Κάρολος E΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
CHE (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{Infobox Royalty
{{Infobox Royalty
|όνομα = Κάρολος Ε΄
|όνομα = Κάρολος Ε΄
|χρώμα =
|χρώμα =
|εικόνα = Titian - Portrait of Charles V Seated - WGA22964.jpg
|εικόνα = Elderly Karl V.jpg
|μέγεθος_εικόνας =
|μέγεθος_εικόνας =
|λεζάντα =
|λεζάντα =
|τίτλος = [[Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Αυτοκράτορας της <br />Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] <br />Βασιλιάς της Γερμανίας <br />Βασιλιάς της Ιταλίας
|τίτλος = [[Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]]<br>Βασιλιάς των Ρωμαίων<br>[[Κατάλογος βασιλέων της Ιταλίας|Βασιλιάς της Ιταλίας]]
|περίοδος_εξουσίας = [[28 Ιουνίου]] [[1519]] – [[27 Αυγούστου]] [[1556]]<ref>Ημερομηνία παραίτησης του Καρόλου· στις 24 Φεβρουαρίου 1558, οι εκλέκτορες αποδέχθηκαν στην Φρανκφούρτητο την παραίτηση του Καρόλου Ε' και ανακήρυξαν τον Φερδινάνδο αυτοκράτορα [http://books.google.es/books?id=DUwLAAAAIAAJ&lpg=PA716&dq=&pg=PA716#v=onepage&q=&f=false][http://books.google.es/books?id=nPwQAAAAIAAJ&dq=&lr&as_brr=3&pg=PA182#v=onepage&q=&f=false]</ref>
|περίοδος_εξουσίας = [[28 Ιουνίου]] [[1519]] – [[27 Αυγούστου]] [[1556]]<ref>Ημερομηνία παραίτησης του Καρόλου. Στις 24 Φεβρουαρίου 1558, το σώμα των εκλεκτόρων που συνήλθε στη Φρανκφούρτη αποδέχθηκε την αυτοκρατορική παραίτηση του Καρόλου Ε' και ανακήρυξε ως αυτοκράτορα τον Φερδινάνδο.</ref><ref>Kenneth Meyer Setto, ''[http://books.google.es/books?id=DUwLAAAAIAAJ&lpg=PA716&dq=&pg=PA716#v=onepage&q=&f=false The Papacy and the Levant 1204-1571]'', σελ. 716, The American Philosophical Society (1984)</ref><ref>Hastings Robinson, ''[http://books.google.es/books?id=nPwQAAAAIAAJ&dq=&lr&as_brr=3&pg=PA182#v=onepage&q=&f=false The Zurich Letters]'', τόμος 3, μέρος 1, σελ. 182, The Parcer Society</ref>
|ημερομηνία_στέψης = [[26 Οκτωβρίου]] [[1520]] στον [[Καθεδρικός Ναός του Άαχεν|Καθεδρικό Ναό του Άαχεν]] ([[Γερμανία]])<br />[[22 Φεβρουαρίου]] [[1530]] ([[Ιταλία]])<br />[[24 Φεβρουαρίου]] [[1530]] στη [[Μπολόνια]] (αυτοκράτορας)
|ημερομηνία_στέψης = [[23 Οκτωβρίου]] [[1520]] στον [[Καθεδρικός Ναός του Άαχεν|Καθεδρικό Ναό του Άαχεν]] ([[Γερμανία]])<br>[[22 Φεβρουαρίου]] [[1530]] ([[Ιταλία]])<br>[[24 Φεβρουαρίου]] [[1530]] στη [[Μπολόνια]] (αυτοκράτορας)
|τόπος_στέψης =
|τόπος_στέψης =
|προκάτοχος = [[Μαξιμιλιανός Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]]
|προκάτοχος = [[Μαξιμιλιανός Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]]
|διάδοχος = [[Φερδινάνδος Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]]
|διάδοχος = [[Φερδινάνδος Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]]
|τίτλος2 = [[Κατάλογος Ισπανών μοναρχών|Βασιλιάς της Ισπανίας]] <br /><small>με την [[Ιωάννα Α΄ της Καστίλης]] έως το [[1555]]</small>
|τίτλος2 = [[Κατάλογος Ισπανών μοναρχών|Βασιλιάς της Ισπανίας]]
|περίοδος_εξουσίας2 = [[14 Μαρτίου]] [[1516]] – [[16 Ιανουαρίου]] [[1556]]
|περίοδος_εξουσίας2 = [[14 Μαρτίου]] [[1516]] – [[16 Ιανουαρίου]] [[1556]]
|ημερομηνία_στέψης2 =
|ημερομηνία_στέψης2 =
|τόπος_στέψης2 =
|τόπος_στέψης2 =
|προκάτοχος2 = [[Ιωάννα Α΄ της Καστίλης]] και Φερδινάνδος Β΄ της Αραγονίας
|προκάτοχος2 = [[Ιωάννα Α΄ της Καστίλης]] και [[Φερδινάνδος Β΄ της Αραγωνίας]]
|διάδοχος2 = [[Φίλιππος Β΄ της Ισπανίας]]
|διάδοχος2 = [[Φίλιππος Β΄ της Ισπανίας]]
