Μακεδονικό Ζήτημα

Μακεδονία

Η σύγχρονη γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας δεν ορίζεται επισήμως από κανένα διεθνή οργανισμό ή κράτος. Ειδικές αναφορές την εμφανίζουν να απλώνεται σε πέντε κράτη: Αλβανία, Βουλγαρία, Ελλάδα, ΠΓΔΜ, και Σερβία.

Μακεδονικό Ζήτημα είναι η ονομασία με την οποία έγινε διεθνώς γνωστό το εθνικοχωροταξικό πρόβλημα που δημιουργήθηκε αμέσως μετά τη Συνθήκη του Βερολίνου τον 19ο αιώνα, στη Βαλκανική, και ειδικότερα στη γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας μεταξύ των κρατών της περιοχής, Ελλάδας, Βουλγαρίας, Σερβίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το Μακεδονικό Ζήτημα ήταν επιμέρους θέμα του γενικότερου Ανατολικού Ζητήματος, που φάνηκε να είχε λήξει με το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου πλην όμως επανεμφανίσθηκε στο προσκήνιο αμέσως μετά τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ανάμεσα σε Ελλάδα, Βουλγαρία και Γιουγκοσλαβία στην αρχή, και ΠΓΔΜ στη συνέχεια, ως το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ.

Βόρεια Μακεδονία μόνο με προσάρτηση στην Ελλάδα... Τα Σκόπια ή αλλιώς πΓΔΜ είναι έτοιμα να μετονομαστούν σε Βόρεια Μακεδονία, έπειτα από συμφωνία του πρωθυπουργού της χώρας Αλέξη Τσίπρα με τον ομόλογο του Ζόραν Ζάεφ.

Μια απόφαση, η οποία έχει προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων στον ελληνικό λαό, όσο κι αν ο πρωθυπουργός την παρουσιάζει ως <<ιστορική, επωφελή για τη χώρα και την περιοχή, μια συμφωνία που μας δίνει πράγματα>>.

Ο Αλέξης Τσίπρας σε συνέντευξη του στην ΕΡΤ, δήλωσε το παρακάτω:<<Δεν αναγνωρίζει αυτή η Συμφωνία έθνος Μακεδονικό, αναγνωρίζει βέβαια το δικαίωμα τους στον αυτοπροσδιορισμό και σέβεται την ταυτότητα που έχουν καλλιεργήσει>>. Το παραπάνω όμως προξενεί πολλά ερωτηματικά. Πως γίνεται μια “χώρα” να αλλάζει το όνομα της και από το Μακεδονία, σύμφωνα πάντα με τους ίδιους, να συμβιβάζεται με αυτό, της Βόρειας Μακεδονίας; Πως γίνεται να υπάρχει χώρα, που να θέλει να ονομάζεται Μακεδονία ή Βόρεια Μακεδονία, και να μην αναγνωρίζεται έθνος Μακεδονικό; Πως γίνεται οι πολίτες μιας “χώρας” να ισχυρίζονται πως είναι απόγονοι του Μ. Αλεξάνδρου, να του έχουν στήσει ανδριάντα κ.λπ., και τώρα να δηλώνουν έτοιμοι να επεξηγούν στη βάση αυτού «Μέγας Αλέξανδρος, ως τμήμα της αρχαίας ελληνιστικής περιόδου και της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς»;

Αρχικά, να ξεκαθαρίσουμε πως χώρα Μακεδονία ποτέ δεν υπήρξε και δεν πρέπει να υπάρξει! Η Μακεδονία ήταν ένα αρχαίο βασίλειο, του οποίου πλέον γνωστός μονάρχης ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος. Ένας Μ. Αλέξανδρος που ήταν Έλληνας και μιλούσε ελληνικά. Κι όπως όλοι γνωρίζουμε, ο Μ. Αλέξανδρος έζησε μεταξύ 336-323 π.Χ., μια περίοδος που δεν υπήρχαν Σλάβοι. Οι τελευταίοι πρώτη φορά εμφανίζονται με το όνομα Άντες και Σκλαβηνίες, σε βυζαντινά έγγραφα στις αρχές του 6ου αιώνα και στην περιοχή εγκαταστάθηκαν τον 7ο αιώνα μ.Χ.. Επομένως, οι φίλοι μας Σλάβοι δεν έχουν κανένα δικαίωμα να χρησιμοποιούν τον όρο Μακεδονία, παρά μόνο αν αναφέρονται στην περιφέρεια μας.

Η δημιουργία μιας χώρας που θα λέγεται B. Μακεδονία ξεκίνησε το 1910, έπειτα από την Πρώτη Βαλκανική Κομμουνιστική Συνέλευση που ήθελε τη λύση του Μακεδονικού Ζητήματος. Όμως, η γέννηση του Μακεδονισμού προέκυψε το 1934 και σε συνεδρίαση της Γραμματείας Βαλκανικών Κρατών της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Αυτό το επιδίωκαν λόγω των Βουλγαρικών διεκδικήσεων στο Μακεδονικό ζήτημα, ενόψει της ανόδου του Ναζισμού στη Γερμανία και της διαφαινόμενης συμμαχίας με τη Βουλγαρία, που ενδέχετο να αποτελέσει αντικείμενο εκμετάλλευσης. Η καλλιέργεια της “μακεδονικής εθνικής ταυτότητας”, του “μακεδονισμού” προέρχεται καθαρά από τις προσπάθειες των κομμουνιστικών κομμάτων της Ελλάδας, Βουλγαρίας, Σερβίας και στη συνέχεια όλων των κρατών. Ουσιαστικά, τα περί “μακεδονικής εθνικής ταυτότητας” και “μακεδονισμού” μόνο συμφέροντα μερικών εξυπηρετούσαν και δεν στηρίζονται κάπου.

Το κράτος των Σκοπίων διεκδικεί ένα όνομα, το οποίο δεν του ανήκει. Αυτό φαίνεται και από τον ίδιο τον πολιτισμό και την παράδοση της “χώρας”. Ένας πολιτισμός και μια παράδοση που προέρχονται από τους Σλάβους, τους Έλληνες και τους Τούρκους. Μια μόνο αναζήτηση στην ταυτότητα, στα εθνικά σύμβολα, στην αρχιτεκτονική, στη μουσική, στον χορό, στις τέχνες και στην κουζίνα αρκεί! Άλλωστε, τι παράδοση μπορεί να έχει ένα κράτος που συστάθηκε μόλις, στις 8 Σεπτεμβρίου του 1991. Ποια είναι τα στοιχεία εθνικής ταυτότητας των Σκοπίων, που τα διαφοροποιεί από τα υπόλοιπα Σλαβικά φύλα;

Η γλώσσα είναι ο καθρέπτης της κουλτούρας ενός λαού, η πηγή της εκφραστικής του δύναμης για πρόοδο και εξέλιξη. Ολόκληρη η πνευματική δημιουργία και κληρονομιά ενός λαού διαιωνίζεται με τη γλώσσα. Μέσα από τη γλώσσα μαρτυρείται η ιστορία. Η γλώσσα λοιπόν των Σκοπιανών, τι ακριβώς δείχνει; Αυτό που δείχνει ολοφάνερα, είναι ότι δεν έχουν καμία σχέση με τη Μακεδονία, γιατί μιλάνε σλάβικα και το αλφάβητο τους είναι κυριλλικό, παράγωγο του γλαγολιτικού. Ένα αλφάβητο που επινόησαν δύο αδέλφια από τη Θεσσαλονίκη, οι ιεραπόστολοι και φωτισταί των Σλάβων, ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος. Χάρις των οποίων, τα σλαβικά φύλα μπόρεσαν πρωτίστως να διατηρηθούν και μετέπειτα να καταγράψουν τον πολιτισμό τους αλλά και να αναπτυχθούν. Την ύπαρξη τους, την οφείλουν στα δύο αυτά αδέρφια.

Φίλοι Σκοπιανοί, δεν έχετε κανένα απολύτως δικαίωμα να διεκδικείτε την ονομασία Μακεδονία, Βόρεια Μακεδονία ή να λέτε πως είστε απόγονοι του Μ. Αλέξανδρου. Το παραπάνω, το δείχνει η ίδια σας η ιστορία! Πηγαίνετε πίσω στο χρόνο, και συγκεκριμένα στις 6 Μαρτίου του 1992, στην πρωτεύουσα της Αλβανίας, Τίρανα. Ο κύριος Κίρο Γκλιγκόροφ, πρόεδρος τότε των Σκοπίων, είχε δηλώσει το εξής:<<Εμείς είμαστε Σλάβοι, δεν έχουμε καμία σύνδεση με τον Μέγα Αλέξανδρο. Ήλθαμε στην περιοχή τον 6ο μ.Χ. αιώνα>>.

Η Αντιπρόταση

Αν όμως επιμένετε και θέλετε να γίνετε Μακεδόνες ή βορειομακεδόνες, μπορείτε. Από αύριο κιόλας, κάνετε νύξη προς το ελληνικό κράτος και ζητήστε να γίνει η προσάρτηση σας σ’ αυτό. Εάν το αίτημα σας γίνει αποδεκτό, τότε θα γίνετε πολίτες του, και θα μπορείτε να δηλώνετε με εθνική υπερηφάνεια πως είστε Έλληνες και κατοικείτε στη Βόρεια Μακεδονία. Βόρεια Μακεδονία μόνο με προσάρτηση στην Ελλάδα.

Υ.Γ Εάν δοθεί ονομασία που θα περιλαμβάνει έστω κι ως συνθετικό τον όρο Μακεδονία, τότε είμαστε άξιοι της μοίρας μας…

• • Ευστράτιος Δ. Κοκκινέλλης,

Φοιτητής Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών, Τμήμα Φιλολογίας Υπότροφος Φοιτητής Δημοσιογραφίας της NEW MEDIA STUDIES BY STAMATIS MALELIS Eξωτερικός Συνεργάτης LesvosPost.com & Τακτικός Αρθρογράφος eidiseis247.gr & Layout.gr

Σύνοψη

Από την ίδρυση του μικρού Ελληνικού Βασιλείου, μόνιμος και συνεχής προβληματισμός του Έθνους ήταν η τύχη και το μέλλον των υποδούλων που παρέμειναν κάτω από τον οθωμανικό ζυγό. Από τη δεκαετία όμως του 1870 παρουσιάζεται ένας νέος ανταγωνιστής, η Βουλγαρία, με διεκδικήσεις μάλιστα σε περιοχές όπου υπήρχαν συμπαγείς Eλληνικοί πληθυσμοί. Η Bουλγαρική αφύπνιση καθυστέρησε αρκετά σε σχέση με τη Eλληνική και των άλλων Bαλκανικών εθνοτήτων. Μόνο με το Ρωσοτουρκικό Πόλεμο του 1828-29 και τη διέλευση των Ρωσικών στρατευμάτων μέσα από τις Βουλγαρικές επαρχίες για να φτάσουν στην Αδριανούπολη, κέντρισε το εθνικό αίσθημα των ομοδόξων τους, υποδούλων στους Τούρκους, Βουλγάρων. Ύστερα από τον Κριμαϊκό Πόλεμο (1854), σε μια εποχή κατά την οποία Βούλγαροι του εξωτερικού συνεργάζονταν με Ρώσους Πανσλαβιστές (η πανσλαβιστική ιδέα ταυτίζονταν όλο και περισσότερο με τα σχέδια της Ρωσίας για έξοδο στη Μεσόγειο και έλεγχο των Στενών) δόθηκε μία νέα ώθηση για την ανάπτυξη της Βουλγαρικής εθνότητας. Λίγα χρόνια αργότερα, άρχισε οξύς εκκλησιαστικός ανταγωνισμός προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τον Ελληνικό κλήρο.

Ιστορία

Η εθνολογική γραμμή του Γίρετσεκ για το πολιτιστικό υπόβαθρο των Βαλκανίων

Ύστερα από τη Γαλλική Επανάσταση, ξεκίνησε σε όλη την Ευρώπη μια σειρά εθνικών αφυπνίσεων, των οποίων διαδέχθηκε ένα κύμα εθνικιστικών εξεγέρσεων και επαναστάσεων. Μετά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, κατά την οποία οι Μακεδόνες έπαιξαν πρωταρχικό ρόλο αφ' ενός, και που αφ' ετέρου οδήγησε σε καταστροφή πολλών εστιών του Ελληνισμού στη Μακεδονία, οι Μακεδόνες συνέχισαν τους αγώνες ελευθερίας και ένωσης με το νεοσύστατο Ελληνικό κράτος. Έτσι ακολούθησαν οι Μακεδονικές Επαναστάσεις του του 1854, του 1867, του 1878, του 1880 και των Πηχεωνικών του 1881. Περί το τέλος του 19ου αιώνα, όταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία άρχισε να δείχνει σημεία παρακμής, είχαν ήδη ξυπνήσει ο μαυροβούνιος, ο σέρβικος, ο ελληνικός, ο βουλγάρικος και ο ρουμάνικος εθνικισμός. Αποτέλεσμα αυτού, ήταν να δημιουργηθούν καινούργια εθνικά κράτη στην επικράτεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τα οποία διεκδικούσαν όλο και περισσότερα εδάφη από την Αυτοκρατορία. Κύρια μέσο επέκτασης των νεοσύστατων βαλκανικών κρατών, ήταν η αλυτρωτική πολιτική, δηλαδή η διεκδίκηση πληθυσμιακών ομάδων, που διαβιούσαν στον εναπομείναντα Ευρωπαϊκό Οθωμανικό χώρο και η πολιτική ενσωμάτωσης των περιοχών, όπου διαβιούσαν αυτές οι ομάδες προς τον κορμό των κρατών τους.

Σημαντικός σταθμός στην ιστορία της περιοχής, ήταν η δημιουργία το (1893) στη Ρέσνα, της περιοχής της Πελαγονίας, της μυστικής οργάνωσης ΒΜΡΟ (στα ελληνικά ΕΜΕΟ), δηλαδή Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση. Σκοπός της οργάνωσης, ήταν η απελευθέρωση της Μακεδονίας από τους Τούρκους με το παραπλανητικό σύνθημα «Η Μακεδονία στους Μακεδόνες» και να παρέχει στήριξη στη διατήρηση της Βουλγαρικής εθνικής ταυτότητας στις ευρωπαϊκές Οθωμανικές κτήσεις. Στον όρκο που έδιναν τα μέλη της, γινόταν σαφής διάκριση μεταξύ Βουλγάρων και Ελλήνων και τονίζονταν ότι οι χριστιανικές εθνότητες θα συνεργάζονταν για την αποκήρυξη του Οθωμανικού ζυγού.Αποτέλεσμα της δράσης της ΕΜΕΟ. ήταν οι εθνικοί ανταγωνισμοί να μετατραπούν σε ένοπλες συγκρούσεις, κάτι που οδήγησε σε νέα Μακεδονική Επανάσταση. το 1896. Σύμφωνα με απογραφή που έγινε από τομ Χιλμή Πασά το 1904 στα βιλέτια της Θεσσαλονίκης, του Μοναστηρίου και του Κοσσυφοπεδίου, η σύσταση του πληθυσμού ήταν: Μωαμεθανοί (1.729.000), Έλληνες (647.932), Βουλγαρίζοντες (527.784), Σέρβοι (167.601), Εβραίοι (48.270) και Ρουμανίζοντες Βλάχοι (30.116). Υπολογίζεται ότι ένας στους τρεις κατοίκους της μετέπειτα Ελληνικής Μακεδονίας, μιλούσε Σλαβομακεδονικά.^α[›] Το 1908 εκδηλώθηκε ο Τουρκικός εθνικισμός με το κίνημα των Νεότουρκων. Η εξέλιξη αυτή ήταν αρνητική για όλα τα χριστιανικά έθνη που κατοικούσαν στην Μακεδονία, γιατί δυσκόλευε την επέκταση και την ίδρυση εθνικών κρατών. Ακολούθησαν οι δύο Βαλκανικοί Πόλεμοι, κατά τους οποίους η Μακεδονία διαμελίστηκε στα τρία και προσαρτήθηκε από την Σερβία, την Ελλάδα και την Βουλγαρία.

Το Μακεδονικό απασχόλησε και την Β' Διεθνή, η οποία υποστήριξε τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου Μακεδονικού κράτους, κάτι το οποίο δεν έγινε μετά τους πολέμους και την ανταλλαγή πληθυσμού του 1923. Με την ανταλλαγή πληθυσμών, το ελληνικό στοιχείο ενδυναμώθηκε σημαντικά στην Μακεδονία με την άφιξη Μικρασιατών προσφύγων και την απομάκρυνση των μουσουλμάνων. Η πολιτική ενσωμάτωσης συνεχίστηκε από το Ελληνικό κράτος, με σκοπό τον πλήρη γλωσσικό εξελληνισμό του σλαβόφωνου στοιχείου, με καταστολή χρήσης των σλαβικών γλωσσών και διαλέκτων στην Ελληνική επικράτεια (στην Πελοπόννησο και τη Στερεά διώχτηκε η χρήση της αρβανίτικης διαλέκτου), κάτι που σε γενικές γραμμές επιτεύχθηκε, αλλά όχι απόλυτα.(black List) Παρ' όλα αυτά, το πρόβλημα συνέχισε να απασχολεί τη Β' Διεθνή και αργότερα και την Γ' Διεθνή, με σκοπό την δημιουργία ανεξάρτητου κράτους, θέση η οποία το 1924 υιοθετήθηκε επίσημα και από το ΚΚΕ.

Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής στην Ελλάδα, ορισμένοι σλαβόφωνοι πληθυσμοί στην Ελληνική Μακεδονία, προσχώρησαν ομαδικά στα αντάρτικα ένοπλα τμήματα του ΕΑΜ. Το ΕΑΜ μετά από πιέσεις των Γιουγκοσλάβων παρτιζάνων, δημιούργησε την οργάνωση ΝΟΦ (Εθνικό απελευθερωτικό Μέτωπο-Ναρόντνο Οσλομπουντίλνο Φρόντ)), η οποία ήταν παρακλάδι του, με σκοπό μελλοντικά να γίνει αντικείμενο εθνικιστικών στόχων της Γιουγκοσλαβίας. Κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πόλεμου στην Ελλάδα, πολλές χιλιάδες Μακεδόνων (γηγενών και προσφύγων) αποχώρησαν προς την Γιουγκοσλαβία,^β[›] πολλοί από τους οποίους (οι πρώην κομιτατζήδες της Οχράνα) βαρύνονταν με καταδίκες για συνεργασία με τους κατακτητές. Κατά την γενική αμνήστευση που εξέδωσε το ελληνικό κράτος στις αρχές του '80, προς τους πρώην πολίτες του Ελληνικού κράτους που εκδιώχθηκαν από τις εστίες τους μετά τον εμφύλιο πόλεμο, αρκετοί δεν μπόρεσαν ούτε τότε να επιστρέψουν στην πατρογονική τους εστία, καθώς μια οδηγία της απόφασης της ελληνικής κυβέρνησης επισήμανε πως δικαίωμα επαναπατρισμού έχουν μόνο οι Έλληνες πρώην πολίτες του Ελληνικού κράτους και όχι οι μη Έλληνες στο γένος, πρώην πολίτες του Ελληνικού κράτους.

Αντίθετα, τα πράγματα στην Τιτοϊκή Γιουγκοσλαβία για τους Σλαβομακεδόνες, είναι εντελώς διαφορετικά. Μετά την τρομοκρατία και την πλήρη έλλειψη δικαιωμάτων για τους Σλαβομακεδόνες του Σερβικού Βασιλείου, ο Γιόσιπ Μπροζ Τίτο, πρόεδρος της πρώην Γιουγκοσλαβίας της οποίας τμήμα αποτελούσε η "Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας", αναγνώρισε πλήρως το "Μακεδονικό έθνος", και ως εκ τούτου στην Ομόσπονδιακή Λαϊκή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας, συμπεριέλαβε ως ισότιμο ομόσπονδο κράτος μέλος, την "Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας", με πρωτεύουσα τα Σκόπια.

Πιο συγκεκριμένα, 7 μήνες προτού η Γιουγκοσλαβία ανακηρυχθεί "Ομοσπονδιακή Λαϊκή Δημοκρατία" (31.1.1946), άρχισε να καλλιεργεί τη θεωρία ότι υπάρχει ξεχωριστή "μακεδονική εθνότητα" που ένα τμήμα της στενάζει, τάχα, υπό τον Ελληνικό ζυγό. Η θεωρία διατυπώθηκε πρώτη φορά, ολοκληρωμένη στις 21.6.1945, με ένα άρθρο της "Μπόρμπα" (επισήμου οργάνου του Κ.Κ. Γιουγκοσλαβίας) με τίτλο "Η Μακεδονία του Αιγαίου". Η πρώτη Ελληνική αντίδραση πραγματοποιήθηκε μέσω δημοσίευσης στην εφημερίδα "Ελευθερία" στις 4.7.1945, με τίτλο "Μακεδονία του Αιγαίου", από τον Θεοφύλακτο Φ. Παπακωνσταντίνου, δημοσιογράφο και μετέπειτα αρχισυντάκτη της εφημερίδας. Έκτοτε έγραψε συνολικά άλλα 35 άρθρα κατά τις προσεχείς δεκαετίες σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά, χωρίς όμως να βρει ανταπόκριση από τις ελληνικές κυβερνήσεις.

Μετά την διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας, όλα τα πρώην ομόσπονδα κράτη που την αποτελούσαν άρχισαν ένα ένα να κηρύσσουν την ανεξαρτησία τους. Έτσι στις 6 Σεπτεμβρίου του 1991, κήρυξε την ανεξαρτησία της και το κράτος της ΠΓΔΜ ως "Δημοκρατία της Μακεδονίας" (ΠΓΔΜ). Αυτό δημιούργησε ένταση μεταξύ των κρατών της Ελλάδας και της ΠΓΔΜ, γνωστό ως ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ.

Ο προσδιορισμός των σφαιρών επιρροής μετά το συνέδριο του Βερολίνου (1878)

Στις διμερείς σχέσεις Ελλάδας-Βουλγαρίας μετά το Συνέδριο του Βερολίνου (1878) κυριαρχούσαν τρία βασικά ζητήματα.

• Η τύχη του Ελληνισμού της Ανατολικής Ρωμυλίας
• Η η άρση του βουλγαρικού σχίσματος και
• Η οροθέτηση των σφαιρών επιρροής της Ελλάδας και της Βουλγαρίας στον ευρύτερο μακεδονικό χώρο.

