Βλαδίσλαος Α΄ ο Βραχύς

Ο Βλάντισλαφ Α΄ ο βραχύς ή ο υψηλός όσο το τόξο, πολων. Władysław I Łokietek (π. 1260 - 2 Μαρτίου 1333) από τον Οίκο των Πιαστ ήταν βασιλιάς της Πολωνίας (1320-33), ενώ πιο πριν ήταν δούκας πολλών περιοχών και πριγκιπάτων. Το όνομά του εκφέρεται και ως Λαντισλάβ, εξελληνισμένα Βλαδίσλαος Α΄ ή Λαδίσλαος Α΄.

Βιογραφία

Ήταν γιος τού Καζιμίρ Α΄ δούκα της Κουγιάβιας και της Ευφορσύνης των Πιαστ-Σιλεσίας, κόρης τού Καζιμίρ Α΄ δούκα τού Οπόλε.

Κληρονόμησε ένα μικρό μερίδιο των πατρικών εδαφών, αλλά καθώς μερικοί αδελφοί του απεβίωναν νέοι, το μερίδιό του αυξανόταν. Όταν απεβίωσε ο ετεροθαλής αδελφός του Λεσέκ Β΄ ο μέλας, υψηλός δούκας της Πολωνίας, ο Βλάντισλαφ Β΄ προσπάθησε να κυβερνήσει το κύριο δουκάτο της Κρακοβίας το 1289· αν και ο ανταγωνιστής του Μπολέσλαφ Β΄ δούκας της Μαζοβίας αποσύρθηκε, δεν τα κατάφερε. Κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας τού Βεγκεσλάου Β΄ της Βοημίας (και βασιλιά της Πολωνίας το 1300-05) εξορίστηκε, επέστρεψε όμως, όταν εκείνος απεβίωσε και ανέλαβε μερικά δουκάτα. Το 1306 δολοφονήθηκε ο Βεγκέσλαος Γ΄ της Βοημίας (και βασιλιάς της Πολωνίας 1305-06), γιος τού προηγουμένου, και τότε ο Βλάντισλαφ Α΄ κέρδισε την Κρακοβία. Έπειτα από την αποβίωση τού συμμάχου του Πρζέμυσλ Β΄ της Πολωνίας, απέκτησε προσωρινά τον έλεγχο μέρους της Μεγάλης Πολωνίας, μετά τον έχασε και τον ανέκτησε αργότερα. Κατέκτησε το Γκντανσκ της Πομερανίας και το άφησε σε κυβερνήτες της οικογένειάς του. Για την άμυνα της περιοχής του απευθύνθηκε στους Τεύτονες Ιππότες, που όμως απαίτησαν μετά ένα υπερβολικό ποσό ή εναλλακτικά την ίδια τη γη. Αυτό οδήγησε σε εκτεταμένες διαμάχες, που δεν επιλύθηκαν με παπική δίκη, ούτε όταν ο Βλάντισλαφ Β΄ απεβίωσε.

Το μεγαλύτερο επίτευγμά του ήταν η απόκτηση της παπικής άδειας να στεφθεί βασιλιάς της Πολωνίας το 1320. Η στέψη έγινε για πρώτη φορά στον καθεδρικό Βάβελ της Κρακοβίας. Απεβίωσε το 1333 και η βασιλεία του ακολουθήθηκε από την εξουσία τού πιο γνωστού γιου του, τού Καζιμίρ Γ΄ τού μεγάλου.

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε το 1293 τη Χέντβικ των Πιαστ, κόρη τού Μπολεσλάβ τού Ευσεβούς δούκα της Μεγάλης Πολωνίας και είχε τέκνα:

• Στέφανος απεβ. 1306.
• Βλάντισλαφ απεβ. 1311/2.
• Κουνιγκούντε π. 1290-1331, παντρεύτηκε πρώτα τον Μπέρναρντ δούκα της Σβιντινίτσα και μετά τον Ροδόλφο Α΄ των Ασκάνια δούκα της Σαξονίας-Βίττενμπερκ.
• Ελισάβετ 1305-1380, παντρεύτηκε τον Κάρολο Α΄ των Καπέτων-Ανζού της Ουγγαρίας.
• Καζιμίρ Γ΄ ο μέγας 1310-1370, βασιλιάς της Πολωνίας.
• Χέντβιγκ απεβ. π. 1321.

Πηγές

• Davies, Norman (2005). God's Playground A History of Poland: Volume 1: The Origins to 1795. Oxford University Press.
• Engel, Pál (2005). Realm of St. Stephen: A History of Medieval Hungary. I.B. Tauris.