Περιστέρι Αττικής

Περιστέρι Αττικής
Περιστέρι Αττικής 38°1′0″N 23°41′0″E
Χώρα	Ελλάδα
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Περιστερίου
Έκταση	10,05 km²
Υψόμετρο	50 μέτρα
Πληθυσμός	133.630 (2021)
Ταχ. κωδ.	121 xx, 126 xx
Τηλ. κωδ.	210
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα

Tο Περιστέρι είναι πόλη και αποτελεί τον κεντρικό και πολυπληθέστερο δήμο του Δυτικού Τομέα στο Αθηναϊκό Πεδίο της Αττικής και ένας από τους πολυπληθέστερους στην ελληνική επικράτεια.

Περιγραφή

Η πόλη των 10,050 τετραγωνικών χιλιομέτρων εκτείνεται 4,5 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του κέντρου της πρωτεύουσας, μέχρι τους πρόποδες του ορεινού όγκου του Ποικίλου, που αποτελεί προέκταση του Όρους Αιγάλεω.

Η σύγχρονη ιστορία του ανάγεται στο 1922, λίγο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ενώ εξακολουθεί να αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους Δήμους της Αθήνας. Ο πληθυσμός της πόλης το 2011 ανήρχετο σε 139.981 μόνιμους κατοίκους και η πυκνότητα πληθυσμού σε 13.928 κατοίκους/km².

Στα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της πόλης συγκαταλέγεται η έντονη αστικοποίηση, η πυκνή δόμηση και η δημογραφική πολυφυλετικότητα.

Δήμαρχος της πόλης είναι από το 2002 ο Ανδρέας Παχατουρίδης, ο οποίος επανεξελέγη στις Δημoτικές Εκλογές του 2006, του 2010 και του 2014.

Ετυμολογία

Οι ονομασίες των περισσοτέρων εκ των οικισμών που δημιουργούνται προπολεμικά στο Περιστέρι προέρχονται από το είδος των κατοικιών, την καταγωγή ή την προέλευση των κατοίκων. Αρχικά, τα Άνω και Κάτω Γερμανικά, με φθηνές προκατασκευασμένες χαρακτηριστικές οικίες που ιδρύονται μετά την άφιξη προσφύγων οφείλουν την ονομασία τους στο γεγονός ότι η χρηματοδότησή τους γίνεται από τις αποζημιώσεις του Γερμανικού Κράτους για τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Γερμανικά συναντούμε και σε άλλες περιοχές της Αττικής, όπως στην Κοκκινιά.

Τα Κτιστά απαρτίζονται από λιθόκτιστα σπίτια στις συνοικίες Άνω και Κάτω Δημοτικά, καθώς και στην Χρυσαλλίδα. Οι συνοικισμοί Αρμενίων και Ποντίων που παίρνουν το όνομά τους από τη χώρα προέλευσης των κατοίκων τους ήταν στεγασμένοι σε ξύλινα παραπήγματα του Υπουργείου Προνοίας.

Το Παλαιό Περιστέρι που είναι συνοικισμός που πιθανότατα προϋπήρχε μεταξύ των Άνω και Κάτω Γερμανικών τοποθετείαι στις Παλιές Παράγκες, παραπήγματα που προϋπήρχαν των Γερμανικών. Τα Άνω και Κάτω Δημοτικά κατοικήθηκαν από πρόσφυγες που κατοικούσαν στο Δημοτικό Θέατρο των Αθηνών. Το Περιστέρι Α και ο συνοικισμός των Αναπήρων, καθώς και οι οικισμοί όπου κατοικούσαν γηγενείς, όπως η Κουνέα, ο Άγιος Ταξιάρχης, τα Ηπειρωτικά, η Ευαγγελίστρια, ο Άγιος Ιωάννης Θεολόγος κ.ά.

Για την ονομασία της πόλης δεν υπάρχει επίσημη εκδοχή, αξίζει όμως να παρατεθούν ορισμένες που αντλούνται από δημοσιεύματα τοπικών εφημερίδων. Η εβδομαδιαία εφημερίδα "Το Περιστέρι" υποστηρίζει ότι όταν η Αττική Γη χωρίστηκε σε δέκα φυλές, ο "Περιούσιος Δήμος Χολαργός" τοποθετείται στο σημερινό Περιστέρι ή γύρω από την περιοχή της "Κολοκυνθούς" (Αθήνα), περιοχή με ιδιαίτερη βλάστηση γύρω από το αρχαίο ποτάμι Κηφισού, από όπου καταγόταν ο Περικλής. Στην Τουρκοκρατία ο τόπος ανήκε στον "Περιστέρ-Αγά", το όνομα του οποίου δε γνωρίζουμε αν είναι πραγματικό ή δάνειο από τα αγριοπερίστερα που συνάγονταν στην περιοχή.