Και τα τρία ζητήματα ήταν στενά συνδεδεμένα. Η Ελλάδα είχε κατανοήσει ότι η ημιαυτόνομη Ανατολική Ρωμυλία ήταν μακροπρόθεσμα μια χαμένη υπόθεση, αλλά αποφάσισε να στηρίξει τον εκεί Ελληνισμό (60.000) ως αντίρροπη δύναμη στις βουλγαρικές διεκδικήσεις επί της Μακεδονίας. Η ελληνική θέση για τη Μακεδονία ήταν σαφής:

Η Ελλάδα διεκδικούσε την ιστορική Μακεδονία (το σημερινό ελληνικό τμήμα της Μακεδονίας και τη γραμμή Αχρίδας- Μοναστηρίου- Στρώμνιτσας- Μελενίκου) και πάντοτε ανέμενε από τη Βουλγαρία την εκδήλωση ενδιαφέροντος για τον καθορισμό της διαχωριστικής γραμμής. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο ήταν πρόθυμο να προβεί σε άρση του βουλγαρικού σχίσματος, υπό τον όρο ότι ο Βούλγαρος Έξαρχος θα εγκατέλειπε την Κωνσταντινούπολη, θα εγκαθίστατο στη Σόφια και η δικαιοδοσία του θα περιοριζόταν στη Βουλγαρική Ηγεμονία και την Ανατολική Ρωμυλία.

Η πραξικοπηματική προσάρτηση της Ανατολικής Ρωμυλίας από τη Βουλγαρική Ηγεμονία (Σεπτέμβριος 1885) και η εφαρμοσθείσα πολιτική του εκβουλγαρισμού των Ελλήνων ψύχραναν περισσότερο τις σχέσεις Αθήνας-Σόφιας.

Η Βουλγαρία, έχοντας εξασφαλίσει τον Οκτώβριο του 1897 τρία νέα σουλτανικά βεράτια για εξαρχικούς επισκόπους στη Δίβρη, το Μοναστήρι και τη Στρώμνιτσα, ως αποτέλεσμα της ουδέτερης στάσης που τήρησε στον ελληνο-τουρκικό πόλεμο, σε καμιά περίπτωση δεν δεχόταν τη λύση της διανομής και απλά ήθελε να βολιδοσκοπήσει την στάση της Ελλάδας.

Το Status quo

Μετά την Συνθήκη Βουκουρεστίου (1913) που ήταν επισφράγισμα των δύο Βαλκανικών πολέμων, στην Ελλάδα παραχωρήθηκε περ. το 50,5% της μείζονος Μακεδονίας, το 38% στη Σερβία και το 10,5% στη Βουλγαρία

• «Η Ελλάδα σεβάστηκε τη συνθήκη του Βουκουρεστίου και ποτέ δεν διεκδίκησε ούτε θεωρητικά την Στρώμνιτσα ή το Μελένικο με συμπάγεια τότε ελληνικού πληθυσμού που απελευθερώθηκε από τον προελάσαντα νικηφόρο ελληνικό στρατό τον Ιούνιο του 1913 και παρέμεινε ελληνικό (υπό ελληνικήν στρατιωτικήν κατοχήν) για δύο περίπου μήνες, κατακυρώθηκε στην Βουλγαρία, οπότε ολόκληρος ο πληθυσμός της πόλης μετανάστευσε σε ελληνικό έδαφος και εγκαταστάθηκε στο Σιδηρόκαστρο, Σέρρες και Θεσσαλονίκη

Δείτε επίσης

• Πρωτόκολλο Πολίτη-Καλφώφ
• Abecedar
• Σλαβόφωνοι της ελληνικής Μακεδονίας
• Απριλιανά του 1903

Σημειώσεις

^ α: Σύμφωνα με την επίσημη άποψη της Βουλγαρίας, όπως προβλήθηκε το 1913 από τον Βούλγαρο Ιορδάν Ιβάνωφ και υιοθετήθηκε ως επίσημη βουλγαρική άποψη από την Διεθνή Επιτροπή Κάρνεγκη το 1914 στην έκθεση της για τα αίτια και τη διεξαγωγή των Βαλκανικών πολέμων, στα εδάφη που αποτέλεσαν την ελληνική Μακεδονία ζούσαν στις παραμονές των πολέμων 260.000 Σλαβομακεδόνες. Οι σλαβομακεδόνες αυτοί «Βούλγαροι» για την Βουλγαρία και «Μακεδόνες» για την ΠΓΔΜ, συμπεριλάμβαναν φυσικά τόσο τους πρώην Εξαρχικούς όσο και τους πρώην Πατριαρχικούς. Σύμφωνα με την επίσημη ελληνική άποψη, η οποία προβλήθηκε κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου κυρίως από τον Βλαδίμηρο Κολοκοτρώνη και τον Αλέξανδρο Πάλλη στις περιοχές της μείζονος Μακεδονίας που απελευθερώθηκαν από το ελληνικό στρατό και αποτέλεσαν την ελληνική Μακεδονία ζούσαν στις παραμονές των Βαλκανικών πολέμων μεταξύ 115.000 και 120.000 Σλαβομακεδόνες. Η διαφορά λοιπόν των 140.000 μεταξύ των ελληνικών και των βουλγαρικών υπολογισμών αντιπροσωπεύει τον αριθμό των ελληνοφρόνων Σλαβοφώνων.

^ β: Άλλο κύμα αναχωρήσεων από την περιοχή προκάλεσε η έντονη και παρατεταμένη διαμάχη μεταξύ Σοβιετικής Ενώσεως και Γιουγκοσλαβίας το 1948 και η συνακόλουθη αποπομπή της τελευταίας από την Κομινφόρμ. Η ρήξη αυτή διέσπασε και τους Σλαβομακεδόνες Κομμουνιστές, πολλοί από τους οποίους αρνήθηκαν να καταδικάσουν την τιτοϊκή Γιουγκοσλαβία και διεχώρισαν τη θέση τους από αυτήν του ΚΚΕ. Πολλοί μαχητές των νοφικών μονάδων τότε 5.000 - 6000, αλλά και πολλά στελέχη του ΝΟΦ, εγκατέλειψαν το Βίτσι και πέρασαν στη Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας.

Βιβλιογραφία

• Σπυρίδων Σφέτας, Όψεις του Μακεδονικού Ζητήματος στο 20ο αιώνα, εκδ ΒΑΝΙΑΣ ISBN 960-288-079-1
• Σπυρίδων Σφέτας, «Ελληνοβουλγαρικές αναταράξεις 1880-1908», εκδ. Επίκεντρον, 2007, ISBN 978-960-458-170-2
• Βιβλιοθήκη ΚΕΜΙΤ
• Κέντρο Έρευνας Μακεδονικής Ιστορίας και Τεκμερίωσης (ΚΕΜΙΤ)
• Igor Janev, Legal Aspects of the Use of a Provisional Name for Macedonia in the United Nations System, AJIL, Vol. 93. no 1. 1999.

Επιπλέον βιβλιογραφία

• Adanir, Fikret (1979). Die Makedonische Frage. Ihre Entstehung und Entwicklung bis 1908. Frankfurter Historische Abhandlungen. Βίζμπαντεν: Franz Steiner. 
• Wilkinson, Henry Robert (1951). Maps and politics: a review of the ethnographic cartography of Macedonia. Liverpool studies in geography. Liverpool: Liverpool University Press. 
• Erik Sjöberg (2011), Battlefields of Memory. The Macedonian Conflict and Greek Historical Culture, Umeå University. ISBN 978-91-7459-329-7
• Γούναρης, Βασίλης Κ. (2010). Το Μακεδονικό Ζήτημα από τον 19ο έως τον 21ο αιώνα. Ιστοριογραφικές προσεγγίσεις. Θέματα Ιστορίας. 1. Αθήνα: Αλεξάνδρεια. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Δημήτρης Λιθοξόου: Μια άλλη προσέγγιση του μακεδονικού ζητήματος
• Οι Φάκελοι του Αλέξη Παπαχελά Αθήνα-Σκόπια: δύο δεκαετίες διπλωματικό παρασκήνιο