Φαγεντιανή (αιγυπτιακή): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
| Γραμμή 2: | Γραμμή 2: | ||
[[Αρχείο:Egyptian faience beads.jpg|αριστερά|μικρογραφία|139x139εσ|Αρχαίες αιγυπτιακές χάντρες από φαγεντιανή]] |
[[Αρχείο:Egyptian faience beads.jpg|αριστερά|μικρογραφία|139x139εσ|Αρχαίες αιγυπτιακές χάντρες από φαγεντιανή]] |
||
Η '''αιγυπτιακή φαγεντιανή''' είναι [[Κεραμικό υλικό|κεραμική]] ύλη από [[Σύντηξη|πυροσυσσωματώμενο]] [[Χαλαζίας|χαλαζία]] που παρουσιάζει επιφανειακά υαλώδη μετάπτωση η οποία δημιουργεί ένα στιλπνό επίχρισμα ποικίλων αποχρώσεων, κυρίως γαλαζο – πράσινων. Ορίζεται ως "υλικό κατασκευασμένο από κονιορτοποιημένο χαλαζία, καλυμμένο με υαλώδη επίστρωση, συνήθως διαφανές μπλε ή πράσινο ισοτροπικό υάλωμα" και διαχωρίζεται από την κρυσταλλική ένωση του [[Αιγυπτιακό κυανό|αιγυπτιακού κυανού]].<ref>David Frederick Grose, The Toledo Museum of Art, Early Ancient Glass: Core-Formed, Rod-Formed, and Cast Vessels and Objects from the Late Bronze Age to the Early Roman Empire, 1600 BC to AD 50 (Manchester: Hudson Hills Press, 1999), 29.</ref> Η φαγεντιανή είναι πολύ πιο πορώδης από το καθαυτό γυαλί. Με την τοποθέτησή της σε μήτρες κατασκευάζονται αγγεία, κοσμήματα ή διακοσμητικά αντικείμενα.<ref>'''^''' Grose, The Toledo Museum of Art, Early Ancient Glass, 29.</ref> Παρόλο που περιέχει τα βασικά συστατικά του γυαλιού ([[Διοξείδιο του πυριτίου|πυρίτιο]] και [[Ασβεστόλιθος|ασβέστη]]) και δεν περιείχε καθόλου [[Πηλός|πηλό]] έως τις ύστερες περιόδους, η φαγεντιανή συχνά συμπεριλαμβάνεται στις μελέτες της αρχαίας [[Κεραμική|κεραμικής]], καθώς κρίνοντας τα αντικείμενα από φαγεντιανή στιλιστικά και κατατάσσοντάς τα εξελικτικά στην ιστορία της τέχνης, βρίσκονται πιο κοντά στους ρυθμούς της κεραμικής τεχνολογίας, παρά στην αρχαία αιγυπτιακή υαλουργία. |
Η '''αιγυπτιακή φαγεντιανή''' είναι [[Κεραμικό υλικό|κεραμική]] ύλη από [[Σύντηξη|πυροσυσσωματώμενο]] [[Χαλαζίας|χαλαζία]] που παρουσιάζει επιφανειακά υαλώδη μετάπτωση η οποία δημιουργεί ένα στιλπνό επίχρισμα ποικίλων αποχρώσεων, κυρίως γαλαζο – πράσινων. Ορίζεται ως "υλικό κατασκευασμένο από κονιορτοποιημένο χαλαζία, καλυμμένο με υαλώδη επίστρωση, συνήθως διαφανές μπλε ή πράσινο ισοτροπικό υάλωμα" και διαχωρίζεται από την κρυσταλλική ένωση του [[Αιγυπτιακό κυανό|αιγυπτιακού κυανού]].<ref>David Frederick Grose, The Toledo Museum of Art, Early Ancient Glass: Core-Formed, Rod-Formed, and Cast Vessels and Objects from the Late Bronze Age to the Early Roman Empire, 1600 BC to AD 50 (Manchester: Hudson Hills Press, 1999), 29.</ref> Η φαγεντιανή είναι πολύ πιο πορώδης από το καθαυτό γυαλί. Με την τοποθέτησή της σε μήτρες κατασκευάζονται αγγεία, κοσμήματα ή διακοσμητικά αντικείμενα.<ref>'''^''' Grose, The Toledo Museum of Art, Early Ancient Glass, 29.