MacOS: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτα: επεξεργασία κώδικα 2017
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: IP σχολείου μεγάλη αφαίρεση Οπτική επεξεργασία
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{DISPLAYTITLE:macOS}}
{{DISPLAYTITLE:macOS}}<!--
{{Πηγές|28|07|2014}}
{{Πληροφορίες λογισμικού
| όνομα = macOS
| λογότυπο = [[Αρχείο:MacOS wordmark.svg]]
| εικόνα = [[Αρχείο:MacOSXdesktop-el.jpg|250px]]
| σχόλιο = Στιγμιότυπο από το Mac OS X 10.5 "Leopard"
| δημιουργός = [[Apple Inc.]]
| ημ_πρώτης_έκδοσης =24 Μαρτίου 2001
| αριθμός_τελευταίας_έκδοσης = 10.12.3 (Sierra)
| ημερομηνία_τελευταίας_έκδοσης = 23 Ιανουαρίου 2017
| τύπος = Λειτουργικό Σύστημα
| κατηγορία = [[Unix]] (για Intel)<br />παράγωγο του [[Unix]] (υπόλοιπες εκδόσεις)
| πυρήνας = Υβριδικός πυρήνας, ([[XNU (πυρήνας)|XNU]])
| αρχιτεκτονική = [[x86]], [[x86-64]], [[PowerPC]] (32-bit & 64-bit), [[αρχιτεκτονική ARM|ARM]] v6
| ενημερώσεις =
| διαχείριση_πακέτων =
| πλατφόρμα =
| γλώσσα προγραμματισμού =[[C (γλώσσα προγραμματισμού)|C]], [[C++]], [[Objective-C]] και [[Swift]]
| πρότυπα =
| γλώσσα =
| κατάσταση = Ενεργή
| μέγεθος =
| άδεια = [[Ιδιόκτητο λογισμικό]] [[EULA]]
| ιστότοπος = [http://www.apple.com/macos/ Επίσημη ιστοσελίδα]
}}Το '''macOS''' ([[International Phonetic Alphabet|IPA]]: {{IPA|/mæk.oʊ.ɛs/}}, πρώην '''OS X'''<ref>{{cite web|url=http://www.theverge.com/2012/2/16/2802281/apple-officially-renames-mac-os-x-to-os-x-drops-the-mac|title=Apple officially renames Mac OS X to OS X, drops the 'Mac'|last=Patel|first=Nilay|date=16 Φεβρουαρίου 2012|work=The Verge|publisher=Vox Media|accessdate=21 Φεβρουαρίου 2012}}</ref>') είναι μια σειρά γραφικών [[Λειτουργικό σύστημα|λειτουργικών συστημάτων]] που αναπτύσσεται, προωθείται και πωλείται από την [[Apple|Apple Inc.]] και συμπεριλαμβάνεται σε κάθε καινούριο υπολογιστή [[Macintosh]] (Mac). Το Mac OS X είναι η εξέλιξη του αρχικού [[Mac OS]] το οποίο ήταν το αρχικό [[Λειτουργικό σύστημα|λειτουργικό σύστημα]] της Apple την περίοδο 1984-1999. Σε αντίθεση με το αρχικό Mac OS, το Mac OS X είναι ένα [[UNIX]] λειτουργικό σύστημα το οποίο άρχισε να αναπτύσσεται στην εταιρία [[NeXT]] από τα τέλη του 1980 και μέχρι την εξαγορά της από την Apple το 1997.

Η πρώτη έκδοσή του κυκλοφόρησε το 1999 ως Mac OS X Server 1.0, ενώ η πρώτη έκδοσή του για [[Επιτραπέζιος υπολογιστής|επιτραπέζιους]] και [[Φορητός υπολογιστής|φορητούς]] [[Ηλεκτρονικός υπολογιστής|υπολογιστές]], Mac OS X v10.0 "Cheetah" ([[Τσίτα]]), ακολούθησε τον Μάρτιο του 2001.

Έκτοτε, το Mac OS X έχει δεχτεί οκτώ (8) αναβαθμίσεις, που όλες (μέχρι τη v10.8) φέρουν ονόματα [[αιλουροειδή|αιλουροειδών]] ενώ από τη v10.9 μέχρι σήμερα φέρουν ονόματα από διάφορα αξιοθέατα των Η.Π.Α.:
* Mac OS X v10.1 "Puma"
* Mac OS X v10.2 "Jaguar"
* Mac OS X v10.3 "Panther"
* Mac OS X v10.4 "Tiger"
* Mac OS X v10.5 "Leopard" (κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2007)
* Mac OS X v10.6 [[Mac OS X Snow Leopard|"Snow Leopard"]] (κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 2009)
* Mac OS X v10.7 "Lion" (κυκλοφόρησε στις 20 Ιουλίου 2011)
* OS X v10.8 "[[Mountain Lion]]"
* OS X v10.9 "Mavericks" (κυκλοφόρησε στις 22 Οκτωβρίου 2013)
* OS X v10.10 "Yosemite"
* OS X v10.11 "El Capitan"
* macOS v10.12 "Sierra" (κυκλοφόρησε στις 23 Μαρτίου 2016)
* macOS v10.13 "High Sierra" (αναμένεται να κυκλοφορήσει τον Σεπτέμβριο του 2017)
Το macOS δημιουργήθηκε για να λειτουργεί μόνο σε [[ηλεκτρονικός υπολογιστής|ηλεκτρονικούς υπολογιστές]] [[Macintosh]], οι οποίοι κατασκευάζονται από την ίδια την Apple. Ωστόσο από το 2006 και μετά οι [[Macintosh]] χρησιμοποιούν σχεδόν το ίδιο [[hardware]] (υλικό) με αυτό των περισσότερων άλλων κατασκευαστών, δίνοντας τη δυνατότητα για μη εξουσιοδοτημένη χρήση του macOSσε μη-Apple υπολογιστές με τη χρήση [[χακεριά|hacks]] (Hackintosh). Άρα ο όρος αναφέρεται σε υπολογιστές που δεν ανήκουν στην εταιρεία Apple αλλά έχουν εγκατεστημένο το λειτουργικό σύστημα macOS.<ref>{{Cite web|url=https://www.techopedia.com/definition/19709/hackintosh|title=techopedia|last=|first=|date=|website=|publisher=|accessdate=}}</ref>

Το όνομα του συστήματος προέρχεται από το '''Mac''' (σντόμευση της λέξης [[Macintosh]]), το '''OS''' (αρχικά γράμματα του όρου ''Operating System,'' [[Λειτουργικό σύστημα]], και τον λατινικό αριθμό '''X''', καθώς πρόκειται για την εξέλιξη του Mac OS ''System 9''.

== Ιστορία ==
Το Mac OS X βασίζεται στον πυρήνα [[Mach (πυρήνας)|Mach]]. Συγκεκριμένα κομμάτια από το [[FreeBSD]] και το [[NetBSD]] υιοθετήθηκαν στο [[Nextstep]], που αποτέλεσε την βάση για το Mac OS X.
Το [[Nextstep]] ήταν ένα [[αντικειμενοστραφές]] (object-oriented) [[λειτουργικό σύστημα]] αναπτυγμένο από τη εταιρία του [[Στηβ Τζομπς]] "[[NeXT]]", την οποία δημιούργησε αφού έφυγε από την [[Apple]] το 1985. Κατά την απουσία του Τζομπς, η Apple προσπάθησε να δημιουργήσει ένα "νέας γενιάς" λειτουργικό με το [[Taligent]] και το [[Copland]], αλλά χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία.

Τελικά, το λειτουργικό της NeXT, που είχε πλέον μετονομαστεί σε [[OPENSTEP]], επιλέχθηκε ως η βάση του επόμενου λειτουργικού της Apple, και η Apple εξαγόρασε την NeXT. O Στηβ Τζομπς επέστρεψε στην Apple ως προσωρινός CEO (διευθυντής) και πάλι, αναλαμβάνοντας το έργο της μετατροπής του φιλικού-για-προγραμματιστές Openstep σε ένα σύστημα που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει η βασική αγορά της Apple, δηλαδή οι οικιακοί χρήστες και οι επαγγελματίες στο δημιουργικό τομέα. Αρχικά το έργο ονομάστηκε ''Rhapsody'' (Ραψωδία) και στη συνέχεια μετονομάστηκε σε Mac OS X.

Συμβαδίζοντας με την πολιτική της [[Apple]] όπου ο υπολογιστής αποτελεί το "[[digital hub]]" (ψηφιακός κόμβος), με κάθε καινούρια έκδοση, το Mac OS X εξελίχθηκε δίνοντας λιγότερη βάση στη συμβατότητα με παλιότερο λογισμικό και περισσότερη στις εφαρμογές "digital lifestyle" (ψηφιακός τρόπος ζωής) όπως το πακέτο "[[iLife]]", επιχειρηματικές εφαρμογές όπως το "[[iWork]]" και ενσωματώνοντας το συστήμα οικιακής ψυχαγωγίας "[[Front Row]] media center". Κάθε νέα έκδοση περιείχε γενικές μετατροπές στη [[διασύνδεση χρήστη]] (''interface'') όπως η ''brushed metal'' (στιλβωμένο μέταλλο) εμφάνιση που προστέθηκε στην έκδοση 10.2 και η ενοποιημένη εμφάνιση στο 10.4.

== Περιγραφή ==
Το macOS είναι μια ριζική αναχώρηση από τα προηγούμενα [[Λειτουργικό σύστημα|λειτουργικά συστήματα]] των [[Macintosh]]. Ο θεμελιώδης κώδικας και η δομή του είναι εντελώς διαφορετική από της προηγούμενες εκδόσεις. Η βάση του, με το όνομα [[Darwin]] (''Δαρβίνος'') είναι ένα [[ελεύθερο λογισμικό|ελεύθερο]] και [[λογισμικό ανοιχτού κώδικα|ανοιχτού κώδικα]] [[UNIX]] [[λειτουργικό σύστημα]] χτισμένο πάνω στο [[XNU kernel]], με τις τυπικές UNIX ευκολίες διαθέσιμες μέσα από τη [[γραμμή εντολών]] (command line interface). Πάνω στο Darwin η Apple πρόσθεσεαρκετά συστατικά όπως ο "[[Finder]]" και το γραφικό περιβάλλον "[[Aqua]]", ολοκληρώνοντας το βασισμένο σε γραφικό περιβάλλον λειτουργικό σύστημα που είναι το macOS.

Το macOS περιλαμβάνει αρκετά χαρακτηριστικά με σκοπό να κάνουν το [[λειτουργικό σύστημα]] πιο σταθερό και αξιόπιστο. για παράδειγμα το [[pre-emptive multitasking]] και η [[προστασία μνήμης]] (memory protection) βελτίωσαν τη δυνατότητα του λειτουργικού να τρέχει πολλαπλές εφαρμογές ταυτόχρονα χωρίς κάποια εφαρμογή να επεμβαίνει ή να ρίχνει το σύστημα. Πολλές πτυχές του macOS πηγάζουν από το [[Openstep]], που σχεδιάστηκε να είναι "φορητό" - να διευκολύνει την μεταφορά του ανάμεσα σε διαφορετικές πλατφόρμες. Για παράδειγμα:
*Tο [[Nextstep]] μεταφέρθηκε από το αρχικό [[NeXT]] workstation που βασιζόταν σε 68k επεξεργαστή, σε άλλες αρχιτεκτονικές πριν εξαγοραστεί η NeXT από την Apple,
*Το [[Openstep]] μεταφέρθηκε στην [[PowerPC]] αρχιτεκτονική ως μέρος του Rhapsody
*Το Mac OS X v10.4 μεταφέρθηκε στην [[intel]] αρχιτεκτονική το 2006 για τα νέα Macintosh με intel επεξεργαστή
και το Mac OS X v10.5 μεταφέρθηκε στην [[αρχιτεκτονική ARM]] για την παραγωγή του [[iPhone]], [[iPad]] και [[iPod Touch]]

Η πιο ορατή διαφορά ήταν το γραφικό περιβάλλον [[Aqua]]. Η χρήση κουμπιών σαν χρωματιστές σταγόνες, οι διαφάνειες και φωτορεαλιστικά εικονίδια έφεραν υφή και χρώμα σε σχέση με τα προηγούμενα λειτουργικά. Πολλοί χρήστες εξέφρασαν την αρνητική άποψη ότι ήταν πολύ "χαριτωμένο" χωρίς επαγγελματικό ερέθισμα. Άλλοι πίστεψαν ότι το [[Aqua]] ήταν ένα γενναίο και πρωτοποριακό βήμα σε μια εποχή που τα γραφικά περιβάλλοντα ήταν απλά βαρετά. Παρόλο το διχασμό, η εμφάνισή του ήταν άμεσα αναγνωρίσιμη, ακόμα και πριν την πρώτη έκδοσή του Mac OS X, άλλοι προγραμματιστές άρχισαν να προσπαθούν να αντιγράψουν την εμφάνιση του [[Aqua]].

Το macOS περιέχει δικό του πακέτο προγραμματισμού, με επίκεντρο το περιβάλλον προγραμματισμού [[Xcode]]. Το Xcode παρέχει περιβάλλοντα (interfaces) και [[μεταγλωττιστής|compilers]] που υποστηρίζουν πολλές γλώσσες προγραμματισμού όπως [[C]], [[C++]], [[Objective-C]], [[Java]], [[Applescript]], και πολλές άλλες με compilers τρίτων.

== Συμβατότητα ==
=== Λογισμικό (Software) ===
Κατά τα τέλη της δεκαετίας του '90, για τη διευκόλυνση της μετατροπής των υφισταμένων εφαρμογών από το [[Mac OS 9]] στο Mac OS X, ενσωματώθηκε στο Mac OS X το [[Carbon]] (Άνθρακας) [[API]] (Application Programming Interface - περιβάλλον προγραματισμού εφαρμογών). Οι εφαρμογές γραμμένες με το Carbon τρέχανε κανονικά σε όλα τα συστήματα και οι εφαργογές που είχαν σχεδιαστεί για το Mac OS 9 χρειάζονταν μόνο λίγες μετατροπές για να λειτουργούν με το [[Carbon]] API. Από την άλλη, τα πιο ισχυρά API του Mac OS X που προήλθαν από το [[Openstep]] δεν ήταν συμβατά με τις εκδόσεις που προηγήθηκαν του Mac OS X. Αυτά τα API αναφέρονται ως [[Cocoa]] (Κακάο). Αυτή η κληρονομιά είναι πολύ εμφανής στους προγραμματιστές με Cocoa, αφού τα περισσότερα Cocoa class ονόματα ξεκινούν με το συνθετικό "NS" από τη λέξη [[Nextstep]].

Από το 2006 και μετά εγκαταλήφθηκε η [[Java]] ως το προτιμώμενο πακέτο λογισμικού. Στο Mac OS X η [[Java]] είχε πάντα ιδιαίτερη μεταχείριση. Εφαρμογές γραμμένες σε Java ενσωματώνονται όσο καλύτερα γίνεται στο σύστημα ενώ παραμένουν cross-platform (ανεξάρτητης-πλατφόρμας) και γραφικά περιβάλλοντα γραμμένα με [[Swift]] φαίνονται σχεδόν ακριβώς το ίδιο με τα κανονικά [[Cocoa]] περιβάλλοντα. Παραδοσιακά οι εφαρμογές για το Mac OS X γράφονται με [[Objective-C]], με την Java μόνο ως εναλλακτική. Όμως στις 11 Ιουλίου 2005 η [[Apple]] ανακοίνωσε ότι "τα χαρακτηριστικά που θα προστεθούν στο Cocoa μετά το Mac OS X v10.4 δεν θα προστεθούν στο [[Cocoa]]-[[Java]] [[API]]"

=== Υλικό (Hardware) ===
Στις αρχές του Mac OS X, υποστηρίζονταν όλες οι αρχιτεκτονικές των τότε [[Macintosh]] υπολογιστών (φορητών, επιτραπέζιων και διακομιστών) που βασίζονταν σε επεξεργαστές [[PowerPC]] [[G3]], [[G4]] και [[G5]]. Μετέπειτα εκδόσεις διέκοψαν την υποστήριξη για το παλιότερο υλικό. Για παράδειγμα το v10.3 δεν υποστηρίζει τα "beige" (μπεζ) [[G3s]], το v10.4 δεν υποστηρίζει τα συστήματα πριν από την έναρξη χρήσης των θυρών [[FireWire]] από την Apple και το v10.5 δεν υποστηρίζει το συστήματα παλιότερα των G4 στα 867&nbsp;MHz, αν και κυκλοφόρησαν εργαλεία όπως το [[XPostFacto]] τρίτων που επιτρέπουν την αναβάθμιση χωρίς την υποστήριξη της Apple.

Το Mac OS X διατηρεί συμβατότητα με εφαρμογές γραμμένες για παλιότερες εκδόσεις του Mac OS παρέχοντας ένα περιβάλλον προσομοίωσης που λέγεται [[Classic]], που επιτρέπει στους χρήστες να τρέχουν το [[Mac OS|Mac OS 9]] ως κομμάτι του Mac OS X. Το Classic έπαψε να υποστηρίζεται 7 χρόνια μετά την έναρξη του Mac OS X, με την έλευση των βασισμένων σε [[Intel]] [[Macintosh]].

<!--
==== Μεταφορα στους επεξεργαστες Intel ====
==== Μεταφορα στους επεξεργαστες Intel ====


Γραμμή 197: Γραμμή 118:
* [[OS X Server 10.8|10.8]] 
* [[OS X Server 10.8|10.8]] 
-->
-->



==Παραπομπές==
==Παραπομπές==

Έκδοση από την 11:52, 27 Φεβρουαρίου 2018