Ταρρακωνησία

Αρχείο:Hispania 10AD En.jpg

Η ρωμαϊκή Ιβηρία το 10 μ.Χ. Εμφανίζονται οι τρεις επαρχίες (με πράσινο η Ταρρακωνική), οι κύριες οδοί και τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα.

Η Ταρρακωνική (λατινικά: Tarraconensis) ήταν μια επαρχία αρχικά της ρωμαϊκής Ιβηρίας και στη συνέχεια του Βησιγοτθικού Βασιλείου. Ιδρύθηκε το 27 π.Χ. από τον Οκταβιανό Αύγουστο και περιελάμβανε τα εδάφη της πρώην Εντεύθεν Ιβηρίας, την κεντρική, βόρεια και ανατολική Ιβηρική χερσόνησο. Πρωτεύουσά του ήταν η Τάρρακο. Ως επαρχία ανήκε στην κατηγορία των «αυτοκρατορικών», δεδομένης της ύπαρξης σε αυτήν πυρήνων αντίστασης στην ρωμαϊκή εξουσία.

Από το 284 κι έπειτα, με τη νέα διοικητική μεταρρύθμιση του Διοκλητιανού, το βορειοδυτικό και νότιο της κομμάτι αποκόπηκαν, διαμορφώνοντας τις επαρχίες της Γαλικίας και της Καρχηδονιακής αντίστοιχα. Ο πληθυσμός της κατά τους πρώτους αιώνες μ.Χ. φέρεται να κυμαινόταν γύρω στα 3.500.000.

Οργάνωση της επαρχίας

Λεγεώνες

Η επαρχία χαρακτηριζόταν από ένα αρκετά ανεπτυγμένο δίκτυο αστικών πυρήνων, που εντοπίζονταν κυρίως στην κοιλάδα του ποταμού Έβρου και τη μεσογειακή ακτή. Σημαντικές πόλεις, πέραν της πρωτεύουσας ήταν η Ιλέρντα, η Καισαραυγούστα, η Βαλέντια και η Νέα Καρχηδόνα.

Μετά τους Κανταβρικούς Πολέμους (26 π.Χ.- 19 μ.Χ.), στην Ταρρακωνική εγκαταστάθηκαν τρεις λεγεώνες:

• Η VI Victrix, στη σημερινή Λεόν, μέχρι το 70, όταν και μετακινήθηκε στην Κάτω Γερμανία από τον Βεσπασιανό.

• Η X Gémina, στη σημερινή Θαμόρα, μέχρι το 63 όταν στάλθηκε στην Παννονία από τον Νέρωνα.
• Η IV Μacedonia, κοντά στη σημερινή Παλένθια, μέχρι το 43 όταν επανεγκαταστάθηκε στην Γερμανία από τον Κλαύδιο Α΄.

Παράλληλα υφίσταντο αρκετά βοηθητικά σώματα.

Συγκοινωνίες

Σημαντικό ήταν το ρωμαϊκό οδικό δίκτυο. Οι τρεις πιο σημαντικές οδικές αρτηρίες ήταν οι εξής:

• Αυτή που ένωνε την Αστούρικα Αουγκούστα με την Τάρρακο διαμέσω της κοιλάδας του Έβρου.
• Η vía Ab Asturica Burdigalam, που ένωνε την Αστούρικα Αουγκούστα με τα Βουρδίγαλα διαμέσω της σημερινής Γκιπούθκοα.
• Η Αυγούστεια Οδός, που ξεκινούσε από τα Πυρηναία και οδηγώντας παράλληλα με την μεσογειακή ακτή έφτανε στην Βαιτική.

Στην Κανταβρική θάλασσα, το πιο σημαντικό λιμάνι ήταν η Oiasso, η σημερινή Γκιπούθκοα, από όπου εξήγαντο τα προϊόντα της κοιλάδας του Έβρου.