Έκτωρ Κακναβάτος

Ο Έκτωρ Κακναβάτος (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Γιώργου Κοντογιώργη, Πειραιάς, 1920 - 8 Νοεμβρίου 2010) ήταν Έλληνας ποιητής.

Βιογραφικά στοιχεία

Σπούδασε μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1937-1941) και εργάστηκε ως καθηγητής στην ιδιωτική εκπαίδευση. Διετέλεσε σύμβουλος στο Υπουργείο Παιδείας και αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας Συγγραφέων. Έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και εξορίστηκε στην Μακρόνησο και την Ικαρία, το 1947, εξαιτίας των αριστερών του πεποιθήσεων. Την πρώτη του εμφάνιση στο χώρο της λογοτεχνίας πραγματοποίησε το 1943 με την έκδοση της πρώτης του ποιητικής συλλογής που είχε τίτλο «Fuga». Τιμήθηκε με το Β' Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1983 για τη συλλογή του «In Perpetuum»).

Ο Έκτωρ Κακναβάτος τοποθετείται στην πρώτη μεταπολεμική γενιά των Ελλήνων ποιητών. Το έργο του κινείται στα άκρα του υπερρεαλισμού με έντονη επεξεργασία της ηχητικής διάστασης του λόγου και αμείωτη ορμητικότητα που αγγίζει συχνά τα όρια της επιθετικότητας.

Εργογραφία

Ποίηση

• “Fuga”, Αθήνα, (ιδιωτ. έκδοση), 1943, Αθήνα, Κείμενα, 1972, σελ. 32
• “Διασπορά”, Αθήνα, Πρώτη Ύλη, 1961, σελ. 22
• “Η κλίμακα του λίθου”, Αθήνα, Ζάρβανος, 1964, σελ. 64
• “Τετραψήφιο, Αθήνα, Κείμενα, 1971, σελ. 56
• "Τετραψήφιο” με την έβδομη χορδή, Αθήνα, Κείμενα α’ 1972, β’ 1980, σελ. 48
• “Διήγηση”, Αθήνα, Συντεχνία, 1974, Αθήνα, Κείμενα, 1981, σελ. 72
• “Η κλίμακα του λίθου - Διασπορά”, Αθήνα, Καστανιώτης, 1977, σελ. 52
• “Οδός Λαιστρυγόνων, Αθήνα, Κείμενα, 1978, σελ. 96
• “Τα μαχαίρια της Κίρκης”, Αθήνα, Κείμενα, 1981, σελ. 56
• “Ανάστιξη του θρύλου για τα νεφρά της πολιτείας”, Αθήνα, Κείμενα, 1981, σελ. 8
• “In perpetuum”, Αθήνα, Κείμενα, 1983, σελ. 64, (β’ Κρατικό Βραβείο ποίησης)
• “Κιβώτιο ταχυτήτων”, Αθήνα, Κείμενα, 1987, σελ. 104
• “Ποιήματα Α΄ τόμος (1943-1974)”, Αθήνα, Άγρα, 1990, σελ. 216
• “Ποιήματα Β΄ τόμος (1978-1987)”, Αθήνα, Άγρα, 1990, σελ. 318
• “Οιακισμοί του Μενεσθέα Καστελάνου του Μυστρός”, Αθήνα, Άγρα, 1995, σ. 40
• “Χαοτικά Ι”, Αθήνα, Άγρα, 1997, σελ. 72
• “Ακαρεί”, Αθήνα, Άγρα, 2001, σελ. 56
• “Υψικαμινίζουσες νεοπλασίες”, Αθήνα, Άγρα, 2001, σελ. 40
• “Στα πρόσω ιαχής”, Αθήνα, Άγρα, 2005, σελ. 56
• “Ποιήματα (1943-1987)”, συγκεντρωτική έκδοση, Αθήνα, Άγρα, 2010, σελ. 528

Δοκίμιο

• “Για τον “Μεγάλο Ανατολικό”", Αθήνα, Άγρα, 1991, σελ. 20
• “Βραχέα και μακρά”, Αθήνα, Άγρα, 2005, σελ. 104

Μεταφράσεις

• Joyce Mansour, “Ερωτικά”, Αθήνα, Κείμενα α’1975, β’ 1978, σελ. 48
• Joyce Mansour, “Όρνια”, Αθήνα, Κείμενα, 1987, σελ. 62
• Marcel Schwob, “Φανταστικοί βίοι”, Αθήνα, Aγρα, 1987, σελ. 176
• Joyce Mansour, “Κραυγές-Σπαράγματα-Όρνια”, Αθήνα, Aγρα, 1994, σελ. 148,
• Julien Gracq, Andre Breton. “Επάνοδος στον Μπρετόν”, Αθήνα, Άγρα, 1997, σελ. 24,

Μεταφράσεις των έργων του

• Αγγλικά: Ποιήματά του περιέχονται στην ανθολογία Contemporary Greek Poetry, μετ. Kimon Friar, *Athens, Greek Ministry of Culture, 1985, 488 pp.
• Ποιήματά του έχουν επίσης μεταφραστεί στα γαλλικά, ιταλικά, ισπανικά, ρουμανικά, ολλανδικά και ρωσικά.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

• Αργυρίου Αλεξ., «Ο Έκτωρ Κακναβάτος και ο υπερρεαλισμός», Διαδοχικές αναγνώσεις ελλήνων υπερρεαλιστών, σ.234-240. Αθήνα, Γνώση, 1983.
• Γεράνης Στέλιος, «Κακναβάτος Έκτωρ», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα, Χάρη Πάτση
• Γεωργουσόπουλος Κώστας, «Ο αρχαίος θυμός. Ράτσα Υψικαμίνου», Η λέξη101, 1-2/1991, σ.4-8.
• Ζερβός Θεοτόκης, «Έκτωρ Κακναβάτος: “In perpetuum” (ποιήματα), τυπ. Κείμενα 1983», Πόρφυρας21, 2/1984, σ.150.
• Ζήρας Αλεξ., «Κακναβάτος Έκτωρ», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό4. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985.
• Κακλαμανάκη Ρούλα, «Εντολές στο άπειρο», Διαβάζω50, 2/1982, σ.149-151.
• Καραντώνης Ανδρέας, «Έκτορα Κακναβάτου: Οδός Λαιστρυγόνων», Νέα Εστία104, ετ.ΝΒ΄, 15/11/1978, αρ.1233, σ.1524-1525.
• Κούρτοβικ Δημοσθένης, «Έκτωρ Κακναβάτος», Έλληνες μεταπολεμικοί συγγραφείς· Ένας οδηγός, σ.108-109. Αθήνα, Πατάκης, 1995.
• Μαρωνίτης Δημήτρης, Κριτική για τη συλλογή Οι οιακισμοί του Μενεσθέα, Το Βήμα, 10/12/1995.
• «Σε β΄ πρόσωπο · Μια συνομιλία του Έκτορα Κακναβάτου με τον Αντώνη Φωστιέρη και τον Θανάση Νιάρχο», Η λέξη101, 1-2/1991, σ.85-88.
• Σταμέλος Δ. – Τσαούσης Κ.Ι., Κριτική για την Οδό Λαιστρυγόνων», Ελευθεροτυπία, 22/9/1978.
• Σταμέλος Δ., Κριτική για τα Μαχαίρια της Κίρκης, Ελευθεροτυπία, 26/11/1981.
• Φραγκόπουλος Θ.Δ., «Ένα λεξίθηρο συμπίλημα» (κριτική για την Οδό Λαιστρυγόνων), Διαβάζω14, 10-11/1978, σ.61-63.
• Φραγκόπουλος Θ.Δ., «Μια ποίηση Από Διός», Η λέξη101, 1-2/1991, σ.9-13.
• Αργυροπούλου Χριστίνα, διατριβή "Η Γλώσσα στην ποίηση του Έκτορα Κακναβάτου", εκδ. Τυπωθήτω-Γ.Δαρδανός, 2003.
• Αργυροπούλου Χριστίνα, "Από την υπερρεαλιστική γραφή του Α.Εμπειρίκου στον υπερρεαλισμό των επιγόνων.Η περίπτωση του Ε.Κακναβάτου", Φιλόλογος, τχ.115, 2004.
• Αργυροπούλου Χριστίνα, "Μία προσέγγιση στην ποιητική γλώσσα του Ε.Κακναβάτου", Εξώπολις, τχ.10-11, Αλεξανδρούπολη, 1998-99.
• Αργυροπούλου Χριστίνα, "Χαοτικά του Ε.Κ. και υπερρεαλισμός του Ε.Κ.", ΕΛΙ-ΤΡΟΧΟΣ, τχ.19-20, Πάτρα 1999.
• Αργυροπούλου Χριστίνα, "Ποίηση και ποιητική του Ε. Κακναβάτου", Θέματα Λογοτεχνίας, τχ.10, 1999.
• Αργυροπούλου Χριστίνα,"Έκτωρ Κακναβάτος. Το ιστορικό βίωμα και η δυναμική του στη σύγχρονη εποχή", Συνέδριο Καρδίτσας, πρακτικά εκδ. Έξαρχος, Καρδίτσα 2004, σελ. 99-112
• Αργυροπούλου Χριστίνα,"Οι μαθηματικοί και άλλοι επιστημονικοί όροι ως ποιητικοί τόποι στο έργο του Ε.Κακναβάτου",Συνέδριο ΚΕΕΠΕΚ, Πρακτικά Αθήνα 2009, σελ. 734-750.
• Αργυροπούλου Χριστίνα, "Η αρχαιότητα και η υπερρεαλιστική μετάπλασή της στην ποίηση του Ε.Κακναβάτου", Φιλολογική, τχ. 109, Ελληνοεκδοτική, 2010

Αφιερώματα περιοδικών

• Ελί-τροχος1, Ιανουάριος- Μάρτιος 1994, σ.3-16.
• Μανδραγόρας5, 10-12/1994, σ.14-77.
• Φιλολογική, τχ. 109, 2009, σελ.12-46.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=197
• http://www.biblionet.gr/main.asp?page=showauthor&personsid=12398
• http://www.poiein.gr/archives/12122/index.html
• http://www.poiein.gr/archives/4398/index.html
• http://avgi-anagnoseis.blogspot.com/2010/11/blog-post_7146.html