Γεώργιος Παπαδόπουλος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Zizikos (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{Ουδετερότητα}}
{{άλλεςχρήσεις4|||Γιώργος Παπαδόπουλος (αποσαφήνιση)}}
{{άλλεςχρήσεις4|||Γιώργος Παπαδόπουλος (αποσαφήνιση)}}
{{Πληροφορίες πολιτικού
{{Πληροφορίες πολιτικού

Έκδοση από την 07:35, 31 Ιουλίου 2019

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Γιώργος Παπαδόπουλος (αποσαφήνιση).
Γεώργιος Παπαδόπουλος
Πρωθυπουργός της Ελλάδας - Δικτατορική Κυβέρνηση
Περίοδος
13 Δεκεμβρίου 1967 – 8 Οκτωβρίου 1973
Μαζί μεΣτυλιανός Παττακός Νικόλαος Μακαρέζος
Πρωθυπουργόςο ίδιος
ΜονάρχηςΚωνσταντίνος Β΄
ΠροκάτοχοςΚωνσταντίνος Κόλλιας
ΔιάδοχοςΣπύρος Μαρκεζίνης
Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας
Περίοδος
1 Ιουνίου 1973 – 25 Νοεμβρίου 1973
ΑντιπρόεδροςΟδυσσέας Αγγελής
ΠρωθυπουργόςΣπυρίδων Μαρκεζίνης
ΠροκάτοχοςΑλέξανδρος Ζαΐμης
ΔιάδοχοςΦαίδων Γκιζίκης
Αντιβασιλέας της Ελλάδας
Περίοδος
21 Μαρτίου 1972 – 31 Μαίου 1973
Πρωθυπουργόςο ίδιος
ΜονάρχηςΚωνσταντίνος Β΄ της Ελλάδας
ΠροκάτοχοςΓεώργιος Ζωιτάκης
ΔιάδοχοςΚατάργηση της Μοναρχίας
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση15 Μαΐου 1919 (1919-05-15), Ελαιοχώρι Αχαΐας
Θάνατος27 Ιουνίου 1999 (80 ετών)
Αθήνα
ΕθνότηταΕλληνική
Πολιτικό κόμμαΕθνική Πολιτική Ένωσις
ΣύζυγοςΝίκη Βασιλειάδη
Δέσποινα Γάσπαρη
ΠαιδιάΧρήστος, Χρυσούλα, Υπερμαχεία
ΣπουδέςΣτρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (1937–1940)
ΕπάγγελμαΑξιωματικός του Ελληνικού Στρατού στο Πυροβολικό
ΒραβεύσειςΜεγαλόσταυρος του Σωτήρος
Μεγαλόσταυρος του τάγματος της Τιμής
ΘρήσκευμαΧριστιανός Ορθόδοξος
Στρατιωτική υπηρεσία
Πίστη Βασίλειο της Ελλάδας
Υπηρεσία/κλάδος Ελληνικός Στρατός
Βαθμός Συνταγματάρχης
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος (Ελαιοχώρι Αχαΐας, 5 Μαΐου 1919 - Αθήνα, 27 Ιουνίου 1999) ήταν Έλληνας αξιωματικός που ηγήθηκε του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου, με το οποίο ανέτρεψε την νόμιμη κυβέρνηση εγκαθιδρύοντας στρατιωτική δικτατορία, γνωστή και ως Χούντα των Συνταγματαρχών.

Αν και αρχικά ορκίστηκε υπουργός Προεδρίας στην κυβέρνηση Κόλλια, υπήρξε ο αδιαμφισβήτητος αρχηγός της Χούντας ενώ μετά το Αντικίνημα της 13ης Δεκεμβρίου ανέλαβε ο ίδιος την πρωθυπουργία και μερικά χρόνια αργότερα, το 1973, ορκίστηκε Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Στην επίσημη προπαγάνδα του χουντικού καθεστώτος αναφερόταν ως «Αρχηγός της Επανάστασης» και «Πρόεδρος της Εθνικής Κυβερνήσεως». Τον Νοέμβριο του 1973 ανατράπηκε από τον Δημήτριο Ιωαννίδη και τέθηκε σε περιορισμό.

Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, οδηγήθηκε σε δίκη και καταδικάστηκε σε θάνατο, ποινή που μετατράπηκε με απόφαση της Κυβέρνησης σε ισόβια δεσμά.

Πρώιμα χρόνια

Γεννήθηκε στο Ελαιοχώρι Αχαΐας και ήταν γιος του Χρήστου Παπαδόπουλου, δασκάλου, και της Χρυσούλας Παπαδοπούλου, κόρης του κτηματία Αλκιβιάδη Παπαδόπουλου. Ο πατέρας του, Χρήστος, υπήρξε στενός φίλος και πολιτικός οπαδός του Γεωργίου Παπανδρέου ενώ ο Στυλιανός Παττακός έχει υποστηρίξει ότι ο Παπαδόπουλος ήταν βαφτισιμιός του Γεωργίου Παπανδρέου.[1]. Αδέρφια του ήταν οι Γεώργιος, Κωνσταντίνος και Χαράλαμπος ενώ είχε και έναν ετεροθαλή αδελφό, τον Τάκη, από τον πρώτο γάμο της μητέρας του με τον Κώστα Βαγενά.

Μεγάλωσε στο Ελαιοχώρι και εν συνεχεία εγκαταστάθηκε οικογενειακώς στην Πάτρα, όπου όπου και αποφοίτησε από το Γ' Γυμνάσιο Πατρών.

Στρατιωτική σταδιοδρομία

Το 1937 εισήχθη στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, απ' όπου αποφοίτησε δέκατος με τον βαθμό του ανθυπολοχαγού το 1940.[2] Εν συνεχεία πραγματοποίησε σπουδές στην Ανωτέρα Σχολή Πολέμου ενώ τον Απρίλιο του 1941 εγγράφηκε στη σχολή πολιτικών μηχανικών του Πολυτεχνείου, χωρίς να αποφοιτήσει. Κατά τη διάρκεια της κατοχής οι κινήσεις του Γεωργίου Παπαδόπουλου. Έχει υποστηριχθεί από αρκετές πηγές ότι υπήρξε μέλος των ταγμάτων Ασφαλείας στην Πάτρα υπό την διοίκηση του Νικολάου Κουρκουλάκου, ισχυρισμό με τον οποίο διαφωνεί ο Ευάνθης Χατζηβασιλείου.[3][4][5] Υποστηρίζεται, επίσης, ότι στο τέλος της κατοχικής περιόδου εντάχθηκε στην «Οργάνωση Χ» του Γεωργίου Γρίβα, πληροφορία, όμως, που δεν έχει αποδειχτεί κατά τον Λεωνίδα Καλλιβρετάκη.[3][6] Αντίθετα ο Καλλιβρετάκης φαίνεται να συμφωνεί με την άποψη του Φοίβου Γρηγοριάδη ότι κατά τη διάρκεια της κατοχής ο Παπαδόπουλος υπηρετούσε με πολιτικά στο επισιτιστικό γραφείο Πατρών προκειμένου να ωφελείται από τον κατοχικό μισθό χωρίς όμως να εκτίθεται.[7]

Έλαβε μέρος στον εμφύλιο πόλεμο (1946-1949) και τιμήθηκε με χρυσό αριστείο ανδρείας, μετάλλιο εξαίρετων πράξεων και πολεμικό σταυρό.[8] Κατά τη δεκαετία του '50 υπηρέτησε σε διάφορες μονάδες σε υψηλή θέση και μετεκπαιδεύτηκε στις ΗΠΑ.

Στην υπόθεση καταδίκης του Νίκου Μπελογιάννη, ήταν στρατοδίκης.[9] Κατά την δεκαετία του 1950 υπήρξε μέλος του ΙΔΕΑ και αργότερα της Ένωσης Ελλήνων Νεαρών Αξιωματικών, παρακλάδι του ΙΔΕΑ, μέλη του οποίου ήταν μεταξύ άλλων οι Λαδάς, Ιωαννίδης κ.λπ.[9] Αν και οι ενέργειες αυτών των αξιωματικών ήταν γνωστές στην ηγεσία του στρατού, με παρέμβαση του παλατιού αποφασίστηκε η μετάθεσή τους και όχι η αποστράτευσή τους, όπως και αρχικά είχε αποφασιστεί.[10] Έτσι, το 1957, μετατέθηκε στο Κιλκίς, στο οποίο, όμως, δεν παρέμεινε πολύ καθώς το 1959 τοποθετήθηκε στην ΚΥΠ έχοντας την ευθύνη της επικοινωνίας με τις ξένες μυστικές υπηρεσίες.[9] Το 1961 προήχθη σε αντισυνταγματάρχη και το ίδιο έτος στην προεδρία της παράνομης οργάνωσης Ένα στον Στρατό.

Ως στέλεχος της ΚΥΠ συμμετείχε στη διαμόρφωση του σχεδίου «Περικλής», που είχε ως στόχο την άσκηση συστηματικής βίας για τη μείωση της επιρροής της ΕΔΑ.[9] Ο στόχος εξειδικευόταν ως εξής: "Ενδεικνυόμενα μέτρα, ώστε ο κομμουνισμός εις το εγγύς μέλλον να υποστή κάμψιν και το ποσοστόν του να κατέλθη εις επίπεδα κάτω του 20%". Η συμμετοχή του αποκαλύφθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 1965 από τον τότε πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου. Οι αποκαλύψεις βασίστηκαν σε ανακριτικό πόρισμα του αντιστράτηγου Χ. Λουκάκη, σύμφωνα με τις οποίες η διαμόρφωση του σχεδίου "Περικλής" (είχε συνταχθεί ήδη από το 1959 επί Καραμανλή από την ΚΥΠ) ολοκληρώθηκε στις 12 Αυγούστου 1961, σε ειδική συνεδρίαση της δευτεροβάθμιας επιτροπής πληροφοριών και διαφωτίσεως του ΓΕΕΘΑ, υπό την προεδρία του Α/ΓΕΣ Β. Καρδαμάκη. Ως στέλεχος της ΚΥΠ διατηρούσε επαφές με τα στελέχη της CIA.[11]

Η υπόθεση του σαμποτάζ του Έβρου

Κύριο λήμμα: Σαμποτάζ του Έβρου

Στις αρχές του Ιουνίου 1965, ο Παπαδόπουλος βρισκόταν υπό πίεση λόγω των ανακρίσεων της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης για την υπόθεση του "Σχεδίου Περικλής". Στις 11 Ιουνίου, δύο ημέρες μετά την άσκηση δίωξης για την υπόθεση αυτή, ξέσπασε η υπόθεση του «σαμποτάζ του Έβρου».

Συγκεκριμένα, οχήματα της 117ης ΜΠΠ (Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού), η οποία έδρευε στην Ορεστιάδα και είχε διοικητή τον τότε αντισυνταγματάρχη Γ. Παπαδόπουλο, είχαν ακινητοποιηθεί λόγω βλαβών από κακή συντήρηση. Ο Παπαδόπουλος βρέθηκε υπό την πίεση των προϊσταμένων του στρατηγών Τσολάκα, Μανέτα και Βαρδουλάκη οι οποίοι ζητούσαν εξηγήσεις για τις βλάβες. Απολογούμενος, ο Παπαδόπουλος απέδωσε τα προβλήματα στην εντατική χρήση των φορτηγών αλλά και σε ενδεχόμενη δολιοφθορά (σαμποτάζ) για την οποία θα προχωρούσε σε έρευνες.[12] Στη συνέχεια, έστησε προβοκάτσια σε συνεργασία με το τμήμα Α2 της μονάδας, αξιωματικός του οποίου παρακίνησε έναν στρατιώτη με γονείς αριστερών φρονημάτων να προκαλέσει βραχυκύκλωμα σε ένα όχημα. Ο στρατιώτης συνελήφθη την ώρα της δολιοφθοράς ενώ την επόμενη μέρα συνελήφθησαν και άλλοι φαντάροι, στα οχήματα των οποίων είχαν παρουσιαστεί βλάβες. Μετά από σειρά βίαιων ανακρίσεων με χρήση βασανιστηρίων, ο Παπαδόπουλος πρόβαλε τη θεωρία της κομμουνιστικής συνωμοσίας, οργανωμένης από παράνομο μηχανισμό του ΚΚΕ.[13] Την ίδια ημέρα που ο Παπαδόπουλος έστειλε το πόρισμα στο ΓΕΣ, και πριν καν αυτό φτάσει στον προορισμό του, τρεις εφημερίδες του δεξιού πολιτικού χώρου (Ακρόπολις, Εθνικός Κήρυξ, Ελλη­νικός Βορράς) δημοσίευσαν με μεγάλους τίτλους την είδηση. Στην τρίτη μόνο από αυτές, το ρεπορτάζ ανέφερε εσφαλμένα ότι, σύμφωνα με το πόρισμα, χρησιμοποιήθηκε ζάχαρη για το σαμποτάρισμα τεθωρακισμένων. Αποτέλεσμα του συγκεκριμένου δημοσιεύματος ήταν να δημιουργηθεί ένας αρκετά διαδεδομένος σχετικός μύθος, παρ' όλο που το ίδιο το Υπουργείο Άμυνας επίσημα διέψευσε τα περί ζάχαρης και τεθωρακισμένων.[14]

Στις επόμενες ημέρες ένα όργιο φημών κυριάρχησε στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και ακολούθησαν συλλήψεις συγγενών των στρατιωτών που φέρονταν αναμεμειγμένοι στη δολιοφθορά[15]. Όμως σύντομα οι τακτικοί ανακριτές της στρατιωτικής δικαιοσύνης (ο λοχαγός Νικόλαος Νικολαΐδης και ο βασιλικός επίτροπος αντισυνταγματάρχης Κωνσταντίνος Γκόπης) θεώρησαν ότι οι ομολογίες των στρατιωτών ήταν προϊόν βασανισμών, απαλλάσσοντας τελικά τους περισσότερους από τους συλληφθέντες. Στις 20 Ιουλίου, ασκήθηκε δίωξη κατά των αξιωματικών που ήταν φυσικοί αυτουργοί των βασανισμών, και εναντίον του Παπαδόπουλου για ηθική αυτουργία. Τελικά ο Παπαδόπουλος απαλλάχθηκε από τον αντισυνταγματάρχη στρατιωτικής δικαιοσύνης Θεμιστοκλή Δηματάτη με απαλλακτικό βούλευμα στις 29 Νοεμβρίου 1965, δύο ημέρες πριν από την έναρξη της δίκης του. Η απαλλαγή αυτή συνέβη την περίοδο που αρχηγός ΓΕΣ είχε αναλάβει ο μετέπειτα πραξικοπηματίας Γρηγόριος Σπαντιδάκης, ενώ το πολιτικό σκηνικό χαρακτηριζόταν από την αστάθεια που ακολούθησε την Αποστασία του 1965. Έχει διατυπωθεί η υπόθεση ότι η απόφαση του Δηματάτη είχε σχέση με τον κατοπινό διορισμό του ως προέδρου του Στρατοδικείου Θεσσαλονίκης, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας.[16]

Το 1966 διορίστηκε από το ΓΕΣ τμηματάρχης στο 4ο Επιτελικο γραφείο του ΓΕΣ. Έκτοτε άρχισε την προπαρασκευή του πραξικοπήματος, μαζί με τους Παττακό, Μακαρέζο και άλλους 26 αξιωματικούς.

