Άγιοι Σαράντα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 147: Γραμμή 147:


== Εικόνες ==
== Εικόνες ==
<gallery>
<gallery mode="packed" heights="150">
File:Orthodox Church (Sarandë).jpg
File:Orthodox Church (Sarandë).jpg
File:Ag.saranda.jpg
File:Ag.saranda.jpg

Έκδοση από την 01:25, 6 Απριλίου 2018

Συντεταγμένες: 39°52′33″N 20°00′40″E / 39.8758°N 20.0111°E / 39.8758; 20.0111 Πρότυπο:Πόλη (Αλβανία) Οι Άγιοι Σαράντα (αλβ. Saranda) είναι δήμος του Νομού του Αυλώνα στη νότια Αλβανία. Βρίσκεται σε έναν ανοικτό κόλπο του Ιονίου Πελάγους στην κεντρική Μεσόγειο, περίπου 14 χλμ. ανατολικά του βόρειου άκρου της Κέρκυρας. Η πόλη των Αγίων Σαράντα έχει πληθυσμό περίπου 41.173 (εκτίμηση 2013). Σε κοντινή απόσταση βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας πόλης Βουθρωτό, Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Οι Άγιοι Σαράντα έχουν Ελληνική μειονότητα και θεωρούνται ένα από τα δύο κέντρα της Ελληνικής κοινότητας στην Αλβανία.

Όνομα

Το σημερινό όνομα των Αγίων Σαράντα προέρχεται από το όνομα του Βυζαντινού μοναστηριού των Αγίων Σαράντα προς τιμή των Σαράντα Μαρτύρων της Σεβάστειας. Τα ερείπια του μοναστηριού σώζονται στον λόφο πάνω από την πόλη. Ο κεντρικός ναός, πρωτοβυζαντινής εποχής, έχει δύο σειρές κολόνες στο εσωτερικό του και αψίδες σε όλο το μήκος των πλευρών του. Στον περίβολο του ναού λέγεται ότι υπήρχαν 40 εκκλησίες, μία για κάθε μάρτυρα της Σεβαστείας. Ο κεντρικός ναός περιγράφεται από τους ιστορικούς ως πρωτοβυζαντινής τεχνοτροπίας με δύο σειρές κολόνες στο εσωτερικό και αψίδες σε κάθε πλευρά. Υπό την Τουρκική κυριαρχία το όνομα έγινε Αγιά Σαράντι και στη συνέχεια Σαραντόζ . Λόγω της Βενετικής επιρροής στην περιοχή, συχνά εμφανιζόταν σε Δυτικούς χάρτες με το Ιταλικό όνομα Σάντι Κουαράντα (Santi Quaranta). Η χρήση αυτή συνεχίστηκε ακόμη και μετά την ίδρυση του Πριγκιπάτου της Αλβανίας, λόγω της πρώτης Ιταλικής κατοχής της περιοχής (1917-1920). Κατά τη δεύτερη κατοχή, στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Μπενίτο Μουσολίνι άλλαξε το όνομα σε Porto Edda, προς τιμή της μεγαλύτερης κόρης του. Μετά την αποκατάσταση της Αλβανικής ανεξαρτησίας η πόλη απέκτησε το Αλβανικό της όνομα Σαράντα (Saranda).

Ιστορία

Η πόλη είναι χτισμένη πάνω στα ερείπια της αρχαίας πόλης του Ογχησμού, που κατοικείτο από το ηπειρωτικό φύλο των Χαόνων, της νοτιοδυτικής ελληνικής ομάδας, και άκμασε ως το λιμάνι της πρωτεύουσάς τους Φοινίκης αλλά και στους Ρωμαϊκούς χρόνους, καθώς ήταν εμπορικός σταθμός για το εμπόριο μεταξύ Ηπείρου και Ιταλίας.

Η πόλη δέχθηκε επιδρομή των Οστρογότθων το 551 μ.Χ., ενώ την ίδια εποχή έγινε επίσης στόχων πειρατικών επιδρομών Γοτθικών πλοίων. Σε μεσαιωνικό χρονικό του 1191 ο οικισμός φαίνεται ότι είχε εγκαταλειφθεί, ενώ η παλιά μεσαιωνική ονομασία του δεν μνημονευόταν πλέον. Από τότε το τοπωνύμιο προήλθε από το όνομα της γειτονικής Ορθόδοξης βασιλικής εκκλησίας των Αγίων Σαράντα, που χτίστηκε τον 6ο αιώνα, 1χλμ. νοτιοανατολικά του κέντρου της σημερινής πόλης.

Το 1878 ξέσπασε μια Ελληνική εξέγερση και οι επαναστάτες ανέλαβαν τον έλεγχο των Αγίων Σαράντα και του Δέλβινου, αλλά κατεστάλη από τα Οθωμανικά στρατεύματα, που έκαψαν 20 χωριά στην περιοχή.

20ός αιώνας

Η περιοχή συμπεριελήφθη στο νεοϊδρυθέν Αλβανικό κράτος, σύμφωνα με το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας (1913).

Οι Αγιοι Σαράντα υπό Ιταλική κατοχή το 1917

Καταλήφθηκε δύο φορές από την Ελλάδα, το 1913 και από το 1914 ως το 1916, τη δεύτερη φορά από Ελληνες αντάρτες από την Αυτόνομη Δημοκρατία της Βορείου Ηπείρου. Το 1914 ξεκίνησαν στους Αγίους Σαράντα διαπραγματεύσεις μεταξύ εκπροσώπων της προσωρινής κυβέρνησης της Βορείου Ηπείρου και εκείνης της Αλβανίας, που συνεχίστηκαν στη γειτονική Κέρκυρα και τερματίστηκαν με την αναγνώριση την αυτονομία της Βορείου Ηπείρου μέσα στο νεοϊδρυθέν Αλβανικό κράτος.

Καταλήφθηκε στη συνέχεια από την Ιταλία μεταξύ 1916 και 1920, ως τμήμα του Ιταλικού Προτεκτοράτου της νότιας Αλβανίας. Οι Αγιοι Σαράντα καταλήφθηκαν από τις Ιταλικές δυνάμεις το 1939 και ήταν στρατηγικό λιμάνι κατά την Ιταλική εισβολή στην Ελλάδα. Στο διάστημα αυτής της κατοχής ονομάστηκε «Porto Edda» προς τιμή της μεγαλύτερης κόρης του Μπενίτο Μουσολίνι.

Κατά τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο που ακολούθησε, η πόλη περιήλθε στον έλεγχο των προελαυνουσών Ελληνικών δυνάμεων στις 6 Δεκεμβρίου του 1940. Η κατάληψη αυτού του στρατηγικού λιμανιού επιτάχυνε περισσότερο την Ελληνική διείσδυση προς βορράν. Μετά τη Γερμανική εισβολή στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941, η πόλη επέστρεψε στον έλεγχο των Ιταλών. Στις 9 Οκτωβρίου 1944 η πόλη καταλήφθηκε από ομάδα Βρετανών καταδρομέων υπό τον Ταξίαρχο Τομ Τσόρτσιλ και ντόπιων παρτιζάνων του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ) υπό τον Ισλάμ Ραντοβίτσκα. Η εμπλοκή των Βρετανικών στρατευμάτων θεωρήθηκε προβληματική από το ΕΑΜ, που θεωρούσε ότι οι Βρετανοί θα χρησιμοποιούσαν την πόλη ως βάσαη τους και θα εγκαθιστούσαν στην περιοχή τους συμμάχους τους από την Ελλάδα, καθώς Βρετανικά έγγραφα δείχνουν ότι δυνάμεις του ΕΔΕΣ συμμετείχαν επίσης στην επιχείρηση. Πάντως τα Βρετανικά στρατεύματα αποχώρησαν γρήγορα από την περιοχή, αφήνοντάς τη στις Αλβανικές κομμουνιστικές δυνάμεις.

Σήμερα εξακολουθεί να υπάρχει Ελληνική κοινότητα στην πόλη, αν και μικρότερη. Βέβαια, συνεχίζουν να λειτουργούν τα Ελληνικά σχολεία, καθώς επίσης και οι εκκλησίες.

Οικονομία

Πανόραμα των Αγίων Σαράντα

Χάρη στην πρόσβασή τους στις ακτές και στο Μεσογειακό κλίμα τους, οι Αγιοι Σαράντα έχουν γίνει σημαντικός τουριστικός προορισμός μετά την πτώση του κομμουνισμού στην Αλβανία, αν και οι επισκέπτες είναι σχεδόν αποκλειστικά Αλβανοί και Ελληνες. Οι Αγιοι Σαράντα, καθώς και το υπόλοιπο της Αλβανικής Ριβιέρας, σύμφωνα με το Guardian, προόρισται να γίνει το νέο «ανεξερεύνητη στολίδι» της υπερπλήρους Μεσογείου. Eτσι ο τουρισμός είναι η κύρια οικονομική δραστηριότητα, ενώ μεταξύ των άλλων είναι η υπηρεσίες, η αλιεία και οι κατασκευές. Eτσι ο τουρισμός είναι η κύρια οικονομική δραστηριότητα, ενώ μεταξύ των άλλων είναι η υπηρεσίες, η αλιεία και οι κατασκευές. Το ποσοστό ανεργίας, σύμφωνα με την απογραφή πληθυσμού του 2008, ήταν 8,32%. Θεωρείται ότι η οικογενειακή και εποχιακή εργασία στον τουρισμό κατά τη θερινή περίοδο συμβάλλει στο μετριασμό του πραγματικού ποσοστού ανεργίας. Πρόσφατα η πόλη έχει βιώσει μια έντονη ανεξέλεγκτη κατασκευαστική δραστηριότητα, που μπορεί να υπονομεύσει τις μελλοντικές τουριστικές προοπτικές της. Από το 2012 το Λιμάνι των Αγίων Σαράντα είναι υπό επέκταση για τον ελλιμενισμό κρουαζιερόπλοιων. Το 2014 οι Αγιοι Σαράντα φιλοξένησαν το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Dea.

Κλίμα

Οι Αγιοι Σαράντα έχουν χαρακτηριστικά Μεσογειακό κλίμα .

Κλιματικά δεδομένα Sarande (1991-2010)
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) 24
(75)
25
(77)
27
(81)
29
(84)
36
(97)
39
(102)
42
(108)
42
(108)
38
(100)
30
(86)
27
(81)
25
(77)
42
(108)
Μέση Μέγιστη °C (°F) 13.6 14.1 16.5 19.2 23.6 28.4 31.0 31.1 28.2 22.4 17.3 15.0 21,70
Μέση Ελάχιστη °C (°F) 4.7 5.2 6.8 10.6 16.1 19.7 22.4 22.3 19.1 10.5 7.5 6.1 12,58
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) −5
(23)
−4
(25)
0
(32)
3
(37)
8
(46)
12
(54)
16
(61)
15
(59)
6
(43)
1
(34)
−2
(28)
−5
(23)
−5
(23)
Υετός mm (ίντσες) 125 122 98 65 39 20 5 9 48 125 161 169 986
Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων 14 12 9 7 5 2 1 1 5 9 12 15 92
Πηγή: METEOALB Weather Station

Δημογραφικά

Το 1912, αμέσως μετά την Αλβανική Διακήρυξη Ανεξαρτησίας, ο οικισμός είχε μόνο 110 κατοίκους. Με την απογραφή του 1927 είχε 810 κατοίκους και δεν ήταν ακόμη πόλη. Τη δεκαετία του 1930 παρουσίασε δημογραφική αύξηση και τότε κατασκευάσθηκαν τα πρώτα δημόσια κτίρια και οι κεντρικοί δρόμοι. Το 1957 η πόλη είχε 8.700 κατοίκους και έγινε κέντρο επαρχίας. Σύμφωνα με έκθεση της Επιτροπής του Ελσίνκι για την Αλβανία το 1990 οι Αγιοι Σαράντα αριθμούσαν 17.000 κατοίκους, από τους οποίους 7.500 ανήκαν στην Ελληνική μειονότητα. Τα μέλη της Ελληνικής μειονότητας της πόλης, πριν από την κατάρρευση του κομμουνιστικού καθεστώτος (1991), είχαν αποστερηθεί τα μειονοτικά τους δικαιώματα, καθώς οι Αγιοι Σαράντα δεν ανήκαν στις «μειονοτικές περιοχές». Σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση του 2013 ο πληθυσμός της πόλης είναι 41.173. Σύμφωνα με έκθεση της Επιτροπής του Ελσίνκι για την Αλβανία, το 2001 ο Αλβανικός πληθυσμός αριθμούσε περίπου 26.500, ενώ οι υπόλοιποι ήταν Ελληνες περίπου 3.500 και μικρός αριθμός Βλάχων και Ρομά. Η πόλη, σύμφωνα με έκθεση της Επιτροπής του Ελσίνκι για την Αλβανία, έχει χάσει πάνω από τους μισούς Ελληνές της από το 1991 ως το 2001, λόγω της έντονης μετανάστευσης στην Ελλάδα. Οι Αγιοι Σαράντα θεωρούνται το ένα από τα δύο κέντρα της Ελληνικής μειονότητας της Αλβανίας, το άλλο είναι το Αργυρόκαστρο. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων η Ελληνική κοινότητα είναι αρκούντως μεγάλη για να δικαιούται Ελληνικό σχολείο, σύμφωνα με την τοπική κρατική νομοθεσία για τις μειονότητες, αλλά ακόμα δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της Ελληνικής μειονότητας 42% του πληθυσμού της πόλης ανήκει σ’ αυτή.

Σημαντικοί άνθρωποι

  • Ιλίρ Σεϊτάι (γ. 1957), τέσσερις φορές εθνικός πρωταθλητής στο σκάκι
  • Αντωνία Στεργίου (γ. 1985), Ελληνίδα αθλήτρια του άλματος εις ύψος
  • Λουίζα Τζουβάνι (γ. 1964) ηθοποιός

Oι Ιταλοί τραγουδιστές Αλμπάνο και Ρομίνα Πάουερ αφιέρωσαν στους Αγίους Σαράντα ένα τραγούδι με τίτλο Saranda Okinawa

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

http://www.visitsaranda.com/

Εικόνες