Πλάτανος Αρκαδίας

Πλάτανος
Πλάτανος Πλάτανος
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Δήμος	Βόρειας Κυνουρίας
Γεωγραφία
Νομός	Αρκαδίας
Υψόμετρο	440 m
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας	220 01
https://www.platanoskynourias.gr/

Ο Πλάτανος είναι χωριό, το οποίο βρίσκεται αμφιθεατρικά χτισμένο στις πλαγιές του όρους Πάρνωνας.Διοικητικά υπάγεται στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας στον Νομό Αρκαδίας.

Έχει απόσταση 180 χλμ από την Αθήνα και 22 χλμ από την παραλία Άστρους.Περιβάλλεται από πολλά πλατάνια εκατοντάδων χρόνων εξ ου και η ονομασία του χωριού.Έχει τη μορφή νησιού με σοκάκια όπου δεν μπαίνουν αμάξια.Οι κάτοικοι υποστηρίζουν ότι η καταγωγή τους είναι από νησί, πιθανόν την Αίγινα.Το χωριό, έχει κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός.Δίπλα στο χωριό κυλά ο ποταμός Βρασιάτης.Λόγω του ποταμιού έχουν δημιουργηθεί στο χωριό πολλές δημόσιες βρύσες και αυλάκια στα σοκάκια.Συνορεύει με το χωριό Χάραδρος, Άγιος Ιωάννης και το τσακώνικο χωριό Σίταινα.Σε απόσταση 2 km από το χωριό, βρίσκεται το φαράγγι της Λεπίδας.

Ιστορία

Ο Πλάτανος, αναφέρεται για πρώτη φορά στο Χρονικό της Αλώσεως του Γεωργίου Σφραντζή, το 1435, με την ονομασία Πλαταμώνας.Κατά τα επόμενα έτη, αναφέρεται σε αρκετά έγγραφα την περίοδο της Ενετοκρατίας.Πριν και κατά τη διάρκεια της Β΄ Τουρκοκρατίας (18ος και 19ος αι.), το χωριό γνώρισε μεγάλη ακμή, μαζί με άλλα γειτονικά χωριά.Την ίδια περίοδο χτίστηκαν και αρκετά αρχοντικά - πυργόσπιτα.Σημαντική ήταν η προσφορά του χωριού κατά την Επανάσταση του 1821.Το 1826, ο Ιμπραήμ, κατέστρεψε ολοσχερώς το χωριό.Την ίδια τύχη είχαν και όλα τα άλλα χωριά της Κυνουρίας.Οι κάτοικοι του χωριού, κατέφυγαν σε γειτονικές σπηλιές, όπου πολέμησαν τους Τούρκους.

Μετά την απελευθέρωση, έγινε έδρα του δήμου Πλατανούντος, ενώ τα επόμενα χρόνια, μετά τη συγχώνευσή του στον Δήμο Θυρέας, αποτέλεσε την έδρα της ομώνυμης κοινότητας.

Το χωριό

Ο Πλάτανος, λόγω του άφθονου νερού του, λειτουργούσαν παλαιότερα νερόμυλοι, νεροπρίονο και νεροτριβή.Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την καλλιέργεια αγροτικών προϊόντων, όπως κεράσια, κάστανα, σύκα, αλλά και ντομάτες και διάφορα κολοκυθοειδή.Πολύ χαρακτηριστικό φαγητό είναι η γλυκιά κολοκυθόπιτα.

Τα παραδοσιακά μουσικά όργανα του χωριού, είναι το λαούτο και το βιολί. Οι οργανοπαίχτες, καλούνταν σε πανηγύρια και γάμους και στα διπλανά χωριά.Στις μέρες μας, οι σύλλογοι διοργανώνουν γιορτές Κερασιών, Φεγγαριού και Καστάνων.Κάποιες φορές ρίχνεται και ο σταυρός στο ποτάμι την εορτή των Φώτων.

Στο χωριό, υπάρχουν 5 εκκλησίες:ο Άγιος Γεώργιος, που βρίσκεται στον απέναντι λόφο και θεωρείται ως η πρώτη εκκλησία του χωριού.Σύμφωνα με την παράδοση, ο πρώτος οικισμός, βρισκόταν εκεί, οι Άγιοι Θεόδωροι, που βρίσκονται στο πάνω μέρος του χωριού.Η πέρα Παναγιά, που βρίσκεται στον δεύτερο λόφο δεξιά του χωριού, περικυκλωμένη από νερά και πεζούλες κατοίκων που οργώνουν Η περιοχή εκεί λέγεται Σέλα και παλαιότερα αποτελούσε μοναστήρι, το οποίο κατασκευάστηκε στα τέλη του 15ου αι. και αγιογραφήθηκε από τον Γεώργιο Κουλιδά.Σύμφωνα με την παράδοση, η εκκλησία πήρε την ονομασία της, από έναν Τούρκο αγά, ο οποίος έταξε μια χρυσή σέλα, προκειμένου να σωθεί το παιδί του από μία αρρώστια, που τελικά σώθηκε.Στην εκκλησία, ζούσαν καλόγεροι που όμως κρεμάστηκαν από τους Τούρκους.Έχει δημιουργηθεί βρύση και τσιμεντένια παγκάκια στην περιοχή του παρεκκλησιού.Εκεί, την Τρίτη του Πάσχα γινόταν γιορτή με οργανοπαίχτες.

Η εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, βρίσκεται στο πάνω μέρος του χωριού και γίνεται λειτουργία κάθε χρόνο στις 6 Αυγούστου.Και αυτή η εκκλησία, αποτελούσε παλαιότερα μοναστήρι (18ος αι.), όπου είχαν κελιά καλόγεροι.Τέλος, η εκκλησία του Αγίου Πέτρου, που βρίσκεται δίπλα από το κοινοτικό γραφείο του Προέδρου του χωριού.Κεντρική εκκλησία του χωριού είναι η Αγία Άννα, που γιορτάζεται στις 25 Ιουλίου η κοίμηση της, με περιφορά εικόνας στα σοκάκια του χωριού.Η εκκλησία έχει εικόνα μισοκαμμένη από την επιδρομή του Ιμπραήμ.

Στο χωριό λειτουργεί ξενώνας από το 2010, με παροχή καφέ και φαγητού.Υπάρχουν 2 ακόμη καφενεία.Οι επισκέπτες είναι κυρίως ορειβάτες και φυσιολάτρες, οι οποίοι κάνουν πεζοπορία στο φαράγγι της Λεπίδας, στην γέφυρα που οδηγεί στον παλαιό δρόμο για το Άστρος που ονομάζεται Σκάλα και εξυπηρετούσε τον κόσμο πριν γίνει το οδικό δίκτυο.Ακόμη κάνουν πεζοπορία στο παλαιό μονοπάτι Πλάτανος - Σίταινα.

Έθιμα

Το Σάββατο του Λαζάρου, οι κάτοικοι πηγαίνουν στο ποτάμι για να μαζέψουν καβούρια επειδή, λένε, ότι βγαίνουν πολλά με το φεγγάρι.Την επόμενη μέρα τα μαγειρεύουν στο τηγάνι με αλεύρι και τα ονομάζουν Ιμάμη.

Στην πλατεία της βρύσης, το απόγευμα του Πάσχα καίγεται ο Ιούδας.