Μίκης Θεοδωράκης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 16: Γραμμή 16:
| ιστοσελίδα =
| ιστοσελίδα =
}}
}}
Ο '''Μίκης Θεοδωράκης''' ([[29 Ιουλίου]] [[1925]]) είναι [[Έλληνες|Έλληνας]] [[συνθέτης]], μικρασιατικής και κρητικής καταγωγής<ref>[http://www.mikis-crete.gr/bio/chronology/1925-1943 Βιογραφία: Μίκης Θεοδωράκης - οι φίλοι του στην Κρήτη]</ref>. Είναι ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες μουσικοσυνθέτες. Παράλληλα υπήρξε πολιτικός, πρώην υπουργός, 4 φορές βουλευτής του ελληνικού κοινοβουλίου (με το [[Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας|Κ.Κ.Ε]] και την [[Νέα Δημοκρατία|Ν.Δ]]) και ακτιβιστής τιμημένος με το [[Βραβείο Ειρήνης Λένιν]] (1983).
Ο '''Μίκης (Μιχαήλ) Θεοδωράκης''' ([[29 Ιουλίου]] [[1925]]) είναι [[Έλληνες|Έλληνας]] [[συνθέτης]], μικρασιατικής και κρητικής καταγωγής<ref>[http://www.mikis-crete.gr/bio/chronology/1925-1943 Βιογραφία: Μίκης Θεοδωράκης - οι φίλοι του στην Κρήτη]</ref>. Είναι ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες μουσικοσυνθέτες. Παράλληλα υπήρξε πολιτικός, πρώην υπουργός, 4 φορές βουλευτής του ελληνικού κοινοβουλίου (με το [[Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας|Κ.Κ.Ε]] και την [[Νέα Δημοκρατία|Ν.Δ]]) και ακτιβιστής τιμημένος με το [[Βραβείο Ειρήνης Λένιν]] (1983).


Έχει ασχοληθεί με όλα τα είδη της μουσικής, ενώ έχει συνθέσει τον ίσως πιο αναγνωρίσιμο ελληνικό ρυθμό διεθνώς, το [[Συρτάκι|συρτάκι "Ζορμπάς"]] (1964), βασισμένο σε παραδοσιακή κρητική μουσική. Επίσης έχει ασχοληθεί με την [[κλασική μουσική]] γράφοντας συμφωνίες, ορατόρια, μπαλέτα, όπερες και μουσική δωματίου.
Έχει ασχοληθεί με όλα τα είδη της μουσικής, ενώ έχει συνθέσει τον ίσως πιο αναγνωρίσιμο ελληνικό ρυθμό διεθνώς, το [[Συρτάκι|συρτάκι "Ζορμπάς"]] (1964), βασισμένο σε παραδοσιακή κρητική μουσική. Επίσης έχει ασχοληθεί με την [[κλασική μουσική]] γράφοντας συμφωνίες, ορατόρια, μπαλέτα, όπερες και μουσική δωματίου.

Έκδοση από την 08:07, 28 Απριλίου 2018

Μίκης Θεοδωράκης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Μίκης (Μιχαήλ) Θεοδωράκης (Ελληνικά)
ΓέννησηΜιχαήλ Θεοδωράκης
29 Ιουλίου 1925 (1925-07-29) (98 ετών)
Χίος
Αιτία θανάτουκαρδιακή ανακοπή[1][2]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια[1][2]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Γαλατά Χανίων[3][4]
ΕθνικότηταΕλληνική
Χώρα πολιτογράφησηςΕλληνική
ΘρησκείαΟρθόδοξη Εκκλησία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΕλληνικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά[5][6][7]
νέα ελληνική γλώσσα[8]
ΣπουδέςΚονσερβατόριο του Παρισιού
Ωδείο Αθηνών[9]
Πληροφορίες ασχολίας
Αξιοσημείωτο έργοΑλέξης Ζορμπάς[10]
Άξιον Εστί[11]
Μαουτχάουζεν
Πνευματικό Εμβατήριο
Canto General
Επηρεάστηκε απόΊγκορ Στραβίνσκι[12]
Ντμίτρι Σοστακόβιτς[13]
Σεργκέι Ραχμάνινοφ[14]
Περίοδος ακμής1943[15] - 2009
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕνιαία Δημοκρατική Αριστερά, Ενωμένη Αριστερά και Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜυρτώ Αλτίνογλου (1953–2021)[16]
ΤέκναΓιώργος Θεοδωράκης
Μαργαρίτα Θεοδωράκη
ΑδέλφιαΓιάννης Θεοδωράκης[17]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Βουλής των Ελλήνων (1964–1967)
μέλος της Βουλής των Ελλήνων (1981–1986)[18]
μέλος της Βουλής των Ελλήνων (1989–1992)[18]
Υπουργός Επικρατείας της Ελλάδας (1990–1992)
Βραβεύσειςπρώτο βραβείο Φεστιβάλ Μόσχας (1957) για την σουίτα Νο.1 για πιάνο και ορχήστρα
Copley Music Prize: "καλύτερος Ευρωπαίος συνθέτης της χρονιάς" (1959)
Α΄ βραβείο Φεστιβάλ Ελληνικού Τραγουδιού (1961)
"Sibelius-Prize" (1963)
Bafta (1970) για την μουσική της ταινίας Z
Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη (1983)
βραβείο Olympiart (2004)
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Μίκης (Μιχαήλ) Θεοδωράκης (29 Ιουλίου 1925) είναι Έλληνας συνθέτης, μικρασιατικής και κρητικής καταγωγής[19]. Είναι ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες μουσικοσυνθέτες. Παράλληλα υπήρξε πολιτικός, πρώην υπουργός, 4 φορές βουλευτής του ελληνικού κοινοβουλίου (με το Κ.Κ.Ε και την Ν.Δ) και ακτιβιστής τιμημένος με το Βραβείο Ειρήνης Λένιν (1983).

Έχει ασχοληθεί με όλα τα είδη της μουσικής, ενώ έχει συνθέσει τον ίσως πιο αναγνωρίσιμο ελληνικό ρυθμό διεθνώς, το συρτάκι "Ζορμπάς" (1964), βασισμένο σε παραδοσιακή κρητική μουσική. Επίσης έχει ασχοληθεί με την κλασική μουσική γράφοντας συμφωνίες, ορατόρια, μπαλέτα, όπερες και μουσική δωματίου.

Συνθέσεις του έχουν ερμηνευτεί από καλλιτέχνες παγκοσμίου φήμης, όπως οι Beatles, η Σίρλεϊ Μπάσεϊ, η Τζόαν Μπαέζ και η Εντίθ Πιάφ, ενώ έχει γράψει μουσική για γνωστές ταινίες όπως: Φαίδρα (1962), Αλέξης Ζορμπάς (1964), Ζ (1969) και Σέρπικο (1973). Για την μουσική στη ταινία Ζ μάλιστα του απονεμήθηκε το βραβείο BAFTA για πρωτότυπη μουσική για ταινία το 1970[20], ενώ ήταν υποψήφιος στην ίδια κατηγορία του 1974, για την ταινία State of Siege[21], και το 1975, για την ταινία Serpico[22]. Επίσης ήταν υποψήφιος για Grammy το 1966 και το 1975 για το μουσικό θέμα των ταινιών Ζορμπάς και Serpico αντίστοιχα.

Ωστόσο, το πιο σημαντικό του έργο θεωρείται η μελοποιημένη ποίηση, δηλαδή η σύνθεση λαϊκής μουσικής, χρησιμοποιώντας ως στίχους ποιήματα βραβευμένων ποιητών ελληνικής και ξένης καταγωγής, όπως οι Γιώργος Σεφέρης (Νόμπελ 1963), Πάμπλο Νερούδα (Νόμπελ 1971), Οδυσσέας Ελύτης (Νόμπελ 1979).

Παιδική ηλικία

Ο Μίκης Θεοδωράκης γεννήθηκε στις 29 Ιουλίου 1925 στη Χίο. Η καταγωγή του πατέρα του, Γιώργη Θεοδωράκη, ήταν από τον Γαλατά Κρήτης και της μητέρας του, Ασπασίας Πουλάκη, από τον Τσεσμέ της Μικράς Ασίας. Οι γονείς του συναντήθηκαν στην Μικρά Ασία, λίγο πριν από την Μικρασιατική Καταστροφή[23]. Τα παιδικά του χρόνια ο Μίκης Θεοδωράκης τα πέρασε σε διάφορες πόλεις της ελληνικής επαρχίας όπως στη Μυτιλήνη, Γιάννενα, Κεφαλλονιά, Πύργο Ηλείας, Πάτρα και κυρίως στην Τρίπολη Αρκαδίας, λόγω των συχνών μεταθέσεων του δημοσίου υπαλλήλου πατέρα του.

Από τότε φάνηκε καθαρά, ότι η ζωή του θα μοιραζόταν ανάμεσα στη μουσική και σε αγώνες για ανθρωπιστικές αξίες. Στην Τρίπολη, μόλις 17 ετών, δίνει την πρώτη του συναυλία παρουσιάζοντας το έργο του Κασσιανή και παίρνει μέρος στην αντίσταση κατά των κατακτητών. Στη μεγάλη διαδήλωση της 25ης Μαρτίου 1943 συλλαμβάνεται για πρώτη φορά από τους Ιταλούς και βασανίζεται. Διαφεύγει στην Αθήνα, όπου οργανώνεται στον ΕΛΑΣ και αγωνίζεται σαν διμοιρίτης τής 'Μεταξωτής΄ διμοιρίας του 1ου τάγματος της Νέας Σμύρνης κατά τα Δεκεμβριανά.[24] Συγχρόνως σπουδάζει στο Ωδείο Αθηνών με καθηγητή τον Φιλοκτήτη Οικονομίδη.

Εμφύλιος Πόλεμος

Μετά την απελευθέρωση ξεσπά ο Εμφύλιος. Ο Θεοδωράκης λόγω των προοδευτικών του ιδεών και της συμμετοχής του στις μάχες των Αθηνών το Δεκέμβρη του 1944 στο πλευρό του ΕΑΜ- ΕΛΑΣ, καταδιώκεται από τις αστυνομικές αρχές. Για ένα διάστημα ζει παράνομος στην Αθήνα χωρίς να σταματήσει την επαναστατική του δράση. Τελικά συλλαμβάνεται και στέλνεται εξορία στην αρχή στην Ικαρία και στη συνέχεια στο επονομαζόμενο στρατόπεδο θανάτου, τη Μακρόνησο. Τελικά αποφοιτά από το Ωδείο το 1950 με δίπλωμα στην αρμονία.[25]

