Νήσος Αγίας Ελένης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Επιμέλεια. Δεν χρειάζονται σύνδεσμοι προς τα έτη. Οι τελείες παρακαλώ πριν τις παραπομπές... Δεν έχουν νόημα μετά.
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{Πληροφορίες_Χώρας
<!-- Πληροφορίες Χώρας -->
| εθνικό_όνομα = ''Saint Helena''
{{Πληροφορίες_Χώρας|
| εθνικό όνομα ελληνικά = Αγία Ελένη
εθνικό_όνομα = ''Saint Helena'' |
εθνικό όνομα ελληνικά = Αγία Ελένη |
| κοινό_όνομα = Αγία Ελένη
| σημαία = Flag of Saint Helena.svg
κοινό_όνομα = Αγία Ελένη |
| άρθρο σημαίας = Σημαία της Αγίας Ελένης
σημαία = Flag of Saint Helena.svg |
| εθνόσημο = Coat_of_arms_of_Saint_Helena.svg
άρθρο σημαίας = Σημαία της Αγίας Ελένης |
| άρθρο εθνόσημου = Εθνόσημο της Αγίας Ελένης
εθνόσημο = Coat_of_arms_of_Saint_Helena.svg |
| χάρτης = LocationSaintHelena.png
άρθρο εθνόσημου = Εθνόσημο της Αγίας Ελένης |
| εθνικό_σύνθημα = Loyal and Unshakeable<br />(Πιστή και Ακλόνητη)
χάρτης = LocationSaintHelena.png |
| εθνικός_ύμνος = [[God Save the Queen]]<br />(Ο Θεός να σώζει τη Βασίλισσα)<br />My Saint Helena Island (ανεπίσημα)
εθνικό_σύνθημα = Loyal and Unshakeable <br />(Πιστή και Ακλόνητη) |
| επίσημες_γλώσσες = [[Αγγλική γλώσσα|Αγγλικά]]
εθνικός_ύμνος = [[God Save the Queen]]<br />(Ο Θεός να σώζει τη Βασίλισσα)<br />My Saint Helena Island (ανεπίσημα)|
| πρωτεύουσα = [[Τζέιμσταουν]]
επίσημες_γλώσσες = [[Αγγλική γλώσσα|Αγγλικά]] |
| συντεταγμένες_πρωτεύουσας = {{coord|15|56|S|5|44|W|type:city|format=dms|display=inline|name=Τζέιμσταουν}}
πρωτεύουσα = [[Τζέιμσταουν]] |
| μεγαλύτερη_πόλη =
συντεταγμένες_πρωτεύουσας =
| πολίτευμα = [[Υπερπόντιο έδαφος]] του [[Ηνωμένο Βασίλειο|Ηνωμένου Βασιλείου]]
{{coord|15|56|S|5|44|W|type:city|format=dms|display=inline|name=Τζέιμσταουν}} |
| τίτλοι_ηγετών = [[Μοναρχία|Μονάρχης]]<br />[[Κυβερνήτης της Αγίας Ελένης|Κυβερνήτης]]
μεγαλύτερη_πόλη = |
πολίτευμα= [[Υπερπόντιο έδαφος]] του [[Ηνωμένο Βασίλειο|Ηνωμένου Βασιλείου]] |
| ονόματα_ηγετών = [[Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου|Ελισάβετ Β']] <br /> [[Σιν Μπερνς]] (υπηρ.)
| θέση_έκτασης =
τίτλοι_ηγετών = [[Μοναρχία|Μονάρχης]]<br />[[Κυβερνήτης της Αγίας Ελένης|Κυβερνήτης]] |
| έκταση = 413 τ.χ.
ονόματα_ηγετών = [[Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου|Ελισάβετ Β']] <br /> [[Σιν Μπερνς]] (υπηρ.)|
| ποσοστό_νερού =
θέση_έκτασης = |
| εκτίμηση_πληθυσμού = 7.637<ref name= "cia"/>
έκταση= 413 |
| χρονιά_εκτίμησης_πληθυσμού = 2009
ποσοστό_νερού = |
| πληθυσμός = 4.255
εκτίμηση_πληθυσμού = 7.637<ref name= "cia"/> |
| θέση_πληθυσμού = 220
χρονιά_εκτίμησης_πληθυσμού = 2009 |
| χρονιά_απογραφής_πληθυσμού = 2008
πληθυσμός= 4.255|
| πυκνότητα_πληθυσμού = 18,1
θέση_πληθυσμού =220 |
| θέση_πυκνότητας_πληθυσμού =
χρονιά_απογραφής_πληθυσμού= 2008 |
| χρονιά_ΑΕΠ =
πυκνότητα_πληθυσμού = 18,1 |
| ΑΕΠ =
θέση_πυκνότητας_πληθυσμού = |
| θέση_ΑΕΠ =
χρονιά_ΑΕΠ= |
| ΑΕΠ_κατακεφαλή =
ΑΕΠ = |
| θέση_ΑΕΠ_κατά_κεφαλή =
θέση_ΑΕΠ = |
| τύπος_κυριαρχίας = [[Υπερπόντιο έδαφος]]
ΑΕΠ_κατακεφαλή = |
| γεγονός_κυριαρχίας = Παροχή Συνταγματικού Χάρτη<br /> Ισχύον [[Σύνταγμα]]
θέση_ΑΕΠ_κατά_κεφαλή = |
| ημερομηνίες_κυριαρχίας = 1659<br />1η Σεπτεμβρίου 2009
τύπος_κυριαρχίας = [[Υπερπόντιο έδαφος]] |
| νόμισμα = [[Λίρα Αγίας Ελένης]] (Αγία Ελένη και Ασενσιόν)<br />Λίρα στερλίνα (Ασενσιόν και Τριστάν ντα Κούνια)
γεγονός_κυριαρχίας = Παροχή Συνταγματικού Χάρτη<br /> Ισχύον [[Σύνταγμα]] |
| κωδικός_νομίσματος = SHP
ημερομηνίες_κυριαρχίας = <br /> [[1659]]<br /> 1η Σεπτεμβρίου 2009 |
| ώρα_ζώνης = GMT
νόμισμα = [[Λίρα Αγίας Ελένης]] (Αγία Ελένη και Ασενσιόν)<br />λίρα στερλίνα (Ασενσιόν και Τριστάν ντα Κούνια) |
| διαφορά_UTC = +0
κωδικός_νομίσματος = SHP |
| θερινή_UTC =
ώρα_ζώνης = GMT |
| θερινή_διαφορά_UTC =
διαφορά_UTC= +0 |
| top_level_domain = [[.sh]]
θερινή_UTC= |
| κωδικός_κλήσης = 290
θερινή_διαφορά_UTC= |
| σημειώσεις =
top_level_domain= [[.sh]] |
κωδικός_κλήσης = 290 |
σημειώσεις=
}}
}}
Η '''νήσος της Αγίας Ελένης''' ({{lang-en|Saint Helena}}), που πήρε το όνομά της από την [[Αγία Ελένη|Αγία Ελένη της Κωνσταντινούπολης]], είναι ηφαιστειογενές νησί που ανήκει στο υπερπόντιο έδαφος [[Αγία Ελένη, Ασενσιόν και Τριστάν ντα Κούνια]]<ref>[http://publications.europa.eu/code/el/el-5000500.htm Υπηρεσία Εκδόσεων — Διοργανικό εγχειρίδιο σύνταξης κειμένων — Παράρτημα A5<!-- Τίτλος που μπήκε από Bot -->]</ref> του [[Ηνωμένο Βασίλειο|Ηνωμένου Βασιλείου]] στο Νότιο [[Ατλαντικός Ωκεανός|Ατλαντικό Ωκεανό]]. Εκτός από το ομώνυμο νησί, το υπερπόντιο έδαφος περιλαμβάνει τα νησιά [[Νήσος Αναλήψεως|Ασενσιόν]] (Αscencion) και [[Τριστάν ντα Κούνια]] (Tristan da Cunha). Πρωτεύουσα και κύριο λιμάνι είναι το [[Τζέιμσταουν]].
