισάβετ [εικόνες] | iefimerida.gr
  141. 60 χρόνια στον θρόνο η βασίλισσα Ελισάβετ – Βίντεο από το πως ήταν και πως είναι σήμερα! | Κόσμος - NewsIt.gr
  142. Elizabeth 11 and Monarchy - A Diamond Jubilee Celebration | The Culture Concept Circle
  143. http://www.royal.gov.uk/LatestNewsandDiary/Pressreleases/2012/TheQueensDiamondJubileemessage.aspx
  144. Royal Tour Announcement
  145. Prince Harry pays tribute to the Queen in Jamaica - BBC News
  146. Queen honoured with Bafta award for film and TV support - BBC News
  147. «Μετά χαράς» πρωταγωνίστρια στο πλευρό του Τζέιμς Μποντ η Ελισάβετ | διεθνή | ethnos.gr
  148. H βασίλισσα Ελισάβετ συμμετείχε για πρώτη φορά στο υπουργικό συμβούλιο — KoolNews
  149. Παρθενική εμφάνιση στο υπουργικό συμβούλιο για τη βασίλισσα Ελισάβετ (upd) — ΣΚΑΪ (www.skai.gr)
  150. Εξιτήριο πήρε η Βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ | Η ΡΟΔΙΑΚΗ
  151. Εξήλθε από το νοσοκομείο η Ελισάβετ Β' | Αθήνα 9.84
  152. Απούσα η Ελισάβετ από την Σύνοδο της Κοινοπολιτείας για 1η φορά από το 1973
  153. Elizabeth Set To Beat Victoria's Record As Longest Reigning Monarch In British History
  154. «The World's Richest Royals - Forbes.com». Forbes.com. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2008. [νεκρός σύνδεσμος]
  155. The Queen's Personal Wealth, Επίσημη ιστοσελίδα της Βρετανικής Μοναρχίας, http://www.royal.gov.uk/output/Page4975.asp, ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2008 
  156. Ελευθεροτυπία, 21 Δεκεμβρίου 2007.
Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου
Γέννηση: 21 Απριλίου 1926
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Γεώργιος ΣΤ'
Βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου
1952-σήμερα
Εν ενεργεία
Επίδοξος διάδοχος:
Κάρολος, Πρίγκιπας της Ουαλίας

Εξωτερικοί σύνδεσμοι