</ref> Παρόλο που περιέχει τα βασικά συστατικά του γυαλιού ([[Διοξείδιο του πυριτίου|πυρίτιο]] και [[Ασβεστόλιθος|ασβέστη]]) και δεν περιείχε καθόλου [[Πηλός|πηλό]] έως τις ύστερες περιόδους, η φαγεντιανή συχνά συμπεριλαμβάνεται στις μελέτες της αρχαίας [[Κεραμική|κεραμικής]], καθώς κρίνοντας τα αντικείμενα από φαγεντιανή στιλιστικά και κατατάσσοντάς τα εξελικτικά στην ιστορία της τέχνης, βρίσκονται πιο κοντά στους ρυθμούς της κεραμικής τεχνολογίας, παρά στην αρχαία αιγυπτιακή υαλουργία. |
||
[[Αρχείο:Standing Hippopotamus MET DP248993.jpg|μικρογραφία|Αγαλματίδιο ιπποπόταμου από φαγεντιανή, που βρέθηκε σε τάφο αξιωματούχου του [[Μέσο βασίλειο (αρχαία Αίγυπτος)|Μέσου Βασιλείου]].<ref>Wikipedia, [[:en:William_the_Faience_Hippopotamus|William, the Faience Hippopotamus]]</ref>]] |
|||
Η αιγυπτιακή φαγεντιανή χρησιμοποιήθηκε ευρέως για μία ποικιλία αντικειμένων μικρού μεγέθους, από μικρές χάντρες μέχρι μικρά αγάλματα, και συναντάται τόσο στις τάξεις των βασιλέων και των ευγενών, όσο και στα λαϊκά στρώματα. Ήταν το συνηθέστερο υλικό κατασκευής των [[Αιγυπτιακός σκαραβαίος|σκαραβαίων]], άλλων ειδών φυλακτά, καθώς και ειδωλίων [[ουσάμπτι]], και χρησιμοποιήθηκε στις περισσότερες μορφές της αιγυπτιακής κοσμηματοτεχνίας, καθώς η υαλώδης υφή της ερχόταν σε τέλεια αντίθεση με το απαλό δέρμα. Στα μεγαλύτερης κλίμακας αντικείμενα από φαγεντιανή συμπεριλαμβάνονται κύπελλα και φιάλες, καθώς και [[Κεραμικά πλακάκια|πλακίδια]] που χρησιμοποιήθηκαν κυρίως στους ναούς.<ref>Peck, William H., "The Material World of Ancient Egypt", 2013, Cambridge University Press, <nowiki>ISBN 1107276381</nowiki>. [https://books.google.gr/books/about/The_Material_World_of_Ancient_Egypt.html?id=MV8UAgAAQBAJ&redir_esc=y 1]</ref> Τα πασίγνωστα αγαλματίδια [[Ιπποπόταμος|ιπποπόταμου]] τα οποία τοποθετούνταν ως κτερίσματα στους τάφους των αξιωματούχων, φθάνουν έως και τα 20 εκ. μήκος,<ref>Louvre: [https://www.louvre.fr/en/oeuvre-notices/hippopotamus-figurine Hippopotamus figurine], Department of Egyptian Antiquities: From the late prehistoric period to the late Middle Kingdom (circa 3800 - 1710 BC)</ref> πλησιάζοντας τις μέγιστες διαστάσεις που μπορεί να έχουν τα αντικείμενα από φαγεντιανή, παρόλο που υπάρχουν και εξαιρέσεις, π.χ. στο [[Κατάλογος έργων του Μουσείου Βικτωρίας και Αλβέρτου|Μουσείο Βικτώριας και Αλβέρτου]] στο Λονδίνο εκτίθεται ένα [[σκήπτρο]] από φαγεντιανή μήκους 215.9 εκ. το οποίο προέρχεται από την Αίγυπτο και χρονολογείται μεταξύ 1427–1400 π.Χ. ([[Δέκατη όγδοη δυναστεία Φαραώ|18η Δυναστεία]]).<ref>"[http://m.vam.ac.uk/item/O131268/sceptre-unknown/ Sceptre | V&A Search the Collections]". Collections.vam.ac.uk. </ref> |
