Επιτάλιο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Προσθήκη συνδέσμων
Λεπτομέρειες περί του Δήμου Βώλακος
Γραμμή 28: Γραμμή 28:
Από 1-1-2011 ανήκει στον "[[Πρόγραμμα «Καλλικράτης»|Καλλικρατικό]]" [[Δήμος Πύργου|Δήμο Πύργου]] και στη Δημοτική ενότητα Βώλακος. Μέχρι το 1927 ονομαζόταν Αγουλινίτσα<ref>[http://pandektis.ekt.gr/pandektis/handle/10442/170509 πανδέκτης, μετονομασίες]</ref> οπότε μετονομάστηκε σε Επιτάλιο από το όνομα της αρχαίας πόλης που βρισκόταν στην περιοχή <ref>[http://www.epitaliotes.gr/articles_003.php πληροφορίες για το αρχαίο Επιτάλιο]</ref>.
Από 1-1-2011 ανήκει στον "[[Πρόγραμμα «Καλλικράτης»|Καλλικρατικό]]" [[Δήμος Πύργου|Δήμο Πύργου]] και στη Δημοτική ενότητα Βώλακος. Μέχρι το 1927 ονομαζόταν Αγουλινίτσα<ref>[http://pandektis.ekt.gr/pandektis/handle/10442/170509 πανδέκτης, μετονομασίες]</ref> οπότε μετονομάστηκε σε Επιτάλιο από το όνομα της αρχαίας πόλης που βρισκόταν στην περιοχή <ref>[http://www.epitaliotes.gr/articles_003.php πληροφορίες για το αρχαίο Επιτάλιο]</ref>.


Η [[Αγουλινίτσα]] από τα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας του Ελληνικού κράτους και μέχρι το 1912, υπήρξε η έδρα του [[Δήμου Βώλακος (19ος - 20ος αιώνας)|Δήμου Βώλακος]] που τον συναποτελούσαν τα χωριά: [[Αλφειούσα]], [[Αγρίδι]], [[Ανεμοχώρι]] και Λαδικό. Το 1997, με το "[[Σχέδιο «Καποδίστριας»|Πρόγραμμα Καποδίστριας]]" ο [[Δήμος Βώλακος]] επανασυστήθηκε με πληθυσμό συνολικά περίπου 3.500 κατοίκους, το Επιτάλιο ορίστηκε εκ νέου έδρα του Δήμου, αυτήν την φορά χωρίς τον [[wikt:οικισμός|οικισμό]] [[Λαδικό Ηλείας|Λαδικό]], που εν' τω μεταξύ μαζί με τον [[wikt:οικισμός|οικισμό]] [[Ρίσσοβο Ηλείας|Ρίσσοβο]] αποτέλεσαν το [[Καλλίκωμο Ηλείας|Καλλίκωμο]], νέο οικισμό που προσαρτήθηκε στον [[Δήμος Σκιλλούντος|Δήμο Σκυλλούντος]] <ref>{{Cite web|url=https://www.eetaa.gr/index.php?tag=dkmet_details&id=2268|title=Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Επιτάλιο Ηλείας (1912-1997)|last=|first=|date=|website=www.eetaa.gr|publisher=Ε.Ε.Τ.Α.Α.|accessdate=}}</ref>. Όμως η ζωή του Δήμου Βώλακος στην νέα αυτή περίοδο κράτησε μόλις 12 χρόνια.
Η [[Αγουλινίτσα]] από τα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας του Ελληνικού κράτους και μέχρι το 1912, υπήρξε η έδρα του [[Δήμου Βώλακος (19ος - 20ος αιώνας)|Δήμου Βώλακος]] που τον συναποτελούσαν τα χωριά: [[Αλφειούσα]], [[Αγρίδι]], [[Ανεμοχώρι]] και Λαδικό. Τότε έγινε Κοινότητα. Το 1997, με το "[[Σχέδιο «Καποδίστριας»|Πρόγραμμα Καποδίστριας]]" ο [[Δήμος Βώλακος]] επανασυστήθηκε με πληθυσμό συνολικά περίπου 3.500 κατοίκους, το Επιτάλιο ορίστηκε εκ νέου έδρα του Δήμου, αυτήν την φορά χωρίς τον [[wikt:οικισμός|οικισμό]] [[Λαδικό Ηλείας|Λαδικό]], που εν' τω μεταξύ μαζί με τον [[wikt:οικισμός|οικισμό]] [[Ρίσσοβο Ηλείας|Ρίσσοβο]] αποτέλεσαν το [[Καλλίκωμο Ηλείας|Καλλίκωμο]], νέο οικισμό που προσαρτήθηκε στον [[Δήμος Σκιλλούντος|Δήμο Σκυλλούντος]] <ref>{{Cite web|url=https://www.eetaa.gr/index.php?tag=dkmet_details&id=2268|title=Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Επιτάλιο Ηλείας (1912-1997)|last=|first=|date=|website=www.eetaa.gr|publisher=Ε.Ε.Τ.Α.Α.|accessdate=}}</ref>. Ο νέος Δήμος αποτελούνταν από τις Δημοτικές ενότητες: Επιτάλιο, Αλφειούσα, Ανεμοχώρι, Αγρίδι. Όμως η ζωή του Δήμου Βώλακος στην νέα αυτή περίοδο κράτησε μόλις 12 χρόνια.


Το 2011 το "[[Πρόγραμμα «Καλλικράτης»|Πρόγραμμα Καλλικράτης]]" προσάρτησε τον μικρό [[Δήμο Βώλακος]] σε εκείνον του Πύργου <ref name=":0" />.
Το 2011 το "[[Πρόγραμμα «Καλλικράτης»|Πρόγραμμα Καλλικράτης]]" προσάρτησε τον μικρό αλλά εύρωστο οικονομικά [[Δήμο Βώλακος]] σε εκείνον του Πύργου <ref name=":0" />.


=== Τοπική κοινωνία ===
=== Τοπική κοινωνία ===

Έκδοση από την 08:30, 6 Σεπτεμβρίου 2017

Επιτάλιο
Επιτάλιο is located in Greece
Επιτάλιο
Επιτάλιο
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΔήμοςΠύργου
Γεωγραφία
ΝομόςΗλείας
Υψόμετρο40
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΑγουλινίτσα
Ταχ. κώδικας270 58
Τηλ. κώδικας26210
Γεώργιος Ξύδης (; - 1907), Μακεδονομάχος από την Αγουλινίτσα

Το Επιτάλιο είναι χωριό και έδρα της ομώνυμης Δημοτικής Κοινότητας του Νομού Ηλείας και βρίσκεται 7,29 χλμ. νοτιοανατολικά της πόλης του Πύργου σε υψόμετρο 40 μέτρων. Διοικητικά ανήκει στην Δημοτική Ενότητα Βώλακος του Δήμου Πύργου[2] και έχει 1.469 μόνιμους κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011[3]. Στην Δημοτική Κοινότητα ανήκει και ο οικισμός Παραλία.

Γενικά στοιχεία

Σύντομη περιγραφή

Ιστορία - Γεωμορφολογία - Διοικητικές μεταβολές

Σήμερα το Επιτάλιο είναι μια μικρή κωμόπολη του Νομού Ηλείας με πληθυσμό 1.496 κατοίκων. Μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του ΄60, ήταν μια σφύζουσα από ζωή και εμπορική κίνηση κωμόπολη που ξεπερνούσε τους 4.000 κατοίκους.

Χτισμένη στις παρυφές του λόφου Ντάρντιζα, πνιγμένη στην βλάστηση, μόλις σε απόσταση 7 χλμ. από τον Πύργο και 3 χλμ. από την θάλασσα του Ιονίου και την εκβολή του Αλφειού ποταμού.

Στα χρόνια του Ομήρου η πόλη ονομαζόταν Θρύον. Στην Ραψωδία 10 της Ιλιάδας αναφέρονται στοιχεία για την συμμετοχή των κατοίκων στην τρωική εκστρατεία.

Μέχρι το 1970 στην περιοχή δέσποζε η Λιμνοθάλασσα της Αγουλινίτσης, καταλαμβάνοντας έκταση 33.000 τετραγωνικών μέτρων, εκτεινόμενη μέχρι τον Καϊάφα, λιμνοθάλασσα γνωστή για τα γευστικότατα χέλια, για τον πλούσιο υγροβιότοπο και για τον πλούτο που προσέφερε στην περιοχή. Σήμερα το μεγαλύτερο μέρος της αποξηρανθείσης λίμνης καλλιεργείται από τους αγρότες των γύρω χωριών.

Σε απόσταση τριών χιλιομέτρων από το Επιτάλιο βρίσκεται η ομώνυμη παραλία η οποία απέχει περί τα 500 μέτρα από τις εκβολές του ποταμού Αλφειού. Στην παραλία υπάρχει οικισμός αποτελούμενος από παραθεριστικές κατοικίες, επίσης τους θερινούς μήνες λειτουργεί τουριστικό περίπτερο [4].

Από 1-1-2011 ανήκει στον "Καλλικρατικό" Δήμο Πύργου και στη Δημοτική ενότητα Βώλακος. Μέχρι το 1927 ονομαζόταν Αγουλινίτσα[5] οπότε μετονομάστηκε σε Επιτάλιο από το όνομα της αρχαίας πόλης που βρισκόταν στην περιοχή [6].

Η Αγουλινίτσα από τα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας του Ελληνικού κράτους και μέχρι το 1912, υπήρξε η έδρα του Δήμου Βώλακος που τον συναποτελούσαν τα χωριά: Αλφειούσα, Αγρίδι, Ανεμοχώρι και Λαδικό. Τότε έγινε Κοινότητα. Το 1997, με το "Πρόγραμμα Καποδίστριας" ο Δήμος Βώλακος επανασυστήθηκε με πληθυσμό συνολικά περίπου 3.500 κατοίκους, το Επιτάλιο ορίστηκε εκ νέου έδρα του Δήμου, αυτήν την φορά χωρίς τον οικισμό Λαδικό, που εν' τω μεταξύ μαζί με τον οικισμό Ρίσσοβο αποτέλεσαν το Καλλίκωμο, νέο οικισμό που προσαρτήθηκε στον Δήμο Σκυλλούντος [7]. Ο νέος Δήμος αποτελούνταν από τις Δημοτικές ενότητες: Επιτάλιο, Αλφειούσα, Ανεμοχώρι, Αγρίδι. Όμως η ζωή του Δήμου Βώλακος στην νέα αυτή περίοδο κράτησε μόλις 12 χρόνια.

Το 2011 το "Πρόγραμμα Καλλικράτης" προσάρτησε τον μικρό αλλά εύρωστο οικονομικά Δήμο Βώλακος σε εκείνον του Πύργου [2].

Τοπική κοινωνία

Οι κάτοικοι στην πλειονότητα τους ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Κυριότερες καλλιέργειες: ελιές, τομάτα, κηπευτικά, καλαμπόκι, βαμβάκι, καρπούζι.

Το Επιτάλιο έχει ποδοσφαιρική ομάδα η οποία αγωνίζεται στο τοπικό ερασιτεχνικό πρωτάθλημα Ηλείας με την ονομασία «Α.Ο. Αλφειός Επιταλίου», ενώ κατά το παρελθόν αθλητές του κατέκτησαν τίτλους και σημαντικές επιδόσεις σε κλασικά αθλήματα.

Επίσης δραστηριοποιείται με εκδηλώσεις και ο "Σύλλογος Γυναικών Βώλακος".

Δημογραφικά στοιχεία

Η εξέλιξη του μόνιμου πληθυσμού της έδρας της Τοπικής Κοινότητας τον 21ο αιώνα είναι η εξής:

Έτος Πληθυσμός
2001 1772[8]
2011 1469[3]

Σημειώσεις

Σχετική βιβλιογραφία

Από τον Σύλλογο Επιταλιωτών της Αθήνας "Ο Αλφειός", εκδίδεται ανελλιπώς από το 1978 η εφημερίδα "Επιταλιώτικα Νέα", με τοπική ειδησεογραφία, ιστορικά, λογοτεχνικά και λαογραφικά κείμενα.

Περισσότερα ιστορικά στοιχεία για το Επιτάλιο και την ευρύτερη περιοχή από την αρχαιότητα μέχρι τα πρώτα χρόνια μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, ιδιαιτέρως για τον ρόλο και την συμμετοχή της Αγουλινίτσας στην Επανάσταση του 1821, μπορεί να βρει κάθε ενδιαφερόμενος στο βιβλίο του Θανάση Μακρυδημήτρη "Από το Θρύον στο σημερινό Επιτάλιο" (2005).

Επίσης ηθογραφικά και ιστορικά στοιχεία για το Επιτάλιο και την περιοχή, μια καταγραφή της τοπικής κοινωνίας στα χρόνια της ακμής, επιχειρεί ο Δημήτρης Χίλιος στο μυθιστόρημά του "Με το σφύριγμα του τραίνου", (εκδόσεις Πατάκη, 2001), που εκτυλίσσεται στην κωμόπολη. Το τοπίο περιγράφεται, η πολιτική ιστορία του τόπου επίσης, η ηθογραφία του, οι γλωσσικοί ιδιωματισμοί καταγράφονται, χρονολογικά η αφήγηση φτάνει μέχρι το 1965 [9].

Η Αγουλινίτσα, σημερινό Επιτάλιο, αναφέρεται ως ο τόπος που γεννήθηκε το 1917 ο ποιητής Τάκης Σινόπουλος, μιας και ο πατέρας του υπηρετούσε ως καθηγητής στο ημιγυμνάσιο Αγουλινίτσας. Έζησε στον Περισσό ασκώντας το επάγγελμα του ιατρού και πέθανε ξαφνικά το Πάσχα του 1981 σε ένα ταξίδι του στον Πύργο. Σχετικές αναφορές στην Αγουλινίτσα και στην λίμνη κάνει ο ίδιος στο έργο του "Νυχτολόγιο".

"...Τελικά με θρέψανε τρία ποτάμια. Ο Ερύμανθος (Ντουάνα), ο Λάδωνας, ο Αλφειός. Κάπου κοντά στ' Άσπρα Σπίτια και το Μπέλεσι τα ποτάμια σμίγουν, γίνονται Αλφειός που κυλάει έξω από τα Ολύμπια και παρακάτω χύνεται στη θάλασσα, κοντά στην Αγουλινίτσα - το χωριό που γεννήθηκα - το σπίτι που γεννήθηκα - η κυρία Ρούσα Βενέτα Σινοπούλου - ο καθηγητής κ. Γιώργης Σινόπουλος - τα κουνούπια της Αγουλινίτσας - το κρασί και το λάδι της Αγουλινίτσας - τα ψάρια και τα χέλια από τη λίμνη της Αγουλινίτσας - τώρα την ξέραναν, πάει κι αυτή..."

Ο Τάκης Σινόπόυλος γεννήθηκε σε ένα υπέροχο νεοκλασικό σπίτι που ανήκε στην οικογένεια του επίσης συγγραφέα και ποιητή Τζίμη Παπανικολόπουλου και κατεδαφίστηκε μετά τους σεισμούς του 1993 στην Ηλεία.

Απόμεινε μονάχα η πινακίδα. Οδός Τάκη Σινόπουλου.

Παραπομπές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι