Δίφθογγος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Akalovid (συζήτηση | συνεισφορές)
→‎Νέα Ελληνική: διόρθωση τοπογραφικού
Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Γραμμή 6: Γραμμή 6:


=== Νέα Ελληνική ===
=== Νέα Ελληνική ===
Η νέα ελληνική διαθέτει μόνο κλειστές διφθόγγους, όπως το [aj] και το [oj].<ref name=":0" /> Έτερες είναι αρκετά σπάνιες με την πρώτη να εμφανίζεται σε λέξεις όπως '''''γάι'''δαρος'' και '''''αη'''δόνι'' και τη δεύτερη στο '''''ρόι'''δι''. Ορθογραφικώς δεν υφίσταται κάποια ιδιαίτερο γράφημα που να συμβολίζει τα ημίφωνα ενώ δεν υφίσταται ένας σταθερός κανόνας που να προβλέπει την εμφάνισή του. Επομένως για παράδειγμα οι λέξεις ''πάει'' ή ''λέει'' αποτελούνται από δύο συλλαβές /pa.i, le.i/.
Η νέα ελληνική διαθέτει μόνο κλειστές διφθόγγους, όπως το [aj] και το [oj].<ref name=":0" /> Έτερες είναι αρκετά σπάνιες με την πρώτη να εμφανίζεται σε λέξεις όπως '''''γάι'''δαρος'' και '''''αη'''δόνι'' και τη δεύτερη στο '''''ρόι'''δι''. Ορθογραφικώς δεν υφίσταται κάποιο ιδιαίτερο γράφημα που να συμβολίζει τα ημίφωνα ενώ δεν υφίσταται ένας σταθερός κανόνας που να προβλέπει την εμφάνισή του. Επομένως για παράδειγμα οι λέξεις ''πάει'' ή ''λέει'' αποτελούνται από δύο συλλαβές /pa.i, le.i/.


Συχνά σε γραμματικές εμφανίζεται ο ανακριβής όρος «καταχρηστικές δίφθογγοι» που περιγράφει τα ζεύγη /σύμφωνο + i + ταυτοσυλλαβικό φωνήεν/ (π.χ. /ðia.'va.zo/, /'ftia.xno/) που πραγματώνονται με συμφωνιοποίηση του ουρανικού φωνήεντος σε ουρανικό τριβόμενο ηχηρό ή άηχο ανάλογα με την ηχηρότητα του αρχικού συμφώνου ([ðʝa.'va.zo], ['ftça.xno]). Οι παραπάνω περιπτώσεις δεν αποτελούν διφθόγγους δεδομένου της απουσίας δύο φωνηέντων στη φωνητική πραγμάτωσή τους.<ref name=":0" />
Συχνά σε γραμματικές εμφανίζεται ο ανακριβής όρος «καταχρηστικές δίφθογγοι» που περιγράφει τα ζεύγη /σύμφωνο + i + ταυτοσυλλαβικό φωνήεν/ (π.χ. /ðia.'va.zo/, /'ftia.xno/) που πραγματώνονται με συμφωνιοποίηση του ουρανικού φωνήεντος σε ουρανικό τριβόμενο ηχηρό ή άηχο ανάλογα με την ηχηρότητα του αρχικού συμφώνου ([ðʝa.'va.zo], ['ftça.xno]). Οι παραπάνω περιπτώσεις δεν αποτελούν διφθόγγους δεδομένου της απουσίας δύο φωνηέντων στη φωνητική πραγμάτωσή τους.<ref name=":0" />

Έκδοση από την 23:05, 14 Φεβρουαρίου 2018

Δίφθογγος ονομάζεται η ακολουθία δύο φωνηέντων που συμπροφέρονται σε μία συλλαβή με αποτέλεσμα το ένα από αυτούς να λαμβάνει τον χαρακτήρα ημίφωνου. Διακρίνονται σε ανοικτές και κλειστές: στις πρώτες το ημίφωνο εντοπίζεται στην έμβαση της συλλαβής (π.χ. ισπανικά, viaje ['bja.xe]) ενώ στις δεύτερες στην έξοδο (π.χ. ελληνικά: γάιδαρος ['ɣaj.ða.ɾos].[1] Διαφέρουν από τις μονοφθόγγους, τις τριφθόγγους (την ταυτόχρονη ένταξη στην ίδια συλλαβή τριών φωνηέντων: ισπανικά, Paraguay [pa.ɾa.'gwaj]) και τη χασμωδία (την προφορά δύο συνεγγών φωνηέντων σε διαφορετικές συλλαβές: φάει /'fa.i/). Στο ΔΦΑ οι δίφθογγοι ορίζονται είτε με την παρουσία του ημιφώνου είτε με το διακριτικό ⟨◌̯⟩ που ορίζει τη μη συλλαβικότητα.[2]

Ελληνική

Αρχαία Ελληνική

Στην αρχαία ελληνική γλώσσα απαντώνται οι ακόλουθες δίφθογγοι : /yi̯/ <υι>, /ei̯/, <ει>, /eu̯/ <ευ>, /oi̯/ <οι>, /ou̯/ <ου>, /ai̯/ <αι>, /au̯/ <ᾰυ>, /ɛːi̯/ <ῃ>, /ɛːu̯/ <ηυ>, /ɔːi̯/ <ῳ>, /ɔːu̯/ <ωυ>, /aːi̯/ <ᾳ> και /aːu̯/ <ᾱυ>. Επειδή η αρχαία γλώσσα είχε και μακρά φωνήεντα, ο χρόνος προφοράς τους θα μπορούσε να διαφέρει από τη νέα ελληνική. Από αυτές, ορισμένες έχουν μετατραπεί σε μονόφθογγους με την εξέλιξη της φωνητικής της αττικής ελληνικής παρότι ορθογραφικά αποδίδονται με δίγραφα, ενώ έτερες έχουν μεταβάλει το ημιφωνήεν σε σύμφωνο (/eu̯/>/ef/).[3]

Νέα Ελληνική

Η νέα ελληνική διαθέτει μόνο κλειστές διφθόγγους, όπως το [aj] και το [oj].[1] Έτερες είναι αρκετά σπάνιες με την πρώτη να εμφανίζεται σε λέξεις όπως γάιδαρος και αηδόνι και τη δεύτερη στο ρόιδι. Ορθογραφικώς δεν υφίσταται κάποιο ιδιαίτερο γράφημα που να συμβολίζει τα ημίφωνα ενώ δεν υφίσταται ένας σταθερός κανόνας που να προβλέπει την εμφάνισή του. Επομένως για παράδειγμα οι λέξεις πάει ή λέει αποτελούνται από δύο συλλαβές /pa.i, le.i/.

Συχνά σε γραμματικές εμφανίζεται ο ανακριβής όρος «καταχρηστικές δίφθογγοι» που περιγράφει τα ζεύγη /σύμφωνο + i + ταυτοσυλλαβικό φωνήεν/ (π.χ. /ðia.'va.zo/, /'ftia.xno/) που πραγματώνονται με συμφωνιοποίηση του ουρανικού φωνήεντος σε ουρανικό τριβόμενο ηχηρό ή άηχο ανάλογα με την ηχηρότητα του αρχικού συμφώνου ([ðʝa.'va.zo], ['ftça.xno]). Οι παραπάνω περιπτώσεις δεν αποτελούν διφθόγγους δεδομένου της απουσίας δύο φωνηέντων στη φωνητική πραγμάτωσή τους.[1]

Αγγλική

Η πρότυπη βρετανική έχει δέκα διφθόγγους: [əʊ̯] low, [aʊ̯] loud, [aɪ̯] lied, [eɪ̯] lay, [ɔɪ̯] loin, [ʊu̯] loon, [ɪi̯] lean, [ɪə̯] leer, [ɛə̯] lair, [ʊə̯] lure.[4]

Παραπομπές

  1. 1,0 1,1 1,2 Μποτίνης, Α. (2011): Φωνητική της ελληνικής. ISEL. σελ. 31.
  2. IPA (1999): Handbook of the IPA. Cambridge University Press.
  3. Comrie, B. (2009): The World's Major Languages. Routledge. σελ. 354.
  4. Roach, Peter (2004), "British English: Received Pronunciation", Journal of the International Phonetic Association, 34 (2): 239–245.