Λαμία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
μ Αναίρεση έκδοσης 7009531 από τον 88.197.38.144 (Συζήτηση)
Ετικέτα: Αναίρεση
Γραμμή 25: Γραμμή 25:
}}
}}


Η '''Λαμία''' (αναφερόμενη από τον 8ο μέχρι το 19ο αιώνα με το όνομα '''Ζητούνι''') είναι χωριό και πρωτεύουσα της [[νομός Φθιώτιδας|Περιφερειακής Ενότητας Φθιώτιδας]]. Έχει πληθυσμό 52.006 κατοίκους και βρίσκεται στις πλαγιές του όρους [[Όθρυς]], κοντά στον ποταμό [[Σπερχειός|Σπερχειό]]. Αποτελεί κέντρο εύφορης αγροτικής και κτηνοτροφικής περιοχής. Με την εφαρμογή, την 1η Ιανουαρίου του 2011, του αυτοδιοικητικού [[Πρόγραμμα «Καλλικράτης»|Προγράμματος «Καλλικράτης»]], η Λαμία παρέμεινε ως έδρα του διευρυμένου [[Δήμος Λαμιέων|Δήμου Λαμιέων]], ο οποίος έχει πληθυσμό 75.315 κατοίκους (επίσημη Απογραφή 2011).<ref>[http://web3.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf Απογραφή Πληθυσμού-Κατοικιών 2011]</ref> Επίσης, παρέμεινε έδρα της [[Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας|Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας]], συσσωρεύοντας όλες τις προβλεπόμενες υπηρεσίες.
Η '''Λαμία''' (αναφερόμενη από τον 8ο μέχρι το 19ο αιώνα με το όνομα '''Ζητούνι''') είναι πόλη και πρωτεύουσα της [[νομός Φθιώτιδας|Περιφερειακής Ενότητας Φθιώτιδας]]. Έχει πληθυσμό 52.006 κατοίκους και βρίσκεται στις πλαγιές του όρους [[Όθρυς]], κοντά στον ποταμό [[Σπερχειός|Σπερχειό]]. Αποτελεί κέντρο εύφορης αγροτικής και κτηνοτροφικής περιοχής. Με την εφαρμογή, την 1η Ιανουαρίου του 2011, του αυτοδιοικητικού [[Πρόγραμμα «Καλλικράτης»|Προγράμματος «Καλλικράτης»]], η Λαμία παρέμεινε ως έδρα του διευρυμένου [[Δήμος Λαμιέων|Δήμου Λαμιέων]], ο οποίος έχει πληθυσμό 75.315 κατοίκους (επίσημη Απογραφή 2011).<ref>[http://web3.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf Απογραφή Πληθυσμού-Κατοικιών 2011]</ref> Επίσης, παρέμεινε έδρα της [[Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας|Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας]], συσσωρεύοντας όλες τις προβλεπόμενες υπηρεσίες.


==Το όνομα Λαμία==
==Το όνομα Λαμία==

Έκδοση από την 09:23, 27 Απριλίου 2018

Συντεταγμένες: 38°53′50″N 22°25′52″E / 38.8972°N 22.4311°E / 38.8972; 22.4311

Λαμία
Πόλη
Αρχείο:Λαμία.jpg
Εικόνα
Λαμία
Λαμία is located in Greece
Λαμία
Λαμία
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΣτερεάς Ελλάδας
ΔήμοςΛαμιέων
Διοίκηση
 • ΔήμαρχοςΝίκος Σταυρογιάννης
Έκταση413,5 km2
Πληθυσμός47.529[1]
Ταχυδρομικός κώδικας35100
Τηλεφωνικός κωδικός22310
Ιστοσελίδαhttp://www.lamia.gr/

Η Λαμία (αναφερόμενη από τον 8ο μέχρι το 19ο αιώνα με το όνομα Ζητούνι) είναι πόλη και πρωτεύουσα της Περιφερειακής Ενότητας Φθιώτιδας. Έχει πληθυσμό 52.006 κατοίκους και βρίσκεται στις πλαγιές του όρους Όθρυς, κοντά στον ποταμό Σπερχειό. Αποτελεί κέντρο εύφορης αγροτικής και κτηνοτροφικής περιοχής. Με την εφαρμογή, την 1η Ιανουαρίου του 2011, του αυτοδιοικητικού Προγράμματος «Καλλικράτης», η Λαμία παρέμεινε ως έδρα του διευρυμένου Δήμου Λαμιέων, ο οποίος έχει πληθυσμό 75.315 κατοίκους (επίσημη Απογραφή 2011).[2] Επίσης, παρέμεινε έδρα της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, συσσωρεύοντας όλες τις προβλεπόμενες υπηρεσίες.

Το όνομα Λαμία

Κατά τη μυθολογία, η Λαμία χτίστηκε απ' το Λάμο, το γιο του Ηρακλή και Ομφάλης, της ακόλαστης χήρας - βασίλισσας της Λυδίας που αγόρασε απ' τον Ερμή τον Ηρακλή. Μια άλλη εκδοχή είναι ότι χτίστηκε απ' τη Λαμία, τη Βασίλισσα των Τραχινίων, θυγατέρα του Ποσειδώνα. Η λέξη Λαμία ετυμολογικά συγγενεύει με το «λαιμός» ή «λάμος», που σημαίνει χάσμα, βάραθρο ή και αχόρταγος, λαίμαργος. Γνωστό πως μέσα από την πόλη περνούσε μεγάλο και βαθύ ρέμα. Στη βορειανατολική πλευρά της Πλατείας Λαού, σε πρόσφατη ανασκαφή για ανοικοδόμηση αποκαλύφθηκε ένα βαθύ φαράγγι με τρεχούμενο νερό. Άλλωστε, και τα πλατάνια της είναι αδιάψευστοι μάρτυρες. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, η Λαμία να ονομάστηκε έτσι από τούτο το ρέμα και τις πολλές της λάμιες που ζούσαν κείνα τα χρόνια στην πυκνή της βλάστηση. Άλλη θεωρία είναι εκείνη που αναφέρει ο Αριστοτέλης. Η λέξη Λαμία είναι γένους θηλυκού, ονόματος επιθέτου και σημαίνει την περιοχή, τη χώρα, την πόλη που βρίσκεται ανάμεσα σε δύο λόφους. Γύρω στα 19 μ.Χ. η Λαμία για πρώτη φορά χάνει τ' όνομά της και λέγεται Σεβαστή προς τιμήν του Ρωμαίου αυτοκράτορα («Σεβαστός» ήταν η ελληνική απόδοση του λατινικού τίτλου Augustus).

Πότε ξαναπήρε το όνομα Λαμία δε γνωρίζουμε, όπως επίσης δε γνωρίζουμε πότε και από ποιους μετονομάστηκε Ζητούνι. Ίσως αυτή η αλλαγή να έγινε στους χρόνους του Ιουστινιανού. Την πρωτοαπαντάμε σαν Ζητούνι στην Η΄ Οικουμενική Σύνοδο, στα 869. Εμφανίζεται δε με μια ποικιλία παραλλαγών, όπως: Ζητούνιον, Ζηρτούνιον, Ζητόνιον, Gipton (κατά τους βυζαντινούς χρόνους), Situn (κατά την περίοδο της φραγκοκρατίας), El Sito (κατά την σύντομη κατοχή των Καταλανών), και Ιzντίν κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας. Πολλοί ιστορικοί προσπάθησαν να δώσουν κάποια εξήγηση όσον αφορά στην προέλευση της λέξης. Μερικοί πιστεύουν πως προέρχεται απ' το τούρκικο ή αραβικό Zeitun που πάει να πει ελιά. Άλλοι λένε πως προέρχεται απ' τη σλαβική λέξη σιτόνιον, που σημαίνει η σιτοβόλος περιοχή ή "πέραν του ποταμού κειμένη χώρα".[3]

Συνοικίες Πόλης

Η πόλη της Λαμίας αποτελείται από 18 συνοικίες:

  • Καλύβια
  • Νεάπολη
  • Παγκράτι
  • Νέα Πολιτεία
  • Ανθέων
  • Άγιος Λουκάς
  • Νέα Άμπλιανη
  • Νέα Μαγνησία
  • Άγιος Κοσμάς
  • Αφανός
  • Άγιοι Θεόδωροι
  • Άνοιξη
  • Νέα Ιωνία
  • Νέα Σφαίρα
  • Γαλανέϊκα
  • Ταράτσα
  • Αμφιθέα
  • Νέα Ευρυτανία

Δημοτική Ενότητα Λαμιέων

Κύριο λήμμα: Δήμος Λαμιέων

Οι παρακάτω Δημοτικές ή Τοπικές Κοινότητες απαρτίζουν τη Δημοτική Ενότητα Λαμιέων, του διευρυμένου Δήμου Λαμιέων (σε αγκύλη ο πληθυσμός κατά το 2011):

Δημοτική Κοινότητα Λαμιέων -- η Λαμία [ 52.006 ]
Τοπική Κοινότητα Αγίας Παρασκευής (Λιμογαρδίου) [ 957 ]
  • η Αγία Παρασκευή [ 922 ]
  • η Αγραδούλα [ 0 ]
  • το Λιμογάρδι [ 6 ]
  • το Παλαιοχώρι [ 29 ]
Τοπική Κοινότητα Ανθήλης -- η Ανθήλη [ 1.693 ]
Τοπική Κοινότητα Δίβρης -- η Δίβρη [ 192 ]
Τοπική Κοινότητα Θερμοπυλών [ 295 ]
  • οι Θερμοπύλες [ 295 ]
  • τα Λουτρά Θερμοπυλών [ 0 ]
Τοπική Κοινότητα Καλαμακίου [ 173 ]
  • το Καλαμάκι [ 169 ]
  • η Μονή Αντινίτσης [ 4 ]
Τοπική Κοινότητα Κόμματος -- το Κόμμα [ 493 ]
Τοπική Κοινότητα Κωσταλέξη -- ο Κωσταλέξης [ 397 ]
Τοπική Κοινότητα Λυγαριάς [ 748 ]
  • η Λυγαριά [ 403 ]
  • η Αγριλιά [ 345 ]
Τοπική Κοινότητα Μεγάλης Βρύσης -- η Μεγάλη Βρύση [ 989 ]
Δημοτική Κοινότητα Ροδίτσης -- η Ροδίτσα [ 3.509 ]
Δημοτική Κονότητα Σταυρού -- ο Σταυρός [ 2.489 ]
Τοπική Κοινότητα Φραντζή [ 775 ]
  • ο Φραντζής [ 551 ]
  • τα Ζακαίικα [ 134 ]
  • ο Υδρόμυλος [ 90 ]

Ιστορία

Προχριστιανικοί χρόνοι

Η Λαμία είναι χτισμένη σε στρατηγική θέση, στις νότιες παρυφές του όρους Όθρυς. Πρόσφατες ανασκαφικές έρευνες απέδειξαν ότι η περιοχή κατοικείτο τουλάχιστον από την εποχή του Ορείχαλκου (2800-1100 π.Χ.) Σημαντική άνθιση πρέπει να γνώρισε από το 413 π.Χ. Ήδη από τα τέλη του 5ου αι. πρέπει να ήταν οχυρωμένη, σύμφωνα με τμήματα οχυρώσεων στην ακρόπολη και στη σημερινή πόλη.

Ωστόσο η αρχαιότερη γραπτή μαρτυρία για την οχύρωση της Λαμίας προέρχεται από το Διόδωρο Σικελιώτη. Η οχύρωση αποσκοπούσε στην επιτήρηση της κοιλάδας του Σπερχειού, της παραλιακής οδού και του στενού περάσματος που οδηγεί στη Θεσσαλία. Η πόλη μετά τα μέσα του 4ου αι. π.Χ. τέθηκε κάτω από την κυριαρχία του Φιλίππου Β΄ της Μακεδονίας. Το 323 π.Χ. η Λαμία θα μείνει στην ιστορία ως η πόλη του "Λαμιακού Πολέμου", καθώς εκεί πραγματοποιήθηκε η μεγάλη σύγκρουση του Μακεδονικού στρατού με τον στρατό των ελληνικών πόλεων που μάχονταν των Μακεδόνων. Το 302 π.Χ. απελευθερώθηκε από τον Δημήτριο τον Πολιορκητή και μέχρι την κατάληψή της από τους Ρωμαίους παρέμεινε κάτω από την επιρροή των Θεσσαλών και των Αιτωλών.[4][5]

Χριστιανικοί χρόνοι

Για τη ζωή της στους χριστιανικούς χρόνους δεν έχουμε πολλές ιστορικές πληροφορίες, πέραν του ότι αποτέλεσε έδρα επισκοπής κατά τον 5ο και 6ο αιώνα. Από τον 9ο αιώνα (869-870), η πόλη εμφανίζεται στις πηγές ως Ζητούνι. Το 1204 με την κατάλυση της βυζαντινής κυριαρχίας ύστερα από την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους σταυροφόρους της Δ΄ Σταυροφορίας, πέρασε στα χέρια των Φράγκων, που ίδρυσαν εκεί τη Βαρωνία του Ζητουνίου, με το όνομα Girton. Η οχύρωση της ακρόπολης (Ακρολαμία) αναφέρεται για πρώτη φορά ως Κάστρο σε μια επιστολή του Πάπα Ιννοκέντιου Γ΄ (αρχές 13ου αι.). Στα 1218, κατελήφθη από το Δεσπότη της Ηπείρου Θεόδωρο Κομνηνό Δούκα. Το 1275 το Κάστρο παραδόθηκε από τον ηγεμόνα της Θεσσαλίας Ιωάννη Α΄ Δούκα, ως προίκα στον μετέπειτα Δούκα των Αθηνών Γουλιέλμο δε λα Ρος. Στα 1311, το Κάστρο του Ζητουνίου πέρασε στα χέρια των Καταλανών υπό την αιγίδα του βασιλείου της Νεαπόλεως, με την ονομασία El Cito. Από το 1446 πέρασε στα χέρια των Τούρκων μέχρι την απελευθέρωση της πόλης στα 1832-1833. Από το 1884 μέχρι και το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το Κάστρο χρησιμοποιήθηκε ως στρατώνας. Το 1973 ο χώρος παραδόθηκε από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας στο Υπουργείο Πολιτισμού και το 1984 ο Δήμος Λαμιέων ανέλαβε την ανάπλασή του και την επισκευή του στρατώνα, με σκοπό τη στέγαση του Αρχαιολογικού Μουσείου της πόλης.[4][5]

Β' Παγκόσμιος Πόλεμος - Απελευθέρωση

18 Οκτωβρίου 1944, ανήμερα της θρησκευτικής εορτής του Αγίου Λουκά, απελευθερώνεται η πόλη της Λαμίας, μετά την αποχώρηση των ναζιστικών στρατευμάτων και την υποχώρηση τους προς το βορρά.

Την προηγούμενη ημέρα (17 Οκτωβρίου) δυνάμεις του ΕΛΑΣ Ρούμελης (ομάδα της ΧΙΙΙης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ) συγκρούστηκε με τους Γερμανούς στη Μεγάλη Βρύση όπου σκοτώθηκαν εννέα μαχητές οι: Αθανάσιος Ψωμάς (Λαμία), Δημήτριος Βάρσος (Λαμία), Ηλίας Δεβεσιάδης (Λαμία), Θωμάς Παπαδημητρίου (Στυλίδα), Ιωάννης Γιαννούτσος (Στυλίδα), Γιώργος Μανωλόπουλος (Λαμία), Ιωάννης Πανούτσος (Λαμία), Τζινάβας (Λαμία) και Θανάσης Ψωμάς που τραυματίστηκε σοβαρά και υπέκυψε αργότερα στα τραύματα του. Το απόγευμα της ίδιας μέρας στη Λαμία μια ομάδα SS συνάντησε στη σιδηροδρομική γραμμή δύο νεαρούς Λαμιώτες τον Δαϊτσιώτη Αργύρη και Γαϊτάνη Κώστα. Τους κυνήγησαν, έπιασαν τον Κώστα Γαϊτάνη και τον εκτέλεσαν επί τόπου λίγο πριν σημάνουν οι καμπάνες της απελευθέρωσης.

Στις 18 Οκτώβρη το βράδυ, οι τελευταίοι Γερμανοί στρατιώτες εγκαταλείπουν τη Λαμία κάτω από το σφυροκόπημα των τμημάτων της ΧΙΙΙ Μεραρχίας που τα ξημερώματα μπαίνουν στην ελεύθερη Λαμία.

Πρώτο εισήλθε το σύνταγμα του Θύμιου Ζούλα με τον καπετάνιο του ΕΛΑΝ Σωτήρη Μπεγνή, αλλά σχεδόν ταυτόχρονα από την άλλη είσοδο της πόλης έμπαινε το τμήμα του Νικηφόρου (Δημήτρης Δημητρίου) με τον καπετάν-Ατρόμητο (Δημήτρης Καπερώνης). Στις 19 Οκτώβρη στη Λαμία έφτασε και το ΙΙΙ τάγμα του 42ου συντάγματος του Φώτη Βερμαίου (Φοίβος Γρηγοριάδης) με τον καπετάνιο του Περικλή (Γιώργο Χουλιάρα) και το 36ο σύνταγμα της ΧΙΙΙ Μεραρχίας από Άμφισσα. Ο Άρης Βελουχιώτης, έφτασε το σούρουπο της 20ής Οκτωβρίου στην γενέτειρά του τη Λαμία, όπου ο λαός τους υποδέχτηκε θριαμβευτικά.

Οι ναζί λίγο πριν φύγουν είχαν προβεί σε υπονομεύσεις για την ανατίναξη αποθηκών με πυρομαχικά στο συγκρότημα των παλιών στρατώνων (στρτόπεδο Τσαλτάκη). Το σχέδιο της ανατίναξης των πυρομαχικών και της πόλης της Λαμίας όμως απέτυχε καθώς ο Αυστριακός κλειδούχος Josef Blechinger (κ.κ. Ηλίας Κόκκινος) που εργαζόταν στο σιδηρόδρομο (μαζί έναν Ιταλό ονόματι Μάριο όπως έχει δηλώσει ο ίδιος ο Κόκκινος) έκοψε το καλώδιο πυροδοτήσεως των υπονομευμένων εκρηκτικών και των πυρομαχικών και έσωσε την πόλη της Λαμίας από την καταστροφή.

Η απελευθέρωση της Λαμίας, στάθηκε αναίμακτη, χάρις στον ηρωισμό αυτού του ανθρώπου και τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ που αγωνίστηκαν κατά των δυνάμεων των ναζί. Το 1946, ο Δήμαρχος Λαμιέων Σταύρος Χαραλαμπόπουλος, ανακοινώνει την πρόθεση του Δήμου να οριστεί ο Ευαγγελιστής Λουκάς προστάτης της πόλης και η 18η Οκτωβρίου ημέρα τοπικής εορτής. Έτσι, δύο χρόνια μετά, στις 25 Ιουνίου 1948 δημοσιεύεται Βασιλικό Διάταγμα «Περί αναγνωρίσεως ως μονίμου τοπικής θρησκευτικής εορτής τελετής του Ευαγγελιστού Λουκά Λαμίας», με το οποίο ορίζεται πολιούχος της πόλης ο Ευαγγελιστής Λουκάς.[6]

Την 18/10/1979, επί δημαρχίας Αντ. Φίλη ο Ηλίας Κόκκινος τιμήθηκε με το Μετάλλιο της Πόλης για την προσφορά του προς την πόλη της Λαμίας (που πλέον ήταν πατρίδα του) και τους κατοίκους της.

Το Κάστρο της Λαμίας

Αρχείο:Το Κάστρο Της Λαμίας.jpg
Άποψη του Κάστρου και της πόλης

Τεχνικά Χαρακτηριστικά

Το οχυρωματικό σύστημα της Λαμίας αποτελούνταν από δυο ζώνες, την ακρόπολη και το τείχος της κάτω πόλης. Ο σωζόμενος οχυρωματικός περίβολος έχει κάτοψη τριγωνική και σώζεται σε καλή κατάσταση λόγω των συνεχών επισκευών. Η περίμετρός του φτάνει τα 600μ. και το ύψος του ποικίλει φτάνοντας στη ΒΔ γωνία τα 13 μέτρα.

Το πάχος της τοιχοποιίας είναι κατά μέσο όρο 1,35μ. και απολήγει σε οδοντωτές επάλξεις. Το Κάστρο έχει δυο πύλες, μια στα ΝΑ, τη λεγόμενη και "σιδηρά πύλη", μέσω της οποίας επικοινωνούσε με την κάτω πόλη και μια στα ΒΑ που οδηγούσε προς την Όρθρυ.

Ενισχυτικοί πύργοι υψώνονται κοντά στις πύλες, στις γωνίες του τείχους και σε όλα τα ασθενή για την άμυνα σημεία. Εσωτερικά ο χώρος διαιρούνταν με δυο εγκάρσιους τοίχους σε τρία μέρη. Το βόρειο τμήμα (ακροπύργιο) βρίσκεται ψηλότερα και χρησίμευε ως το έσχατο καταφύγιο των υπερασπιστών του Κάστρου. Το πλάτωμα της ΝΔ γωνίας χρησίμευε στο Μεσαίωνα ως προμαχώνας και διέθετε δεξαμενή. Στην ίδια θέση διατηρούνται λείψανα τζαμιού. Την εποχή του Όθωνα ανεγέρθηκε στο κέντρο του μεσαίου πλατώματος ένα διώροφο ορθογώνιο κτήριο που αποτελούσε στρατώνα ως τις αρχές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.[4]

Οικοδομικές Φάσεις

Ο οχυρωματικός περίβολος παρουσιάζει αρκετές οικοδομικές φάσεις. Το αρχαιότερο τμήμα πολυγωνικού συστήματος, που χρονολογείται στον 5ο αι. π.Χ., βρίσκεται στη ΒΔ γωνία της δυτικής πλευράς. Στη βάση του ΒΔ πύργου απαντά ισόδομο τραπεζιόσχημο σύστημα δόμησης που μπορεί να χρονολογηθεί από τα τέλη του 5ου ως τις αρχές του 4ου αι. π.Χ. Ισόδομο ορθογώνιο σύστημα απαντά σε αρκετά άλλα σημεία της βάσης του τείχους. Παραμένει αβέβαιο αν υπήρξε κάποια ανακαίνιση του τείχους στην εποχή του Ιουστινιανού. Τα τμήματα αργολιθοδομής με ενδιάμεση χρήση συνδετικού κονιάματος και κεραμιδιών ανήκουν σε επισκευές πιθανόν των βυζαντινών χρόνων, αλλά επίσης των Φράγκων και των Καταλανών. Νέες συμπληρώσεις και επισκευές πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Την ίδια εποχή διαμορφώθηκαν και οι πύλες. Οι προσθήκες της Τουρκοκρατίας διακρίνονται από την άφθονη χρήση ασβεστοκονιάματος ως συνδετικού υλικού.[4]

Το αρχαίο νόμισμα της Λαμίας

Ημίδραχμο της Λαμίας. 4ος αι. π.Χ.
Οβολός της Λαμίας. 4ος αι. π.Χ.

Η Λαμία είχε κόψει νόμισμα και αρκετά αρχαία κέρματα έχουν διασωθεί.[7]

  • Ένα αργυρό Αιγινίτικο ημίδραχμο του 4ου αι. π.Χ. απεικονίζει το αριστερό προφίλ της προτομής του Διονύσου σε νεαρή ηλικία. Έχει μακρυά μαλλιά και φοράει στεφάνι από κισσό. Η πίσω όψη φέρει την επιγραφή ΛΑΜΙΕ ΩΝ σε δύο τμήματα, αριστερά και δεξιά αντίστοιχα και απεικονίζει έναν αμφορέα, και από κάτω ένα φύλλο κισσού. Στα δεξιά, μία οινοχόη. Το κέρμα έχει διάμετρο 16 χιλ. και ζυγίζει 2,77 γραμμάτια.[7]
  • Ένας αργυρός Αιγινίτικος οβολός του 4ου αι. π.Χ. παρουσιάζει τα ίδια χαρακτηριστικά με το προηγούμενο νόμισμα. Έχει διάμετρο 11 χιλ. και ζυγίζει 0,89 γραμμάτια.[7]

Αξιοθέατα

Πανοραμική Άποψη της Λαμίας και του Κάστρου της.

Μνημεία

  • Το άγαλμα του Αθανασίου Διάκου στην Πλατεία Διάκου, Λαμία. Γλύπτης Ιωάννης Καρακατσάνης.
    Το άγαλμα του Αθανασίου Διάκου στην Πλατεία Διάκου, Λαμία. Γλύπτης Ιωάννης Καρακατσάνης.
  • Το Κενοτάφιο του Αθανασίου Διάκου, Καλύβα Μπακογιάννη, Λαμία.
    Το Κενοτάφιο του Αθανασίου Διάκου, Καλύβα Μπακογιάννη, Λαμία.
  • Το Μνημείο Καμηλόβρυσης.
    Το Μνημείο Καμηλόβρυσης.

Μουσεία

  • Αρχαιολογικό Μουσείο (Κάστρο Λαμίας)
  • Μουσείο Εθνικής Αντίστασης (Δημαρχείο)
  • Λαογραφικό Μουσείο (πεζόδρομος Καλύβα-Μπακογιάννη)
  • Μουσείο Ραδιοφώνου (Πλατεία Παγκρατίου)
  • Σιδηροδρομικό Μουσείο (κοινότητα Φραντζή)
  • Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης Θερμοπυλών

Προσωπικότητες

  • Μάρκος Τσιριμώκος (1872-1939), ποιητής, που λογοτεχνικά ανήκε στον ευρύτερο κύκλο της νέας Αθηναϊκής Σχολής, με το ψευδώνυμο Στέφανος Ραμάς.
  • Δημήτριος Γιατζής (1891-1964), στρατιωτικός.
  • Βούλα Παπαϊωάννου (1898-1990), διάσημη Ελληνίδα φωτογράφος.
  • Χρήστος Ευθυμίου (1900-1971), διάσημος κωμικός ηθοποιός, πρωταγωνιστής του θεάτρου και του κινηματογράφου.
  • Ιωάννης Παπαρρόδου (1904-1941), αθλητής, στρατιωτικός και ήρωας του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
  • Αλέκος Κοντόπουλος (1904-1975), διεθνούς φήμης ζωγράφος, ο εισηγητής του μοντερνισμού στην Ελλάδα. Πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση.
  • Άρης Βελουχιώτης (1905-1945), ηγετική μορφή της Εθνικής μας Αντίστασης.
  • Κίμων Λάσκαρις (1905-1978), Αρχιτέκτων.
  • Ηλίας Φέρτης (1906-1987), διακεκριμένος γλύπτης και ζωγράφος, καθηγητής στην ΑΣΚΤ και πολυβραβευμένος. Πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση.
  • Ηλίας Τσιριμώκος (1907-1968), πολιτικός, πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδας.
  • Κωνσταντίνος Τρωγαδής (1909-1980), διάσημος τενόρος, πρωταγωνιστής για πολλά χρόνια στην Εθνική Λυρική Σκηνή.[8]
  • Μπάμπης Κλάρας (1910-1986), συγγραφέας και δημοσιογράφος, ιδρυτής της "Φιλολογικής Βραδυνής", βραβευμένος με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας το 1983.
  • Ντίνος Εγκολφόπουλος (Costantino Ego) (1918-1999), διεθνούς φήμης βαρύτονος, που τραγούδησε για πολλά χρόνια στη Σκάλα του Μιλάνου και σε πολλά άλλα λυρικά θέατρα της Ευρώπης.
  • Μιμίκα Κρανάκη (1922-2008), συγγραφέας (λογοτεχνία-μελέτες), καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Nanterre. Πήρε μέρος στην Αντίσταση.
  • Σπύρος Τσακνιάς (1929-1999), ποιητής, συγγραφέας, μεταφραστής, κριτικός, δημοσιογράφος.
  • Θάνος Λειβαδίτης (1934-2005), ηθοποιός και συγγραφέας.
  • Φρανς Τσαγκάρης (1937-2013), ιατρός μαιευτήρας, διατηρούσε με τον αδελφό του Χρήστο την ομώνυμη κλινική Τσαγκάρη. Διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος στο δήμο Λαμίας (1986-1989) και βουλευτής της Ν.Δ. κατά τα έτη 1989-1993.
  • Κώστας Γεωργουσόπουλος (1937), κορυφαίος θεατρολόγος, πανεπιστημιακός δάσκαλος, συγγραφέας, δημοσιογράφος, μεταφραστής και ποιητής (φιλολογικό ψευδώνυμο Κ. Χ. Μύρης) Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας 2008.[9]
  • Λάμπρος Παπαδήμας (1939-2015), Ιατρός, Δήμαρχος Λαμιέων κατά τα έτη 1982-1993, βουλευτής ΠΑ.ΣΟ.Κ. κατά τα έτη 1993-2007. Επίσης, Υφυπουργός Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης (1996-1998 και 2001-2004) και Υπουργός Υγείας και Πρόνοιας (1998-2000).
  • Κοντογιώργος Γιώργος γιατρός και συνθέτης λαϊκών τραγουδιών (νέο κύμα) αλλά και πιο λόγιας μουσικής για μικρά και μεγάλα σύνολα.[10]
  • Γιώργος Βασιλείου (1950-2016), ηθοποιός, πολιτικός.
  • Μιμή Ντενίση (1953), ηθοποιός.
  • Δημήτρης Κουτσούμπας (1955), πολιτικός, Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας.
  • Νίκη Μπακογιάννη (1968), αθλήτρια, αργυρή ολυμπιονίκης του άλματος σε ύψος στους ολυμπιακούς αγώνες της Ατλάντα (1996).
  • Ευγενία Δημητροπούλου (1984) ηθοποιός.

Πανεπιστημιακά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα

Μεταφορές

Οδικές μεταφορές

Πλησίον της πόλης διέρχεται ο Αυτοκινητόδρομος 1, ενώ υπό κατασκευή βρίσκεται η Οδός Κεντρικής Ελλάδας (Αυτοκινητόδρομος 3) ο οποίος θα έχει αφετηρία νοτίως της Λαμίας. Ακόμη, στην πόλη της Λαμίας λειτουργεί υπεραστικός σταθμός ΚΤΕΛ, που εξυπηρετεί μετακινήσεις από και προς την πόλη Λαμίας.[11]

Σιδηροδρομικές μεταφορές

Από το Σιδηροδρομικό Σταθμό Λειανοκλαδίου η επιβατική γραμμή Λειανοκλαδίου - Στυλίδας της ΤΡΑΙΝΟΣΕ εξυπηρετεί τους επιβάτες που θέλουν να μετακινηθούν από το Σταθμό προς το κέντρο της Λαμίας, μέσω του Σιδηροδρομικού Σταθμού της Λαμίας, καθώς και προς τις συνοικίες Καλύβια, Ρεβένια (Νεάπολη) και Παγκράτι. Ακόμη, εξυπηρετούνται η Δημοτική Κοινότητα Ροδίτσας και η Τοπική Κοινότητα Μεγάλης Βρύσης του Δήμου Λαμιέων, αλλά και η Αγία Μαρίνα και ο οικισμός Βασιλική του Δήμου Στυλίδος, με τελικό προορισμό την κωμόπολη της Στυλίδας. Παράλληλα, στο Σιδηροδρομικό Σταθμό Λειανοκλαδίου υπάρχει ανταπόκριση με όλες τις επιβατικές αμαξοστοιχίες προς Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Αστικές μεταφορές

Το Αστικό ΚΤΕΛ της πόλης εξυπηρετεί συγκοινωνίες των διαμερισμάτων και των οικισμών του Δήμου Λαμιέων.

Αεροπορικές μεταφορές

Το Αεροδρόμιο Λαμίας βρίσκεται στο δεύτερο χιλιόμετρο της Παλαιάς Εθνικής Οδού Λαμίας-Αθηνών και συγκεκριμένα δίπλα από τα κεντρικά γραφεία του ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας. Το αεροδρόμιο ανήκει στην Πολεμική Αεροπορία και δεν έχει καμιά εμπορική και επιβατική κίνηση. Χρησιμοποιείται για άλλους λόγους μόνο σε έκτακτες περιπτώσεις. Η Αερολέσχη Φθιώτιδας το χρησιμοποιεί, επίσης, για τις δραστηριότητές της.

Αθλητικοί Σύλλογοι

  • Γ.Σ. Έσπερος Λαμίας (στίβος, μπάσκετ, χάντμπoλ)
  • Α.Σ. Ιωνικός Λαμίας (μπάσκετ)
  • Γ.Σ. Λαμία (βόλεϊ)
  • Α.Ο. Παμφθιωτικός Λαμίας (ποδόσφαιρο)
  • Α.Σ. Tae Kwon Do Λαμίας (πολεμικές τέχνες)
  • Α.Ν.Ο. Πρωτέας Λαμίας (κολύμβηση)
  • Ν.Α.Ο. Λαμίας (κολύμβηση)
  • Γ.Σ. Νηρέας Λαμίας (κολύμβηση, πόλο)
  • Ιππικός Όμιλος Λαμίας (ιππασία)
  • Κυνηγετικός Σύλλογος Λαμίας (κυνήγι)
  • Ελληνικός Ορειβατικός Σύνδεσμος (ορειβασία)
  • Χιονοδρομικός Όμιλος Λαμίας (σκι)
  • Γ.Σ. Αναγέννηση Λαμίας (κολύμβηση, στίβος, μπάσκετ, χάντμπολ)
  • Σκοπευτικός Όμιλος Λαμίας Μακεδονία (σκοποβολή)
  • Α.Ο. Παγκρατιακός Λαμίας (ποδόσφαιρο)
  • Όμιλος Θαλάσσιων Αθλημάτων Λαμίας (κολύμβηση)
  • Παλαιστικός Σύλλογος Παγκρατίου (πάλη)
  • Σκακιστικός Όμιλος Λαμίας (σκάκι)
  • Λέσχη Δικυκλιστών Λαμίας (αγώνες μηχανών)
  • Αγωνιστική Λέσχη Αυτοκινήτου Λαμίας (αγώνες αυτοκινήτων)
  • Α.Π.Σ. Φθία Λαμίας (κολύμβηση, στίβος, βόλεϊ, χάντμπολ)
  • Φιλαθλητικός Σύλλογος Λαμίας (στίβος, βόλεϊ, τένις)
  • Ναυταθλητική Ένωση Λαμίας (κολύμβηση, πόλο)
  • ΣΕΒΑΣ Λαμίας (στίβος)
  • Φθιωτικός Ο.Α. (τένις)
  • Π.Α.Σ. Λαμία 1964 (ποδόσφαιρο)
  • Ολυμπιακός Λαμίας (ποδόσφαιρο)
  • Αίαντας Λαμίας (ποδόσφαιρο)
  • Ευρυτανικός Λαμίας (ποδόσφαιρο)
  • Σύλλογος Δρομέων Φθιώτιδας Τραχίνα (αγώνες δρόμου, βουνού)
  • Α.Σ. Εύρυτος Λαμίας (τοξοβολία)

