Ηχηρό διχειλικό τριβόμενο σύμφωνο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
JSion (συζήτηση | συνεισφορές)
Νέα σελίδα: Το '''ηχηρό διχειλικό τριβόμενο σύμφωνο''' (ΔΦΑ: <β>) είναι σύμφωνο τω...
 
JSion (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
Το '''ηχηρό διχειλικό τριβόμενο σύμφωνο''' ([[Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο|ΔΦΑ]]: <β>) είναι σύμφωνο των ανθρώπινων γλωσσών. Τόσο στο φωνολογικό όσο και στο φωνητικό επίπεδο είναι αρκετά σπάνιο, όπως και το άηχό του ομόλογο [[Άηχο διχειλικό τριβόμενο σύμφωνο|/ɸ/]], όντας τις περισσότερες φορές αλλόφωνο των αντίστοιχων κλειστών.<ref>Ladefoged και Maddieson (1996): ''The sounds of the world's languages''. Οξφόρδη: Blackwell. σελ. 139.</ref> Αποτελεί φώνημα σε γλώσσες όπως η [[Έβε γλώσσα|Έβε]] στην Κεντρική Αφρική και μερικές νότιες [[μπαντού]] γλώσσες όπου λειτουργεί ως ελάχιστο ζεύγος με το χειλοδοντικό τριβόμενο.<ref>Ladefoged και Maddieson (1996): ''The sounds of the world's languages''. Οξφόρδη: Blackwell. σελ. 141.</ref> Σε αντίθεση με τα χειλοδοντικά που ενεργοποιούν μόνο το κάτω χείλος, κατά την άρθρωση των διχειλικών τίθενται σε λειτουργία και τα δύο χείλη.
Το '''ηχηρό διχειλικό τριβόμενο σύμφωνο''' ([[Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο|ΔΦΑ]]: <β>) είναι σύμφωνο των ανθρώπινων γλωσσών. Τόσο στο φωνολογικό όσο και στο φωνητικό επίπεδο είναι αρκετά σπάνιο, όπως και το άηχό του ομόλογο [[Άηχο διχειλικό τριβόμενο σύμφωνο|/ɸ/]], όντας τις περισσότερες φορές αλλόφωνο των αντίστοιχων κλειστών.<ref>Ladefoged και Maddieson (1996): ''The sounds of the world's languages''. Οξφόρδη: Blackwell. σελ. 139.</ref> Αποτελεί φώνημα σε γλώσσες όπως η [[Έβε γλώσσα|Έβε]] στην Κεντρική Αφρική και μερικές νότιες [[μπαντού]] γλώσσες όπου λειτουργεί ως ελάχιστο ζεύγος με το χειλοδοντικό τριβόμενο.<ref>Ladefoged και Maddieson (1996): ''The sounds of the world's languages''. Οξφόρδη: Blackwell. σελ. 141.</ref> Σε αντίθεση με τα χειλοδοντικά που ενεργοποιούν μόνο το κάτω χείλος, κατά την άρθρωση των διχειλικών τίθενται σε λειτουργία και τα δύο χείλη.


== Ηχηρό διχειλικό προσεγγιστικό ==
Στις γλώσσες της Ιβηρικής το σύμβολο συχνά χρησιμοποιείται για να δηλώσει το ηχηρό διχειλικό προσεγγιστικό [[Hχηρό διχειλικό προσεγγιστικό σύμφωνο|[β̞]]], που αποτελεί αλλόφωνο του αντίστοιχου κλειστού [[Ηχηρό διχειλικό κλειστό σύμφωνο|/b/]].<ref>Hualde, J. I. (2014): ''Los sonidos del español''. Cambridge University Press.</ref> Στη [[Μεσαιωνική ισπανική γλώσσα|μεσαιωνική ισπανική]] ήταν το φώνημα που αντιστοιχούσε στα συμφωνικά γραφήματα <v, u> πριν τη σύγχυση των χειλικών που κατέληξε στην παραπάνω φωνολογική πραγματικότητα.<ref>Sánchez-Prieto Borja, P. (2004): «La normalización del catellano escrito en el siglo XIII. Los caracteres de la lengua» στο Cano, R. (συντον.): ''Historia de la lengua española''. Μαδρίτη: Ariel. σελ. 423-448.</ref>
Το ηχηρό διχειλικό προσεγγιστικό είναι σύμφωνο των ομιλούμενων ανθρώπινων γλωσσών. Το σύμβολο που χρησιμοποιείται συνήθως για να το συμβολίσει είναι το ελληνικό βήτα <β> που, δεδομένου ότι αυτό το σύμβολο αντιστοιχεί στο ηχηρό διχειλικό τριβόμενο, το αντιπροσωπεύει ορθότερα με την προσθήκη του διακριτικού <β̞>.<ref>Hualde, J. I. (2014): ''Los sonidos del español''. Cambridge University Press.</ref> Παράλληλα με τα υπόλοιπα εξακολουθητικά προσεγγιστικά (οδοντικό και φατνιακό) είναι παρόν στις γλώσσες της Ιβηρικής χερσονήσου, πάντοτε ως αλλόφωνο του αντίστοιχου κλειστού σε ενδοφωνηεντικά περιβάλλοντα, με το διχειλικό να αντιστοιχεί στο φώνημα /b/. Τα γραφήματα που το αντιπροσωπεύουν είναι τα <b,v>.

Στη [[Μεσαιωνική ισπανική γλώσσα|μεσαιωνική ισπανική]] ήταν το φώνημα που αντιστοιχούσε στα συμφωνικά γραφήματα <v, u> πριν τη σύγχυση των χειλικών που κατέληξε στην παραπάνω φωνολογική πραγματικότητα.<ref>Sánchez-Prieto Borja, P. (2004): «La normalización del catellano escrito en el siglo XIII. Los caracteres de la lengua» στο Cano, R. (συντον.): ''Historia de la lengua española''. Μαδρίτη: Ariel. σελ. 423-448.</ref>

Παραδείγματα του ηχηρού διχειλικού προσεγγιστικού:
{| class="wikitable"
!γλώσσα
!λέξη
!φωνητική απόδοση
|-
|[[Βασκική γλώσσα|βασκική]]
|eskla'''b'''u
|[es̺klaβ̞u]
|-
|[[Γαλικιανή γλώσσα|γαλικιανή]]
|be'''b'''o
|[ˈbeβ̞ʊ]
|-
| rowspan="2" |[[Ισπανική γλώσσα|ισπανική]]
|vi'''v'''o
|['bivo]
|-
|el '''b'''arro
|[el'β̞aro]
|-
| rowspan="2" |[[Καταλανική γλώσσα|καταλανική]]<ref>Σε ορισμένες διαλέκτους (μαγιορκινά, νότια βαλενθιανικά) η αντίθεση /v/ /b/ διατηρείται.</ref>
|a'''v'''ui
|[ə'β̞ui]
|-
|a'''b'''ans
|[əβ̞ans]
|}


== Παραπομπές ==
== Παραπομπές ==
Γραμμή 9: Γραμμή 41:
[[Κατηγορία:Διχειλικά σύμφωνα]]
[[Κατηγορία:Διχειλικά σύμφωνα]]
{{DEFAULTSORT:Ηχηρο διχειλικο τριβομενο συμφωνο}}
{{DEFAULTSORT:Ηχηρο διχειλικο τριβομενο συμφωνο}}
[[Κατηγορία:Προσεγγιστικά σύμφωνα]]

Έκδοση από την 23:31, 5 Ιουνίου 2017

Το ηχηρό διχειλικό τριβόμενο σύμφωνο (ΔΦΑ: <β>) είναι σύμφωνο των ανθρώπινων γλωσσών. Τόσο στο φωνολογικό όσο και στο φωνητικό επίπεδο είναι αρκετά σπάνιο, όπως και το άηχό του ομόλογο /ɸ/, όντας τις περισσότερες φορές αλλόφωνο των αντίστοιχων κλειστών.[1] Αποτελεί φώνημα σε γλώσσες όπως η Έβε στην Κεντρική Αφρική και μερικές νότιες μπαντού γλώσσες όπου λειτουργεί ως ελάχιστο ζεύγος με το χειλοδοντικό τριβόμενο.[2] Σε αντίθεση με τα χειλοδοντικά που ενεργοποιούν μόνο το κάτω χείλος, κατά την άρθρωση των διχειλικών τίθενται σε λειτουργία και τα δύο χείλη.

Ηχηρό διχειλικό προσεγγιστικό

Το ηχηρό διχειλικό προσεγγιστικό είναι σύμφωνο των ομιλούμενων ανθρώπινων γλωσσών. Το σύμβολο που χρησιμοποιείται συνήθως για να το συμβολίσει είναι το ελληνικό βήτα <β> που, δεδομένου ότι αυτό το σύμβολο αντιστοιχεί στο ηχηρό διχειλικό τριβόμενο, το αντιπροσωπεύει ορθότερα με την προσθήκη του διακριτικού <β̞>.[3] Παράλληλα με τα υπόλοιπα εξακολουθητικά προσεγγιστικά (οδοντικό και φατνιακό) είναι παρόν στις γλώσσες της Ιβηρικής χερσονήσου, πάντοτε ως αλλόφωνο του αντίστοιχου κλειστού σε ενδοφωνηεντικά περιβάλλοντα, με το διχειλικό να αντιστοιχεί στο φώνημα /b/. Τα γραφήματα που το αντιπροσωπεύουν είναι τα <b,v>.

Στη μεσαιωνική ισπανική ήταν το φώνημα που αντιστοιχούσε στα συμφωνικά γραφήματα <v, u> πριν τη σύγχυση των χειλικών που κατέληξε στην παραπάνω φωνολογική πραγματικότητα.[4]

Παραδείγματα του ηχηρού διχειλικού προσεγγιστικού:

γλώσσα λέξη φωνητική απόδοση
βασκική esklabu [es̺klaβ̞u]
γαλικιανή bebo [ˈbeβ̞ʊ]
ισπανική vivo ['bivo]
el barro [el'β̞aro]
καταλανική[5] avui [ə'β̞ui]
abans [əβ̞ans]

Παραπομπές

  1. Ladefoged και Maddieson (1996): The sounds of the world's languages. Οξφόρδη: Blackwell. σελ. 139.
  2. Ladefoged και Maddieson (1996): The sounds of the world's languages. Οξφόρδη: Blackwell. σελ. 141.
  3. Hualde, J. I. (2014): Los sonidos del español. Cambridge University Press.
  4. Sánchez-Prieto Borja, P. (2004): «La normalización del catellano escrito en el siglo XIII. Los caracteres de la lengua» στο Cano, R. (συντον.): Historia de la lengua española. Μαδρίτη: Ariel. σελ. 423-448.
  5. Σε ορισμένες διαλέκτους (μαγιορκινά, νότια βαλενθιανικά) η αντίθεση /v/ /b/ διατηρείται.