Δικτατορία, εξέλιξη και πτώση

Με την επικράτηση του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967, συμμετείχε στην κυβέρνηση Κ. Κόλλια, που ορκίστηκε την ίδια ημέρα ώρα 19.30, στα Ανάκτορα Αθηνών, υπό τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο Β΄, αναλαμβάνοντας το υπουργείο Προεδρίας και τον Δεκέμβριο του 1967 ορκίστηκε "πρωθυπουργός" και υπουργός Εθνικής Αμύνης. Για ένα διάστημα ανέλαβε και Υπουργός Παιδείας[17] και Εξωτερικών. Το 1968 διέφυγε απόπειρα δολοφονίας του από τον Αλέξανδρο Παναγούλη, ο οποίος συνελήφθη και καταδικάστηκε δις εις θάνατον. Η ποινή δεν εκτελέστηκε και ο Παναγούλης παρέμεινε επί πενταετία στη φυλακή. Στις 21 Μαρτίου 1972 παύθηκε με κυβερνητική απόφαση ο αντιβασιλιάς Γ. Ζωιτάκης και τον αντικατέστησε ο ίδιος.[18] Τον Μάιο 1973 αποκαλύφθηκε η ύπαρξη εκτεταμένης συνωμοσίας στους κόλπους του Πολεμικού Ναυτικού και με την αφορμή αυτή καταργήθηκε η συνταγματική μοναρχία, που μέχρι τότε ίσχυε τυπικά, και την 1η Ιουνίου 1973 ανακηρύχθηκε ως νέο πολίτευμα η Προεδρική Δημοκρατία με προσωρινό πρόεδρο τον ίδιο. Ακολούθησε η διεξαγωγή νόθου κυρωτικού δημοψηφίσματος («ΝΑΙ» 78,4%, «ΟΧΙ» 21,6%)[19], σύμφωνα με το οποίο ο δικτάτορας Παπαδόπουλος εκλεγόταν πρόεδρος της νεοσύστατης Ελληνικής Δημοκρατίας και ο στρατηγός Οδυσσέας Αγγελής ως αντιπρόεδρος. Λίγο αργότερα, στις 8 Οκτωβρίου 1973, επέλεξε τον παλαιό πολιτικό αρχηγό Σπ. Μαρκεζίνη ως διάδοχό του στην πρωθυπουργία, με την εντολή να οδηγήσει τη χώρα σε βουλευτικές εκλογές, αμνηστεύοντας όλους τους πολιτικούς κρατουμένους και δίνοντας ειδική χάρη στον Παναγούλη.

Κατά τον Δ' αραβοϊσραηλινό πόλεμο ή πόλεμο του Γιομ Κιπούρ τον Οκτώβριο του 1973 η δικτατορική Κυβέρνηση αρνήθηκε προς τους Αμερικανούς να χρησιμοποιήσουν το αεροδρόμιο της Κρήτης για εφοδιασμό των ισραηλινών δυνάμεων, γεγονός που προκάλεσε την δυσμένεια του Υπουργού Εξωτερικών των Η.Π.Α. Χένρυ Κίσσινγκερ[20]

Ακολούθησε η εξέγερση του Πολυτεχνείου στις 17 Νοεμβρίου 1973 και στη συνέχεια το Πραξικόπημα του Ταξιάρχου Δ. Ιωαννίδη στις 25 Νοεμβρίου 1973, κατά το οποίο ο Παπαδόπουλος ετέθη σε κατ' οίκον περιορισμόν[21]. Κατά τη διάρκεια της δικτατορικής διακυβέρνησής του διέμενε σε υπερπολυτελή έπαυλη στο Λαγονήσι, ιδιοκτησίας του Αριστοτέλη Ωνάση, την οποία είχε παραχωρήσει στον Παπαδόπουλο έναντι οικονομικών εξυπηρετήσεων.[22]

Συνέπεια των κυπριακών γεγονότων ήταν η παράδοση της διακυβέρνησης της χώρας σε πολιτικούς, από τον τότε χουντικό Πρόεδρο της Δημοκρατίας Φαίδωνα Γκιζίκη, με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή ως πρωθυπουργό κυβέρνησης εθνικής ενότητας.

Ο Παπαδόπουλος επιδίωξε να συμμετάσχει με δικό του κόμμα στις πρώτες βουλευτικές εκλογές, το 1974, αλλά η τότε πολιτική ηγεσία του το απαγόρευσε[εκκρεμεί παραπομπή].

Στη συνέχεια, βάσει της Συντακτικής Πράξης της 3ης Οκτωβρίου 1974, τόσο ο Γ. Παπαδόπουλος όσο και οι άλλοι πρωτεργάτες της Δικτατορίας χαρακτηρίστηκαν ως πρωταίτιοι πολιτικών αδικημάτων, εξαιρουμένων του στρατηγού Φ. Γκιζίκη που παρέμενε ακόμα πρόεδρος της Δημοκρατίας (παρέμεινε μέχρι τις 18 Δεκεμβρίου 1974), της υφιστάμενης στρατιωτικής ηγεσίας, του αρχιεπισκόπου Σεραφείμ καθώς και όλων των πολιτικών προσώπων των κυβερνήσεων Παπαδόπουλου και Ιωαννίδη. Έτσι ως παραβάτες του Ποινικού Κώδικα, οι φερόμενοι ως πρωτεργάτες υπήχθησαν στην αρμοδιότητα του Πενταμελούς Εφετείου Αθηνών, ενώ περί τα τέλη Οκτωβρίου του ίδιου έτους οι παραπάνω εκτοπίστηκαν στην Κέα σε ένα ξενοδοχείο στο μυχό του λιμένα, υπό τη φύλαξη μικρής ομάδας χωροφυλάκων συνεπικουρούμενης από ένα μικρό σκάφος του Λιμενικού Σώματος, περιορισμένων δυνατοτήτων με τριμελές πλήρωμα.

Ακολούθησαν πολιτικές διεργασίες και στις 15 Ιανουαρίου 1975 εκδόθηκε το Δ΄ Ψήφισμα της Ε΄ Αναθεωρητικής Βουλής που όριζε τη διενέργεια δίκης των "Απριλιανών" μετά από μήνυση του δικηγόρου Α. Λυκουρέζου, που είχε καταθέσει πρώτος από τον προηγούμενο Σεπτέμβριο. Η Δίκη τελικά ξεκίνησε, χωρίς ιδιαίτερα αλεξίσφαιρα μέτρα ασφαλείας π.χ. γυάλινους κλωβούς κ.λπ., έξι μήνες μετά, στις 28 Ιουλίου, ημέρα Δευτέρα, στη δικαστική αίθουσα των γυναικείων φυλακών Κορυδαλλού, όπου στο μεταξύ από τις 21 Ιανουαρίου (έξι ημέρες μετά το ψήφισμα), είχε γίνει η μεταγωγή των Απριλιανών από την Κέα και διήρκεσε ακριβώς ένα μήνα, μέχρι 29 Αυγούστου. Τελικά η θανατική ποινή που του επιβλήθηκε μετατράπηκε σε ισόβια δεσμά, άνευ αιτήματος χάριτος, με απόφαση του Κωνσταντίνου Καραμανλή (στον οποίο αποδίδεται, σχετικά, η ιστορική φράση «... και όταν λέμε ισόβια, εννοούμε ισόβια»).

Στις 30 Ιανουαρίου 1984, ίδρυσε μέσα από τις φυλακές την ΕΠΕΝ[23]. Το 1992, η κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη αποφασίζει να αποφυλακίσει τον Παπαδόπουλο και τους άλλους πραξικοπηματίες, επίσης άνευ προηγουμένου σχετικού αιτήματος, αλλά ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής ασκεί βέτο. Πέθανε στις 27 Ιουνίου 1999 μετά από καρκίνο στο ουροποιητικό σύστημα στο Λαϊκό Νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν, υπερασπιζόμενος το πραξικόπημα και τη δικτατορία και αρνούμενος να κάνει χρήση των νομικών δυνατοτήτων (λόγοι υγείας, αίτηση χάριτος) για να αποφυλακιστεί, σε αντίθεση με άλλους συγκατηγορούμενούς του. Ο τάφος του βρίσκεται στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών.[24]

Σκάνδαλα και διαφθορά

Η επταετία της Χούντας σημαδεύτηκε από σκάνδαλα και πολλές περιπτώσεις χρηματισμού και ευνοιοκρατίας. Τα πιο γνωστά είναι το σκάνδαλο με τα λεγόμενα θαλασσοδάνεια του συνταγματάρχη Ιωάννη Λαδά[25], που έμεινε κοροϊδευτικά στην ιστορία ως «ο κύριος καθαρά χέρια», το σκάνδαλο με τα σάπια κρέατα του συνταγματάρχη Μπαλόπουλου[26] και οι τεράστιες χρηματικές δαπάνες για τα κοσμικά πάρτι και την πολυτελή ζωή του αντισυνταγματάρχη (ο Παπαδόπουλος τον έκανε υποστράτηγο) Μιχάλη Ρουφογάλη, που του είχε ανατεθεί η διεύθυνση της ΚΥΠ, δηλαδή του εθνικά κρίσιμου τομέα των μυστικών υπηρεσιών, ο οποίος επίσης εξασφάλιζε τη χορήγηση δανείων σε υποστηρικτές της χούντας, επιβαρύνοντας τις ελληνικές δημόσιες τράπεζες [27]. Η ευνοιοκρατία και το ρουσφέτι επί χούντας γιγαντώθηκαν: ο Μακαρέζος διόρισε τον κουνιάδο του Αλέξανδρο Ματθαίου Υπουργό Γεωργίας, ο Λαδάς έκανε τον ένα ξάδερφό του στρατηγό και διοικητή της ΑΣΔΕΝ και έναν άλλο ξάδερφό του Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών, ο στρατηγός Βασίλης Καρδαμάκης διορίστηκε διοικητής της ΔΕΗ και ο στρατηγός Αλέξανδρος Νάτσινας (πρώην αρχηγός ΚΥΠ με τεράστιες ευθύνες για το σχέδιο ΠΕΡΙΚΛΗΣ και το παρακράτος) διορίστηκε Πρόεδρος στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών.[28] Ο ίδιος ο Παπαδόπουλος διόρισε τον αδελφό του Κωνσταντίνο Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Προεδρίας της Κυβερνήσεως, περιφερειακό διοικητή Αττικής και Υπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ διαδοχικά. Τον άλλο αδελφό του, Χαράλαμπο, τον διόρισε Γενικό Γραμματέα στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης. Ο Χαράλαμπος αποκαλούνταν ειρωνικά "μπον φιλέ" από τους αξιωματικούς της Χωροφυλακής, επειδή συνήθιζε να τρώει καθημερινά στα εστιατόρια ακριβών ξενοδοχείων μαζί με τη φρουρά του και τους υπαλλήλους του.[29]