<!-- Τέλος πληροφοριών χώρας-->


Η Αγία Ελένη έγινε γνωστή ως τόπος εξορίας του [[Ναπολέων|Ναπολέοντα]], ο οποίος έζησε εκεί από το 1815 μέχρι το θάνατό του το 1821. Η [[Οικία Λόνγκγουντ]] (Longwood House), όπου έμεινε ο Ναπολέων, και το [[Σέιν Βάλεϊ]] (Sane Valley), όπου τάφηκε, ανήκουν στη γαλλική κυβέρνηση από το 1858. Έχει έκταση 413 τετρ. χλμ. και πληθυσμό 7.637, με βάση εκτιμήσεις του 2009.<ref name= "cia">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/sh.html CIA World Factbook]</ref>
Η '''νήσος της Αγίας Ελένης''' ([[Αγγλική γλώσσα|αγγλικά]]: ''Saint Helena''), που πήρε το όνομά της από την [[Αγία Ελένη|Αγία Ελένη της Κωνσταντινούπολης]], είναι ηφαιστειογενές νησί που ανήκει στο υπερπόντιο έδαφος [[Αγία Ελένη, Ασενσιόν και Τριστάν ντα Κούνια]]<ref>[http://publications.europa.eu/code/el/el-5000500.htm Υπηρεσία Εκδόσεων — Διοργανικό εγχειρίδιο σύνταξης κειμένων — Παράρτημα A5<!-- Τίτλος που μπήκε από Bot -->]</ref> του [[Ηνωμένο Βασίλειο|Ηνωμένου Βασιλείου]] στο Νότιο [[Ατλαντικός Ωκεανός|Ατλαντικό Ωκεανό]]. Εκτός από το ομώνυμο νησί, το υπερπόντιο έδαφος περιλαμβάνει τα νησιά [[Νήσος Αναλήψεως|Ασενσιόν]] (Αscencion) και [[Τριστάν ντα Κούνια]] (Tristan da Cunha). Πρωτεύουσα και κύριο λιµάνι είναι το [[Τζέιμσταουν]].


Το νησί ανακαλύφθηκε στις 21 Μαΐου 1502 από τον εξερευνητή Ζοάο ντα Νόβα, ο οποίος του έδωσε το όνομα «Αγία Ελένη». Το νησί ήταν ακατοίκητο και με τα χρόνια οι Πορτογάλοι έχτισαν ένα παρεκκλήσι και μερικά σπίτια, αν και δεν έγινε ποτέ μόνιμη εγκατάσταση. Εισήγαγαν επίσης κατσίκια που θα χρησίμευαν ως πηγή κρέατος για μελλοντικές αποστολές. Ο [[Τόμας Κάβεντις]] έγινε ο πρώτος Άγγλος που επισκέφτηκε το νησί, σε μια αποτυχημένη αποστολή το 1591. Οι [[Ολλανδία|Ολλανδοί]] διεκδίκησαν το νησί το 1645–1659 και αργότερα το 1673, αλλά τελικά μετά την επέμβαση του Αγγλικού Ναυτικού το νησί αποδόθηκε στην Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών από τον [[Κάρολος Β' της Αγγλίας|Κάρολο Β΄ της Αγγλίας]]. Το 1999, και αργότερα το [[2005]], η Βρετανική Κυβέρνηση ανακοίνωσε σχέδια κατασκευής αεροδρομίου στην Αγία Ελένη, για να τονώσει την οικονομία και να μειώσει την εξάρτηση από τη ναυσιπλοΐα.{{πηγή}}
Η Αγία Ελένη έγινε γνωστή ως τόπος εξορίας του [[Ναπολέων|Ναπολέοντα]], ο οποίος έζησε εκεί από το [[1815]] μέχρι το θάνατό του το [[1821]]. Το Longwood House, όπου έμεινε ο Ναπολέων, και το Sane Valley, όπου τάφηκε, ανήκουν στη γαλλική κυβέρνηση από το 1858. Έχει έκταση 413 τετρ. χλμ. και πληθυσμό, με βάση εκτιμήσεις του 2009, 7.637 κατοίκους<ref name= "cia">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/sh.html CIA World Factbook]</ref>.

Το νησί ανακαλύφθηκε στις [[21 Μαΐου]] [[1502]] από τον εξερευνητή Ζοάο ντα Νόβα, ο οποίος του έδωσε το όνομα '''Αγία Ελένη'''. Το νησί ήταν ακατοίκητο και με τα χρόνια οι Πορτογάλοι έχτισαν ένα παρεκκλήσι και μερικά σπίτια, αν και δεν έγινε ποτέ μόνιμη εγκατάσταση. Εισήγαγαν επίσης κατσίκια που θα χρησίμευαν ως πηγή κρέατος για μελλοντικές αποστολές. Ο [[Τόμας Κάβεντις]] έγινε ο πρώτος Άγγλος που επισκέφτηκε το νησί, σε μια αποτυχημένη αποστολή το [[1591]]. Οι [[Ολλανδία|Ολλανδοί]] διεκδίκησαν το νησί το [[1645]]-[[1659]] και αργότερα το [[1673]], αλλά τελικά μετά την επέμβαση του Αγγλικού Ναυτικού το νησί αποδόθηκε στην Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών από τον [[Κάρολος Β' της Αγγλίας|Κάρολο Β΄ της Αγγλίας]]. Το [[1999]], και αργότερα το [[2005]], η Βρετανική Κυβέρνηση ανακοίνωσε σχέδια κατασκευής αεροδρομίου στην Αγία Ελένη, για να τονώσει την οικονομία και να μειώσει την εξάρτηση από τη ναυσιπλοΐα.


== Ιστορία ==
== Ιστορία ==
=== Ανακάλυψη και εποικισμός ===
=== Ανακάλυψη και εποικισμός ===
[[Αρχείο:16 Napoleons exole St Helena June1970.jpg|thumb|200px|left|H οικία Λόνγκγουντ, όπου κρατήθηκε ο Ναπολέοντας.]]
[[Αρχείο:16 Napoleons exole St Helena June1970.jpg|thumb|200px|left|H Οικία Λόνγκγουντ, όπου κρατήθηκε ο Ναπολέοντας.]]
Οι περισσότερες ιστορικές πηγές προσδιορίζουν την ανακάλυψη του νησιού στις [[21 Μαΐου]] του [[1502]] από τον [[Ισπανία|Ισπανό]] θαλασσοπόρο Ζοάο ντα Νόβα κατά το ταξίδι επιστροφής του από την [[Ινδία]]. Η ονομασία αποδίδεται στην Αγία Ελένη της [[Κωνσταντινούπολη]]. Μία άλλη άποψη αναφέρει ότι το νησί ανακαλύφθηκε στις [[30 Ιουλίου]] του [[1503]] από μία μοίρα πλοίων με διοικητή τον [[Εστεβάο ντα Γκάμα]], αποδίδοντας στον ντα Νόβα την ανακάλυψη του νησιού [[Τριστάν ντα Κούνια]]<ref>A.H. Schulenburg, 'The discovery of St&nbsp;Helena: the search continues'. Wirebird: The Journal of the Friends of St&nbsp;Helena, Issue 24 (Spring 2002), pp.13–19.</ref><ref>Duarte Leite, História dos Descobrimentos, Vol. II (Lisbon: Edições Cosmos, 1960), 206.</ref><ref>de Montalbodo, Paesi Nuovamente Retovati & Nuovo Mondo da Alberico Vesputio Fiorentino Intitulato (Venice: 1507).</ref>. Οι Πορτογάλοι βρήκαν το ακατοίκητο [[νησί]] χωρίς [[δέντρο|δέντρα]] και πόσιμο [[νερό]], ενώ εισήγαγαν ζώα (κυρίως [[κατσίκα|κατσίκες]]), οπωροφόρα και [[λαχανικά]], κατασκεύασαν μία [[εκκλησία]] και ένα ή δύο σπίτια, και άφησαν εκεί τους άρρωστους ναύτες τους, για να επιστρέψουν αργότερα στην [[Πορτογαλία]]. Οι έποικοι παρέμειναν αλλά δεν κατασκεύασαν κάποιο μόνιμο οικισμό. Το νησί απέκτησε ιδιαίτερη σημασία ως σημείο ανεφοδιασμού κατά την επιστροφή από την [[Ασία]], καθώς βρίσκεται στη ζώνη των αληγών [[άνεμος|ανέμων]] που οδηγούσαν τα [[πλοίο|πλοία]] από το [[Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας]] στο νότιο [[Ατλαντικός|Ατλαντικό]].
Οι περισσότερες ιστορικές πηγές προσδιορίζουν την ανακάλυψη του νησιού στις 21 Μαΐου του 1502 από τον [[Ισπανία|Ισπανό]] θαλασσοπόρο Ζοάο ντα Νόβα κατά το ταξίδι επιστροφής του από την [[Ινδία]]. Η ονομασία αποδίδεται στην [[Αγία Ελένη|Αγία Ελένη της Κωνσταντινούπολης]]. Μια άλλη άποψη αναφέρει ότι το νησί ανακαλύφθηκε στις 30 Ιουλίου του 1503 από μία μοίρα πλοίων με διοικητή τον [[Εστεβάο ντα Γκάμα]], αποδίδοντας στον ντα Νόβα την ανακάλυψη του νησιού [[Τριστάν ντα Κούνια]].<ref>A.H. Schulenburg, 'The discovery of St&nbsp;Helena: the search continues'. Wirebird: The Journal of the Friends of St&nbsp;Helena, Issue 24 (Spring 2002), pp.13–19.</ref><ref>Duarte Leite, História dos Descobrimentos, Vol. II (Lisbon: Edições Cosmos, 1960), 206.</ref><ref>de Montalbodo, Paesi Nuovamente Retovati & Nuovo Mondo da Alberico Vesputio Fiorentino Intitulato (Venice: 1507).</ref> Οι Πορτογάλοι βρήκαν το ακατοίκητο νησί χωρίς δέντρα και πόσιμο νερό, ενώ εισήγαγαν ζώα, κυρίως [[κατσίκα|κατσίκες]], οπωροφόρα και λαχανικά, ενώ κατασκεύασαν μία εκκλησία και ένα ή δύο σπίτια αφήνοντας εκεί τους άρρωστους ναύτες τους για να επιστρέψουν αργότερα στην [[Πορτογαλία]]. Οι έποικοι παρέμειναν αλλά δεν κατασκεύασαν κάποιο μόνιμο οικισμό. Το νησί απέκτησε ιδιαίτερη σημασία ως σημείο ανεφοδιασμού κατά την επιστροφή από την [[Ασία]], καθώς βρίσκεται στη ζώνη των αληγών ανέμων που οδηγούσαν τα πλοία από το [[Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας]] στο νότιο [[Ατλαντικός|Ατλαντικό]].


Υπάρχει η διαδεδομένη άποψη ότι οι Πορτογάλοι κατάφεραν να κρατήσουν την ύπαρξη του νησιού μυστική μέχρι σχεδόν το τέλος του 16ου αιώνα, αν και τόσο η θέση όσο και το όνομα του αναφέρεται σε ένα [[Ολλανδία|Ολλανδικό]] βιβλίο του [[1508]], στο οποίο περιγράφεται μία Πορτογαλική αποστολή του [[Φρανσίσκο ντε Αλμέιντα]] στις Ανατολικές Ινδίες. Επίσης, ο [[Λόπο Χόμεμ Ρέινεϊς]] αναφέρει τις θέσεις της Αγίας Ελένης και του νησιού [[Νήσος Αναλήψεως|Ασένσιον]] στον παγκόσμιο άτλα του [[1519]]<ref>The Voyage from Lisbon to India, 1505–6, being an account and journal by Albericus Vespuccius, translated from the contemporary Flemish [by George Frederick Barwick and Janet M. E. Barwick], and edited with prologue and notes by C. H. Coote. [With the text of the original entitled “Die reyse va Lissebone” in facsimile.], Published by B. F. Stevens in 1894.</ref>.
