Ιερός Δεσμός Ελλήνων Αξιωματικών: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Αιμε (συζήτηση | συνεισφορές) |
Αιμε (συζήτηση | συνεισφορές) |
||
| Γραμμή 26: | Γραμμή 26: | ||
==Πηγές== |
==Πηγές== |
||
*Ο Βιασμός της Ελληνικής Δημοκρατίας, Αλέξης Παπαχελάς, Εκδόσεις Εστία, Αθήνα 1997, ISBN 960-05-0748-1 |
*Ο Βιασμός της Ελληνικής Δημοκρατίας, Αλέξης Παπαχελάς, Εκδόσεις Εστία, Αθήνα 1997, ISBN 960-05-0748-1 |
||
*H Δημοκρατία στο Απόσπασμα, Ανδρέας Γ. Παπανδρέου, Εκδόσεις Καρανάση, Αθήνα 1974 |
*H Δημοκρατία στο Απόσπασμα, Ανδρέας Γ. Παπανδρέου, Εκδόσεις Καρανάση, Αθήνα 1974, ISBN 960-14-1237-9 |
||
[[Κατηγορία:Στρατιωτικά Κινήματα|ΙΔΕΑ]] |
[[Κατηγορία:Στρατιωτικά Κινήματα|ΙΔΕΑ]] |
||
Έκδοση από την 11:19, 27 Αυγούστου 2007
 |
Έχει προταθεί αυτό το λήμμα ή τμήμα αυτού του λήμματος, να συγχωνευθεί με το ΙΔΕΑ. (Σχολιάστε) |
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Το βράδυ της 30ης Μαΐου προς 31η Μαΐου 1951, μόλις έγινε γνωστή η απόφαση του Αλέξανδρου Παπάγου να παραιτηθεί απο την Αρχιστρατηγία των Ενόπλων Δυνάμεων, ηγετικά στελέχη του ΙΔΕΑ κατέλαβαν τα γραφεία του ΓΕΕΘΑ και του ΓΕΣ στα Παλαιά Ανάκτορα. Ταυτόχρονα έμπιστοι συνεργάτες τους κατέλαβαν κρίσιμες εγκαταστάσεις στο κέντρο της Άθήνας. Ο Αλέξανδρος Παπάγος πληροφορήθηκε έκπλητος το Κίνημα και νωρίς το πρωί της 31 Μαΐου κατέβηκε απο το σπίτι του στην Εκάλη στα Παλαιά Ανάκτορα, διέταξε όλες τις μονάδες να επιστρέψουν στα στρατόπεδά τους και επέπληξε του κινηματίες που είχαν προχωρήσει στο Κίνημα χωρίς την άδειά του.
Αίτια
O Παπάγος ήταν ενοχλημένος απο τις επιθέσεις που δεχόταν από συμβούλους και μέλη της βασιλικής οικογένειας, που ήταν ενάντια στη κάθοδό του στη πολιτική. Σε αποκλειστική συνέντευξη στην εφημερίδα «Ελευθερία», στις 25 Μαρτίου 1951, ο Βασιλιάς Παύλος διακήρυξε την προσήλωσή του στους δημοκρατικούς θεσμούς και επετέθη κατά της λύσης Παπάγου, επικρίνοντας άμμεσα αλλά φανερά το Στρατάρχη για την απόφασή του ν΄ αναμιχθεί στη πολιτκή. Εκμεταλλευόμενη η Κυβέρνηση την ανοιχτή πιά διαμάχη μεταξύ Βασιλιά και Παπάγου, ανακοίνωσε στις 2 Μαΐου 1951, την απόφασή της να προκηρύξει εκλογές[1].
Ο Παπάγος υπέβαλε την παραίτησή του στον Πρωθυπουργό Σοφοκλή Βενιζέλο, το πρωί της 30 Μαΐου, εκφράζοντας την πρόθεσή του να πολιτευτεί. Στην ανακοίνωση του ο Βενιζέλος υπαινίχθηκε πως η παραίτηση του Παπάγου ήταν αντίθετη στις επιθυμίες του Βασιλιά και της Κυβέρνησης, επιβεβαιώνοντας έτσι ό,τι ήταν πάγκοινα γνωστό. Ο Βασιλιάς Παύλος, επικαλούμενος εξαπάτηση του Θρόνου με τη διαβεβαίωση του Στρατάρχη να μην πολιτευτεί, διέταξε τον αρχηγό Γ.Ε.Σ. στρατηγό Θρασύβουλο Τσακαλώτο να συλλάβει τον Παπάγο, αλλά η εντολή δεν εκτελέστηκε.
Συνέπειες
Φυσικά, η Κυβέρνηση προσπάθησε να συγκαλύψει το επεισόδιο. Το επίσημο ανακοινωθέν απλώς ανέφερε πως «λόγω πληροφοριών περί ενδεχομένης αποπείρας διασαλεύσεως της τάξεως υπο αναρχικών στοιχείων, ελήφθησαν την πρωίαν σήμερον ορισμένα στρατιωτικά μέτρα, τα οποία ήρθησαν ευθύς ως εξέλιπον οι λόγοι». Αργότερα, από τη προανάκριση προέκυψε πως η έκταση του Κινήματος ήταν αρκετά σοβαρή, και πως το Κίνημα είχε επιχειρηθεί στο όνομα του Παπάγου. Το Κίνημα απέτυχε χάρη στην άρνηση της Μεραρχίας Τεθωρακισμένων να προσχωρήσει στην συνωμοσία[2].
Η αποτυχία του Κινήματος είχε σαν αποτέλεσμα μια ομάδα σκληρών ακραίων αξιωματικών της οργάνωσης ΙΔΕΑ να χάσουν την εμπιστοσύνη τους προς τους ανωτέρους τους, επειδή δεν τόλμησαν να φέρουν σε πέρας το Κίνημα και υπέκυψαν στις πιέσεις των Ανακτόρων και του Παπάγου.
Ο Βασιλιάς Παύλος Α΄ όπως και ο Σοφοκλής Βενιζέλος πίστευαν ότι οι εμπλεκόμενοι έπρεπε να τιμωρηθούν.
Oι αξιωματικοί που είχαν ηγηθεί της απόπειρας απομακρύνθηκαν από το στρατό αλλά τους δόθηκε αμνηστία. Το ΑΣΣ (Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο), αποφάσισε και πήρε σκληρά μέτρα εναντίον του ΙΔΕΑ όπως προκείπτει από τα πρακτικά που δημοσιεύτηκαν [3]. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι η πλευρά των υπερασπιστών του ΙΔΕΑ επικεντρωνόταν στο γεγονός ότι το ο εμπνευστής του κινήματος της 30 Μαΐου, o Tαξίαρχoς Χρηστέας, ήταν σε πολεμική διαθεσίμοτητα ως ανάπηρος πολέμου. Το ίδιο και ο Συνταγματάρχης Καραμπότσος, ενώ ο έτερος των πρωτετίων είχε χασει τον αδελφό του στον πόλεμο (Κουρούκλης). Αυτό τεκμηριώνεται από τις ανακρίσεις και τα στρατιωτικά μητρώα των πρωταιτίων.
Στη συνεδρίασή του το ΑΣΣ με συντριπτική πλειοψηφία (16 θετικές, 1 λευκή και 1 αρνητική ψήφο), ζήτησε να μην ψηφίσει ο στρατός στις επόμενες εκλογές, διότι, κατά τον ΑΓΕΣ Θρασύβουλο Τσακαλώτο, υπήρχε κίνδυνος να επηρεαστεί το ελεύθερο πολιτικό φρόνημα των στρατιωτών από τους αξιωματικούς. O ΙΔΕΑ έπαψε να υφίσταται το 1951. Τα πρακτικά αυτών των σημαντικών αποφάσεων του ΑΣΣ διέρρευσαν στον τύπο,από κύκλους εναντιούμενους στον Παπάγο. Οι εφημερίδες «Τα Νέα» και «Το Βήμα», με συνεχή δημοσιεύματα τα έτη 1951 και 1952, καλούσαν το ΑΣΣ να δείξει ανεκτικότητα έναντι του ΙΔΕΑ.[4][5] .
Σημειώσεις
- ↑ Η Δημοκρατία στο Απόσπασμα, Ανδρέας Γ. Παπανδρέου, σελ 129
- ↑ Η Δημοκρατία στο Απόσπασμα, Ανδρέας Γ. Παπανδρέου, σελ 130
- ↑ Δημοσίευση των πρακτικών του ΑΣΣ, Εφημερίδα «Το Βήμα», 21 Αυγούστου 1951
- ↑ «Το Βήμα» μέμφεται τη βούληση του ΑΣΣ να απέχει ο στρατός από τις εκλογές, για να μην επηρεαστεί το φρόνημα των στρατιωτών, Εφημερίδα «Το Βήμα», 19 Αυγούστου 1951
- ↑ «Τα Νέα» καλούν το ΑΣΣ να μην δημιουργεί προβλήματα στον στρατό ασχολούμενο με τον ΙΔΕΑ: «Οι άκαιροι δίκες και οι αναδρομικές διώξεις σε τίποτα δεν ωφελούν τον στρατό[...]», Εφημερίδα «Τα Νέα», 7 Ιανουαρίου 1952
Πηγές
- Ο Βιασμός της Ελληνικής Δημοκρατίας, Αλέξης Παπαχελάς, Εκδόσεις Εστία, Αθήνα 1997, ISBN 960-05-0748-1
- H Δημοκρατία στο Απόσπασμα, Ανδρέας Γ. Παπανδρέου, Εκδόσεις Καρανάση, Αθήνα 1974, ISBN 960-14-1237-9