Αρκαδισμός (καλλιτεχνικό ρεύμα): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 16: Γραμμή 16:
Πατέρας της βουκολικής ποίησης θεωρείται ο Έλληνας ποιητής Θεόκριτος (310-250 π.Χ) από τις Συρακούσες. Ο Θεόκριτος με καταγωγή από τη Κω και διαμένοντας στην Αίγυπτο, στην εποχή του Πτολεμαίου ΙΙ, υπήρξε ο τελευταίος ποιητής που έγραψε στη δωρική διάλεκτο. Στα ποιήματά του με τίτλο "Ειδύλλια" (Idylls), τα οποία έγραψε κατά τη παραμονή του στην αυλή του Πτολεμαίου στην Αλεξάνδρεια, αξιοποίησε την ανταλλαγή στίχων μεταξύ μυθιστορηματικών ποιμένων. Μολονότι άνθρωπος της πόλης, στο έργο του διακρίνεται η νοσταλγία για τη φύση και τους βοσκούς της παιδικής του ηλικίας, καθώς και για την εξοχή της πατρίδας του. Οι ιδεατοί ποιμένες που χρησιμοποιεί εξιστορούν τις ερωτικές τους περιπέτειες και υμνολογούν την αγαπημένη τους ποίηση και τους τραγουδιστές που θαυμάζουν. Στο ειδύλλιό του "Θύρσις ή Ωδή", ο Θεόκριτος εισάγει τη μορφή και το περιεχόμενο της βουκολικής ελεγείας.
Πατέρας της βουκολικής ποίησης θεωρείται ο Έλληνας ποιητής Θεόκριτος (310-250 π.Χ) από τις Συρακούσες. Ο Θεόκριτος με καταγωγή από τη Κω και διαμένοντας στην Αίγυπτο, στην εποχή του Πτολεμαίου ΙΙ, υπήρξε ο τελευταίος ποιητής που έγραψε στη δωρική διάλεκτο. Στα ποιήματά του με τίτλο "Ειδύλλια" (Idylls), τα οποία έγραψε κατά τη παραμονή του στην αυλή του Πτολεμαίου στην Αλεξάνδρεια, αξιοποίησε την ανταλλαγή στίχων μεταξύ μυθιστορηματικών ποιμένων. Μολονότι άνθρωπος της πόλης, στο έργο του διακρίνεται η νοσταλγία για τη φύση και τους βοσκούς της παιδικής του ηλικίας, καθώς και για την εξοχή της πατρίδας του. Οι ιδεατοί ποιμένες που χρησιμοποιεί εξιστορούν τις ερωτικές τους περιπέτειες και υμνολογούν την αγαπημένη τους ποίηση και τους τραγουδιστές που θαυμάζουν. Στο ειδύλλιό του "Θύρσις ή Ωδή", ο Θεόκριτος εισάγει τη μορφή και το περιεχόμενο της βουκολικής ελεγείας.


Ο Βιργίλιος (70-19 π.Χ.), ο μεγαλύτερος Ρωμαίος ποιητής, εμπνεύστηκε από τα "Ειδύλλια" για να γράψει στα Λατινικά δέκα ποιητικά αριστουργήματα της βουκολικής ποίησης, γνωστά σαν  "Eclogues" ή "Βουκολικά"  ("Bucolics").
Ο Βιργίλιος (70-19 π.Χ.), ο μεγαλύτερος Ρωμαίος ποιητής, εμπνεύστηκε από τα "Ειδύλλια" για να γράψει στα Λατινικά δέκα ποιητικά αριστουργήματα της βουκολικής ποίησης, γνωστά σαν "Eclogues" ή "Βουκολικά"  ("Bucolics"). Σε αντίθεση με τον Θεόκριτο, του οποίου οι ποιμένες εντάχθηκαν στη Σικελία, ο Βιργίλιος απεικόνισε τους Αρκάδες του στην Αρκαδία. Η συγκεκριμένη ωστόσο, πρόκειται για μια Αρκαδία που έμοιαζε εξαιρετικά με την Βόρεια Ιταλία, όπου γεννήθηκε. Οι κάτοικοι της "Αρκαδίας" του Βιργιλίου τραγουδούν για τον έρωτα και για την ποίησή τους, όπως ακριβώς και στην ποίηση του Θεόκριτου. Παράλληλα όμως αξιοσημείωτες είναι οι αναφορές στα πολιτικά δρώμενα της εποχής του Βιργιλίου. Έχει παρατηρηθεί από μελετητές, πως τα "Βουκολικά" είναι πλήρη αναφορών στην πολιτική και στους πολιτικούς αυτής της περιόδου, όπως ο Ιούλιος Καίσαρ και ο Οκτάβιος (Καίσαρ Αύγουστος).