Μετά την καταδίκη του Γ. Παπαδόπουλου ακολούθησαν κατόπιν μηνύσεων (Νοέμβριος 1975) διάφορες έρευνες για σκάνδαλα παράνομου πλουτισμού[30][31] Από τις έρευνες διαπιστώθηκε ότι ο Γ. Παπαδόπουλος είχε αγοράσει τρία ακίνητα: ένα πολυτελές διαμέρισμα 5 κυρίων δωματίων στη Νέα Σμύρνη, μία πολυτελή μονοκατοικία 5 κυρίων δωματίων, στην Αθήνα στην οδό Τζουμέρκων, με την οποία προικοδότησε τον γαμβρό του Β. Ζάπα, και ένα διαμέρισμα 5 κυρίων δωματίων, στην Αθήνα, το τελευταίο αντί 1.300.000 δρχ. Η Δέσποινα Παπαδοπούλου είχε αγοράσει επίσης ένα διαμέρισμα 6 κυρίων δωματίων επί της οδού Σορβόλου στην Αθήνα, αντί ποσού 1.700.000 δρχ. Για όλα τα παραπάνω που δόθηκαν προικώα των παιδιών τους, τίποτε μεμπτό δεν βρέθηκε και κανένα δεν δημεύτηκε.

Το 1976 η Δέσποινα Παπαδοπούλου αθωώθηκε από την κατηγορία της απάτης της αργομισθίας εις βάρος του Δημοσίου. Το δικαστήριο δέχτηκε ότι διαπράχτηκε η απάτη, αλλά αθώωσε την Παπαδοπούλου επειδή έκρινε ότι επέδειξε έμπρακτη μεταμέλεια επιστρέφοντας το σύνολο της παράνομης μισθοδοσίας (περίπου 750.000 δραχμές) κατά το στάδιο της προδικασίας της υπόθεσης.[32]

Σχέσεις με CIA

Ο Παπαδόπουλος διατηρούσε επαφή με στελέχη της CIA ήδη από την δεκαετία του 1950 όταν συμμετείχε σε κοινές επιχειρήσεις της ΚΥΠ και της CIA στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα.[33] Το 1963 υπηρετούσε ως σύνδεσμος της ΚΥΠ με τις μυστικές υπηρεσίας μεταξύ άλλων και με την CIA.[34] Έχει υποστηριχθεί ότι ο Παπαδόπουλος πήγε μεταπολεμικά στην Αμερική για να εκπαιδευτεί σε θέματα πληροφοριών κι έγινε πράκτορας της CIA.[35][36][37] Κατά τον ιστορικό Ευάνθη Χατζηβασιλείου ο συγκεκριμένος ισχυρισμός, ότι δηλαδή ο Παπαδόπουλος εκπαιδεύτηκε από την CIA ή υπήρξε πράκτορας αυτής, είναι αστήρικτος.[38] Κατά τον αμερικανό δημοσιογράφο David Binder[39], ο Παπαδόπουλος ήταν πράκτορας της CIA και εισέπραττε παχυλό μισθό ήδη από το 1952.[35] Την 1η Ιουλίου του 1973 σε άρθρο της εφημερίδας Observer εμφανίστηκε ο ισχυρισμός από ανώνυμη πηγή της εφημερίδας ότι ο Παπαδόπουλος ήταν έμμισθος πράκτορας της CIA[40]. Στο άρθρο του Observer παραπέμπει και το άρθρο του Political Science quarterly, vol 89, 3-4, 1974 Σε επίσημη ακρόαση στην Αμερικάνικη Γερουσία, η CIA αρνήθηκε ότι ο Γ. Παπαδόπουλος υπήρξε ποτέ πράκτοράς της, και ισχυρίστηκε ότι η οποιαδήποτε σχέση είχαν αυτή ήταν στα πλαίσια της πάγιας συνεργασίας (από την εποχή του εμφυλίου πολέμου) CIA και ΚΥΠ την περίοδο που ο Παπαδόπουλος υπηρετούσε στην ΚΥΠ. Στην ίδια ακρόαση ενώπιον της Γερουσίας ο διευθυντής της CIA ισχυρίστηκε ότι ο Παπαδόπουλος ουδέποτε εκπαιδεύτηκε στις ΗΠΑ (από την CIA).[41]

Οικογενειακή κατάσταση

Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος είχε τελέσει δύο γάμους. Από τον πρώτο του γάμο με τη Νίκη Βασιλειάδη (1942) απέκτησε ένα γιο, το Χρήστο που μετά την αποφοίτηση του από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο μετέβη για μεταπτυχιακές σπουδές στις ΗΠΑ όπου και εγκαταστάθηκε, και μία κόρη, τη Χρυσούλα, μετέπειτα σύζυγο του Βασιλείου Ζάππα. Παράλληλα όμως φέρεται από το 1957-1958 να διατηρούσε δεσμό με τη Δέσποινα Σερέτη, πρώην πολιτική υπάλληλο στη Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού (ΓΥΣ) απ' όπου ήταν αποσπασμένη στη Διεύθυνση Α2 του ΓΕΣ. Όταν διατάχθηκε η επάνοδός της στη ΓΥΣ απολύθηκε, πλην όμως επί εποχής Νάτσινα προσελήφθη στην ΚΥΠ. Την ίδια εκείνη εποχή ο Γ. Παπαδόπουλος ήταν αποσπασμένος στη Διεύθυνση πυροβολικού της VI Μεραρχίας. Οι διάφορες κινήσεις της και οι ύποπτες έξοδοί της από το ΓΕΣ είχαν προκαλέσει το ενδιαφέρον της παρακολούθησής της από την ίδια την υπηρεσία κατ' εντολή του τότε Α/ΓΕΣ Πέτρου Νικολόπουλου. Πολύ αργότερα, μετά από 10 περίπου χρόνια παράνομου δεσμού, ο Γ. Παπαδόπουλος χωρίζοντας τη γυναίκα του νυμφεύθηκε τη Δέσποινα Σερέτη (εκ του επιθέτου του συζύγου της αστυνομικού, τον οποίον επίσης χώρισε). Ο γάμος τους τελέσθηκε το 1968, σε κλειστό κύκλο, τον οποίον και ευλόγησε ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος Α'. Το ζεύγος Παπαδόπουλου απέκτησαν μία κόρη, τη Μάχη (Υπερμαχεία), σήμερα σύζυγο του Γιώργου Καλογιάννη.

Παραπομπές

  1. Συνεντεύξεις του Γιάννη Μανουσάκη, Ιδιαίτερου Γραμματέα του Γεωργίου Παπανδρέου, και του Άγγελου Παπαθάνου, εξαδέλφου του Παπαδόπουλου, στην τηλεοπτική εκπομπή Φάκελοι, 21 Απριλίου 2007
  2. Καλλιβρετάκης, Λεωνίδας. «Τι συνέβη τον Ιανουάριο του 1968;» (PDF). σελ. 10. 
  3. 3,0 3,1 Χατζηβασιλείου Ευάνθης, Απαρχές και χαρακτήρας της δικτατορίας των Συνταγματαρχών, από τον τόμο των πρακτικών του συνεδρίου "Η δικτατορία των Συνταγματαρχών & η αποκατάσταση της δημοκρατίας", Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, Αθήνα 2014, σελ. 23
  4. Καλλιβρετάκης, Λεωνίδας (2006). «Γεώργιος Παπαδόπουλος, Τάγματα Ασφαλείας και “Χ”: Μια απόπειρα συγκέντρωσης και επανεκτίμησης του παλαιότερου και νεότερου τεκμηριωτικού υλικού». Αρχειοτάξιο 8: 109-147. http://helios-eie.ekt.gr/EIE/handle/10442/8762. Ανακτήθηκε στις 27 Dec 2016. 
  5. Jerry Kloby, Inequality, power, and development: issues in political sociology, 2004, "Papadopoulos had been a captain in the Nazi Security Battalions"
  6. Καλλιβρετάκης, Λεωνίδας (2006). «Γεώργιος Παπαδόπουλος, Τάγματα Ασφαλείας και “Χ”: Μια απόπειρα συγκέντρωσης και επανεκτίμησης του παλαιότερου και νεότερου τεκμηριωτικού υλικού». Αρχειοτάξιο 8: 140 - 145. http://helios-eie.ekt.gr/EIE/handle/10442/8762. Ανακτήθηκε στις 27 Dec 2016. 
  7. Καλλιβρετάκης, Λεωνίδας (2006). «Γεώργιος Παπαδόπουλος, Τάγματα Ασφαλείας και “Χ”: Μια απόπειρα συγκέντρωσης και επανεκτίμησης του παλαιότερου και νεότερου τεκμηριωτικού υλικού». Αρχειοτάξιο 8: 146. http://helios-eie.ekt.gr/EIE/handle/10442/8762. Ανακτήθηκε στις 27 Dec 2016. 
  8. Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος τομ.48ος, σελ.101-102
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Καλλιβρετάκης, Λεωνίδας. «Οι γνωστοί άγνωστοι απριλιανοί συνωμότες». σελ. 24. 
  10. Αλέξης Παπαχελάς, Ο βιασμός της ελληνικής δημοκρατίας, εκδόσεις Εστία, Αθήνα 1997, σελ. 57 - 58
  11. Αλέξης Παπαχελάς, Ο βιασμός της ελληνικής δημοκρατίας, εκδόσεις Εστία, Αθήνα 1997, σελ. 21
  12. Καλλιβρετάκης (2010), σ.132.
  13. Καλλιβρετάκης (2010), σ.134-135.
  14. Καλλιβρετάκης (2010), σ.136-137.
  15. Καλλιβρετάκης (2010), σ.138-139.
  16. Καλλιβρετάκης (2010), σ.154-156.
  17. Κυβέρνησις Γεωργίου Παπαδόπουλου, Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης.
  18. Ορκωμοσία του Πρωθυπουργού Γεωργίου Παπαδόπουλου ως Αντιβασιλέα από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο-Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο [1]
  19. Η Ελλάδα τον 20ό αιώνα, 1970-1980, Καθημερινή - 7 Ημέρες, 19/12/1999, σ. 3. (pdf)
  20. Χρήστου Μπάκα, Οι Πρωθυπουργοί της Ελλάδας, Από τον πρώτο Κυβερνήτη μέχρι σήμερα, εκδ. Καρακώτσογλου, Αθήνα 2004, σελ. 178.
  21. Φύλλο εφημερίδας "Μακεδονία" της 28 Νοεμβρίου 1973, σελ. 1: "Αυστηρά φρουρείται στην έπαυλί του ο κ. Γ. Παπαδόπουλος"
  22. Nicholas Fraser Aristotle Onassis σελίδα 275
  23. https://buzzstories.eu/papadopoylos-o-ellinikos-laos-proparaskeyazetai-gia-na-ginoyn-doyloi
  24. Epochi, rizospastis.gr | Synchroni. «rizospastis.gr - Πέθανε ο πρώην δικτάτορας Γ. Παπαδόπουλος». ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ. http://www.rizospastis.gr/story.do?id=3777286. Ανακτήθηκε στις 2017-07-16. 
  25. Πολιτικά Θέματα, 8.2.75
  26. Λεωνίδας Παπάγος Σημειώσεις 1967-1977
  27. Ταχυδρόμος, 12.9.74
  28. Αλέξανδρος Δρεμπέλας ο θρήνος του Χωροφύλακα 1998
  29. Δρεμπέλας 1998
  30. Εφημερίδα Νέα φ.13.11.1975
  31. Δ. Παραλίκας "Συνωμοσίες ΙΔΕΑ και ΑΣΠΙΔΑ" σελ.60
  32. «Η Δέσποινα αθωώθηκε επειδή επέστρεψε τα χρήματα». Τα Νέα: σελ. 14. 16 Δεκεμβρίου 1976. 
  33. Αλέξης Παπαχελάς, Ο βιασμός της ελληνικής δημοκρατίας, εκδόσεις Εστία, Αθήνα 1997, σελ. 24
  34. Αλέξης Παπαχελάς, Ο βιασμός της ελληνικής δημοκρατίας, εκδόσεις Εστία, Αθήνα 1997, σελ. 89
  35. 35,0 35,1 Brendan O'Malley, Ian Craig, The Cyprus conspiracy: America, Espionage and the Turkish Invasion, 2001, σελίδα 126 "because the leader of the junta, Colonel Papadopoulos, had been on the payroll of the CIA since 1952, and had acted as the senior liaison officer between the Greek secret service and the CIA.
  36. Thomas Bodenheimer Robert Gould Rollback!: right-wing power in US foreign policy σελίδα 31 "The leader, George Papadopoulos, worked with the Nazis in World War II, was trained in the United States, and had been on the CIA payroll for fifteen years"
  37. Lawrence S Wittner American intervention in Greece 1943-1949 σελίδα 305 "Among them was Papadopoulos, a right-wing military officer who had been on the CIA's payroll since 1952"
  38. Χατζηβασιλείου Ευάνθης, Απαρχές και χαρακτήρας της δικτατορίας των Συνταγματαρχών, ο.π., σελ. 21: "Αλλά η φήμη ότι είχε εκπαιδευτεί από την CIA είναι αστήρικτη" [..] "το γεγονός ότι ο Παπαδόπουλος είχε προσωπική επαφή με κάποιους ελληνοαμερικανούς πράκτορες της CIA στον επιχειρησιακό σταθμό των Αθηνών δεν μπορεί να συγχέετε με εκπαίδευσή του από την αμερικανική υπηρεσία πληροφοριών, που αφορά εντελώς διαφορετικές διαδικασίες"
  39. Intercontinental Press, vol 12, 1974
  40. The Observer, 1/7/1973
  41. https://archive.is/20130630012237/homepage.ntlworld.com/jksonc/docs/phoenix-sasc-19730702.html , 2 Ιουλίου 1973

Βιβλιογραφία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι