Ιερά Μυστήρια της Ορθόδοξης Εκκλησίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 58: Γραμμή 58:
{{Θρησκεία-επέκταση}}
{{Θρησκεία-επέκταση}}


[[Κατηγορία:Ορθόδοξη Εκκλησία]]
[[Κατηγορία:Ορθοδοξία]]
[[Κατηγορία:Χριστιανική λατρεία]]
[[Κατηγορία:Τελετές]]

Έκδοση από την 18:01, 1 Φεβρουαρίου 2019

Τα Ιερά Μυστήρια είναι αγιαστικές πράξεις, οι οποίες σύμφωνα με την Ορθόδοξη θεολογία είναι ορατά σημεία μέσω των οποίων μεταδίδεται η αόρατη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Ονομάζονται μυστήρια επειδή η Θεία Χάρη που μεταδίδουν είναι πραγματική αλλά αόρατη και επειδή δεν επιτρέπεται να τα παρακολουθούν άπιστοι.[1] Δεν έχουν συγκεκριμένο αριθμό όμως, ως βασικότερα, ξεχωρίζουν επτά, χωρισμένα σε υποχρεωτικά και μη υποχρεωτικά, τα οποία επίσης υποδιαιρούνται σε επαναλαμβανόμενα και μη επαναλαμβανόμενα.

Υποχρεωτικά Μυστήρια

Σε αυτά ο άνθρωπος οφείλει να συμμετέχει ώστε να νοείται ως μέλος της Εκκλησίας.[2][3][1]

Μη επαναλαμβανόμενα

Βάπτισμα

Το Μυστήριο του Βαπτίσματος αποτελεί την είσοδο του ανθρώπου στην Εκκλησία. Η βύθιση στο νερό εικονίζει την είσοδο του πιστού στην Εκκλησία.

Ειδική χάρη τοῦ Μυστηρίου

Με το βάπτισμα δίνεται στον βαπτιζόμενο άφεση όλων των αμαρτιών, δηλαδή ο βαπτιζόμενος αποκαθαίρεται από το προπατορικό και κάθε προσωπικό αμάρτημα.

Νηπιοβαπτισμός

Στα πρώτα χριστιανικά χρόνια κοινή πρακτική ήταν η βάπτιση σε ώριμη ηλικία, αφού προηγουμένως γινόταν η κατήχηση, η διδασκαλία των αρχών της χριστιανικής πίστης. Αργότερα, λόγω του μεγάλου ποσοστού παιδικής θνησιμότητας, υιοθετήθηκε ο νηπιοβαπτισμός και αντί του βαπτιζόμενου βρέφους στην ομολογία πίστης προβαίνει ο ανάδοχος, συμβολή του οποίου είναι η ύστερη κατήχηση του νέου μέλους της Εκκλησίας.

Αεροβάπτισμα

Η ορθόδοξη Εκκλησία έχει αναγνωρίσει το «αεροβάπτισμα» αν υπάρχει κίνδυνος απώλειας του νηπίου πριν βαπτιστεί. Αυτο μπορεί να το τελέσει οποιοσδήποτε πιστός ορθόδοξος υψώνοντας τρεις φορές το βρέφος και λέγοντας: Βαπτίζεται ο δούλος του Θεού ... Αν το παιδί επιζήσει τελικά Θα πρέπει να τελεστεί κανονικά το Βάπτισμα.[1]

Χρίσμα

Το Μυστήριο του Χρίσματος τελείται αμέσως μετά το Βάπτισμα με την επίχριση του βαπτιζόμενου με Άγιο Μύρο. Μέσω αυτού λαμβάνει τις δωρεές του Αγίου Πνεύματος. Ως καθιέρωση του Μυστηρίου θεωρείται η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος, με μορφή περιστεριού, επί της κεφαλής του Ιησού κατά την ημέρα της βάπτισής του από τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο.

Πρακτική των Αποστόλων ήταν η τέλεση του Χρίσματος με επίθεση των χεριών τους πάνω στους πιστούς. Αργότερα η αύξηση των Χριστιανών, και η εκ τούτου αδυναμία των Αποστόλων να παρίστανται σε κάθε βάπτιση, τους οδήγησε να συμβουλεύσουν τους επισκόπους να αλείφουν τους πιστούς με λάδι. Οι επίσκοποι αγίαζαν το λάδι μετατρέποντάς το σε Άγιο Μύρο και το απέστελλαν στους κατά τόπους πρεσβυτέρους. Σήμερα η κάθε τοπική Εκκλησία κατασκευάζει σε ειδική τελετή Άγιο Μύρο. Η Εκκλησία της Ελλάδος σε ένδειξη σεβασμού το προμηθεύεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Επαναλαμβανόμενα

Θεία Ευχαριστία

Στο Μυστικό Δείπνο ο Ιησούς Χριστός τέλεσε για πρώτη φορά το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, παραδίδοντάς το στους Αποστόλους και δι' αυτών στην Εκκλησία

Στη Θεία Ευχαριστία, Θεία Κοινωνία ή Μετάληψη τελείται ο καθαγιασμός των τίμιων δώρων, άρτου και οίνου, η μεταβολή τους σε Σώμα και Αίμα Χριστού και η μετάδοσή τους στους πιστούς. Είναι το μέγιστο των Μυστηρίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας και αυτό που καθαγιάζει την κοινωνία των συμμετεχόντων υπαλλάσοντάς την σε Σώμα Χριστού. Πρώτος μυσταγωγός της Θείας Ευχαριστίας υπήρξε ο Ιησούς Χριστός κατά το Μυστικό Δείπνο της Μεγάλης Πέμπτης, παραγγέλλοντας στους μαθητές του να την τελούν σε ανάμνησή του. Η τελετή του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας ονομάζεται Θεία Λειτουργία. Τα τέσσερα βασικότερα λειτουργικά κείμενα της Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι:

Εξομολόγηση

Το Μυστήριο της Εξομολόγησης ή Μετάνοιας έχει ως βάση τα λόγια του Ιησού «᾿Αμὴν λέγω ὑμῖν, ὅσα ἐὰν δήσητε ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται δεδεμένα ἐν τῷ οὐρανῷ, καὶ ὅσα ἐὰν λύσητε ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται λελυμένα ἐν τῷ οὐρανῷ.» Ματθ.18,18 «ἄν τινων ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται.» Ιωαν.20.23 με τα οποία παραχώρησε τη χάρη της συγχώρησης των αμαρτιών στους Αποστόλους. Διά της αποστολικής διαδοχής, που υφίσταται στην Ορθόδοξη Εκκλησία, η χάρη αυτή μεταδόθηκε στους επισκόπους, οι οποίοι ορίζουν, με βάση την πνευματική τους επάρκεια, και πρεσβυτέρους για να τελούν την Εξομολόγηση. Βασική προϋπόθεση της συμμετοχής στο Μυστήριο της Εξομολόγησης είναι η ειλικρινής μετάνοια του ανθρώπου για την ανυπακοή στο θείο θέλημα. Στη Ορθοδοξία το Μυστήριο αυτό έχει ως σκοπό την αναγωγή του ανθρώπου στην αγαπητική του σχέση με το Θεό.

Προαιρετικά Μυστήρια

Μη επαναλαμβανόμενα

Ιεροσύνη

Χειροτονία υποδιακόνου εις διάκονον
Χειροτονία διακόνου εις πρεσβύτερον
Χειροτονία πρεσβυτέρου εις επίσκοπον

Η Ιεροσύνη ή Χειροτονία είναι το Μυστήριο, κατά το οποίο με την επίθεση των χεριών του επισκόπου στο χειροτονούμενο μεταδίδεται η χάρη του Αγίου Πνεύματος σε αυτόν και του παρέχεται το δικαίωμα να ιερουργεί και να ποιμαίνει την Εκκλησία.

Υπάρχουν τρεις τελετές χειροτονίας κατά τους βαθμούς ιεροσύνης:

Η χειροτονία πρεσβυτέρου και διακόνου τελείται υποχρεωτικά από έναν επίσκοπο, ενώ για τη χειροτονία επισκόπου απαιτούνται τουλάχιστον τρεις ή κατ' ανάγκη δύο επίσκοποι, καθώς και η σύμφωνη γνώμη των απόντων ιεραρχών μιας τοπικής συνόδου.

Επαναλαμβανόμενα

Γάμος

Στην Ορθόδοξη Εκκλησία το Μυστήριο του Γάμου υφίσταται ως πνευματική ένωση του άνδρα και της γυναίκας και ως σαρκική για τη διαιώνιση του ανθρώπινου γένους. Ο γάμος δεν αποτελεί κατ’ αρχή επαναλαμβανόμενο μυστήριο, θεωρούμενος αδιάλυτος. Η Ορθόδοξη Εκκλησία, όμως, προκειμένου να διαφυλάξει τον άνθρωπο από χειρότερη διάπτωση και δρώντας κοινωνικά και «κατ’ οικονομίαν», θέσπισε τη λύση του γάμου καθώς και ειδική τελετή για δεύτερο γάμο, επιτρέποντας συνολικά την τέλεση τριών γάμων για τα μέλη της.

Ευχέλαιο

Το Μυστήριο του Ιερού Ευχελαίου εδράζεται σε δύο χωρία της Καινής Διαθήκης. Το πρώτο είναι από την επιστολή του Ιακώβου του Αδελφοθέου «ἀσθενεῖ τις ἐν ὑμῖν; προσκαλεσάσθω τοὺς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας, καὶ προσευξάσθωσαν ἐπ' αὐτὸν ἀλείψαντες αὐτὸν ἐλαίῳ ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου• καὶ ἡ εὐχὴ τῆς πίστεως σώσει τὸν κάμνοντα, καὶ ἐγερεῖ αὐτὸν ὁ Κύριος• κἂν ἁμαρτίας ᾖ πεποιηκώς, ἀφεθήσεται αὐτῷ.» Ιακ.5.14 και το δεύτερο από το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιο «καὶ ἤλειφον ἐλαίῳ πολλοὺς ἀρρώστους καὶ ἐθεράπευον.» Μαρκ.6.13. Όπως γίνεται φανερό από τα παραπάνω σκοπός του Ευχελαίου είναι η ίαση οποιασδήποτε ασθένειας, ως διαταραχή της αρμονικής λειτουργίας του σώματος, που κατά την ορθόδοξη θεολογία οφείλεται σε πνευματικά αίτια και κυρίως στη διαταραχή των σχέσεων του ανθρώπου με τον Θεό.

Παραπομπές

  1. 1,0 1,1 1,2 π. Γεώργιος Κουγιουμτζόγλου. «Τὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας». Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2017. 
  2. «Τι και ποιά είναι τα Μυστήρια της Εκκλησίας;». Ιερά Μητρόπολις Ηλείας. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2017. 
  3. «Τα ιερά Μυστήρια της Εκκλησίας μας». Καθεδρικός Ιερός Ναός Κοιμήσεως Θεοτόκου Φανερωμένης Χολαργού. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2017.