Η ποιητική υπεροχή του Βιργιλίου κατοχύρωσε μια εξέχουσα θέση στα "Βουκολικά" στους επικείμενους αιώνες του Ευρωπαϊκού πολιτισμού. Το έργο απέκτησε ιδιαίτερη δημοτικότητα και κατέστη αντικείμενο μίμησης κατά την περίοδο της Αναγέννησης, ειδικότερα στην Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία και Αγγλία, από τον 14ο μέχρι τον 16ο αιώνα. Ήταν μια περίοδος όπου η ποιητική τάση της "ποιμενικής ποίησης" (pastoral poetry) αποτέλεσε έναν ισχυρό πόλο έλξης στους διανοούμενους και στις πολιτιστικές ελίτ της εποχής.


== Αρκαδικό ιδεώδες ==
== Αρκαδικό ιδεώδες ==

Έκδοση από την 18:10, 1 Απριλίου 2019


Αρκαδισμός (καλλιτεχνικό ρεύμα): Πρόκειται για λογοτεχνικό και ευρύτερο καλλιτεχνικό ρεύμα. Με αφαιτηρία την Αναγέννηση χαρακτηρίστηκε από την διάκριση της Ελληνικής Αρκαδίας ως ιδεατού τόπου. Τα καταπράσινα βουνά, τα πλούσια νερά, οι μυθικές τοποθεσίες, οι εκθαμβωτικές κοιλάδες έκαναν τους ανθρώπους να πιστεύουν ήδη από την αρχαιότητα ότι η Αρκαδία ήταν ένας ονειρικός τόπος. Η εμφάνιση του Πάνα στην Ελληνική Μυθολογία ανάγεται στον 7ο αιώνα π.Χ. σύμφωνα με την οποία γεννήθηκε στο Λύκαιον όρος της Αρκαδίας. Ποιητές όπως ο Θεόκριτος και ο Βιργίλιος έπλασαν ουσιαστικά μια ουτοπική χώρα, όπου οι βοσκοί διατηρούσαν τα αγνά ήθη τους και επικρατούσε η γοητεία της ανέμελης ζωής. Αργότερα, ο Αρκαδισμός απέκτησε νέο ερέθισμα σε μια ενέργεια της περιγραφής της Αρκαδίας από τον Δάντη (θεία κωμωδία).[1]

Αρκαδία

Περιοχή η οποία κατά την αρχαιότητα έγινε στην τέχνη το σύμβολο της βουκολικής λιτότητας, της ευημερίας, της ανεμελιάς και του έρωτα κοντά στη φύση. Για να δείξουν την άφθαστη αγγαλίαση πολλοί καλλιτέχνες χρησιμοποιούσαν την έκφραση "et in Arcadia ego" ("ήμουν και εγώ στην Αρκαδία").[2]

Αρκαδία και Αρκαδισμός στη φιλοσοφία και τη λογοτεχνία

Με αναφορά τους κλασσικούς χρόνους, η Αρκαδία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ειδυλλιακή φύση, αλλά ταυτόχρονα και με τις θεμελειώδεις αρχές του ανθρωπισμού. Με τη συνέχεια των αιώνων και πιο ειδικά κατά τον Διαφωτισμό και την Αναγγένηση η ευρωπαϊκή κουλτούρα επηρεάστηκε σημαντικά από τον Αρκαδικό Μύθο, γεννώντας φιλοσοφικά, λογοτεχνικά και καλλιτεχνικά ρεύματα που συγκροτούν τη βάση του ευρωπαϊκού πνεύματος και πολιτισμού. Στην αρχαιότητα η Αρκαδία γνωστή ως μια ορεινή και άβατη χώρα, κατοικίσιμη στην πλειονότητά της από βοσκούς προβάτων και αιγών, συνδέθηκε ως τοπικός πολιτισμός με τα τοπικά παραδοσιακά τραγούδια, όπως και με το παίξιμο του αυλού, συνήθεια που οι Αρκάδες υιοθέτησαν κατά τη διάρκεια της βοσκής. Ο Ντόπιος θεός Πάνας έδωσε πνοή στη ροπή αυτή, καθώς ήταν αυτός που σύμφωνα με τη μυθολογία ανακάλυψε τον ομώνυμο αυλό, ο οποίος αποτελούνταν από επτά μη ισομήκη καλάμια ενωμένα με κερί και σπάγκο.[3]

Λογοτεχνία

Ο Αρκαδισμός στη λογοτεχνία επιδίωξε την φυσική απλότητα του ύφους έχοντας ως βάση την Ελληνική και Ρωμαϊκή βουκολική ποίηση. Λειτούργησε ακόμη ως αντίλογος στο σύνθετο, υπερφορτωμένο και εξεζητημένο ύφος του μπαρόκ.[2] Η άμεση, ευρεία απήχηση της βουκολικής (ποιμενικής) ποίησης και μουσικής στον Ελληνικό κόσμο, άρχισε να εμπνέει σημαντικούς ποιητές της εποχής, μουσική ανοιχτή και εγκάρδια που επινοήθηκε από τον Πάνα και τους ποιμένες Αρκάδες. Οι τελευταίοι τραγουδούσαν στίχους των ποιητών και αντάλλασσαν τραγούδια μέσα σ' ένα όμορφο, γαλήνιο και γνήσιο φυσικό τοπίο, απαλλαγμένο από κάθε επικίνδυνη εξωτερική παρέμβαση. Το τοπίο αυτό συνεπάγεται μια "γήινη Αρκαδία", ταυτόσημη με έναν τόπο όασης στην οποία ο άνθρωπος μπορεί να βιώσει τη συναισθηματική πληρότητα. Συνεπώς, με το πέρασμα του χρόνου, αναπτύχθηκε το λογοτεχνικό είδος της βουκολικής, ποιμενικής ποίησης (bucolic poetry - pastoral) που μιμείται την αγροτική ζωή και συχνά τη ζωή μιας φανταστικής εποχής, στην οποία πρωταρχικό ρόλο διαδραματίζουν οι έρωτες μεταξύ ποιμένων. Το είδος αυτό γνώρισε μεγάλη δημοτικότητα και διάρκεια περίπου 2.000 χρόνων. Εξήγηση δίδεται από το γεγονός ότι οι βοσκοί, απλοί άνθρωποι της καθημερινότητας, με τους οποίους ο καθένας μας μπορεί να ταυτισθεί, δραστηριοποιούνται σε ένα καθολικό αντικείμενο. Έτσι το πολύπλοκο ανάγεται στο απλό, ενώ το οικουμενικό εκφράζεται στο συγκεκριμένο.[3]

Ποιητές που ανέδειξαν την βουκολική ποίηση

Πατέρας της βουκολικής ποίησης θεωρείται ο Έλληνας ποιητής Θεόκριτος (310-250 π.Χ) από τις Συρακούσες. Ο Θεόκριτος με καταγωγή από τη Κω και διαμένοντας στην Αίγυπτο, στην εποχή του Πτολεμαίου ΙΙ, υπήρξε ο τελευταίος ποιητής που έγραψε στη δωρική διάλεκτο. Στα ποιήματά του με τίτλο "Ειδύλλια" (Idylls), τα οποία έγραψε κατά τη παραμονή του στην αυλή του Πτολεμαίου στην Αλεξάνδρεια, αξιοποίησε την ανταλλαγή στίχων μεταξύ μυθιστορηματικών ποιμένων. Μολονότι άνθρωπος της πόλης, στο έργο του διακρίνεται η νοσταλγία για τη φύση και τους βοσκούς της παιδικής του ηλικίας, καθώς και για την εξοχή της πατρίδας του. Οι ιδεατοί ποιμένες που χρησιμοποιεί εξιστορούν τις ερωτικές τους περιπέτειες και υμνολογούν την αγαπημένη τους ποίηση και τους τραγουδιστές που θαυμάζουν. Στο ειδύλλιό του "Θύρσις ή Ωδή", ο Θεόκριτος εισάγει τη μορφή και το περιεχόμενο της βουκολικής ελεγείας.

Ο Βιργίλιος (70-19 π.Χ.), ο μεγαλύτερος Ρωμαίος ποιητής, εμπνεύστηκε από τα "Ειδύλλια" για να γράψει στα Λατινικά δέκα ποιητικά αριστουργήματα της βουκολικής ποίησης, γνωστά σαν "Eclogues" ή "Βουκολικά"  ("Bucolics"). Σε αντίθεση με τον Θεόκριτο, του οποίου οι ποιμένες εντάχθηκαν στη Σικελία, ο Βιργίλιος απεικόνισε τους Αρκάδες του στην Αρκαδία. Η συγκεκριμένη ωστόσο, πρόκειται για μια Αρκαδία που έμοιαζε εξαιρετικά με την Βόρεια Ιταλία, όπου γεννήθηκε. Οι κάτοικοι της "Αρκαδίας" του Βιργιλίου τραγουδούν για τον έρωτα και για την ποίησή τους, όπως ακριβώς και στην ποίηση του Θεόκριτου. Παράλληλα όμως αξιοσημείωτες είναι οι αναφορές στα πολιτικά δρώμενα της εποχής του Βιργιλίου. Έχει παρατηρηθεί από μελετητές, πως τα "Βουκολικά" είναι πλήρη αναφορών στην πολιτική και στους πολιτικούς αυτής της περιόδου, όπως ο Ιούλιος Καίσαρ και ο Οκτάβιος (Καίσαρ Αύγουστος).

Η ποιητική υπεροχή του Βιργιλίου κατοχύρωσε μια εξέχουσα θέση στα "Βουκολικά" στους επικείμενους αιώνες του Ευρωπαϊκού πολιτισμού. Το έργο απέκτησε ιδιαίτερη δημοτικότητα και κατέστη αντικείμενο μίμησης κατά την περίοδο της Αναγέννησης, ειδικότερα στην Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία και Αγγλία, από τον 14ο μέχρι τον 16ο αιώνα. Ήταν μια περίοδος όπου η ποιητική τάση της "ποιμενικής ποίησης" (pastoral poetry) αποτέλεσε έναν ισχυρό πόλο έλξης στους διανοούμενους και στις πολιτιστικές ελίτ της εποχής.

Αρκαδικό ιδεώδες

Πρόκειται για μια αναπόληση της αθώας ζωής, του ποιμενικού παραδείσου στην πιο κοινότυπη μορφή του. Είναι μια νοσταλγία για τα αγνά ήθη και πρότυπα της φυσικής ζωής, για την παράδοση στον χρόνο. Καθίσταται ένας φόρος τιμής στην αρκαδική αυτοσυγκράτηση που δεν επιτρέπει στην ανθρώπινη υπόσταση να επιβληθεί στη φύση. Το αρκαδικό ιδεώδες είναι ένας κόσμος Δύναμης και Γνώσης.[4]

Ακαδημία της Αρκαδίας (Accademia dell' Arcadia)

Το 1960 ιδρύεται στη Ρώμη η φιλολογική Ακαδημία της Αρκαδίας (Accademia dell' Arcadia) η δράση της οποίας ήταν επηρεασμένη από τα ιδεώδη του κλασικισμού και του ορθολογισμού.[1]

Τίτλος ενότητας

κείμενο



Δείτε επίσης

Σημειώσεις


Παραπομπές

  1. 1,0 1,1 Vasilis (Τρίτη, 17 Ιουνίου 2014). «Το Λεξικό της Κολλίνας : Et in Arcadia ego». Το Λεξικό της Κολλίνας. Ανακτήθηκε στις 2019-03-19.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |ημερομηνία= (βοήθεια)
  2. 2,0 2,1 conference.arcadians.gr http://conference.arcadians.gr/index.php?itemid=32. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2019.  Missing or empty |title= (βοήθεια)
  3. 3,0 3,1 «ET IN ARCADIA EGO - Η Κλασσική Αρκαδία στην Αναγέννηση - Αρκαδικό Ιδεώδες - Et in Arcadia Ego». arcadia.ceid.upatras.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2019. 
  4. «Αρκαδικό ιδεώδες – ένα μυστικό διατρέχει τους αιώνες | Travel Tripolis». www.traveltripolis.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2019. 

Βιβλιογραφικές πηγές

  • τίτλος. 
  • τίτλος. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι