Οβρυά Αχαΐας

Οβρυά
Οβρυά Οβρυά
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Δυτικής Ελλάδας
Δήμος	Πατρέων
Δημοτική Ενότητα	Μεσσάτιδος
Δημοτική Κοινότητα	Οβρυάς
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Πελοποννήσου
Νομός	Αχαΐας
Υψόμετρο	60
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας	265 00
Τηλ. κωδικός	2610

Το δημαρχείο Μεσσάτιδος στην Οβρυά

Η Οβρυά (ή και Οβριά) είναι κωμόπολη της δημοτικής ενότητας Μεσσάτιδος του δήμου Πατρέων. Σύνορεύει με την Πάτρα και συγκεκριμένα με την συνοικία της Μεταμόρφωσης Σωτήρος ενώ απέχει περίπου 7,5 χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης.

Από το 1998 έως 2010 αποτελούσε έδρα του πρώην δήμου Μεσσάτιδος και του ομώνυμου μεγαλύτερου δημοτικού της διαμερίσματος. Ενώ παλαιότερα και πριν το Σχέδιο Καποδίστριας, ήταν η έδρα της κοινότητας Οβρυάς που ανήκε στην Επαρχία Πατρών. Η Οβρυά χωρίζεται ανεπίσημα σε Άνω και Κάτω Οβρυά καθώς και στις συνοικίες Προφήτης Ηλίας, Λαγανίδες, Τράπεζος και Άγιος Νικόλαος.

Κατά την απογραφή του 2001 η Οβρυά είχε 5.565 κατοίκους και σε αυτήν του 2011 η κωμόπολη της Οβρυάς είχε 6.308 κατοίκους.

Ιστορικά στοιχεία

Η Οβρυά αναφέρεται ήδη από το 1695 ως περιοχή με εκκλησιαστικά κτήματα. Το 1699 αναφέρεται σε κατάλογο των χωριών της Αχαΐας με την επωνυμία "Οβρυές", ενώ από το 1715 έχει δική της ενορία, με προεξάρχουσα εκκλησία την Κοίμηση της Θεοτόκου. Το 1828 αναφέρεται στον κατάλογο χωριών της Αχαΐας ως Οβριές. Στην Οβρυά είχε σταφιδάμπελο, κτήμα με οικία όπου έμενε η Αλτάνη Παλαμά, αδελφή του Μιχαήλ Παλαμά και θεία του ποιητή Κωστή Παλαμά, όπου μετά τον θάνατο του Μιχαήλ ορίστηκε από δικαστήριο παρεπίτροποτρος του ορφανού Κωστή και του αδελφού του.

Στην απογραφή του 1920 αναφέρονται δύο οικισμοί με το ίδιο όνομα, η Οβρυά (με υ) οικισμός της Κρήνης που είχε 157 κατοίκους και η Οβριά (με ι) οικισμός του Μιντιλογλίου. Οι δύο αυτοί οικισμοί συνενώθηκαν το 1924 και δημιουργήθηκε η Κοινότητα Οβρυάς.

Από το 1828 υπάγεται στον δήμο Πατρέων, το 1912 στην νεοσύστατη κοινότητα Βελιζίου και ανεξάρτητη κοινότητα από το 1924 μέχρι το 1997. Το 1997 έγινε έδρα δήμου με τον νόμο Καποδίστρια με τις συνενώσεις τον κοινοτήτων και την δημιουργία νέων δήμων. Το 2010, με τον νόμο "Καλλικράτης" ο έως τότε Δήμος Μεσσάτιδος, στον οποίο ανήκε η Οβρυά, υπήχθη στον Δήμο Πατρέων.

Ονομασία

Για την ονομασία επικρατέστερη άποψη είναι ότι προέρχεται από την ορεινή Βρυά (Brya silvester), ένα θαμνώδες αρμυρίκι. Το ίδιο φυτό είναι η αρχαία Βρυωνία ή αβρωνία ή οβρυά ή Βρυωνία άμπελος η λευκή. Στη Λακωνία λέγεται Οβρυά και Βρουνιά στην Κύπρο και στην Κάρυστο Οβρυά λέγονται τα ίδια τα σπαράγγια. Η περιοχή έχει άφθονα τέτοια βρύα που κι εδώ λέγονται Οβρυές, εξ ου και η ονομασία Οβρυόκαμπος ή Βρυόκαστρο που χρησιμοποιείται για όλη την κοιλάδα του Παναχαϊκού, από την αρχαιότητα μάλιστα αναφέρεται ότι στην περιοχή φύονταν άφθονα βρύα. Για αυτό και γράφεται με Υ και όχι με Ι.

Πρόεδροι Κοινότητας

• 1924-1974: ?
• 1974-1982: Ιωάννης Λυμπέρης
• 1982-1986: Βασίλειος Ντέρμας
• 1986-1990: Κωνσταντίνος Σώρρας
• 1990-1998: Δημήτριος Καυκάς

Λαογραφία

Σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση στην περιοχή ζούσε το στοιχειό της Οβρυάς που καθότανε πάντα σε μια συκιά και είχε την μορφή βοδιού και μούγκριζε. Το στοιχειό αυτό σκότωσε κάποιος "Ζουδιάρης".

Αθλητισμός

Όσον αφορά τον αθλητικό τομέα, στην Οβρυά εδρεύουν τα σωματεία Α.Ο. Αχιλλέας Οβρυάς, ο Α.Π.Σ. Φωστήρας Οβρυάς στο ποδόσφαιρο, ο Μίλων στην πετοσφαίριση και ο Φοίνικας στην καλαθοσφαίριση. Τα σωματεία Μίλων και Φοίνικας σήμερα είναι ανενεργά.

Φωστήρας

Ο Αθλητικός και Ποδοσφαιρικός Σύλλογος Φωστήρας Οβρυάς είναι ερασιτεχνικό ποδοσφαιρικό σωματείο που ανήκει στη δύναμη της Ε.Π.Σ. Αχαΐας. Χρώματα έχει το μπλε - κίτρινο - μαύρο και έμβλημα την κουκουβάγια. Έχει κατακτήσει πρωτάθλημα και κύπελλο Αχαΐας, και έχει συμμετάσχει δύο φορές στην Δ' Εθνική κατηγορία (το 2004 και 2005). Ο Φωστήρας είναι το πιο ιστορικό σωματείο του δήμου, το μοναδικό με συμμετοχές σε Εθνικές κατηγορίες και με ιδιόκτητο γήπεδο με χόρτο.

Αχιλλέας

Ο Αθλητικός Όμιλος Αχιλλέας Οβρυάς ιδρύθηκε το 1996 σαν Α.Ο. Σπάρτακος με έδρα το χωριό Άγιος Νικόλαος. Το 2003 η έδρα του μεταφέρθηκε στην Οβρυά και άλλαξε όνομα σε "Αχιλλέας Οβρυάς" σε ανάμνηση του παλιού ομώνυμου συλλόγου που υπήρχε στην Οβρυά το 1950-1970. Χρώματα της ομάδας είναι το πράσινο και το άσπρο, τα οποία άλλαξαν με την αλλαγή ονόματος από μπλε άσπρο και έμβλημα την κεφαλή του Αχιλλέα . Έχει κατακτήσει ένα πρωτάθλημα Γ΄ Κατηγορίας της Ε.Π.Σ. Αχαΐας ενώ έχει αναδειχτεί 2ος το 2003 και μάλιστα αήττητος. Αγωνίστηκε δύο φορές χωρίς επιτυχία στην Β΄ κατηγορία αφού υποβιβάστηκε αμέσως. Το καλοκαίρι του 2007 συγχωνεύτηκε με τον Α.Ο. Καλλιθέας , ομάδα του ίδιου δήμου, η συμφωνία προέβλεπε η ομάδα να κατέβει στο πρωτάθλημα με το όνομα Αχιλλέας , όπως κι έγινε, και το καλοκαίρι του 2008 να μετανομαστή σε Α.Ο. Μεσσάτιδος.

Γεωγραφία

Την Οβρυά την διασχίζει η Ε.Ο. Πατρών-Τριπόλεως (111), η οποία κατασκευάστηκε το 1922 μαζί με την συνδετήριο οδό με την Ε.Ο. Πατρών-Πύργου (παλιά). Σε αυτές τις δύο οδούς στα πλαϊνά τους αναπτύχθηκε μετά κυρίως το 1950 η Οβρυά με την εισροή "εσωτερικών μεταναστών" κυρίως από την περιοχή της Τριταίας. Ακόμα και σήμερα η Οβρυά είναι ανεπτυγμένη γύρω από αυτούς του δύο δρόμους σε μήκος 4 χιλιομέτρων περίπου, εκτός από κάποιες συνοικίες (όπως ο Προφήτης Ηλίας) που ξέφυγαν από τον κανόνα. Σήμερα την διασχίζει και η περιμετρική οδός της Πάτρας, όπου υπάρχει και έξοδος για Οβρυά.

Φωτοθήκη

• 
  Έξοδος του περιμετρικού Πάτρας για Οβρυά
• 
  Η Παναγιά η Παλαιοημερολογίτισα στην Οβρυά
• 
  Δρόμος στην Οβρυά
• 
  Ο Προφήτης Ηλίας στην ομώνυμη συνοικία

Βιβλιογραφία - Πηγές

• Βασίλειος Κυριαζής, βιβλίο Φωστήρας 35 χρόνια πορείας
• Βασίλης Κ. Λάζαρης (επιμ.), Στέφανου Ν. Θωμόπουλου "Ιστορία της Πόλεως Πατρών από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι του 1821". Έκδοση τέταρτη στη δημοτική γλώσσα και με βάση τα χειρόγραφα του συγγραφέα, Τόμος Α', Αχαϊκές Εκδόσεις, Πάτρα 1998. ISBN 960-7960-08-4
• Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010
• Νίκος Παναγιωτακόπουλος, Κρήνη το παλιό Βελίζι, οι Λεύκες του 9ου μ.χ. αιώνα, Πάτρα 1995
• περιοδικό Μεσσάτις του Δήμου Μεσσάτιδος