Παρίσι

Το 1954 πηγαίνει με υποτροφία στο Παρίσι, όπου εγγράφεται στο Conservatoire και σπουδάζει για σύντομο χρονικό διάστημα [26] μουσική ανάλυση με τον Ολιβιέ Μεσιάν καθώς επίσης και διεύθυνση ορχήστρας με τον Eugène Bigot. Η περίοδος 1954-1960 είναι μια εποχή έντονης δραστηριότητας για τον Θεοδωράκη στο χώρο της Ευρωπαϊκής μουσικής. Συνθέτει μουσική για το μπαλέτο της Ludmila Tcherina, το Κόβεντ Γκάρντεν, το Μπαλέτο της Στουτγκάρδης και επίσης για τον κινηματογράφο. Το 1957 του απονέμεται το πρώτο βραβείο του Φεστιβάλ της Μόσχας από τον Σοστακόβιτς για το έργο του Suite No 1 για πιάνο και ορχήστρα. Συγχρόνως συνθέτει πολλά έργα συμφωνικής μουσικής και μουσικής δωματίου.[27]

Επιστροφή στην Ελλάδα

Το 1960, ο Μίκης Θεοδωράκης επιστρέφει στην Ελλάδα. Το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους ηχογραφείται για πρώτη φορά ο Επιτάφιος, που ανοίγει έναν καινούργιο δρόμο για το ελληνικό τραγούδι, όχι μόνο γιατί σηματοδοτεί μία ουσιαστική αλλαγή στη μουσική φόρμα, αλλά γιατί παντρεύει τη σύγχρονη λαϊκή μουσική με τη σύγχρονη ελληνική ποίηση. Η πρώτη εκδοχή του Επιτάφιου του Γιάννη Ρίτσου (γράφτηκε το 1958) ηχογραφήθηκε από τη Νάνα Μούσχουρη σε ενορχήστρωση και διεύθυνση ορχήστρας Μάνου Χατζιδάκι. Την ίδια χρονιά ο Μίκης Θεοδωράκης αρχίζει και, σχεδόν, τελειώνει το Άξιον Εστί του Οδυσσέα Ελύτη. "Εν τούτοις δεν βιάστηκα να το παρουσιάσω, όπως λέει και ο ίδιος στο βιβλίο του "Μουσική για τις μάζες", γιατί διαισθανόμουνα ότι το ελληνικό κοινό δεν ήταν ακόμη ώριμο για να το δεχτεί. Η πρώτη εκτέλεσή του έγινε στα τέλη του 1964". Το 1960, επίσης, ο Μίκης Θεοδωράκης γράφει τη μουσική για τα Επιφάνεια, σε ποίηση Γιώργου Σεφέρη, και συνθέτει δεκάδες κύκλους τραγουδιών που βρίσκουν βαθύτατη απήχηση μέσα στον ελληνικό λαό[28]. Ιδρύει την Μικρή Συμφωνική Ορχήστρα Αθηνών και δίνει πολλές συναυλίες σ' όλη την Ελλάδα προσπαθώντας να εξοικειώσει τον κόσμο με τα αριστουργήματα της συμφωνικής μουσικής.

Το 1963 μετά τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη ιδρύεται η «Νεολαία Λαμπράκη», της οποίας εκλέγεται Πρόεδρος. Την ίδια εποχή εκλέγεται βουλευτής της ΕΔΑ.

Το 1964 ο Μίκης Θεοδωράκης αποκτά διεθνή αναγνώριση με τη σύνθεση της μουσικής για την ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη, Αλέξης Ζορμπάς (Zorba the Greek).

Δικτατορία

Την 21η Απριλίου του 1967 περνά στην παρανομία και απευθύνει την πρώτη έκκληση για αντίσταση κατά της Δικτατορίας στις 23 Απριλίου. Τον Μάιο του 1967 ιδρύει μαζί με άλλους την πρώτη αντιστασιακή οργάνωση κατά της Δικτατορίας, το ΠΑΜ και εκλέγεται πρόεδρός του.

Συλλαμβάνεται τον Αύγουστο του 1967. Ακολουθεί η φυλάκισή του στην οδό Μπουμπουλίνας, η απομόνωση, οι φυλακές Αβέρωφ, η μεγάλη απεργία πείνας, το νοσοκομείο, η αποφυλάκιση και ο κατ' οίκον περιορισμός, η εκτόπιση με την οικογένειά του στη Ζάτουνα Αρκαδίας, και τέλος το στρατόπεδο Ωρωπού. Όλο αυτό το διάστημα συνθέτει συνεχώς. Πολλά από τα καινούργια έργα του κατορθώνει με διάφορους τρόπους να τα στέλνει στο εξωτερικό, όπου τραγουδιούνται από τη Μαρία Φαραντούρη και τη Μελίνα Μερκούρη.

Στον Ωρωπό η κατάσταση της υγείας του επιδεινώνεται επικίνδυνα. Στο εξωτερικό ξεσηκώνεται θύελλα διαμαρτυριών. Προσωπικότητες, όπως οι Ντμίτρι Σοστακόβιτς, Άρθουρ Μίλερ, Λώρενς Ολίβιε, Υβ Μοντάν και άλλοι, δημιουργούν επιτροπές για την απελευθέρωσή του. Τελικά υπό την πίεση αυτή αποφυλακίζεται και βρίσκεται στο Παρίσι τον Απρίλιο του 1970.

Στο εξωτερικό αφιερώνει όλο το χρόνο του σε περιοδείες σε όλο τον κόσμο με συναυλίες, συναντήσεις με αρχηγούς κρατών και προσωπικότητες, συνεντεύξεις, δηλώσεις για την πτώση της δικτατορίας και την επαναφορά της Δημοκρατίας στην Ελλάδα. Οι συναυλίες του γίνονται βήμα διαμαρτυρίας και διεκδίκησης και για τους άλλους λαούς που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα: Ισπανούς, Πορτογάλους, Ιρανούς, Κούρδους, Τούρκους, Χιλιανούς, Παλαιστίνιους.

Το 1972 επισκέπτεται το Ισραήλ δίνοντας συναυλίες. Συναντάται με τον τότε αντιπρόεδρο της ισραηλινής κυβέρνησης Αλόν, που του ζητά να μεταφέρει μήνυμα στον Γιάσερ Αραφάτ. Πραγματικά αμέσως μετά συναντάται με τον Αραφάτ, στον οποίο επιδίδει το μήνυμα της ισραηλινής κυβέρνησης και προσπαθεί να τον πείσει να αρχίσει συζητήσεις με την άλλη πλευρά. Από τότε συνέβη πολλές φορές να παίξει τον ρόλο του άτυπου πρεσβευτή μεταξύ των δύο πλευρών.

Είναι χαρακτηριστικό, ότι το 1994 γιορτάσθηκε πανηγυρικά στο Όσλο η υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων παρουσία των Πέρες και Αραφάτ με την παρουσίαση του Μαουτχάουζεν με ερμηνεία από τη Μαρία Φαραντούρη -που στο μεταξύ έχει γίνει εθνικό τραγούδι του Ισραήλ- και του Ύμνου για την Παλαιστίνη που έγραψε ο Θεοδωράκης, ως αναγνώριση και της δικής του συμβολής στην υπόθεση της ειρήνης στην περιοχή αυτή. Επισκέπτεται επίσης την Αλγερία, Αίγυπτο, Τύνιδα, Λίβανο.

Μεταπολίτευση

Το 1974 με την πτώση της Δικτατορίας γυρίζει στην Ελλάδα. Συνθέτει πάντα μουσική. Δίνει πολλές συναυλίες τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό μαζί με τη Μαρία Φαραντούρη . Παράλληλα συμμετέχει στα κοινά είτε ως απλός πολίτης, είτε ως βουλευτής (τις περιόδους 1981-86 και 1989-92) είτε ως υπουργός Επικρατείας (1990-92), θέσεις από τις οποίες τελικά παραιτείται.

Το 1976 ιδρύει το Κίνημα «Πολιτισμός της Ειρήνης» και δίνει διαλέξεις και συναυλίες σ' όλη την Ελλάδα. Το 1983 του απονέμεται το Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη.

Το 1986 γίνεται πραγματικότητα κάτι που από το 1970 ακόμα έχει υποστηρίξει σε συνεντεύξεις του: η δημιουργία επιτροπών ελληνοτουρκικής φιλίας στην Ελλάδα με πρόεδρο τον ίδιο και στην Τουρκία με τη συμμετοχή γνωστών πνευματικών ανθρώπων όπως ο Αζίζ Νεσίν, ο Γιασάρ Κεμάλ και ο Ζυλφύ Λιβανελί. Ο Θεοδωράκης δίνει πολλές συναυλίες στην Τουρκία, που τις παρακολουθούν κυρίως νέοι με συνθήματα υπέρ της φιλίας μεταξύ των δύο λαών. Αργότερα παίζει και πάλι το ρόλο του άτυπου πρεσβευτή ειρήνης, μεταφέροντας μηνύματα των Ελλήνων πρωθυπουργών, του Ανδρέα Παπανδρέου και του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη προς την τουρκική κυβέρνηση.

Επίσης το 1986 (μετά την καταστροφή στο Τσερνομπίλ) πραγματοποιεί μεγάλη περιοδεία με συναυλίες σ' όλη την Ευρώπη κατά της ατομικής ενέργειας.

Ο Θεοδωράκης στην Ανατολική Γερμανία το 1989

Το 1988 διοργανώνονται στην τότε Δυτική Γερμανία με δική του πρωτοβουλία δύο συνέδρια για την ειρήνη, στο Τύμπιγκεν και την Κολωνία. Συμμετέχουν πολιτικοί όπως ο Όσκαρ Λαφοντέν και ο Γιοχάνες Ράου, φιλόσοφοι όπως ο Φρίντριχ Ντίρενματ, συγγραφείς, πολιτειολόγοι και καλλιτέχνες. Εκεί έχει την ευκαιρία να αναπτύξει τη θεωρία του για τον ελεύθερο χρόνο και τη σημασία του στη διαμόρφωση ελεύθερων ανθρώπων.

Το 1990 δίνει 36 συναυλίες σ' όλη την Ευρώπη υπό την αιγίδα της Διεθνούς Αμνηστίας. Συνεχίζει δίνοντας συναυλίες για την ηλιακή ενέργεια (υπό την αιγίδα της Εurosolar), κατά του αναλφαβητισμού, κατά των ναρκωτικών κτλ.

Παράλληλα αγωνίζεται και για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε άλλες χώρες και κυρίως στις γειτονικές Αλβανία (που την επισκέπτεται και ως Υπουργός για τα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας) και Τουρκία. Ως πρόεδρος Διεθνούς Επιτροπής στο Παρίσι καταβάλλει προσπάθειες για την απελευθέρωση των Τούρκων ηγετών της αντιπολίτευσης Κουτλού και Σαργκίν, κάτι που τελικά πετυχαίνεται.

Προτείνει τη διοργάνωση Πανευρωπαϊκού Συνεδρίου Ειρήνης στους Δελφούς και υποβάλλει στην κυβέρνηση σχέδιο για μια «Ολυμπιάδα του Πνεύματος». Ιδρύει επιτροπή συμπαράστασης και βοήθειας προς τον κουρδικό λαό.

Το 1993 αναλαμβάνει Γενικός Διευθυντής Μουσικών Συνόλων της ΕΡΤ, όμως παραιτείται τον επόμενο χρόνο.

Σε περιοδεία του στην Αμερική και τον Καναδά το 1994 για την ενίσχυση Πολιτιστικού Κέντρου των ομογενών Ελλήνων, η Εθνοσυνέλευση του Κεμπέκ τον υποδέχεται με ομόφωνο ψήφισμά της, με το οποίο τον τιμά για την προσφορά του στον πολιτισμό και τους αγώνες του για τον Άνθρωπο.

Τα επόμενα χρόνια παρουσιάζονται οι όπερές του Ηλέκτρα (1995) και Αντιγόνη (1999), ενώ παράλληλα αναπτύσσει μεγάλη δραστηριότητα στο εξωτερικό (Ευρώπη, Νότια Αφρική, Αμερική) και παίρνει δυναμικά θέση σε όλα τα σημαντικά γεγονότα της εποχής (ελληνοτουρκική φιλία, σεισμοί, βομβαρδισμοί στην Γιουγκοσλαβία, Υπόθεση Οτσαλάν, πόλεμος στο Αφγανιστάν, πόλεμος στο Ιράκ κτλ.). Το 2002 παρουσιάζεται η όπερά του Λυσιστράτη, ένας αληθινός ύμνος στην Ειρήνη.

Πολιτική δραστηριότητα

Ο Μίκης Θεοδωράκης το 1974 κατέβηκε υποψήφιος με το ψηφοδέλτιο της Ενωμένης Αριστεράς, όμως δεν κατάφερε να εκλεγεί. Την εποχή εκείνη θεωρήθηκε πως έθεσε το δίλημμα «Καραμανλής ή τανκς» που μάλλον ήταν παρερμηνεία μιας διαφορετικής δήλωσής του.[29]

Το 1978 μετά από πρόταση που δέχτηκε αποφάσισε να κατέβει υποψήφιος δήμαρχος Αθηνών, υποστηριζόμενος από το ΚΚΕ, χωρίς να καταφέρει να εκλεγεί. Το 1981 καταφέρνει να εκλεγεί βουλευτής στην εκλογική περιφέρεια της Βʹ Πειραιά με το ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ, το ίδιο επανέλαβε και το 1985. Το 1990 με τη διάσπαση του ΚΚΕ και λόγω της διαφωνίας που είχε με αυτή την κατάσταση, αποφασίζει να εκλεγεί ως ανεξάρτητος συνεργαζόμενος βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία και διατελεί υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου και Επικρατείας για περίπου 2,5 χρόνια.[30] Την 1η Δεκεμβρίου 2010 ο Μίκης Θεοδωράκης ανακοίνωσε την ίδρυση Κινήματος Ανεξάρτητων Πολιτών με την ονομασία «Σπίθα». Το Σεπτέμβριο του 2013 αποφάσισε με επιστολή του να αποστρατευτεί από τη «Σπίθα» [31]. Το 2015, κατά την εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση αρχικά διάκειται ευνοϊκά προς αυτή, αλλά στη συνέχεια της άσκησε έντονη κριτική.[32] Στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου τάχτηκε υπέρ του όχι.[33][34]

Θέσεις για το Σκοπιανό

Το 1997 ο Μίκης Θεοδωράκης είχε δηλώσει για το Μακεδονικό, πως «Το όνομα δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία, αρκεί οι λαοί να ζήσουν ειρηνικά». Αργότερα, σε συνέντευξη του τόνισε «Εξ αντικειμένου αυτή η χώρα ωθείται προς τη βελτίωση των σχέσεων με την Ελλάδα. Γιατί λοιπόν να μην είναι δυνατή η ευόδωση των σχέσεών μας προς όλα τα επίπεδα και ό,τι προκύψει; Η Τελωνειακή Ένωση, η συνομοσπονδία κ.λπ. είναι απλώς όροι. Πάντως νομίζω ότι το θέμα της ονομασίας θα ξεπεραστεί όταν οι σχέσεις των δυο λαών φθάσουν σε τέτοιο σημείο, που το όνομα δεν θα έχει καμιά σημασία».[35]

Το 2018, ο Μίκης Θεoδωράκης ήταν ένας από τους κύριους ομιλητές στο Συλλαλητήριο για την Μακεδονία στην Αθήνα, το οποίο έλαβε χώρα στις 4 Φεβρουαρίου του 2018. Στον λόγο του ανέφερε πως «Η Μακεδονία είναι μία, ήταν, είναι και θα είναι πάντα ελληνική».[36][37] Οι συγκεκριμένες δηλώσεις συγκέντρωσαν τη στήριξη διαφόρων κομμάτων της βουλής, ανάμεσα και βουλευτές της Χρυσής Αυγής που επικρότησαν τη στροφή του Μίκη Θεοδωράκη σχετικά με την ονομασία της Μακεδονίας.[38][39][40] Ο ίδιος απάντησε ότι «Και η Χρυσή Αυγή αγαπάει την Ελλάδα, αλλά με τρόπο εριστικό».[41][42][43]

Μουσικό έργο

Ο Μίκης Θεοδωράκης έγραψε όλα τα είδη της μουσικής: όπερες, συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου, ορατόρια, μπαλέτα, χορωδιακή εκκλησιαστική μουσική, μουσική για αρχαίο δράμα, για θέατρο, για κινηματογράφο, έντεχνο λαϊκό τραγούδι, λαϊκά ορατόρια, μετασυμφωνικά έργα.

Κυριότερα έργα

  • Κύκλοι τραγουδιών: Τα παιδικά, Επιτάφιος, Επιφάνεια, Πολιτεία Α΄, Β΄, Γ΄ και Δ΄, Λιποτάκτες, Μικρές Κυκλάδες, Χρυσοπράσινο Φύλλο, Η Μπαλάντα του Μαουτχάουζεν + Κύκλος Φαραντούρη, Ρωμιοσύνη, Romancero Gitano, Θαλασσινά φεγγάρια, Ο ήλιος και ο χρόνος, Δώδεκα λαϊκά, Νύχτα θανάτου, Αρκαδίες, Τα τραγούδια του Αγώνα, Τα τραγούδια του Ανδρέα, Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της Πικρής Πατρίδας, Μπαλάντες (σε ποίηση Μανώλη Αναγνωστάκη), Στην Ανατολή, Τα λυρικά (σε ποίηση Τάσου Λειβαδίτη), Χαιρετισμοί, Επιβάτης, Ραντάρ, Διόνυσος, Φαίδρα, Καρυωτάκης, Τα πρόσωπα του ήλιου, Μνήμη της πέτρας, Ως αρχαίος άνεμος, Μήπως ζούμε σ' άλλη χώρα;, Μια θάλασσα γεμάτη μουσική, Η Βεατρίκη στην οδό Μηδέν, Ασίκικο Πουλάκη, Λυρικώτερα, Λυρικώτατα, Σερενάτες, Τα Πικροσάββατα.
  • Μουσική για θέατρο: Όμορφη πόλη, Το τραγούδι του νεκρού αδελφού, Μαγική πόλη, Ένας όμηρος, Εχθρός Λαός, Προδομένος Λαός, Καποδίστριας, Χριστόφορος Κολόμβος, Περικλής, Αυτό το δέντρο δεν το λέγανε υπομονή, Το θεριό του Ταύρου, Μάκβεθ.
  • Μουσική για αρχαίο δράμα: Ορέστεια (Αγαμέμνων, Χοηφόροι, Ευμενίδες), Αντιγόνη, Ιππής, Λυσιστράτη, Προμηθεύς Δεσμώτης, Οιδίπους Τύραννος, Εκάβη, Ικέτιδες, Τρωάδες, Φοίνισσες, Αίας, Μήδεια.
  • Μουσική για κινηματογράφο: Συνοικία το όνειρο, Ζορμπάς, Ζ, Σέρπικο, Ιφιγένεια, Ηλέκτρα, Το μπλόκο, Όταν τα ψάρια βγήκαν στη στεριά, Σουτιέσκα (Τίτο), Μπιριμπί, Φαίδρα, Κατάσταση πολιορκίας, Actas de Marusia.
  • Ορατόρια: Άξιον εστί, Μαργαρίτα, Επιφάνεια Αβέρωφ, Κατάσταση πολιορκίας, Πνευματικό εμβατήριο, Requiem, Canto General, Θεία Λειτουργία, Λειτουργία για τα παιδιά που σκοτώνονται στον πόλεμο.
  • Συμφωνικά έργα και Μουσική Δωματίου: 1η, 2η, 3η 4η, 7η Συμφωνία, Κατά Σαδδουκαίων, Canto Olympico, Τρίο, Σεξτέτο, Το Πανηγύρι της Αση-Γωνιάς, Ελληνική Αποκριά, Κύκλος, Σονατίνα για πιάνο, Σουίτα αρ. 1, 2 και 3, Σονατίνα αρ. 1 και αρ. 2 για βιολί και πιάνο, Οιδίπους Τύραννος, Κοντσέρτο για πιάνο, Ραψωδία για τσέλο και ορχήστρα, Sinfonietta, Adagio.
  • Μπαλέτα: Οι Εραστές του Τερουέλ, Αντιγόνη, Ζορμπάς. άξιον εστί.canto general.
  • Όπερες: Καρυωτάκης (Οι μεταμορφώσεις του Διονύσου), Μήδεια, Ηλέκτρα, Αντιγόνη, Λυσιστράτη.

Λογοτεχνικό έργο

Ο Μίκης Θεοδωράκης έχει γράψει αρκετά βιβλία, πολλά από αυτά έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες.

  • Θεοδωράκης Μίκης, Ανατομία της μουσικής, εκδ. Αλφειός, 1990
  • Θεοδωράκης Μίκης, Μάνου Χατζιδάκι εγκώμιον, εκδ. IANOS, 2004
  • Θεοδωράκης Μίκης, Ελληνικότητα και διανόηση, εκδ. IANOS, 2007, συγγραφή με τον Γιώργο Κοντογιώργη
  • Θεοδωράκης Μίκης, Σπίθα. Για μια Ελλάδα ανεξάρτητη και δυνατή, εκδ. IANOS, 2011
  • Θεοδωράκης Μίκης, Διάλογοι στο λυκόφως. 90 συνεντεύξεις, εκδ. IANOS, 2016
  • Θεοδωράκης Μίκης, Που να βρω την ψυχή μου... Μουσική (τόμος Α'), εκδ. IANOS, 2016
  • Θεοδωράκης Μίκης, Μονόλογοι στο λυκαυγές, εκδ. IANOS, 2017
  • Θεοδωράκης Μίκης, Που να βρω την ψυχή μου... Τέχνη & Πολιτισμός (τόμος Β'), εκδ. IANOS, 2017

Bιβλία που γράφτηκαν για τον ίδιο

  • Ένα ημερολόγιο για τον Μίκη, του Γιώργου Μονεμβασίτη, εκδ. IANOS, 2016
  • Ουτοπία κρυμμένη στο σώμα της πόλης. Ο μουσικός κόσμος του Μίκη Θεοδωράκη και η εποχή του, του Ανδρέα Μαράτου, εκδ. IANOS, 2014
  • Μια νέα γυναίκα αποκαλύπτεται. Η συνάντηση με τον Μίκη, της Arja Sajionmaa, εκδ. IANOS, 2013

Βιβλιογραφία

  • Μπαλωτή Ξένη, Μίκης Θεοδωράκης. Εκδόσεις Σαββάλα, 2005
  • Jean Boivin, 'Messiaen's Teaching at the Paris Conservatoire: A Humanist Legacy', in Siglind Bruhn, Messiaen's Language of Mystical Love (New York, Garland, 1998), 5-31: 10
  • Για αναλυτική καταλογογράφιση των μουσικών έργων του συνθέτη δείτε την εργογραφεία «Ο μουσικός Θεοδωράκης» (εκδόσεις Λιβάνη) από τον Αστέρη Κούτουλα

Σημειώσεις και παραπομπές

  1. 1,0 1,1 «Ο Μίκης Θεοδωράκης έφυγε σήμερα Πέμπτη 2 Σεπτεμβρίου 2021 και ώρα 08.35' από καρδιοαναπνευστική ανακοπή.». 2  Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 2  Σεπτεμβρίου 2021.
  2. 2,0 2,1 «Συγκίνηση για την απώλεια του Μίκη Θεοδωράκη – Τριήμερο εθνικό πένθος στη χώρα». (Ελληνικά, Αγγλικά) Η Καθημερινή. 2  Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 2  Σεπτεμβρίου 2021.
  3. 3,0 3,1 «Μίκης Θεοδωράκης: Στον Γαλατά Χανίων η ταφή του μεγάλου μουσικοσυνθέτη». (Ελληνικά) CNN Greece. 4  Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9  Σεπτεμβρίου 2021.
  4. 4,0 4,1 «Μίκης Θεοδωράκης: Την Πέμπτη στον Γαλατά Χανίων η κηδεία». (Ελληνικά) Η Καθημερινή. 5  Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9  Σεπτεμβρίου 2021.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb139003797. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0026269. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  7. CONOR.SI. 17237603.
  8. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0026269. Ανακτήθηκε στις 5  Δεκεμβρίου 2023.
  9. «Θεοδωράκης, Μίκης - Theodorakis, Mikis (1925 - 2021)». (Ελληνικά) Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος «Λίλιαν Βουδούρη». Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2020.
  10. «Μίκη Θεοδωράκη: Αλέξης Ζορμπάς Συναυλία με τη Συμφωνική Ορχήστρα και τη Χορωδία του δήμου Αθηναίων στο Ολύμπια». (Ελληνικά) Δήμος Αθηναίων. Ανακτήθηκε στις 30  Νοεμβρίου 2023.
  11. dspace.mmb.org.gr/mmb/handle/123456789/10082.
  12. www.in.gr/2010/03/01/culture/o-m-theodwrakis-synanta-treis-megaloys-rwsoys-synthetes-sto-mma/.
  13. www.rizospastis.gr/story.do?id=5522813.
  14. «Όταν ο Θεοδωράκης συνάντησε τους μεγάλους Ρώσους συνθέτες». (Ελληνικά) Η Ναυτεμπορική. 3  Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 2  Σεπτεμβρίου 2021.
  15. Ανακτήθηκε στις 2  Μαΐου 2019.
  16. www.sansimera.gr/biographies/899.
  17. «Πέθανε χτες, ο Γιάννης Θεοδωράκης». (Ελληνικά) Ριζοσπάστης. 8  Δεκεμβρίου 1996. Ανακτήθηκε στις 25  Οκτωβρίου 2020.
  18. 18,0 18,1 Βουλή των Ελλήνων. 887d25d2-11fa-4b06-8306-5b4440a927f6. Ανακτήθηκε στις 23  Απριλίου 2022.
  19. Βιογραφία: Μίκης Θεοδωράκης - οι φίλοι του στην Κρήτη
  20. Anthony Asquith Award for Original Film Music in 1970
  21. Anthony Asquith Memorial Award in 1974
  22. Anthony Asquith Memorial Award in 1975
  23. Βιογραφία: Μίκης Θεοδωράκης - οι φίλοι του στην Κρήτη
  24. Ορέστης Μακρής, Ο ΕΛΑΣ της Αθήνας (Αθήνα, Σύγχρονη Εποχή, 1985), σ. 254.
  25. «ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΩΔΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ | ΩΔΕΙΟΝ ΑΘΗΝΩΝ». ΩΔΕΙΟΝ ΑΘΗΝΩΝ. https://www.athensconservatoire.gr/%CF%89%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CE%BD-%CE%B1%CE%B8%CE%B7%CE%BD%CF%89%CE%BD/%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%B9%CE%BF-%CF%89%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CE%B8%CE%B7%CE%BD%CF%89%CE%BD/. Ανακτήθηκε στις 2018-04-19. 
  26. Jean Boivin, 'Messiaen's Teaching at the Paris Conservatoire: A Humanist Legacy', in Siglind Bruhn, Messiaen's Language of Mystical Love (New York, Garland, 1998), p.10
  27. «Μίκης Θεοδωράκης Α΄ μέρος». thehistoryofgreece.blogspot.co.uk. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2018. 
  28. Σε νέους δρόμους το ελληνικό τραγούδι, Ιστορικό Λεύκωμα 1960, Καθημερινή (1997)
  29. «Στην κάλπη με το δίλημμα «Καραμανλής ή τανκς»». Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2017. 
  30. «Η πολιτική δράση του Μίκη Θεοδωράκη και οι διεθνείς του πρωτοβουλίες μετά τη Μεταπολίτευση». 
  31. «Αποστρατεύομαι γιατί δεν έπεισα». 
  32. «Γιατί χαρακτηρίζει τυχοδιώκτη ο Μίκης Θεοδωράκης τον Τσίπρα». 
  33. «Μίκης Θεοδωράκης: «Να βρει ο ΣΥΡΙΖΑ τη δύναμη να πει "όχι" στο "nein" Σόιμπλε»». 
  34. «Μίκης Θεοδωράκης: Ψηφίζω «όχι» στο δημοψήφισμα - Κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ». 
  35. Δεμέτης, Χρήστος (05 Φεβρουαρίου 2018). «Όταν ο Μίκης Θεοδωράκης έδινε συναυλία φιλίας στα Σκόπια». http://www.news247.gr/afieromata/otan-o-mikhs-theodwrakhs-edine-synaylia-filias-sta-skopia.6574600.html. Ανακτήθηκε στις 2018-03-29. 
  36. http://www.protothema.gr/politics/article/757529/mikis-gia-ti-makedonia-adelfia-mou-ellines-ratsistes-traboukoi/
  37. «Ομιλία Μίκη Θεοδωράκη: Μας κυβερνούν εθνομηδενιστές. Με κανέναν τρόπο ο όρος Μακεδονία στο νέο όνομα της ΠΓΔΜ». HuffPost Greece. 2018-02-04. http://www.huffingtonpost.gr/entry/omilia-mike-theodorake-mas-kevernoen-ethnomedenistes-me-kanenan-tropo-o-oros-makedonia-sto-neo-onoma-tes-pydm_gr_5a77053de4b0905433b4f6d0. Ανακτήθηκε στις 2018-02-07. 
  38. «Υπέρ Μίκη Θεοδωράκη η Ζαρούλια της Χρυσής Αυγής». http://www.news247.gr/politiki/yper-miki-theodoraki-i-zaroylia-tis-chrysis-aygis.6574941.html. Ανακτήθηκε στις 2018-04-19. 
  39. iefimerida.gr (2018-02-04). «Συλλαλητήριο: Ο Κασιδιάρης υμνεί τον Μίκη -Ξεκίνησε από τη νεολαία Μεταξά, κλείνει με εθνικιστές [εικόνα»]. iefimerida.gr. http://www.iefimerida.gr/news/393981/syllalitirio-o-kasidiaris-ymnei-ton-miki-xekinise-apo-ti-neolaia-metaxa-kleinei-me. Ανακτήθηκε στις 2018-04-19. 
  40. «Μίκης Θεοδωράκης: Και οι Χρυσαυγίτες αγαπούν την Πατρίδα - ΒΙΝΤΕΟ» (στα gr). http://www.xryshaygh.com/enimerosi/view/mikhs-theodwrakhs-kai-oi-chrusaugites-agapoun-thn-patrida-binteo. Ανακτήθηκε στις 2018-04-19. 
  41. «Μ. Θεοδωράκης: «Η Χρυσή Αυγή αγαπά την πατρίδα αλλά με τρόπο εριστικό»». Τα Νέα Οnline. http://www.tanea.gr/news/politics/article/5514689/theodwrakhs-h-xrysh-aygh-agapa-thn-patrida-alla-me-tropo-eristiko/. Ανακτήθηκε στις 2018-04-19. 
  42. «Ο Μίκης «ξεπλένει» τους χρυσαυγίτες: Αγαπούν την πατρίδα αλλά με τρόπο… εριστικό». Protagon.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2018. 
  43. «Υπέρ Μίκη Θεοδωράκη η Ζαρούλια της Χρυσής Αυγής». http://www.news247.gr/politiki/yper-miki-theodoraki-i-zaroylia-tis-chrysis-aygis.6574941.html. Ανακτήθηκε στις 2018-04-19. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Mikis Theodorakis της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).