Η αιγυπτιακή φαγεντιανή χρησιμοποιήθηκε ευρέως για μία ποικιλία αντικειμένων μικρού μεγέθους, από μικρές χάντρες μέχρι μικρά αγάλματα, και συναντάται τόσο στις τάξεις των βασιλέων και των ευγενών, όσο και στα λαϊκά στρώματα. Ήταν το συνηθέστερο υλικό κατασκευής των [[Αιγυπτιακός σκαραβαίος|σκαραβαίων]], άλλων ειδών φυλακτά, καθώς και ειδωλίων [[ουσάμπτι]], και χρησιμοποιήθηκε στις περισσότερες μορφές της αιγυπτιακής κοσμηματοτεχνίας, καθώς η υαλώδης υφή της ερχόταν σε τέλεια αντίθεση με το απαλό δέρμα. Στα μεγαλύτερης κλίμακας αντικείμενα από φαγεντιανή συμπεριλαμβάνονται κύπελλα και φιάλες, καθώς και [[Κεραμικά πλακάκια|πλακίδια]] που χρησιμοποιήθηκαν κυρίως στους ναούς.<ref>Peck, William H., "The Material World of Ancient Egypt", 2013, Cambridge University Press, <nowiki>ISBN 1107276381</nowiki>. [https://books.google.gr/books/about/The_Material_World_of_Ancient_Egypt.html?id=MV8UAgAAQBAJ&redir_esc=y 1]</ref> Τα πασίγνωστα αγαλματίδια [[Ιπποπόταμος|ιπποπόταμου]] τα οποία τοποθετούνταν ως κτερίσματα στους τάφους των αξιωματούχων, φθάνουν έως και τα 20 εκ. μήκος,<ref>Louvre: [https://www.louvre.fr/en/oeuvre-notices/hippopotamus-figurine Hippopotamus figurine], Department of Egyptian Antiquities: From the late prehistoric period to the late Middle Kingdom (circa 3800 - 1710 BC)</ref> πλησιάζοντας τις μέγιστες διαστάσεις που μπορεί να έχουν τα αντικείμενα από φαγεντιανή, παρόλο που υπάρχουν και εξαιρέσεις, π.χ. στο [[Κατάλογος έργων του Μουσείου Βικτωρίας και Αλβέρτου|Μουσείο Βικτώριας και Αλβέρτου]] στο Λονδίνο εκτίθεται ένα [[σκήπτρο]] από φαγεντιανή μήκους 215.9 εκ. το οποίο προέρχεται από την Αίγυπτο και χρονολογείται μεταξύ 1427–1400 π.Χ. ([[Δέκατη όγδοη δυναστεία Φαραώ|18η Δυναστεία]]).<ref>"[http://m.vam.ac.uk/item/O131268/sceptre-unknown/ Sceptre | V&A Search the Collections]". Collections.vam.ac.uk. </ref> |
||
Έκδοση από την 14:32, 5 Αυγούστου 2019
Η αιγυπτιακή φαγεντιανή είναι κεραμική ύλη από πυροσυσσωματώμενο χαλαζία που παρουσιάζει επιφανειακά υαλώδη μετάπτωση η οποία δημιουργεί ένα στιλπνό επίχρισμα ποικίλων αποχρώσεων, κυρίως γαλαζο – πράσινων. Ορίζεται ως "υλικό κατασκευασμένο από κονιορτοποιημένο χαλαζία, καλυμμένο με υαλώδη επίστρωση, συνήθως διαφανές μπλε ή πράσινο ισοτροπικό υάλωμα" και διαχωρίζεται από την κρυσταλλική ένωση του αιγυπτιακού κυανού.[1] Η φαγεντιανή είναι πολύ πιο πορώδης από το καθαυτό γυαλί. Με την τοποθέτησή της σε μήτρες κατασκευάζονται αγγεία, κοσμήματα ή διακοσμητικά αντικείμενα.[2] Παρόλο που περιέχει τα βασικά συστατικά του γυαλιού (πυρίτιο και ασβέστη) και δεν περιείχε καθόλου πηλό έως τις ύστερες περιόδους, η φαγεντιανή συχνά συμπεριλαμβάνεται στις μελέτες της αρχαίας κεραμικής, καθώς κρίνοντας τα αντικείμενα από φαγεντιανή στιλιστικά και κατατάσσοντάς τα εξελικτικά στην ιστορία της τέχνης, βρίσκονται πιο κοντά στους ρυθμούς της κεραμικής τεχνολογίας, παρά στην αρχαία αιγυπτιακή υαλουργία.
Η αιγυπτιακή φαγεντιανή χρησιμοποιήθηκε ευρέως για μία ποικιλία αντικειμένων μικρού μεγέθους, από μικρές χάντρες μέχρι μικρά αγάλματα, και συναντάται τόσο στις τάξεις των βασιλέων και των ευγενών, όσο και στα λαϊκά στρώματα. Ήταν το συνηθέστερο υλικό κατασκευής των σκαραβαίων, άλλων ειδών φυλακτά, καθώς και ειδωλίων ουσάμπτι, και χρησιμοποιήθηκε στις περισσότερες μορφές της αιγυπτιακής κοσμηματοτεχνίας, καθώς η υαλώδης υφή της ερχόταν σε τέλεια αντίθεση με το απαλό δέρμα. Στα μεγαλύτερης κλίμακας αντικείμενα από φαγεντιανή συμπεριλαμβάνονται κύπελλα και φιάλες, καθώς και πλακίδια που χρησιμοποιήθηκαν κυρίως στους ναούς.[4] Τα πασίγνωστα αγαλματίδια ιπποπόταμου τα οποία τοποθετούνταν ως κτερίσματα στους τάφους των αξιωματούχων, φθάνουν έως και τα 20 εκ. μήκος,[5] πλησιάζοντας τις μέγιστες διαστάσεις που μπορεί να έχουν τα αντικείμενα από φαγεντιανή, παρόλο που υπάρχουν και εξαιρέσεις, π.χ. στο Μουσείο Βικτώριας και Αλβέρτου στο Λονδίνο εκτίθεται ένα σκήπτρο από φαγεντιανή μήκους 215.9 εκ. το οποίο προέρχεται από την Αίγυπτο και χρονολογείται μεταξύ 1427–1400 π.Χ. (18η Δυναστεία).[6]
Ονομάζεται "αιγυπτιακή φαγεντιανή" για να διακρίνεται από την φαγεντιανή (Maiolica) που έλαβε την ονομασία της από την πόλη Faenza της βόρειας Ιταλίας πολύ αργότερα, και η οποία είναι πήλινη καλυμμένη με υάλωμα κασσίτερου.[7] Η αιγυπτιακή φαγεντιανή αποτελούσε ένα βασικό εμπορικό προϊόν εξαγωγών κατά την αρχαιότητα, ενώ κατασκευαζόταν επίσης σε πολλά τοπικά εργαστήρια, και συναντάται στην Μεσοποταμία και σε διάφορες περιοχές της Μεσογείου, ακόμα και στη βόρεια Ευρώπη, φθάνοντας ακόμα και σε τοποθεσίες μακριά από την Αίγυπτο, όπως η Σκωτία. Ο όρος χρησιμοποιείται για το υλικό όπου κι αν αυτό φτιάχνεται και οι σύγχρονες επιστημονικές αναλύσεις είναι συχνά ο μόνος τρόπος για να γίνει γνωστή η προέλευση απλών και συνηθισμένων αντικειμένων από φαγεντιανή, όπως είναι για παράδειγμα οι χάντρες.[7][8]
Παραπομπές
- ↑ David Frederick Grose, The Toledo Museum of Art, Early Ancient Glass: Core-Formed, Rod-Formed, and Cast Vessels and Objects from the Late Bronze Age to the Early Roman Empire, 1600 BC to AD 50 (Manchester: Hudson Hills Press, 1999), 29.
- ↑ ^ Grose, The Toledo Museum of Art, Early Ancient Glass, 29.
- ↑ Wikipedia, William, the Faience Hippopotamus
- ↑ Peck, William H., "The Material World of Ancient Egypt", 2013, Cambridge University Press, ISBN 1107276381. 1
- ↑ Louvre: Hippopotamus figurine, Department of Egyptian Antiquities: From the late prehistoric period to the late Middle Kingdom (circa 3800 - 1710 BC)
- ↑ "Sceptre | V&A Search the Collections". Collections.vam.ac.uk.
- ↑ 7,0 7,1 Nicholson and Peltenburg 2000. Ancient Egyptian Materials and Technology. In: Nicholson, P.T. and Shaw, I.Cambridge: Cambridge University Press, 177-194.137–142. ISBN 978-0521120982. 1
- ↑ Stone and Thomas 1956. The Use and Distribution of Faience in the Ancient East and Prehistoric Europe, Proceedings of the Prehistoric Society, London 22, 37–84.–142. 1