Ντεμιρτάς Προύσας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 6: Γραμμή 6:
Το χωριό ήταν μεγάλο και πλούσιο, χωριζόταν σε 11 μαχαλάδες και δύο πλατείες (Αλάν,Μισοχώρ). Υπαγόταν στην Μητρόπολη Προύσης και διέθετε ναό αφιερωμένο στην Παναγία (Κοίμηση της Θεοτόκου) καθώς και πέντε αγιάσματα (Αγίου Βασιλείου, Αγίας Κυριακής, Αγίου Θεόδωρου, Παναγίας, Αγιασματούδι).<ref>[http://users.sch.gr/markmarkou/katalog/ecp/prousa.htm Μητρόπολη Προύσης]</ref>
Το χωριό ήταν μεγάλο και πλούσιο, χωριζόταν σε 11 μαχαλάδες και δύο πλατείες (Αλάν,Μισοχώρ). Υπαγόταν στην Μητρόπολη Προύσης και διέθετε ναό αφιερωμένο στην Παναγία (Κοίμηση της Θεοτόκου) καθώς και πέντε αγιάσματα (Αγίου Βασιλείου, Αγίας Κυριακής, Αγίου Θεόδωρου, Παναγίας, Αγιασματούδι).<ref>[http://users.sch.gr/markmarkou/katalog/ecp/prousa.htm Μητρόπολη Προύσης]</ref>


Στο Ντεμιρτάς ήταν συχνό το φαινόμενο της βεντέτας, ενώ κατά τη διάρκεια της θητείας του μητροπολίτη Προύσας Κωνστάντιου, οι κάτοικοι, λόγω διαφωνιών με τον μητροπολίτη προσήλθαν προσωρινά στον [[Προτεσταντισμός|προτεσταντισμό]]<ref name=":2" />. Τα τελευταία χρόνια πριν τη [[Μικρασιατική καταστροφή]] και την [[Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923|ανταλλαγή πληθυσμών]], το Ντερμιτάς είχε 1300 κατοίκους<ref name=":1" /> (όλοι [[Έλληνες]]<ref name=":0" /><ref name=":1" />) οι οποίοι ασχολούνταν κατά κύριο λόγο με την εκτροφή μεταξοσκώληκων και με την καλλιέργεια αμπελιών και ελαιόδεντρων. Ο οικισμός διέθετε δύο εκπαιδευτικά ιδρύματα, τη δημοτική σχολή (η Αστική Σχολή Δεμιρδεσίου Προύσης<ref>[https://mikrasiatwn.wordpress.com/2016/02/20/%CE%B7-%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%AC-%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1/ Η Εκπαίδευση στη Μικρά Ασία - Σχολές, Ακαδημίες, Σχολεία, Αρρεναγωγεία και Παρθεναγωγεία της Μικράς Ασίας]</ref>) και το Παρθεναγωγείο, στα οποία φοιτούσαν συνολικά 300 μαθητές και μαθήτριες. Κατά την αποχώρησή τους από το Ντεμιρτάς, τον Αύγουστο του [[1922]], οι κάτοικοι πυρπόλησαν τα σπίτια τους.<ref name=":3">''Μικρασιατικά Χρονικά'', 1959, σελ. 117.</ref>
Στο Ντεμιρτάς ήταν συχνό το φαινόμενο της βεντέτας, ενώ κατά τη διάρκεια της θητείας του μητροπολίτη Προύσας Κωνστάντιου, οι κάτοικοι, λόγω διαφωνιών με τον μητροπολίτη προσήλθαν προσωρινά στον [[Προτεσταντισμός|προτεσταντισμό]]<ref name=":2" />. Τα τελευταία χρόνια πριν τη [[Μικρασιατική Καταστροφή]] και την [[Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923|ανταλλαγή πληθυσμών]], το Ντερμιτάς είχε 1300 κατοίκους<ref name=":1" /> (όλοι [[Έλληνες]]<ref name=":0" /><ref name=":1" />) οι οποίοι ασχολούνταν κατά κύριο λόγο με την εκτροφή μεταξοσκώληκων και με την καλλιέργεια αμπελιών και ελαιόδεντρων. Ο οικισμός διέθετε δύο εκπαιδευτικά ιδρύματα, τη δημοτική σχολή (η Αστική Σχολή Δεμιρδεσίου Προύσης<ref>[https://mikrasiatwn.wordpress.com/2016/02/20/%CE%B7-%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%AC-%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1/ Η Εκπαίδευση στη Μικρά Ασία - Σχολές, Ακαδημίες, Σχολεία, Αρρεναγωγεία και Παρθεναγωγεία της Μικράς Ασίας]</ref>) και το Παρθεναγωγείο, στα οποία φοιτούσαν συνολικά 300 μαθητές και μαθήτριες. Κατά την αποχώρησή τους από το Ντεμιρτάς, τον Αύγουστο του [[1922]], οι κάτοικοι πυρπόλησαν τα σπίτια τους.<ref name=":3">''Μικρασιατικά Χρονικά'', 1959, σελ. 117.</ref>


Στον οικισμό γεννήθηκαν ο συγγραφέας και λαογράφος [[Σάββας Ιωαννίδης]] (1829-1910)<ref name=":3" /><ref>{{Cite web|url=http://constantinople.ehw.gr/Forms/filePage.aspx?lemmaId=11736|title=Ioannidis Savvas|last=Σαπκίδη|first=Όλγα|date=|website=ehw.gr|publisher=Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού|accessdate=22 Ιουνίου 2016}}</ref>, ο εκπαιδευτικός Κλεάνθης Χουρμούζης<ref name=":3" /> και ο δημοδιδάσκαλος και [[Εθνική Αντίσταση|αντιστασιακός]] Κωνσταντίνος Καζάνας.<ref>[https://mikrasiatwn.wordpress.com/2012/06/01/%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%ac%ce%b3%ce%bd%cf%89%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%b1%ce%b3%cf%8e%ce%bd%ce%b5%cf%82-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%81%ce%b1%cf%83%ce%b9/ Από τους άγνωστους αγώνες των Μικρασιατών - Κωνσταντίνος Καζάνας: ο Μικρασιάτης δημοδιδάσκαλος και αντιστασιακός]</ref><ref>«Η Προσοτσάνη μέσα από την Ιστορία» Γεωργίου Βουλτσιάδη, Θεσσαλονίκη 1995</ref><ref>[https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/makedonika/article/viewFile/6272/6007.pdf Γεώργιος Κ.Παπάζογλου, Παράλληλοι δρόμοι]</ref>
Στον οικισμό γεννήθηκαν ο συγγραφέας και λαογράφος [[Σάββας Ιωαννίδης]] (1829-1910)<ref name=":3" /><ref>{{Cite web|url=http://constantinople.ehw.gr/Forms/filePage.aspx?lemmaId=11736|title=Ioannidis Savvas|last=Σαπκίδη|first=Όλγα|date=|website=ehw.gr|publisher=Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού|accessdate=22 Ιουνίου 2016}}</ref>, ο εκπαιδευτικός Κλεάνθης Χουρμούζης<ref name=":3" /> και ο δημοδιδάσκαλος και [[Εθνική Αντίσταση|αντιστασιακός]] Κωνσταντίνος Καζάνας.<ref>[https://mikrasiatwn.wordpress.com/2012/06/01/%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%ac%ce%b3%ce%bd%cf%89%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%b1%ce%b3%cf%8e%ce%bd%ce%b5%cf%82-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%81%ce%b1%cf%83%ce%b9/ Από τους άγνωστους αγώνες των Μικρασιατών - Κωνσταντίνος Καζάνας: ο Μικρασιάτης δημοδιδάσκαλος και αντιστασιακός]</ref><ref>«Η Προσοτσάνη μέσα από την Ιστορία» Γεωργίου Βουλτσιάδη, Θεσσαλονίκη 1995</ref><ref>[https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/makedonika/article/viewFile/6272/6007.pdf Γεώργιος Κ.Παπάζογλου, Παράλληλοι δρόμοι]</ref>

Έκδοση από την 21:48, 2 Μαΐου 2018

Το Ντεμιρτάς (τουρκ: Demirtaş, γνωστό στην ελληνική βιβλιογραφία ως Δεμιρδέσι ή Δεμήρδεσι ή Δεμιρδέσιο[1][2]) είναι χωριό της Τουρκίας που υπάγεται στην περιφέρεια Οσμανγαζί της επαρχίας Προύσας, κτισμένο 10 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της πόλης της Προύσας[3]. Ο πληθυσμός του ανέρχεται στους 1093 κατοίκους.

Ιστορικά στοιχεία

Το Ντεμιρτάς οφείλει την ονομασία του στον στρατηγό του Μωάμεθ Β΄ του Πορθητή, Ντεμιρντάς πασά, ο οποίος είχε την ευρύτερη περιοχή υπό την κυριότητά του. Ο οικισμός φέρεται να δημιουργήθηκε κατά τα μέσα του 17ου αιώνα από 32 ελληνικές οικογένειες που μεταφέρθηκαν από την περιοχή των Αγράφων[4]. Οι κάτοικοί του διακρίνονταν για τον σκληρό και μαχητικό και γενναίο χαρακτήρα τους και για αυτό το λόγο χρησιμοποιήθηκαν από το οθωμανικό κράτος για την καταστολή των εξεγέρσεων διάφορων τοπικών μουσουλμάνων δερβεναγάδων από τα τέλη του 17ου ως τις αρχές του 19ου αιώνα. Αυτή η δραστηριότητα είχε ως αποτέλεσμα την εξασφάλιση προνομίων όπως η προστασία του Ντεμιρτάς και των γειτονικών ελληνικών χωριών από τις αυθαιρεσίες των κρατικών λειτουργών και τις λεηλασίες των ατάκτων στρατευμάτων, η παροχή άδειας οπλοφορίας και οπλοχρησίας και η απονομή μερίδιου από τα λάφυρα που προέκυπταν από τις λεηλασίες κατά τη διάρκεια καταστολής εξεγέρσεων[5].

Το χωριό ήταν μεγάλο και πλούσιο, χωριζόταν σε 11 μαχαλάδες και δύο πλατείες (Αλάν,Μισοχώρ). Υπαγόταν στην Μητρόπολη Προύσης και διέθετε ναό αφιερωμένο στην Παναγία (Κοίμηση της Θεοτόκου) καθώς και πέντε αγιάσματα (Αγίου Βασιλείου, Αγίας Κυριακής, Αγίου Θεόδωρου, Παναγίας, Αγιασματούδι).[6]

Στο Ντεμιρτάς ήταν συχνό το φαινόμενο της βεντέτας, ενώ κατά τη διάρκεια της θητείας του μητροπολίτη Προύσας Κωνστάντιου, οι κάτοικοι, λόγω διαφωνιών με τον μητροπολίτη προσήλθαν προσωρινά στον προτεσταντισμό[5]. Τα τελευταία χρόνια πριν τη Μικρασιατική Καταστροφή και την ανταλλαγή πληθυσμών, το Ντερμιτάς είχε 1300 κατοίκους[2] (όλοι Έλληνες[1][2]) οι οποίοι ασχολούνταν κατά κύριο λόγο με την εκτροφή μεταξοσκώληκων και με την καλλιέργεια αμπελιών και ελαιόδεντρων. Ο οικισμός διέθετε δύο εκπαιδευτικά ιδρύματα, τη δημοτική σχολή (η Αστική Σχολή Δεμιρδεσίου Προύσης[7]) και το Παρθεναγωγείο, στα οποία φοιτούσαν συνολικά 300 μαθητές και μαθήτριες. Κατά την αποχώρησή τους από το Ντεμιρτάς, τον Αύγουστο του 1922, οι κάτοικοι πυρπόλησαν τα σπίτια τους.[8]

Στον οικισμό γεννήθηκαν ο συγγραφέας και λαογράφος Σάββας Ιωαννίδης (1829-1910)[8][9], ο εκπαιδευτικός Κλεάνθης Χουρμούζης[8] και ο δημοδιδάσκαλος και αντιστασιακός Κωνσταντίνος Καζάνας.[10][11][12] Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή οι κάτοικοι του χωριού εγκαταστάθηκαν ως πρόσφυγες στη Μακεδονία και συγκεκριμένα στην Προσοτσάνη Δράμας, στο Μακρυχώρι, στην Ελευθερούπολη Καβάλας, στην Αριδαία Πέλλας, στην Αλιστράτη Σερρών κ.α.

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 Μικρασιατικά Χρονικά, σύγγραμμα περιοδικόν εκδιδόμενον υπό του τμήματος Μικρασιατικών Μελετών της Ενώσεως Σμυρναίων, τόμος Η΄, Αθήναι 1959, σελ. 114.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Σύγχρονος Εγκυκλοπαιδεία Ελευθερουδάκη, τόμος Ζ΄, σελ. 368.
  3. ↑ Dimitrios Theodossopoulos, When Greeks Think about Turks: The View from Anthropology, Routledge, 2007, σελ. 70.
  4. ↑ Μικρασιατικά Χρονικά, 1959, σελ. 114-115.
  5. ↑ 5,0 5,1 Μικρασιατικά Χρονικά, 1959, σελ. 115-116.
  6. ↑ Μητρόπολη Προύσης
  7. ↑ Η Εκπαίδευση στη Μικρά Ασία - Σχολές, Ακαδημίες, Σχολεία, Αρρεναγωγεία και Παρθεναγωγεία της Μικράς Ασίας
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Μικρασιατικά Χρονικά, 1959, σελ. 117.
  9. ↑ Σαπκίδη, Όλγα. «Ioannidis Savvas». ehw.gr. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2016. 
  10. ↑ Από τους άγνωστους αγώνες των Μικρασιατών - Κωνσταντίνος Καζάνας: ο Μικρασιάτης δημοδιδάσκαλος και αντιστασιακός
  11. ↑ «Η Προσοτσάνη μέσα από την Ιστορία» Γεωργίου Βουλτσιάδη, Θεσσαλονίκη 1995
  12. ↑ Γεώργιος Κ.Παπάζογλου, Παράλληλοι δρόμοι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ντεμιρτάς_Προύσας&oldid=7017716"