Άλλωστε στη γη αυτή έβοσκαν πολλά κοπάδια, τα οποία πήρε ο Αγάς μετά την απελευθέρωση. Έκτοτε η έκταση της περιοχής δόθηκε στον αγωνιστή Σούτσο και το 1866 πωλήθηκε στο Γάλλο Φορντιέρ και ακολούθως στον πατέρα του Μάνθου Μάσχα. Εκτός από τον αγωνιστή Σούτσο, σύμφωνα με την ίδια εφημερίδα έντονη δράση εμφάνισε και ο αγωνιστής Ζαχαρίτσας που κατείχε κτήματα που εκτείνονταν από την περιοχή του Αγίου Βασιλείου έως την Ανθούπολη. Κάτοχος κτημάτων ήταν και ο Λιούμης, διανοούμενος έφορος των Αθηνών, διάσπαρτα στο Περιστέρι και το Αιγάλεω και τα οποία κάποια στιγμή βγήκαν σε πλειστηριασμό και αγοράστηκαν από τον πατέρα του Μάσχα.

Στην περιοχή των Εκατοδένδρων, όνομα τοποθεσίας που υπάρχει έως σήμερα, δέσποζε το αρχονικό Μάσχα, από το οποίο πήρε το όνομά της η γειτονιά γύρω από το κτίσμα, μια εκκλησία και η αντίστοιχη εκλογική ενορία. Φαίνεται συνεπώς ότι τα πρώτα σπίτια της περιοχής κατασκευάστηκαν από τους αγρότες της περιοχής και τους βοσκούς.

Ιστορική εξέλιξη

19ος αιώνας

Στα τέλη του 19ου αιώνα, μετά τη σταδιακή άνθιση του νεοελληνικού έθνους και την εδραίωση μιας σχετικής σταθερότητας στο πολιτειακό σύστημα της χώρας, αρχίζει να αναπτύσσεται η Επαρχία των Αθηνών του Νομού Αττικοβοιωτίας. Στα περίχωρα της Αθήνας εντοπίζεται και ένας μικρός οικισμός, το Περιστέρι, μεταξύ των 52 λοιπών οικισμών που την περιβάλλουν. Το 1835 η Αθήνα ανακηρύσσεται Δήμος της Ελλάδος επί βασιλείας του Γεωργίου του Α΄. Οι κάτοικοι του μικρού οικισμού ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία, ενώ χρησιμοποιούν τα σκουπίδια των Αθηνών ως λίπασμα για τα χωράφια τους και άλλοι επιλέγουν να χρησιμοποιούν κάρα για τη μεταφορά των σκουπιδιών. Πρόκειται για φιλήσυχους πολίτες που διάγουν μια ήρεμη ζωή στο λόφο των αξιωματικών.

Μικρασιατική Καταστροφή

Το 1922 η Ελλάδα συνταράσσεται από τον ξεριζωμό των Ελλήνων της Μικράς Ασίας μετά το βίαιο διωγμό τους από τους Τούρκους κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Η Αθήνα και τα περίχωρά της καθίστανται τόπος φιλοξενίας των προσφύγων για την διαμονή και περίθαλψή τους, ενώ η χώρα βρίσκεται σε αναβρασμό. Στήνονται οι πρώτοι πρόχειροι καταυλισμοί, ενώ πολλοί Αθηναίοι αρνούνται να τους δεχθούν στις γειτονιές τους. Ορισμένα παραπήγματα στήνονται και στον οικισμό του Περιστερίου, οπότε και παρατηρείται πληθυσμιακή έκρηξη στην περιοχή. Το 1923, το Τμήμα Στατιστικής του Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Αντιλήψεως πραγματοποιεί απογραφή μεταξύ άλλων και στην Επαρχία της Αττικής, προκειμένοι να συγκεντρώσει στοιχεία για τον αριθμό των προσφύγων. Ο μεγαλύτερος όγκος των εκδιωχθέντων κατοικεί προσωρινά σε εκκλησίες, σχολεία, αποθήκες, ξύλινα παραπήγματα. Τότε δημιουργείται η Επιτροπή Αποκατάστασης των Προσφύγων (ΕΑΠ) με σκοπό τη διαχείριση δανείου που εγκρίνεται το 1923 από το εξωτερικό για τη δημιουργία παραγωγικών έργων και βιομηχανιών για την απασχόληση των προσφύγων.

Οι 12 κύριοι και 34 δευτερεύοντες προσφυγικοί οικισμοί που διαμορφώνονται από την ΕΑΠ και το Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας στην περίοδο του μεσοπολέμου, αποδεικνύουν το γεωγραφικό διαχωρισμό των προσφύγων. Ο αποκλεισμός τους από συγκεκριμένες ζώνες είναι προμελετημένος από την ΕΑΠ, το κράτος και τους εμπνευστές των κηπουπόλεων. Ο χώρος της αστικής τάξης επεκτείνεται προς τα βορειοανατολικά του κέντρου της Αθήνας, δημιουργώντας κηπουπόλεις όπως η Φιλοθέη, το Ψυχικό και η Εκάλη.

Από την άλλη, το Περιστέρι, μαζί με τους συνοικισμούς του Βύρωνα, της Καισαριανής, της Νέας Ιωνίας, της Κοκκινιάς, Κορυδαλλού, Αιγάλεω, Χαϊδαρίου, Νέας Χαλκηδόνας αποτελούν τους κύριους προσφυγικούς συνοικισμούς των Αθηνών και Πειραιώς, που απέχουν 1-4 χιλιόμετρα από την οικοδομημένη πόλη. Οι οικισμοί δεν εντάσσονται σε σχέδιο οικοδομικής αποπεράτωσης των συνοικισμών από την ΕΑΠ και το κράτος.

Οι φορείς όμως του σχεδίου δεν κατορθώνουν να τηρήσουν την τάξη στην επερχόμενη πολεοδόμηση που στιγματίζει τις περιοχές αυτές και τη γενικότερη μεταπολεμική οικοδομική φιλοσοφία των Αθηνών.

Οι συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων στις παραγκουπόλεις είναι αρκετά δύσκολες, αφού πέραν των υποτυπωδών συνθηκών υγιεινής, έρχονται συχνά αντιμέτωποι με πλημμύρες, πυρκαγιές, σκουπίδια, ανύπαρκτη συγκοινωνιακή κάλυψη, δυσοσμία, έλλειψη υδροδότησης κ.α. Παρά ταύτα, προσπαθούν με κόπο ψυχής να ανασυγκροτηθούν με τις μνήμες του παρελθόντος πολιτιστικού τους βίου, τη θρησκευτική έκφραση, την ανάπτυξη κοινωνικών δεσμών και τη δημιουργία συλλόγων για συναναστροφή. Οι πρόσφυγες τοποθετούν στο εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου την εικόνα του Αγιαντώνη που φέρνουν μαζί τους ως μοναδική αποσκευή από τον τόπο τους.

Το 1927 η χώρα φαίνεται να επουλώνει τις πληγές της σταδιακά από το οδυνηρό παρελθόν και μπαίνει σε μια περίοδο που πραγματοποιούνται πολλές θεσμικές αλλαγές. Η Αθήνα μετατρέπεται σταδιακά σε μία ωραία πόλη, με μαζική κατοίκηση. Το Περιστέρι εξακολουθεί να βρίσκεται σε μια πιο αργή ανάπτυξη δίνοντας την εικόνα μιας Αθήνας δύο ταχυτήτων.

Το 1930 το Περιστέρι εξακολουθεί να είναι ένας συνοικισμός με πολλά προβλήματα καθώς στερείται γενικού ρυμοτομικού σχεδιασμού καθώς εξυπηρετείται μόνο από μια λεωφόρο (Παναγή Τσαλδάρη) που συνδέει την περιοχή μέσω της Λεωφόρου Κηφισού με την Αθήνα. Όσον αφορά τους οικισμούς που φτάνουν βορειοδυτικά στο βουνό απαρτίζονται από καλύβες μέσα στα χωράφια. Οι περιοχές που βρίσκονται κοντά στον Κηφισό στολίζονται από περιβόλια και κήπους όπως η "Κουνέα", "Νέα Κολοκυνθού", "Άγιος Ιωάννης Θεολόγος-Μπουρνάζι" και εντάσσονται στη σημερινή βιομηχανική ζώνη, ενώ αξιωματικοί του ελληνικού στρατού κτίζουν σπίτια επάνω στο λόφο. Εκείνη την περίοδο η Αθήνα στιγματίζεται από την ανάπτυξη των πολυκατοικιών.

Μεσοπόλεμος

Σεφέρης

To 1933 το Περιστέρι αποσπάται από το Δήμο Αθηναίων και στις 18 Ιανουαρίου 1934 αναγνωρίζεται ως Δήμος, στον οποίο προσαρτώνται και οι όμοροι συνοικισμοί Χρυσαλλίς, Άνω και Κάτω Γερμανικά, Κτιστά, Πόντιοι, Αρμένιοι μαζί με το παραδοσιακό Περιστέρι. Τις 5 Νοεμβρίου 1933 ανακοινώνεται η ίδρυση της εταιρίας «Λιγνιτωρυχεία Αττικής Α.Ε.», με σκοπό την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων καρβούνου στη περιοχή. Οι εξορύξεις άρχισαν δύο χρόνια μετά.

Από τον Πειραιά και την Αθήνα, έως το 1936 εμφανίζονται 2.218 κατοικίες-διαμερίσματα εκ των οποίων οι 62 καταγράφονται στο Περιστέρι. Οι κάτοικοι δε της περιοχής απασχολούνται στα εργοστάσια ή με χειρωνακτικές εργασίες. Ανέρχονται περίπου σε 24.000 άτομα εκ των οποίων τα 3/4 του πληθυσμού είναι πρόσφυγες μαζί με εσωτερικούς μετανάστες και το 1/4 γηγενείς. Οι οικογένειες του Περιστερίου είναι πολυμελείς και άπορες, με μοναδικό περιουσιακό στοιχείο τις πλίνθινες κατοικίες τους που έκτιζαν μόνες τους. Η δεινή οικονομική κατάσταση αναγκάζει το Δήμο να προβαίνει σε έγκριση βοηθημάτων στις κοινωνικά ασθενέστερες ομάδες και με λαϊκά συσσίτια. Η Πόλη εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα υδροδότησης, κάτι που δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο τη ζωή των κατοίκων αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα με υδροφόρες των Αθηνών. Τα κατοικημένα ρέματα προκαλούν πλημμύρες.

Το 1934 αποφασίζεται η τμηματική καταβολή δαπανών για τη δημιουργία γεφυρών. Η αποχέτευση είναι υποτυπώδης, ενώ η ηλεκτροδότηση γίνεται επιλεκτικά. Οι λιγοστές οδικές αρτηρίες κατακλύζονται από κίνηση παρά την προσπάθεια διάνοιξης νέων σύμφωνα με το σχέδιο πόλεως. Στις 2/3/1937 αποφασίζεται η κατεδάφιση ξύλινων παραπηγμάτων για τη διάνοιξη δρόμων. Η αποζημίωση που αποφασίζεται να δοθεί ανέρχεται σε 2.000 δραχμές σε έκαστο βιοπαλαιστή. Τα δημοτικά σχολεία είναι τέσσερα, ενώ πολλά γυμνασιόπαιδα παρατούν το σχολείο καθώς δε λειτουργεί γυμνάσιο στην πόλη. Στήριξη στο πρόβλημα των αναλφάβητων δημοτών δίνει το Νυχτερινή Σχολή που λειτουργεί το 1936, μέσω χρηματοδότησης από την Εξωραϊστική Λέσχη Περιστερίου.

Το 1940 καταργούνται κάποιοι οικισμοί από το Δήμο και η οντότητα που παραμένει ως Περιστέρι αποσπάται από την Αττικοβοιωτία και προσαρτάται στην Αττική. Η σταδιακή συγκρότηση της Πόλης σκοντάφτει το 1940 στο ξέσπασμα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και αργότερα του Εμφυλίου. Όπως πολλές πόλεις της Ελλάδας, έτσι και το Περιστέρι είχε τη δική του πορεία στο αντιστασιακό κίνημα. Συχνά διεξάγονταν μικρές και μεγάλες μάχες στην περιοχή όπως η Μάχη του 1944 στην Αγία Τριάδα όπου σκοτώνεται ο Διοικητής του 3ου Τάγματος του ΕΛΑΣ και επικεφαλής της μάχης, Καπετάν Έκτορας, προκειμένου να αποτραπεί η είσοδος των Γερμανών στην Πόλη. Στο Περιστέρι, ο ΕΛΑΣ δρα με τον 3ο και 4ο Λόχο και το ΕΑΜ με τηνίδρυση της Εθνικής Αλληλεγγύης ενισχύει τις οικογένειες των θυμάτων και μεριμνά για τη στήριξη των κατοίκων.

Οι μεγάλοι χώροι εργασίας και οι εργοστασιακές μονάδες της ευρύτερης περιοχής όπως το λιγνιτωρυχείο, το κλωστοϋφαντουργείο Λαναρά, η Γαλαζόπετρα στο Ποικίλο Όρος, η ΒΙΟ στο Μεταξουργείο κ.ά. προστατεύονταν από τον ΕΛΑΣ και το εργατικό ΕΑΜ. Γι' αυτό άλλωστε οι Ιταλοί και έπειτα οι Γερμανοί περνούσαν με ιδιαίτερη δυσκολία για να πάνε στο λιγνιτωρυχείο στο κάρβουνο που βρισκόταν πάνω από τη Λεωφόρο Θηβών.

Μια από τις πιο ηρωικές και αιματηρές σελίδες της ιστορίας της Πόλης αποτελεί το μπλόκο των Γερμανών στη συνοικία Λόφος Αξιωματικών στις 6/7/1944, όταν πάνω από 200 άτομα οδηγούνται σε στρατόπεδα της Αθήνας και της Γερμανίας.

Στο Περιστέρι καταφθάνουν δυνάμεις από του ΕΛΑΣ από την επαρχία, κυρίως από Πελοπόννησο, προκειμένου να πολεμήσουν στην αθηναϊκή σύγκρουση το Δεκέμβρη του 1944. Άνδρες και γυναίκες γίνουν το παρών σε αποστολές και ορισμένοι συνεχίζουν με την επάνοδο της δημοκρατίας να δραστηριοποιούνται στην τοπική κοινωνία.

Η κατάσταση στους συνοικισμούς και μετά τον πόλεμο εξακολουθεί να είναι άσχημη λόγω των πλημμυρών και της έλλειψης ηλεκτροφωτισμού. Οι ασθένειες, η φτώχεια, η απώλεια αγαπημένων προσώπων συνθέτουν το σκοτεινό τοπίο της ζωής στην πόλη, με τους δημότες να στηρίζονται πολλές φορές στις επιχορηγήσεις του Δήμου ανάλογα με την πολιτική τους ταυτότητα. Πολλοί επαρχιώτες εκδιώκονται από τις τοπικές κοινωνίες τους και αναζητούν φθηνή κατοικία κοντά στην Αθήνα. Επιλέγουν το Περιστέρι για τα οικονομικά του οικόπεδα και ξεκινάει κάπως έτσι ένα δεύτερο κύμα μαζικής δόμησης με Θεσσαλούς, Ηπειρώτες, Πελοποννήσιους και Κρητικούς.

Μεταπολεμική ανάπτυξη

Το 1949 οι συνοικισμοί "Ανθούπολις", "Άγιος Ιερόθεος" και "Άγιος Γεώργιος" αποσπώνται από τηνη Κοινότητα Λιοσίων (Ίλιον) και προσαρτώνται στο Περιστέρι. Έως τότε οι καταυλισμοί σύμφωνα με το Υπουργείο Κρατικής Υγιεινής και Αντίληψης ανέρχονται σε 120.

Σταδιακά τοποθετούνται κρουνοί και γίνονται διακλαδώσεις σωληνώσεων για την εξυπηρέτηση των υδροδροτικών αναγκών της Πόλης. Ο προγραμματισμός δημιουργίας νέων ή συντήρησης παλαιών οδών όπως η Βασιλέως Αλεξάνδρου, η Αγίου Αντωνίου, η Παναγή Τσαλδάρη και η Αγίου Ιερόθεου εντατικοποιείται καθώς η Πόλη μεγαλώνει.

Η άνευ σχεδίου δόμηση είναι ένα σοβαρό ζήτημα που μεταξύ άλλων Δήμων απασχολεί και το Περιστέρι σε αντίθεση με τις κηπουπόλεις του λεκανοπεδίου. Από αυτό το φαινόμενο στιγματίζονται τα Δυτικά Προάστια. Η αυθαίρετη δόμηση αποτελεί πληγή της πόλης με τα κατακερματισμένα και εκτός σχεδίου μικρά γήπεδα να οικοδομούνται σε χρόνο ρεκόρ. Οι γειτονιές αυτές αποτελούν λόγο συζητήσεων μεταξύ των κατοίκων του Παλαιού Περιστερίου καθώς στέκονται αιτία πλημμυρών, μολύνσεων και κακών συνθηκών για την Πόλη γενικότερα, ενώ αντιμετωπίζονται ως απόκληροι της ελληνικής πολιτείας. Το 1951 ιδρύεται το Σωματείο Κατάργησης Παράγκας Περιστερίου με σκοπό την αντικατάσταση των παραπηγμάτων με λαϊκές κατοικίες ή τη χορήγηση οικοπέδων ώστε σε συνεργασία με άλλα σωματεία να μπορέσουν να πιέσουν την Υπουργό Πρόνοιας να διανείμει 120-130 ακάλυπτα οικόπεδα της πόλης στην Παμπροσφυγική Ένωση για το μοίρασμά τους στους πρόσφυγες. Έως τότε μόνο η περιοχή του κέντρου είναι ενταγμένη στο σχέδιο πόλεως που συγκεντρώνει την εμπορική κίνηση του Περιστερίου.

Το 1956 οι κάτοικοι της Ανθούπολης εξεγείρονται επειδή εξαιτίας της διάνοιξης στοών, σπίτια αρχίζουν να καθιζάνουν και ρωγμές να δημιοργούνται στους τοίχους. Το αποτέλεσμα ήταν τα λιγνυτορυχεία να πάψουν τη λειτουργία τους και οι υπεύθυνοι να δικαστούν τον επόμενο χρόνο.

Αρχίζει πλέον να γίνεται κουβέντα και για ένταξη περιοχών στο σχέδιο πόλεως. Στα χρόνια που ακολουθούν οικοδομούνται τα πρώτα υποτυπώδη σχολεία, δημόσια και ιδιωτικά. Οι νυκτερινές σχολές στην περιοχή συνεχίζουν το έργο τους προσθέτοντας στο δυναμικό τους και τη Νυκτερινή Σχολή "Ελληνική Μέριμνα". Το 1959 εγκαινιάζεται το Αστικό Κέντρο Περιστερίου της Βασιλικής Πρόνοιας για την απασχόληση των παιδιών στον ελεύθερο χρόνο τους.

Σύγχρονη εποχή

Αρχιτεκτονική

Στα χρόνια που ακολουθούν εντάσσονται κεντρικές γειτονιές όπως το Μπουρνάζι στο σχέδιο πόλεως κι έπειτα πιο ορεινές συνοικίες. Μέχρι και το 1960 η περιοχή είναι γεμάτη χωράφια και κήπους που στα χρόνια που ακολουθούν αντικαθίστανται από κατοικίες, βιομηχανίες, εργοστάσια και αποθήκες. Το 1970 εντάσσονται η Κηπούπολη και η Ανθούπολη, ενώ οι περισσότερες γειτονιές είναι άναρχα κτισμένες. Οι συγκοινωνίες είναι προβληματικές και οι δρόμοι επικίνδυνοι. Η τοπική αυτοδιοίκηση δεν αντέχει το υψηλό κόστος των έργων υποδομής και ζητά δάνειο για την κατασκευή δρόμων, ενώ οι κάτοικοι αδυνατούν ακόμη και να αντεπεξέλθουν στο κόστος του εισιτηρίου των αστικών συγκοινωνιών. Οι ιατρικές υποδομές είναι ανύπαρκτες ενώ η καθημερινότητα των πολιτών φαίνεται δύσκολη.

Το 1974 με απόφαση της Ιερας Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και σε έδαφος που παραχωρεί η Ιερα Αρχιεπισκοπή Αθηνών, ιδρύεται η Ιερά Μητρόπολις Περιστερίου. Πρώτος ποιμενάρχης της καθίσταται ο απο Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Περιστερίου κυρός Αλέξανδρος (Καντώνης) ο οποίος αρχιεράτευσε μεχρι το 1978. Διάδοχός του απο το 1978 εως σήμερα, εξελέγη ( ο απο Γαρδικίου ) Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Περιστερίου κ. Χρυσόστομος. Αυτη τη στιγμη λειτουργουν στην Ιερα Μητροπολη Περιστερίου: 14 Ἐνοριακοὶ Ἱεροί Ναοί, 21 Ἱεροὶ Ναοί -Παρεκκλήσια και 1 Ναός Κοιμητηρίου.

Με την εφαρμογή της νέας διοικητικής διαίρεσης της χώρας κατά το Πρόγραμμα Καλλικράτης το 2011 ουδεμία μεταβολή επήλθε στο Δήμο Περιστερίου, σύμφωνα με το άρθρο 1 § 5.1.Β αυτού.

Χαρακτηριστικά

Πεζόδρομος

Παλαιότερα η περιοχή ήταν γεμάτη χωράφια και μόνο μετά από 10 χρόνια συμπεριελήφθη στους δήμους. Από τότε η πληθυσμιακή ανάπτυξή του υπήρξε ραγδαία. Σήμερα φιλοξενεί 146.743 κατοίκους και αποτελεί σπουδαίο βιομηχανικό κέντρο. Το Περιστέρι κατατάσσεται ως ο πέμπτος μεγαλύτερος δήμος της Ελλάδας.

Τοπικός τύπος

Το Περιστέρι έχει πλήθος από τοπικές εφημερίδες, στην πλειοψηφία τους μηνιαίες ή εβδομαδιαίες. Μία από τις πιο δημοφιλείς τοπικές εφημερίδες είναι η Αναγέννηση Περιστερίου που εδρεύει στην Αγίου Βασιλείου 86, και βρίσκεται ήδη στο 33ο έτος συνεχής έκδοσης. Άλλες τοπικές εφημερίδες είναι ο Ελεύθερος Διάλογος, η Πρώτη Περιστερίου, τα Δυτικά Νέα και η εφημερίδα "Σελίδες ΔΥΤΙΚΑ της Αθήνας".

Στα όρια του Δήμου στεγαζόταν ο τηλεοπτικός σταθμός πανελλαδικής εμβέλειας Alter Channel στην περιοχή του Μπουρναζίου ενώ μέχρι σήμερα λειτουργούν δύο τηλεοπτικοί σταθμοί περιφερειακής εμβέλειας, το AB Channel και το Extra Channel στην περιοχή της Αγίας Τριάδας, στην οδό Τσαλαβούτα.

Τον Οκτώβριο του 2010 δημιουργήθηκε και η ιστοσελίδα peristerinews.gr που είναι μια δημοσιογραφική δημιουργία μοναδική στο είδος της, αφού δεν υπάρχει κάτι παρόμοιο αυτή τη στιγμή στο Περιστέρι. Σκοπός του είναι να ενημερώνει για όλα τα σπουδαία γεγονότα και όλες τις ειδήσεις και σχόλια που αφορούν την Δυτική Αθήνα.

Τον Ιούλιο του 2012 δημιουργήθηκε η αθλητική ιστοσελίδα www.atromitistas.gr, η πρώτη και η μοναδική που ασχολείται αποκλειστικά με τη μεγαλύτερη ποδοσφαιρική ομάδα της πόλης, τον Ατρόμητο, αλλά και την ομάδα μπάσκετ, Γ.Σ. Περιστερίου.

Συγκοινωνιακή πρόσβαση

Παναγή Τσαλδάρη

Από τις 9 Αυγούστου του 2004 λειτουργεί ο Σταθμός Μετρό Άγιος Αντώνιος, ο οποίος βρίσκεται στο κέντρο του Περιστερίου. Στις 6 Απριλίου του 2013 τέθηκαν σε λειτουργία άλλοι 2 σταθμοί του Μετρό, ένας κοντά στο Νέο Δημαρχείο (Σταθμός Περιστέρι) και ένας δίπλα στη Λεωφόρο Θηβών, στην Ανθούπολη (Σταθμός Ανθούπολη).

Το 2008 οι γραμμές των συνοικιών του Περιστερίου απέκτησαν τροφοδοτικό χαρακτήρα προς το μετρό και ενισχύθηκαν σημαντικά.

Η γραμμή Α14 Ομόνοια-Νέα Ζωή μετονομάστηκε σε 822 ΣΤ. ΑΓ. ΑΝΤΩΝΙΟΣ-ΝΕΑ ΖΩΗ (ΚΥΚΛΙΚΗ), η γραμμή Β14 Ομόνοια-Άγιος Βασίλειος μετεξελίχθη στην κυκλική 823 ΣΤ. ΑΓ. ΑΝΤΩΝΙΟΣ-ΑΓ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, την γραμμή 821 Ομόνοια-Αγία Αναστασία αντικατέστησε η κυκλική 821 ΑΓΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ - ΣΤ. ΑΓ. ΑΝΤΩΝΙΟΣ, ενώ οι γραμμές 730 Ομόνοια-Ζωοδόχος Πηγή και 840 Ομόνοια-Λόφος Αξιωματικών συνενώθηκαν στη νέα λεωφορειακή Γραμμή 730 ΛΟΦΟΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ - ΣΤ. ΑΓ. ΑΝΤΩΝΙΟΣ - ΖΩΟΔ. ΠΗΓΗ. Η γραμμή Β13 Ομόνοια-Ανθούπολη-Χρυσούπολη τροποποιήθηκε στη Γραμμή 748 Χρυσούπολη-Ανθούπολη-Σταθμός Αγίου Αντωνίου, ενώ με την έναρξη λειτουργίας του Σταθμού Μετρό Ανθούπολη μετονομάστηκε σε ΧΡΥΣΟΥΠΟΛΗ-ΑΝΘΟΥΠΟΛΗ-ΣΤ. ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ (ΚΥΚΛΙΚΗ).

Ταυτόχρονα, ενισχύθηκαν οι γραμμές οι οποίες παρέμειναν στον κεντρικό άξονα του Περιστερίου, δηλαδή οι γραμμές Τρόλεϋ 12 ΖΑΠΠΕΙΟ-ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ-ΑΓ. ΙΕΡΟΘΕΟΣ και 13 ΟΜΟΝΟΙΑ-ΚΗΠΟΥΠΟΛΗ.

Πλέον παρατηρείται μία ομοιομορφία στα οχήματα τα οποία εξυπηρετούν τις συγκοινωνικακές γραμμές του Περιστερίου, ως μία εξέλιξη θετική για τους κατοίκους του.

Στο Περιστέρι μπορεί κανείς να φτάσει από την Πετρούπολη μέσω της γραμμής Τρόλεϊ 24 ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ-ΙΛΙΟΝ-ΣΤ. ΑΓ. ΑΝΤΩΝΙΟΣ (ΚΥΚΛΙΚΗ), όπως και μέσω της γραμμής 700 ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ(ΑΓ. ΤΡΙΑΔΑ)-ΣΤ. ΑΓ. ΑΝΤΩΝΙΟΣ(ΚΥΚΛΙΚΗ), ενώ με το Καματερό συνδέεται μέσω της γραμμής Τρόλεϊ 25 ΣΤ. ΑΓ. ΑΝΤΩΝΙΟΣ-ΙΛΙΟΝ-ΚΑΜΑΤΕΡΟ (ΚΥΚΛΙΚΗ). Παράλληλα, στη σύνδεση των όμορων δήμων συντελούν οι διαδημοτικές γραμμές 891/892 και 750 για Αττική και Αγίους Αναργύρους, Αγία Βαρβάρα, Αιγάλεω και Νίκαια και για το Χαϊδάρι η γραμμή 731 ΑΝΘΟΥΠΟΛΗ-ΣΤ. Μ. ΑΝΘΟΥΠΟΛΗ-ΑΤΤΙΚΟ ΝΟΣ.-ΔΑΣΟΣ (προέκυψε από την συνένωση των γραμμών 075 και 731). Η γραμμή 703 ΠΕΙΡΑΙΑΣ-ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ-ΑΓ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ(ΜΕΣΩ ΘΗΒΩΝ) διέρχεται στο σύνολο της Λεωφόρου Θηβών διασχίζοντας κάθετα το Περιστέρι, ενώ η γραμμή 732 ΑΓ. ΦΑΝΟΥΡΙΟΣ-ΑΚΑΔΗΜΙΑ-Ζ. ΠΗΓΗ διέρχεται από τα Νέα Σεπόλια.

Έτσι, η συγκοινωνιακή εξυπηρέτηση του Περιστερίου καλύπτει όλες τις ανάγκες διασύνδεσης των διαφόρων περιοχών της περιοχής με το κέντρο της Αθήνας ή άλλων δήμων, ή ακόμα και για τοπικό χαρακτήρα σύνδεσης των γειτονιών μεταξύ τους.

Δήμος Περιστερίου

Δήμος Περιστερίου
Δήμος
Official logo of {{{official_name}}} Έμβλημα
Χώρα	Ελλάδα
Διοίκηση
• Δήμαρχος	Ανδρέας Παχατουρίδης
Διοικητική υπαγωγή
• Περιφέρεια	Αττικής
• Περιφ. ενότητα	Δυτικού Τομέα
Διαμέρισμα	Στερεά Ελλάδα
Έκταση	10,050 km2
Ιστότοπος	peristeri.gr

Ο δήμος Περιστερίου βρίσκεται στην Περιφερειακή ενότητα Δυτικού Τομέα Αθηνών της Περιφέρειας Αττικής.

Δήμαρχοι

• Ανδρέας Παχατουρίδης (2014)

Εικόνες

• 
  Hotel Sans Rival
• 
  Πύργος Μαυρομιχάλη
• 
  3ης Σεπτ. και Μάρνη
• 
  Κτίριο στο Περιστέρι

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημος ιστότοπος