Ώλαντ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτα: επεξεργασία κώδικα 2017
Γραμμή 13: Γραμμή 13:
πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη = [[Μάριεχαμν]] |
πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη = [[Μάριεχαμν]] |
συντεταγμένες_πρωτεύουσας = 60° 07' N 19° 54' |
συντεταγμένες_πρωτεύουσας = 60° 07' N 19° 54' |
κυρίαρχο_κράτος = [[Φινλανδία]] |
κυρίαρχο_κράτος = {{FIN}} |
μεγαλύτερη_πόλη = |
μεγαλύτερη_πόλη = |
πολίτευμα= [[Αυτονομία|Αυτόνομη Κοινοβουλευτική δημοκρατία ]] |
πολίτευμα= [[Αυτονομία|Αυτόνομη Κοινοβουλευτική δημοκρατία ]] |

Έκδοση από την 13:55, 26 Μαρτίου 2017

Νήσοι Ώλαντ
Landskapet Åland
Ahvenanmaan maakunta

Σημαία
Αρχείο:Aland coat of arms.svg
Εθνόσημο
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
και μεγαλύτερη πόληΜάριεχαμν
60° 07' N 19° 54'
Σουηδικά
Κυρίαρχο κράτος
 Φινλανδία
Αυτόνομη Κοινοβουλευτική δημοκρατία
Πέτερ Λίντμπαακ
Κατρίν Σιόγκρεν
 • Σύνολο
 • % Νερό

13.517 km2
%89
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 2013 
 • Πυκνότητα 

28.666  
17,5 κατ./km2 
ΝόμισμαΕυρώ¹ ()
 • Θερινή ώρα(UTC +2)
(UTC +3)
Internet TLD.ax
Κωδικός κλήσης+(358)18
(1) Πριν από το 1999:Φινλανδικό Μάρκο

Οι νήσοι Ώλαντ[1] (σουηδικά: Åland, φινλανδικά: Ahvenanmaa) σχηματίζουν ένα αρχιπέλαγος στη Βαλτική θάλασσα. Βρίσκονται στην είσοδο του Βοθνιακού κόλπου και αποτελούν μια αυτόνομη, αποστρατιωτικοποιημένη, σουηδόγλωσση περιφέρεια που ανήκει στην Φινλανδία. Τα νησιά συνολικά αποτελούν τη μικρότερη περιφέρεια της Φινλανδίας. Τα Άαλαντ αποτελούν μόλις το 4,9‰ της έκτασης και το 5‰ του πληθυσμού της Φινλανδίας. Η αυτονομία αυτή αποκτήθηκε μετά την Κρίση των Ώλαντ.

Τα νησιά αποτελούνται από το βασικό νησί, «Φάστα Ώλαντ» (Fasta Åland), όπου κατοικεί το 50% του συνολικού πληθυσμού και ένα αρχιπέλαγος στα ανατολικά, το οποίο περιλαμβάνει πάνω από 6.500 νησιά και βραχονησίδες. Το Φάστα Ώλαντ βρίσκεται 38 χιλιόμετρα (24 μίλια) από τη Σουηδική ακτή, ενώ το αρχιπέλαγος των νησιών αποτελεί συνέχεια του Φιλανδικού αρχιπελάγους. Το μοναδικό χερσαίο σύνορο των Ώλαντ βρίσκεται στο ακατοίκητο νησί Μάερκετ (Märket), το οποίο η Φινλανδία μοιράζεται με τη Σουηδία.

Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη των Ώλαντ είναι το Μάριεχαμν (Mariehamn), όπου είναι η έδρα της κυβέρνησης και της βουλής των νήσων. Στο Μάριεχαμν κατοικεί το 40% του πληθυσμού των Ώλαντ, ο οποίος ανέρχεται στους 27.000 περίπου κατοίκους.

Στις βουλευτικές εκλογές στις 21 Οκτωβρίου του 2007, κέρδισε το Κόμμα των Φιλελευθέρων των Ώλαντ, με αρχηγό την Βίβεκα Έρικσον, η οποία και ορκίστηκε πρώτη γυναίκα Πρωθυπουργός στα νησιά. Το 2011 πρωθυπουργός ανέλαβε η Καμίλα Γκούνελ. Τον Νοέμβριο του 2015 εξελέγη νέα πρωθυπουργός η φιλελεύθερη Κατρίν Σιόγκρεν.[2]

Η αυτονομία των Ώλαντ

Το καθεστώς αυτονομίας των νησιών έχει καθορισθεί με απόφαση της Κοινωνίας των Εθνών το 1921 μετά την Κρίση των Ώλαντ. Έχει ξανακαθορισθεί κατά τη συνθήκη εισόδου της Φινλανδίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με νόμο, τα Ώλαντ είναι πολιτικά ουδέτερα και εντελώς αποστρατιωτικοποιημένα, και οι κάτοικοι εξαιρούνται σε περίπτωση επιστράτευσης από τις Φινλανδικές Ένοπλες Δυνάμεις. Τα νησιά έχουν ευρύτατη αυτονομία από το Κοινοβούλιο της Φινλανδίας με την Πράξη Αυτονομίας των Ώλαντ του 1920, που αργότερα αντικαταστάθηκε από ομώνυμες τροποποιήσεις το 1951 και το 1991. Τα Ώλαντ παραμένουν αποκλειστικά σουηδόφωνα διά νόμου.

Με την ένταξη της Φινλανδίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα πρωτόκολλο υπογράφηκε που αφορά τα νησιά ΄Ωλαντ και επισημαίνει (μεταξύ άλλων) ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα επιβάλλει άρση στους υπάρχοντες αποκλεισμούς σε «ξένους» (δηλαδή πρόσωπα που δεν έχουν «δικαιώματα κατοίκησης» στα ΄Ωλαντ) να αποκτήσουν και να κατέχουν ακίνητη περιουσία ή να προσφέρουν διάφορες υπηρεσίες, που να οδηγούν σε αναγνώριση μιας ξεχωριστής εθνικότητας.

Πολιτικά

Κύριο λήμμα: Πολιτική των νήσων Ώλαντ

Ονομασία

Η αρχική ονομασία των νησιών προερχόταν από την λεξη "ahva" που στην πρωτοσκανδιναβικη γλωσσα ("urnordiska"/"proto-norse language") σημαινει νερο (ετυμολογια απο το λατινικο "aqua") και την λεξη "land" που σημαινει χωρα/εδαφος. Ετσι σχηματιστηκε η τοπονυμια *Ahvaland, που σημαίνει Χώρα του Νερού. Στα σουηδικά, εξελίχτηκε σε Aland κι έπειτα σε Åland, ("Å" στα σουηδικα σημαινει "ρυακι/μικρο ποταμι") και "Åland" (Ωλαντ) σημαίνει χώρα των μικρων ποταμών, αν και τα ποτάμια δεν είναι πλεον χαρακτηριστικό στοιχείο της γεωγραφίας των νησιών. Η φινλανδική ονομασία των νησιών είναι Ahvenanmaa, που σημαίνει γη των περκών.

Δημογραφικά στοιχεία

Χάρτης των Νήσων Ώλαντ, στην είσοδο του Βοθνιακού κόλπου, μεταξύ Σουηδίας και Φιλανδίας

Οι περισσότεροι κάτοικοι έχουν ως πρώτη γλώσσα τα σουηδικά, ενώ το 5% μόνο μιλούν φινλανδικά. Η γλώσσα διδασκαλίας στα δημόσια σχολεία είναι τα σουηδικά (στην υπόλοιπη Φινλανδία, επίσημες γλώσσες είναι και η σουηδική και η φινλανδική. Το 0.3% των κατοίκων είναι αγγλόφωνοι.

Η τοπική υπηκοότητα ή το δικαίωμα κατοικίας (kotiseutuoikeus/hembygdsrätt) είναι προαπαιτούμενα για το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι για τη Νομοθετική Συνέλευση, για το δικαίωμα ιδιοκτησίας στα νησιά Ώλαντ και για τη δυνατότητα εξάσκησης εμπορίου ή άλλης επαγγελματικής ιδιότητας στα νησιά άνευ κάποιου περιορισμού.

H μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού (94,8%) ανήκει στην Ευαγγελική Λουθηρανική Εκκλησία.

Παραμένει ευαίσθητο και αμφισβητούμενο το ζήτημα της εθνικότητας των κατοίκων των νησιών Ώλαντ, καθώς και η ορθή γλωσσολογική κατάταξη της τοπικής τους γλώσσας. Μπορούν να θεωρηθούν είτε ως εθνική σουηδική μειονότητα είτε ως σουηδόφωνοι Φινλανδοί, ωστόσο η γλώσσα τους σχετίζεται περισσότερο με διαλέκτους στη Σουηδία παρά με τα σουηδικά που μιλούνται στη Φινλανδία.

Δείτε επίσης

Αναφορές και σημειώσεις

  1. Σε πολλές εγκυκλοπαίδειες και άρθρα αναφέρονται ως Άαλαντ, αλλά στα Σουηδικά προφέρονται «Ώλαντ».
  2. rulers.org

Πηγές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι


CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Åland Islands της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).