Αδελφοποιημένες Πόλεις

Τοπικά μέσα ενημέρωσης

Εφημερίδες

Τηλεοπτικοί σταθμοί

Κανάλι Έδρα
ΕΝΑ TV Παπακυριαζή 6, Λαμία
Star Κεντρικής Ελλάδας 4ο χλμ Νέας Εθνικής Οδού Λαμίας - Αθηνών, Λαμία

Ραδιοφωνικοί σταθμοί

Φωτογραφίες

  • Πανοραμική άποψη της πόλης
    Πανοραμική άποψη της πόλης
  • Η Λαμία, χαρακτικό του S. Pomardi, 1805
    Η Λαμία, χαρακτικό του S. Pomardi, 1805
  • Η Πλατεία Ελευθερίας σε επιστολικό δελτάριο των αρχών του 20ου αι.
    Η Πλατεία Ελευθερίας σε επιστολικό δελτάριο των αρχών του 20ου αι.
  • Άποψη της Λαμίας με το φρούριο σε επιστολικό δελτάριο των αρχών του 20ου αι.
    Άποψη της Λαμίας με το φρούριο σε επιστολικό δελτάριο των αρχών του 20ου αι.
  • Το άγαλμα του Αχιλλέα στη Λαμία
    Το άγαλμα του Αχιλλέα στη Λαμία
  • Άποψη της πόλης της Λαμίας από το κάστρο
    Άποψη της πόλης της Λαμίας από το κάστρο
  • Το κάστρο της Λαμίας
    Το κάστρο της Λαμίας
  • Η Λαμία τη νύχτα
    Η Λαμία τη νύχτα
  • Η Λαμία τη νύχτα Νο 2
    Η Λαμία τη νύχτα Νο 2
  • Η πλατεία Ελευθερίας
    Η πλατεία Ελευθερίας

Παραπομπές

  1. ↑ Ελληνική απογραφή 2021.
  2. ↑ Απογραφή Πληθυσμού-Κατοικιών 2011
  3. ↑ Ο ιστότοπος του Δήμου Λαμιέων
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Ο κόμβος Οδυσσέας του Υπουργείου Πολιτισμού
  5. ↑ 5,0 5,1 Ιστορική Αναδρομή
  6. ↑ «ΦΕΚ A 196/1948». Εφημερίς της Κυβερνήσεως. 30 Ιουλίου 1948. 
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 John Ward (1832-1912) και Sir George Francis Hill (1867-1948), επιμ. (1902). Greek coins and their parent cities (στα Αγγλικά). Λονδίνο: Murray. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2009. 
  8. ↑ Ο ΤΡΩΓΑΔΗΣ ΣΕ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ "ΒΑΦΤΙΣΤΙΚΟ"
  9. ↑ ΧΙΛΙΑ ΜΥΡΙΑ ΚΥΜΑΤΑ
  10. ↑ ΓΥΦΤΙΣΣΑ ΜΕΡΑ
  11. ↑ Υπεραστικό ΚΤΕΛ Φθιώτιδας
  12. ↑ Ιστοσελίδα Δήμου Λαμιέων, Δελτίο τύπου

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

π • σ • ε Οικισμοί του Δήμου Λαμιέων
Δημοτική Ενότητα Γοργοποτάμου
Δημοτική Ενότητα Λαμιέων
Δημοτική Ενότητα Λειανοκλαδίου
Δημοτική Ενότητα Παύλιανης
Δημοτική Ενότητα Υπάτης
  • Έδρα: Λαμία
  • * (Οικισμοί με μη μόνιμο πληθυσμό)
    • π • σ • ε Έδρες Περιφερειών της Ελλάδας
    π • σ • ε Οι πρωτεύουσες των 74 περιφερειακών ενοτήτων της Ελλάδας
    π • σ • ε Ελληνικές πόλεις βάσει πληθυσμού
    500.000+
    100.000+
    50.000+
    40.000+
    30.000+
    Καθιερωμένοι όροι
    Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Λαμία&oldid=7009535"