Νέα Μεσημβρία

Νέα Μεσημβρία
Ο μύλος στο κέντρο της Νέας Μεσημβρίας
Νέα Μεσημβρία Νέα Μεσημβρία
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Κεντρικής Μακεδονίας
Δήμος	Χαλκηδόνος
Γεωγραφία
Νομός	Θεσσαλονίκης
Υψόμετρο	150μ.
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Καραβία
Ταχ. κώδικας	57011
Τηλ. κωδικός	2310

Η Νέα Μεσημβρία είναι κωμόπολη που βρίσκεται στα δυτικά προάστια της Θεσσαλονίκης και υπάγεται στο Δήμο Χαλκηδόνος. Παλαιότερα ανήκε διοικητικά στον πρώην Δήμο Αγίου Αθανασίου Θεσσαλονίκης. Το όνομά της το πήρε από τη Μεσημβρία της Θράκης στα παράλια του Εύξεινου Πόντου (σήμερα Νέσεμπαρ, Βουλγαρία). Οι εναπομείναντες Μεσημβρινοί έφυγαν από την Ανατολική Ρωμυλία λόγω σκληρών διωγμών και καταστροφών από τους Βουλγάρους και εγκαταστάθηκαν στη Μακεδονία όπου δημιούργησαν τη Νέα Μεσημβρία.

Ιστορικά στοιχεία

Από τα μέσα του 19^ου αιώνα φαίνεται ιστορικά πως υπάρχει ένας μικρός οικισμός στην περιοχή, με την ονομασία Μπινάρτσα – Μπουγαρίοβο,  οργανωμένος με εκπροσώπηση στις τοπικές οθωμανικές αρχές.   Ο μικρός οικισμός δεν ξέφευγε από την κηδεμονία εξωγενών δυνάμεων που παρεμβαίνουν καθοριστικά στα οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά γεγονότα της περιοχής που μαρτυρούν τις βλέψεις των όμορων κρατών τα οποία επεδίωκαν την ισχυροποίηση τους στην πολύπαθη  πεδιάδα της Μακεδονίας την εποχή που κατέρρεε η οθωμανική αυτοκρατορία. Περιγράφονται τέσσερις μικροί μαχαλάδες με 10 ως 15 μικρά σπίτια, έχοντας γραμμική διάταξη, με χριστιανούς κυρίως κατοίκους, που αναπτύσσονταν σε τρείς πλευρές. Ο ένας περιμετρικά του ναού του Αγίου Αθανασίου με το σχολείο σε κοντινή απόσταση από την εκκλησία, ένας άλλος λίγο παραπάνω βορειοδυτικά του ναού με ολόγυρά του να υπάρχουν ρέματα που προσδιόριζαν και τα φυσικά του όρια και περιγράφεται ως ΄΄νησάκι΄΄, ένας άλλος ο ΄΄πέρα΄΄ μαχαλάς που είναι πέρα από το νησάκι και ο τέταρτος νοτιοδυτικά του ναού του Αγίου Αθανασίου. Γίνεται αντιληπτό ότι συμβίωναν σε μαχαλάδες ανάλογα με τη συγγενική τους σχέση αλλά πολύ πιθανόν και προέλευσής τους και ως επί το πλείστον ειρηνικά οι χριστιανοί με τους μουσουλμάνους. Στον οικισμό οι Τούρκοι ως κατακτητές διατηρούσαν σταθμό χωροφυλακής, ο οποίος μεταφέρεται ως Ελληνικός το 1916. Μετά το 1908 και λίγο πριν την απελευθέρωση της πόλης το 1912, η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων ήταν ντόπιοι χριστιανοί Μακεδόνες. Στις 25 Οκτωβρίου 1912 ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις στο γειτονικό χωριό Τόψιν για την παράδοση της Θεσσαλονίκης από τους Τούρκους στους Έλληνες.  Παραμονές του Αγίου Δημητρίου η Μπουνάρτσα απελευθερώνεται από τον Ελληνικό στρατό  ο οποίος τις επόμενες ημέρες διανυκτερεύει στον οικισμό, διαφυλάσσοντας τη νωπή ακόμη ελευθερία. Το 1912-1913 έχουμε μεταβολές στην πληθυσμιακή σύσταση του χωριού καθώς εγκαθίστανται ο Ελληνικός στρατός και αποχωρούν οι Τουρκικές δυνάμεις που τους ακολουθεί ένας αριθμός ομοεθνών τους. Το 1914 κάποιες Βουλγαρικές οικογένειες αποχωρούν από το χωριό. Σαν αποτέλεσμα είχαμε την εκκένωση των προαναφερόμενων μαχαλάδων πλην του κεντρικού μαχαλά, περιμετρικά της εκκλησίας, όπου διαμένουν έως και σήμερα, 6 Ελληνικές οικογένειες ντόπιων.

  Το 1914 όταν ξεκίνησαν οι διωγμοί των Ελλήνων από τους Νεότουρκους, πολλές οικογένειες της Ανατολικής Θράκης, από τις περιοχές Μεσινής και Γιαντζικλάρ, εγκαθίστανται στα εγκαταλελειμμένα σπίτια των Τούρκων και Βουλγάρων και τα παιδιά τους πηγαίνουν στο σχολείο. Ο οικισμός Μπουγαρίεβο στις 28 Ιουνίου 1918 αναγνωρίζεται με βασιλικό διάταγμα και ΦΕΚ 152/2-7-1918 ως ομώνυμη κοινότητα στην οποία συνενώνονται οι οικισμοί Ίγγλις, Σαλαμούροβο, Τόψιν, Βαθύλακος, Καβακλί, Δερμότσα και Σαμλή. Στην επίσημη απογραφή του 1920 που διενέργησε το Βασίλειο της Ελλάδας στην κοινότητα Μπουγαρίεβο κατοικούσαν 961 άνθρωποι.   Το 1922-1924 εγκαθίστανται στον οικισμό και στα σπίτια που άφησαν οι πρώτοι πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη,  ποντιακές οικογένειες από τις περιοχές της Ρωσίας Μαγαρατζίκ της διοίκησης Κάρς, του Καυκάσου, της Τσάλκας της κεντρικής Γεωργίας, από την Κερασούντα και από το Πάντερμο της Μικράς Ασίας. Η έλευση των νέων προσφύγων δημιουργεί νέα δεδομένα στους ντόπιους κατοίκους που έχουν υποστεί όλες τις οικονομικές και ψυχολογικές συνέπειες. Νιώθουν περιθωριοποιημένοι καθώς οι απαλλοτριώσεις και οι ανακατανομές των Τουρκικών γαιών δε φαίνεται να τους ικανοποιούν, παρ όλα αυτά γρήγορα οι δυο πληθυσμιακές ομάδες εναρμονίζονται εξαιτίας της κοινής απασχόλησης τους με τη γεωργία και την κτηνοτροφία καθώς και του κοινού θρησκευτικού προσανατολισμού.

  Το 1926 είναι , ιστορικά, καθοριστική χρονιά για τη μελλοντική πορεία του τόπου. Φθάνει στη περιοχή ο μεγαλύτερος αριθμός προσφύγων, 288 από τις 368 οικογένειες,  από τη Μεσημβρία της Βόρεια Θράκης στα δυτικά παράλια του Ευξείνου Πόντου, με την εκβιαστική έξωσή τους από τα πατρογονικά τους εδάφη. Στις 9 Φεβρουαρίου του 1926 με βασιλικό διάταγμα ΦΕΚ 55 Α/15-2-1926 η κοινότητα Μπουγαρίεβο μετονομάζετε σε Καραβία.   Οι πρόσφυγες από την Μεσημβρία μετά την προσωρινή τους εγκατάσταση σε σκηνές σε βοσκοτόπια στα σύνορα του οικισμού, εγκαθίστανται πλέον στα νότια του οικισμού Καραβία και δημιουργούν τη Νέα Μεσημβρία που μια απογραφή του 1928 αναφέρει 527 κατοίκους στην Καραβία και 935 στην Νέα Μεσημβρία. Το διάστημα 1933-1939 63 οικογένειες με καταγωγή από τον Καύκασο εγκαταλείπουν τον οικισμό Καραβία με αποτέλεσμα σε απογραφή του 1940 να αριθμεί 399 κατοίκους έναντι 1099 της Νέας Μεσημβρίας. Με την υπ αριθμόν 9374/13-5-1950 απόφαση της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης η έδρα του συνοικισμού Καραβία μεταφέρεται στο συνοικισμό Νέα Μεσημβρία και με βασιλικό διάταγμα στις 30-3-1953 ΦΕΚ 95 Β/11-4-1953 οι δυο συνοικισμοί μετονομάζονται σε κοινότητα Νέας Μεσημβρίας και η απογραφή του 1951 μιλά για 1611 κατοίκους. Το 1957 εγκαθίστανται στο χωριό 5 οικογένειες από τα Μπαλέικα , μια πολύ κοντινή περιοχή βόρεια της Νέας Μεσημβρίας, με κοινό επίθετο ‘’Μπαλλάς’’, Σαρακατσάνοι στην καταγωγή και γρήγορα ενσωματώνονται. Τέλος μετά το 1990 εγκαθίστανται στο χωριό Έλληνες Πόντιοι (πολιτικοί μετανάστες) από τη Ρωσία, τη Γεωργία και άλλες χώρες του πρώην ανατολικού συνασπισμού.

Γεωγραφία

  Χωροταξικά η Νέα Μεσημβρία βρίσκεται στη δυτική πλευρά της Θεσσαλονίκης και απέχει απ αυτήν 18 χιλιόμετρα. Είναι κτισμένη πάνω σε λοφίσκους με την νότια πλευρά της να είναι ομαλή. Η συνολική έκταση της είναι 32066m2, έχει υψόμετρο 150μ και πληθυσμό 3050 κατοίκων (2011). Βόρεια συνορεύει με το Ξηροχώρι, νότια με την Αγχίαλο, ανατολικά με τον Πεντάλοφο και δυτικά με το Βαθύλακο. Δεν έχει πολλά νερά και ο βαρδάρης το χειμώνα είναι συχνός και παγωμένος. Το καλοκαίρι επικρατεί ξηρασία.

Εργασία

  Οι κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η καλλιέργεια δημητριακών, η κτηνοτροφία και η αμπελουργία.

Νόμος Καποδίστρια

  Με το νόμο Καποδίστρια Ν. 2539/1997 το 1998 η Νέα Μεσημβρία μαζί με άλλα 5 χωριά (Άγιος Αθανάσιος, Αγχίαλος, Βαθύλακος, Γέφυρα και Ξηροχώρι) και σύμφωνα με ΦΕΚ 244 Α/4-12-1997 καταργείται η κοινότητα Νέας Μεσημβρίας και εντάσετε στο Δήμο Αγίου Αθανασίου με έδρα τον Άγιο Αθανάσιο. Στα πλαίσια της νέας αυτοδιοίκησης και του σχετικού νόμου ΦΕΚ 87 Α/7-6-2010 για τη νέα αποκεντρωμένη διοίκηση, ανήκει στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και στο Δήμο Χαλκηδόνας  με έδρα τα Κουφάλια και ιστορική έδρα την Γέφυρα. Στο διευρυμένο πλέον Δήμο συνυπάρχει με άλλα 16 χωριά. 

Παιδεία

Πρώτη αναφορά στοιχειώδους εκπαίδευσης έχουμε το 1871 στο ναό του Αγίου Αθανασίου για το πρώτο σχολείο που στεγαζόταν σ ένα διώροφο κτήριο κοντά στην εκκλησία κτισμένο από τους γηγενείς υπό την εποπτεία της Μητρόπολης και συντηρούνταν από τους κατοίκους καθώς η παιδεία δεν ήταν μέλημα του οθωμανικού κράτους. Μετά την απελευθέρωση, σύμφωνα με αναφορά του επιθεωρητή δημοτικών σχολείων λειτουργούσε μεικτό διτάξιο με έναν δάσκαλο. Οι πρόσφυγες από τη Μεσημβρία με την εγκατάστασή τους στο νέο τους τόπο γρήγορα συνειδητοποιούν την ανάγκη ενός σχολικού κτηρίου και έτσι το με βασιλικό διάταγμα του 1927 στις 8 Μαΐου 1929 τοποθετείται ο θεμέλιος λίθος και ολοκληρώνεται το 1931 και λειτουργεί ως τετρατάξιο παρότι έχει σχεδιαστεί για εξατάξιο. Στην περίοδο της κατοχής χρησιμοποιήθηκε από τους Γερμανούς ως διοικητήριο και οι μαθητές έκαναν τα μαθήματά τους στα καφενεία του χωριού. Το 1947 συγχωνεύεται με το μονοθέσιο δημοτικό της Καραβίας και προάγεται σε εξατάξιο, το 1974 λειτουργούσε ως πενταθέσιο λόγω έλλειψης προσωπικού. Στο ισόγειο του κτηρίου λειτουργούσε και το νηπιαγωγείο. Το δημοτικό σχολείο το 1990 δέχεται και τους μαθητές του Ξηροχωρίου. Το 1996 το δημοτικό σχολείο κλείνει της πόρτες του στους μαθητές οι οποίοι φοιτούν πλέον στη νέα σχολική μονάδα η οποία εγκαινιάστηκε το 1996 και λειτουργεί έως σήμερα.   Το γυμνάσιο άρχισε να κτίζεται το 1961 με δωρεά του εύπορου ομογενούς στην Αμερική Κυριάκου Δαμάσκου σε οικόπεδο που παραχώρησε ο Α’ γεωργικός συνεταιρισμός. Το 1965 λειτουργεί ως τριτάξιο γυμνάσιο και σταδιακά κτίζονται και οι άλλες αίθουσες και γίνονται προσπάθειες να λειτουργήσει ως εξατάξιο. Το 1972 εγκαινιάζεται ολοκληρωμένο και ονομάζεται Δαμάσκειο προς τιμή του ευεργέτη Κυριάκου Δαμάσκου. Το 1993 παρά τις προσπάθειες του τότε γυμνασιάρχη και της τοπικής αρχής η ονομασία του κτηρίου δεν αναγνωρίσθηκε επίσημα. Μετά την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1977 με τη οποία υπήρξε διαχωρισμός στις βαθμίδες γυμνάσιο λύκειο λειτουργούσε ξεχωριστά γυμνάσιο και λύκειο. Έως το 1985 η σχολική μονάδα δεχόταν μαθητές από το Παλιό και Νέο Αγιονέρι, το Μικρόκαμπο, το Ξηροχώρι και την Αγχίαλο. Εξαιτίας των πολλών μαθητών δημιουργήθηκε η ανάγκη νέων σχολικών κτηρίων έτσι το 1993 παραδίδεται το νέο κτήριο όπου λειτουργεί έως και σήμερα το γυμνάσιο και στο ιστορικό κτήριο του 1965 λειτουργεί έως και σήμερα το λύκειο τα οποίο το 2006 μετονομάστηκε σε 2^ο ΓΕΛ Αγίου Αθανασίου. Σήμερα φοιτούν μαθητές από την Αγχίαλο και το Ξηροχώρι.

Πηγή

• http://pandektis.ekt.gr/pandektis/handle/10442/171661