|τίτλος3 = [[Δεκαεπτά Επαρχίες|Άρχοντας των Κάτω Χωρών]] <br />Δούκας της Βουργουνδίας
|τίτλος3 = [[Δεκαεπτά Επαρχίες|Άρχοντας των Κάτω Χωρών]]<br>[[Δούκες της Βουργουνδίας|Δούκας της Βουργουνδίας]]
|περίοδος_εξουσίας3 = [[25 Σεπτεμβρίου]] [[1506]] – [[25 Οκτωβρίου]] [[1555]]<ref>[http://books.google.es/books?id=idjdQOYlK-4C&lpg=PA39&dq=&lr&as_brr=3&pg=PA39#v=onepage&q=&f=true History of Holland]</ref>
|περίοδος_εξουσίας3 = [[25 Σεπτεμβρίου]] [[1506]] – [[25 Οκτωβρίου]] [[1555]]<ref>George Edmundson, ''[http://books.google.es/books?id=idjdQOYlK-4C&lpg=PA39&dq=&lr&as_brr=3&pg=PA39#v=onepage&q=&f=true History of Holland]'', BiblioBazaar (2008)</ref>
|ημερομηνία_στέψης3 =
|ημερομηνία_στέψης3 =
|τόπος_στέψης3 =
|τόπος_στέψης3 =
|προκάτοχος3 = Φίλιππος Α' της Καστίλης
|προκάτοχος3 = [[Φίλιππος Α΄ της Καστίλης]]
|διάδοχος3 = [[Φίλιππος Β΄ της Ισπανίας]]
|διάδοχος3 = [[Φίλιππος Β΄ της Ισπανίας]]
|τίτλος4 = Αρχιδούκας της Αυστρίας
|περίοδος_εξουσίας4 = [[12 Ιανουαρίου]] [[1519]] – [[28 Απριλίου]] [[1521]]
|ημερομηνία_στέψης4 =
|τόπος_στέψης4 =
|προκάτοχος4 = [[Μαξιμιλιανός Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]]
|διάδοχος4 = [[Φερδινάνδος Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]]
|σύζυγος = Ισαβέλλα της Πορτογαλίας
|σύζυγος = Ισαβέλλα της Πορτογαλίας
|επίγονοι = [[Φίλιππος Β΄ της Ισπανίας]]<br />Μαρία της Αυστρίας<br />Ιωάννα της Αυστρίας<br />(νόθος) [[Δον Χουάν της Αυστρίας]]<br />(νόθη) Μαργαρίτα της Πάρμα
|επίγονοι = [[Φίλιππος Β΄ της Ισπανίας]]<br>Μαρία της Αυστρίας<br>Ιωάννα της Αυστρίας<br>Μαργαρίτα της Πάρμα (νόθα)<br>[[Δον Χουάν της Αυστρίας]] (νόθος)
|βασιλικός_οίκος = [[Οίκος των Αψβούργων]]
|βασιλικός_οίκος = [[Οίκος των Αψβούργων]]
|πατέρας = [[Φίλιππος Α΄ της Καστίλης]]
|πατέρας = [[Φίλιππος Α΄ της Καστίλης]]
Γραμμή 36: Γραμμή 42:
|υπογραφή = Firma_Emperador_Carlos_V.svg
|υπογραφή = Firma_Emperador_Carlos_V.svg
}}
}}
Ο '''Κάρολος Ε΄''' (γερμανικά: ''Karl V.'', [[24 Φεβρουαρίου]] [[1500]] – [[21 Σεπτεμβρίου]] [[1558]]), γνωστός και ως Κάρολος Κουΐντος (δηλ. πέμπτος), ήταν αυτοκράτορας της [[Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] από το [[1519]] και, ως '''Κάρολος Α΄''' (ισπανικά: ''Carlos I'') βασιλιάς της [[Ισπανία|Ισπανίας]] από το [[1516]]. Το [[1556]] παραιτήθηκε χάριν του νεότερου αδελφού του, [[Φερδινάνδος Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Φερδινάνδου Α']], ο οποίος τον διαδέχθηκε στον θρόνο [[Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]], και του γιου του [[Φίλιππος Β΄ της Ισπανίας|Φιλίππου Β΄]], ο οποίος έγινε βασιλιάς της Ισπανίας.
Ο '''Κάρολος Ε΄''' (''Keizer Karel V'', [[24 Φεβρουαρίου]] [[1500]] – [[21 Σεπτεμβρίου]] [[1558]]), γνωστός και ως Κάρολος Κουΐντος (δηλ. πέμπτος), ήταν κυβερνήτης της [[Ισπανική Αυτοκρατορία|Ισπανικής Αυτοκρατορίας]] ως Κάρολος Α' από το [[1516]] και αυτοκράτορας της [[Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] ως Κάρολος Ε' από το [[1519]], ενώ κυβερνούσε και τα εδάφη του πρώην δουκάτου της Βουργουνδίας από το [[1506]]. Το [[1556]] παραιτήθηκε χάριν του νεότερου αδελφού του, [[Φερδινάνδος Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Φερδινάνδου Α']], ο οποίος τον διαδέχθηκε στον θρόνο [[Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]], και του γιου του [[Φίλιππος Β΄ της Ισπανίας|Φιλίππου Β΄]], ο οποίος έγινε βασιλιάς της Ισπανίας.


==Βιογραφία==
==Βιογραφία==

Έκδοση από την 20:06, 16 Νοεμβρίου 2017

Κάρολος Ε΄
Περίοδος28 Ιουνίου 151927 Αυγούστου 1556[1][2][3]
Στέψη23 Οκτωβρίου 1520 στον Καθεδρικό Ναό του Άαχεν (Γερμανία)
22 Φεβρουαρίου 1530 (Ιταλία)
24 Φεβρουαρίου 1530 στη Μπολόνια (αυτοκράτορας)
ΠροκάτοχοςΜαξιμιλιανός Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
ΔιάδοχοςΦερδινάνδος Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
Περίοδος14 Μαρτίου 151616 Ιανουαρίου 1556
ΠροκάτοχοςΙωάννα Α΄ της Καστίλης και Φερδινάνδος Β΄ της Αραγωνίας
ΔιάδοχοςΦίλιππος Β΄ της Ισπανίας
Περίοδος25 Σεπτεμβρίου 150625 Οκτωβρίου 1555[4]
ΠροκάτοχοςΦίλιππος Α΄ της Καστίλης
ΔιάδοχοςΦίλιππος Β΄ της Ισπανίας
Αρχιδούκας της Αυστρίας
Περίοδος12 Ιανουαρίου 151928 Απριλίου 1521
ΠροκάτοχοςΜαξιμιλιανός Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
ΔιάδοχοςΦερδινάνδος Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
Γέννηση24 Φεβρουαρίου 1500
Γάνδη, Φλάνδρα
Θάνατος21 Σεπτεμβρίου 1558 (58 ετών)
Μοναστέριο ντε Γιούστε, Κουάκος ντε Γιούστε, Ισπανία
Τόπος ταφήςΕσκοριάλ, Σαν Λορένθο ντε Ελ Εσκοριάλ, Ισπανία
ΣύζυγοςΙσαβέλλα της Πορτογαλίας
ΕπίγονοιΦίλιππος Β΄ της Ισπανίας
Μαρία της Αυστρίας
Ιωάννα της Αυστρίας
Μαργαρίτα της Πάρμα (νόθα)
Δον Χουάν της Αυστρίας (νόθος)
ΟίκοςΟίκος των Αψβούργων
ΠατέραςΦίλιππος Α΄ της Καστίλης
ΜητέραΙωάννα Α΄ της Καστίλης
ΘρησκείαΚαθολικός
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Κάρολος Ε΄ (Keizer Karel V, 24 Φεβρουαρίου 150021 Σεπτεμβρίου 1558), γνωστός και ως Κάρολος Κουΐντος (δηλ. πέμπτος), ήταν κυβερνήτης της Ισπανικής Αυτοκρατορίας ως Κάρολος Α' από το 1516 και αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ως Κάρολος Ε' από το 1519, ενώ κυβερνούσε και τα εδάφη του πρώην δουκάτου της Βουργουνδίας από το 1506. Το 1556 παραιτήθηκε χάριν του νεότερου αδελφού του, Φερδινάνδου Α', ο οποίος τον διαδέχθηκε στον θρόνο της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, και του γιου του Φιλίππου Β΄, ο οποίος έγινε βασιλιάς της Ισπανίας.

Βιογραφία

Ως απόγονος τριών ηγεμονικών δυναστειών της Ευρώπης, του Οίκου των Αψβούργων· του Οίκου των Βαλουά-Βουργουνδίας και του Οίκου της Τρασταμάρα, έγινε ηγεμόνας των κτήσεων των Αψβούργων στην κεντρική Ευρώπη, των Βουργουνδικών Κάτω Χωρών και των βασιλείων της Καστίλλης και Αραγονίας. Ήταν επίσης κυρίαρχος εκτεταμένων περιοχών της Κεντρικής, Δυτικής, και Νότιας Ευρώπης καθώς και των ισπανικών αποικιών στην Αμερική και την Ασία.

Ο Κάρολος ήταν ο πρεσβύτερος γιος του Φιλίππου του Ωραίου και της Ιωάννας της Τρελής. Από την πλευρά του πατέρα του ήταν εγγονός του αυτοκράτορα Μαξιμιλιανού Α΄ και από την πλευρά της μητέρας του εγγονός των Καθολικών Βασιλέων Φερδινάνδου της Αραγονίας και Ισαβέλλας της Καστίλλης. Όταν ο Φίλιππος πέθανε το 1506, ο Κάρολος έγινε κυβερνήτης των Βουργουνδικών Κάτω Χωρών και συμβασιλέας της μητέρας του στην Ισπανία μετά τον θάνατο του Φερδινάνδου το 1516. Καθώς ο Κάρολος ήταν το πρώτο πρόσωπο που κυβέρνησε την Καστίλη-Λεόν και την Αραγονία ταυτόχρονα ιδίω δικαιώματι, έγινε ο πρώτος Βασιλιάς της Ισπανίας (η συμβασιλεία της μητέρας του Ιωάννας ήταν τυπική μόνο, δεδομένης της ψυχικής της αστάθειας).[5] Το 1519, ο Κάρολος διαδέχθηκε τον πατέρα του πατέρα του Μαξιμιλιανό ως Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και Αρχιδούκας της Αυστρίας. Από αυτό το σημείο και μετά, το βασίλειο του Καρόλου, το οποίο έχει περιγραφεί ως "η αυτοκρατορία στην οποία ο ήλιος δεν δύει ποτέ", κάλυπτε τέσσερα εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα στην Ευρώπη, την Άπω Ανατολή και την Αμερική.[6]

Μεγάλο μέρος της βασιλείας του Καρόλου αφιερώθηκε στους Ιταλικούς Πολέμους εναντίον των Γάλλων βασιλέων Φραγκίσκου Α΄ και Ερρίκου Β΄, οι οποίοι πόλεμοι, αν και εξαιρετικά πολυέξοδοι, ήταν στρατιωτικά επιτυχείς λόγω του αήττητων Ισπανικών σχηματισμών (tercio) και των προσπαθειών των πρωθυπουργών του Μερκουρίνο Γκαττινάρα και Φρανθίσκο ντε λος Κόμπος υ Μολίνα. Οι δυνάμεις του Καρόλου ανακατέλαβαν το Μιλάνο και τη Φρανς-Κοντέ από την Γαλλία μετά την αποφασιστική νίκη των Αψβούργων στη Μάχη της Παβίας το 1525,[7] η οποία ώθησε τον Φραγκίσκο να δημιουργήσει τη Γαλλοοθωμανική συμμαχία. Ο αντίπαλος του Καρόλου Σουλεϊμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής κατέκτησε την Ουγγαρία το 1526 αφού νίκησε τους Χριστιανούς στην Μάχη του Μοχάτς. Παρ' όλα αυτά, η Οθωμανική προέλαση ανακόπηκε όταν οι Τούρκοι απέτυχαν να καταλάβουν τη Βιέννη το 1529.

Καθοριστικός ήταν ο ρόλος του Καρόλου στον αγώνα κατά της Προτεσταντικής Μεταρρύθμισης. Ήρθε σε αντιπαράθεση με τους Διαμαρτυρόμενους πρίγκιπες της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που με αφορμή τον Προτεσταντισμό επεδίωκαν ευρύτερη αυτονομία, και συνεκάλεσε την Σύνοδο του Τριδέντου (Τρέντο) που υπήρξε η απαρχή της Αντιμεταρρύθμισης. Από τις κορυφαίες εκφράσεις του αντιμεταρρυθμιστικού πνεύματος της Συνόδου ήταν η επί βασιλείας του Καρόλου ίδρυση του Τάγματος των Ιησουϊτών.

Επί της βασιλείας του επίσης η Ισπανία κατέκτησε το Μεξικό και το Περού και πραγματοποιήθηκε ο πρώτος περίπλους της Γης από τον Μαγγελάνο.

Παραπομπές

  1. Ημερομηνία παραίτησης του Καρόλου. Στις 24 Φεβρουαρίου 1558, το σώμα των εκλεκτόρων που συνήλθε στη Φρανκφούρτη αποδέχθηκε την αυτοκρατορική παραίτηση του Καρόλου Ε' και ανακήρυξε ως αυτοκράτορα τον Φερδινάνδο.
  2. Kenneth Meyer Setto, The Papacy and the Levant 1204-1571, σελ. 716, The American Philosophical Society (1984)
  3. Hastings Robinson, The Zurich Letters, τόμος 3, μέρος 1, σελ. 182, The Parcer Society
  4. George Edmundson, History of Holland, BiblioBazaar (2008)
  5. William S. Maltby, Charles V. History 1450-1789.
  6. Maximilian I, Luminarium.org. Excerpted from Encyclopædia Britannica, 11th Ed. Vol XVII. Cambridge: Cambridge University Press, 1910. 923.
  7. Blockmans, Emperor Charles V, 60, 68; Guicciardini, History of Italy, 363–364; Oman, Art of War, 211.

Πηγές

  • (Αγγλικά) Alain Saint-Saëns (Ed.), Young Charles V. University Press of the South: New Orleans, 2000.
  • (Γερμανικά) Norbert Conrads: Die Abdankung Kaiser Karls V. Abschiedsvorlesung, Universität Stuttgart, 2003 (text)
  • (Γερμανικά) Stephan Diller, Joachim Andraschke, Martin Brecht: Kaiser Karl V. und seine Zeit. Ausstellungskatalog. Universitäts-Verlag, Bamberg 2000, ISBN 3-933463-06-8
  • (Αγγλικά) Howell, Robert B. (2000), «The Low Countries: A Study in Sharply Contrasting Nationalisms», στο: Barbour, Stephen; Carmichael, Cathie, επιμ., Language and nationalism in Europe, Oxford: Oxford University Press, σελ. 130–150, ISBN 0-19-823671-9 
  • (Γερμανικά) Alfred Kohler: Karl V. 1500–1558. Eine Biographie. C. H. Beck, München 2001, ISBN 3-406-45359-7
  • (Γερμανικά) Alfred Kohler: Quellen zur Geschichte Karls V. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 1990, ISBN 3-534-04820-2
  • (Γερμανικά) Alfred Kohler, Barbara Haider. Christine Ortner (Hrsg): Karl V. 1500–1558. Neue Perspektiven seiner Herrschaft in Europa und Übersee. Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Wien 2002, ISBN 3-7001-3054-6
  • (Γερμανικά) Ernst Schulin: Kaiser Karl V. Geschichte eines übergroßen Wirkungsbereichs. Kohlhammer, Stuttgart 1999, ISBN 3-17-015695-0
  • (Γερμανικά) Ferdinant Seibt: Karl V. Goldmann, München 1999, ISBN 3-442-75511-5
  • (Γερμανικά) Manuel Fernández Álvarez: Imperator mundi: Karl V. – Kaiser des Heiligen Römischen Reiches Deutscher Nation.. Stuttgart 1977, ISBN 3-7630-1178-1

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Κάρολος E΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
Γέννηση: 24 Φεβρουαρίου 1500 Θάνατος: 21 Σεπτεμβρίου 1558
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Φίλιππος ο Ωραίος
Κόμης του Αινώ

15061555
Διάδοχος
Φίλιππος Β΄ της Ισπανίας
Κόμης της Φλάνδρας

15061555
Κόμης της Βουργουνδίας

1506-1555
Κόμης του Αρτουά

15061555