Έδεσσα Μεσοποταμίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 7: Γραμμή 7:
Κατά πιθανότερες μαρτυρίες την Έδεσσα αυτή έκτισε για πρώτη φορά ο '''[[Μέγας Αλέξανδρος]]''' (πιθανόν το 331 π.Χ.) καθ'οδόν για τα [[Γαυγάμηλα]]. Βρισκόταν πάνω στην παλαιότερη πόλη με το όνομα '''Ορχόη''' ή '''Οσρόη''' (Πέρσης σατράπης που ονόμασε την γύρω περιοχή ''Οσροηνή''). Κατά τον Αντιοχέα ιστορικό Ιωάννη Μαλάλα, λόγω των καταστροφών της πόλεως από πλημμύρες, ο '''[[Σέλευκος Α΄ Νικάτωρ]]''' την επανίδρυσε με το όνομα '''Αντιόχεια Μιξοβάρβαρο''' και στην συνέχεια της έδωσε το όνομα Έδεσσα (305/4 π.Χ.).
Κατά πιθανότερες μαρτυρίες την Έδεσσα αυτή έκτισε για πρώτη φορά ο '''[[Μέγας Αλέξανδρος]]''' (πιθανόν το 331 π.Χ.) καθ'οδόν για τα [[Γαυγάμηλα]]. Βρισκόταν πάνω στην παλαιότερη πόλη με το όνομα '''Ορχόη''' ή '''Οσρόη''' (Πέρσης σατράπης που ονόμασε την γύρω περιοχή ''Οσροηνή''). Κατά τον Αντιοχέα ιστορικό Ιωάννη Μαλάλα, λόγω των καταστροφών της πόλεως από πλημμύρες, ο '''[[Σέλευκος Α΄ Νικάτωρ]]''' την επανίδρυσε με το όνομα '''Αντιόχεια Μιξοβάρβαρο''' και στην συνέχεια της έδωσε το όνομα Έδεσσα (305/4 π.Χ.).


Αξίζει να αναφερθεί και η παλαιότερη διείσδυση του λαού των Μουσκί, που οι μελετητές τον ταυτίζουν με τους Φρύγες και άλλα θρακικά φύλα. Η εξόρμηση έγινε από τις πεδιάδες της μακεδονικής Έδεσσας και αφού κατέλαβαν μέρη της Μ. Ασίας, απλώθηκαν ανατολικώτερα μαζί με πρωτο -Αρμενικά φύλα. Στην συνέχεια ηττήθηκαν από τον Ασσύριο αυτοκράτορα Τιγλάθ Πιλασσάρ το 1115 π.Χ. κοντά στην Νινευή. Οι ηττημένοι Φρύγες και Θράκες (κατά τα ασσυριακά έγγραφα "6.000 άνδρες τον αριθμό") εγκαταστάθηκαν στην βορειοδυτική Μεσοποταμία. Εκεί ο Στράβων μιλάει για Μύγδονες γύρω από την Νίσιβη. Δεν αποκλείεται -κατά μίαν εκδοχή- η Έδεσσα να ιδρύθηκε από αιχμαλώτους Μουσκί της περιόδου αυτής.
Αξίζει να αναφερθεί και η παλαιότερη διείσδυση του λαού των Μουσκί, που οι μελετητές τον ταυτίζουν με τους Φρύγες και άλλα θρακικά φύλα. Η εξόρμηση έγινε από τις πεδιάδες της μακεδονικής Έδεσσας και αφού κατέλαβαν μέρη της Μ. Ασίας, απλώθηκαν ανατολικώτερα μαζί με πρωτο -Αρμενικά φύλα. Στην συνέχεια ηττήθηκαν από τον Ασσύριο αυτοκράτορα Τιγλάθ Πιλασσάρ το 1115 π.Χ. κοντά στην Νινευή. Οι ηττημένοι Φρύγες και Θράκες (κατά τα ασσυριακά έγγραφα "6.000 άνδρες τον αριθμό") εγκαταστάθηκαν στην βορειοδυτική Μεσοποταμία. Εκεί ο Στράβων μιλάει για Μύγδονες γύρω από την Νίσιβη. Δεν αποκλείεται -κατά μίαν εκδοχή- η Έδεσσα να ιδρύθηκε από αιχμαλώτους Μουσκί της περιόδου αυτής<ref>[https://en.wikipedia.org/wiki/Mushki|Μουσκί]</ref>.


Η ελληνιστική πόλη ήταν μάλλον έδρα της σατραπείας της Οσροηνής. Στην πόλη κατοικούσαν τόσο Έλληνες άποικοι, όσο και ιθαγενείς. Το πρώτο μάλιστα νόμισμα της ελληνιστικής πόλεως ήταν των χρόνων του Αντιόχου Α΄ του Σωτήρος, το 280 π.Χ.<ref>[http://guberman.blogspot.gr/2007/04/seleucid-antiochus-i-soter-bce-280-261.html|Νόμισμα της πόλεως]</ref>
Η ελληνιστική πόλη ήταν μάλλον έδρα της σατραπείας της Οσροηνής. Στην πόλη κατοικούσαν τόσο Έλληνες άποικοι, όσο και ιθαγενείς. Το πρώτο μάλιστα νόμισμα της ελληνιστικής πόλεως ήταν των χρόνων του Αντιόχου Α΄ του Σωτήρος, το 280 π.Χ.<ref>[http://guberman.blogspot.gr/2007/04/seleucid-antiochus-i-soter-bce-280-261.html|Νόμισμα της πόλεως]</ref>

Έκδοση από την 12:45, 21 Μαΐου 2016

Συντεταγμένες: 37°09′N 38°48′E / 37.15°N 38.8°E / 37.15; 38.8

Η ακρόπολη της συριακής Έδεσσας. Οι εναπομείνασες κολώνες χρονολογούνται στα χρόνια της Ρωμαιοκρατίας

Η Έδεσσα ή Αντιόχεια ή «η επί Καλλιρρόης και Ασφαλίτιδος λίμνης»[1], στην Οσροηνή [2], υπήρξε επί αιώνες πρωτεύουσα της Μεσοποταμίας.

Μακεδονική επανίδρυση και ελληνιστική περίοδος

Κατά πιθανότερες μαρτυρίες την Έδεσσα αυτή έκτισε για πρώτη φορά ο Μέγας Αλέξανδρος (πιθανόν το 331 π.Χ.) καθ'οδόν για τα Γαυγάμηλα. Βρισκόταν πάνω στην παλαιότερη πόλη με το όνομα Ορχόη ή Οσρόη (Πέρσης σατράπης που ονόμασε την γύρω περιοχή Οσροηνή). Κατά τον Αντιοχέα ιστορικό Ιωάννη Μαλάλα, λόγω των καταστροφών της πόλεως από πλημμύρες, ο Σέλευκος Α΄ Νικάτωρ την επανίδρυσε με το όνομα Αντιόχεια Μιξοβάρβαρο και στην συνέχεια της έδωσε το όνομα Έδεσσα (305/4 π.Χ.).

Αξίζει να αναφερθεί και η παλαιότερη διείσδυση του λαού των Μουσκί, που οι μελετητές τον ταυτίζουν με τους Φρύγες και άλλα θρακικά φύλα. Η εξόρμηση έγινε από τις πεδιάδες της μακεδονικής Έδεσσας και αφού κατέλαβαν μέρη της Μ. Ασίας, απλώθηκαν ανατολικώτερα μαζί με πρωτο -Αρμενικά φύλα. Στην συνέχεια ηττήθηκαν από τον Ασσύριο αυτοκράτορα Τιγλάθ Πιλασσάρ το 1115 π.Χ. κοντά στην Νινευή. Οι ηττημένοι Φρύγες και Θράκες (κατά τα ασσυριακά έγγραφα "6.000 άνδρες τον αριθμό") εγκαταστάθηκαν στην βορειοδυτική Μεσοποταμία. Εκεί ο Στράβων μιλάει για Μύγδονες γύρω από την Νίσιβη. Δεν αποκλείεται -κατά μίαν εκδοχή- η Έδεσσα να ιδρύθηκε από αιχμαλώτους Μουσκί της περιόδου αυτής[3].

Η ελληνιστική πόλη ήταν μάλλον έδρα της σατραπείας της Οσροηνής. Στην πόλη κατοικούσαν τόσο Έλληνες άποικοι, όσο και ιθαγενείς. Το πρώτο μάλιστα νόμισμα της ελληνιστικής πόλεως ήταν των χρόνων του Αντιόχου Α΄ του Σωτήρος, το 280 π.Χ.[4]

Αργότερα ο Αντίοχος Δ' ο Επιφανής, κατά μαρτυρία του Πλινίου, μετονόμασε αυτή σε «Αντιόχεια Καλλιρρόη» ή κατ' άλλους «Αντιόχεια επί Καλλιρρόη». Τα νομίσματά της επί Αντίοχου Δ' φέρουν την επιγραφή «ΑΝΤΙΟΧΕΩΝ ΤΩΝ ΕΠΙ ΚΑΛΛΙΡΡΟΗ». Το όνομα όμως αυτό δεν διατηρήθηκε για πολύ, καθώς από τα σωζόμενα νομίσματα εξάγεται ότι πολύ γρήγορα (μετά τον Αντίοχο Δ') επανέκτησε το πρότερο όνομα Έδεσσα.

Στα μεταγενέστερα χρόνια

Κατά την Α' Σταυροφορία, η Έδεσσα ήταν η πρωτεύουσα της ομώνυμης κομητείας. Η Κομητεία της Έδεσσας ήταν το πρώτο κράτος που ιδρύθηκε από τους Σταυροφόρους, αλλά και το πρώτο που καταλύθηκε, το 1144, πέφτοντας στα χέρια των Τούρκων.

Το σημερινό όνομα της πόλης η οποία ανήκει στην Τουρκία είναι Ούρφα.

Σημειώσεις

  1. κατά πλήρη έκφραση του Στέφανου Βυζάντιου
  2. περιοχή παρά τις πηγές κάποιου καταρράκτη του Μασίου όρους, νότια του Ευφράτη
  3. [1]
  4. της πόλεως