Υπάρχει η διαδεδομένη άποψη ότι οι Πορτογάλοι κατάφεραν να κρατήσουν την ύπαρξη του νησιού μυστική μέχρι σχεδόν το τέλος του 16ου αιώνα, αν και τόσο η θέση όσο και το όνομα του αναφέρεται σε ένα ολλανδικό βιβλίο του 1508, στο οποίο περιγράφεται μία Πορτογαλική αποστολή του [[Φρανσίσκο ντε Αλμέιντα]] στις Ανατολικές Ινδίες. Επίσης, ο [[Λόπο Χόμεμ Ρέινεϊς]] αναφέρει τις θέσεις της Αγίας Ελένης και του νησιού [[Νήσος Αναλήψεως|Ασένσιον]] στον παγκόσμιο άτλα του 1519.<ref>The Voyage from Lisbon to India, 1505–6, being an account and journal by Albericus Vespuccius, translated from the contemporary Flemish [by George Frederick Barwick and Janet M. E. Barwick], and edited with prologue and notes by C. H. Coote. [With the text of the original entitled “Die reyse va Lissebone” in facsimile.], Published by B. F. Stevens in 1894.</ref>


Οι πρώτοι μόνιμοι κάτοικοι ήταν Πορτογάλοι, ενώ το νησί είχε δεχθεί σταδιακά τις επισκέψεις [[Άγγλοι|Άγγλων]], [[Ισπανοί|Ισπανών]] και Ολλανδών εξερευνητών, με συνέπεια η θέση του να γίνει γνωστή στις αποικιοκρατικές δυνάμεις της εποχής. Οι Πορτογάλοι και οι Ισπανοί σταμάτησαν τους τακτικούς ανεφοδιασμούς στο νησί, καθώς άρχισαν να χρησιμοποιούν [[λιμάνι]]α τους κατά μήκος των αποικιών τους στις ακτές της δυτικής [[Αφρική]]ς, αλλά και επειδή δέχονταν επιθέσεις τόσο στα πλοία τους, αλλά και στις εγκαταστάσεις, την εκκλησία, την [[κτηνοτροφία]] και τις φυτείες του νησιού, κυρίως από Ολλανδούς και Άγγλους ποντοπόρους. Το [[1633]], η Ολλανδία ανακοίνωσε επίσημα τα δικαιώματά της στην Αγία Ελένη, αν και το νησί δεν είχε ποτέ καταληφθεί, οχυρωθεί ή είχε μόνιμους κατοίκους. Μέχρι το [[1651]] όμως, οι Ολλανδοί σταμάτησαν να χρησιμοποιούν το νησί για μεταστάθμευση, καθώς προτίμησαν την πλούσια αποικία που ίδρυσαν στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας.
Οι πρώτοι μόνιμοι κάτοικοι ήταν Πορτογάλοι, ενώ το νησί είχε δεχθεί σταδιακά τις επισκέψεις Άγγλων, Ισπανών και Ολλανδών εξερευνητών, με συνέπεια η θέση του να γίνει γνωστή στις αποικιοκρατικές δυνάμεις της εποχής. Οι Πορτογάλοι και οι Ισπανοί σταμάτησαν τους τακτικούς ανεφοδιασμούς στο νησί, καθώς άρχισαν να χρησιμοποιούν λιμάνια τους κατά μήκος των αποικιών τους στις ακτές της δυτικής [[Αφρική]]ς, αλλά και επειδή δέχονταν επιθέσεις τόσο στα πλοία τους, αλλά και στις εγκαταστάσεις, την εκκλησία, την κτηνοτροφία και τις φυτείες του νησιού, κυρίως από Ολλανδούς και Άγγλους ποντοπόρους. Το 1633, η Ολλανδία ανακοίνωσε επίσημα τα δικαιώματά της στην Αγία Ελένη, αν και το νησί δεν είχε ποτέ καταληφθεί, οχυρωθεί ή είχε μόνιμους κατοίκους. Μέχρι το 1651 όμως, οι Ολλανδοί σταμάτησαν να χρησιμοποιούν το νησί για μεταστάθμευση, καθώς προτίμησαν την πλούσια αποικία που ίδρυσαν στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας.


=== Η εταιρία των Ανατολικών Ινδιών, 1658–1815 ===
=== Η εταιρία των Ανατολικών Ινδιών, 1658–1815 ===
[[Αρχείο:Thornton, St Helena.jpg|thumb|250px|left|Άποψη της πόλης και του νησιού της Αγίας Ελένης κατά την εποχή ιδιοκτησίας της Εταιρίας των Ανατολικών Ινδιών σε γκραβούρα του 1790.]]
[[Αρχείο:Thornton, St Helena.jpg|thumb|250px|left|Άποψη της πόλης και του νησιού της Αγίας Ελένης κατά την εποχή ιδιοκτησίας της Εταιρίας των Ανατολικών Ινδιών σε γκραβούρα του 1790.]]
Η ιδέα προσάρτησης της Αγίας Ελένης στο Αγγλικό Στέμμα εμφανίστηκε πρώτη φορά το [[1644]], ενώ το [[1649]] η [[Εταιρία των Ανατολικών Ινδιών]] εξέδωσε οδηγία στα πλοία της να περιμένουν το ένα το άλλο στην Αγία Ελένη κατά το ταξίδι επιστροφής τους στη [[Βρετανία.]] Από το [[1656]] και στη συνέχεια η εταιρία ζήτησε από την κυβέρνηση να συνοδεύει με πολεμικά σκάφη τα πλοία της από την Αγία Ελένη στη Βρετανία, ενώ παράλληλα της χορηγήθηκε το δικαίωμα διακυβέρνησης του νησιού, κατά την περίοδο της Κοινοπολιτείας του [[Όλιβερ Κρόμγουελ]], το [[1657]]<ref>[http://www.sthelena.se/history/cron.txt History: St. Helena homepage]</ref>. Τον επόμενο χρόνο, η εταιρία εγκατέστησε στο νησί αποίκους καλλιεργητές και το οχύρωσε, ενώ ένας στόλος για την προστασία του νησιού έφτασε το [[1659]]. Από αυτό το έτος, η Αγία Ελένη έχει τον τίτλο της δεύτερης παλαιότερης Αγγλικής αποικιακής κτήσης με τις [[Βερμούδες]]. Με την αποκατάσταση της μοναρχίας το [[1660]], ο οικισμός ονομάστηκε Τζέιμσταουν, ενώ το προνόμιο ιδιοκτησίας του νησιού από την εταιρία αναγνωρίστηκε και από το στέμμα.
Η ιδέα προσάρτησης της Αγίας Ελένης στο Αγγλικό Στέμμα εμφανίστηκε πρώτη φορά το 1644, ενώ το 1649 η [[Εταιρία των Ανατολικών Ινδιών]] εξέδωσε οδηγία στα πλοία της να περιμένουν το ένα το άλλο στην Αγία Ελένη κατά το ταξίδι επιστροφής τους στη [[Βρετανία]]. Από το 1656 και στη συνέχεια η εταιρία ζήτησε από την κυβέρνηση να συνοδεύει με πολεμικά σκάφη τα πλοία της από την Αγία Ελένη στη Βρετανία, ενώ παράλληλα της χορηγήθηκε το δικαίωμα διακυβέρνησης του νησιού, κατά την περίοδο της Κοινοπολιτείας του [[Όλιβερ Κρόμγουελ]], το 1657.<ref>[http://www.sthelena.se/history/cron.txt History: St. Helena homepage]</ref> Τον επόμενο χρόνο, η εταιρία εγκατέστησε στο νησί αποίκους καλλιεργητές και το οχύρωσε, ενώ ένας στόλος για την προστασία του νησιού έφτασε το 1659. Από αυτό το έτος, η Αγία Ελένη έχει τον τίτλο της δεύτερης παλαιότερης Αγγλικής αποικιακής κτήσης με τις [[Βερμούδες]]. Με την αποκατάσταση της μοναρχίας το 1660, ο οικισμός ονομάστηκε [[Τζέιμσταουν]], ενώ το προνόμιο ιδιοκτησίας του νησιού από την εταιρία αναγνωρίστηκε και από το στέμμα.


Το [[1672]], η ανταγωνίστρια Ολλανδική Εταιρία των Ανατολικών Ινδιών επιχείρησε να καταλάβει με στρατιωτικές δυνάμεις το νησί, καθώς ο σταθμός που λειτουργούσε στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας δεν αποτελούσε ιδανικό λιμάνι για τα συμφέροντά της. Η Βρετανική διοίκηση εγκατέλειψε προσωρινά το νησί για τη [[Βραζιλία]], για το επανακαταλάβει το [[1673]] χωρίς απώλειες και ένοπλη σύρραξη. Τον ίδιο χρόνο η εταιρία ζήτησε περισσότερα προνόμια από τον Κάρολο τον Β΄ της Αγγλίας, για να προωθήσει το [[εμπόριο]].
Το 1672, η ανταγωνίστρια Ολλανδική Εταιρία των Ανατολικών Ινδιών επιχείρησε να καταλάβει με στρατιωτικές δυνάμεις το νησί, καθώς ο σταθμός που λειτουργούσε στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας δεν αποτελούσε ιδανικό λιμάνι για τα συμφέροντά της. Η Βρετανική διοίκηση εγκατέλειψε προσωρινά το νησί για τη [[Βραζιλία]], για το επανακαταλάβει το 1673 χωρίς απώλειες και ένοπλη σύρραξη. Τον ίδιο χρόνο η εταιρία ζήτησε περισσότερα προνόμια από τον Κάρολο τον Β΄ της Αγγλίας, για να προωθήσει το εμπόριο.


== Πανίδα ==
== Πανίδα ==
Στην Αγία Ελένη ζει και το γηραιότερο ζώο στον κόσμο, η [[χελώνα]] Τζόναθαν, ηλικίας 184 ετών<ref>{{Cite web |title= Χελώνα 184 ετών, το γηραιότερο ζώο του κόσμου |url= http://www.naftemporiki.gr/story/1084031/xelona-184-eton-to-giraiotero-zoo-tou-kosmou |publisher= [[Ναυτεμπορική]] |date= 26 Μαρτίου 2016 |accessdate= 7 Απριλίου 2016}}</ref>.
Στην Αγία Ελένη ζει και το γηραιότερο ζώο στον κόσμο, η [[χελώνα]] Τζόναθαν, ηλικίας 184 ετών.<ref>{{Cite web |title= Χελώνα 184 ετών, το γηραιότερο ζώο του κόσμου |url= http://www.naftemporiki.gr/story/1084031/xelona-184-eton-to-giraiotero-zoo-tou-kosmou |publisher= [[Ναυτεμπορική]] |date= 26 Μαρτίου 2016 |accessdate= 7 Απριλίου 2016}}</ref>


== Δημογραφία ==
== Δημογραφία ==
[[Αρχείο:St-Helena-Jamestown.jpg|thumb|250px|Άποψη του [[Τζέιμσταουν]], πρωτεύουσας της Αγίας Ελένης.]]
[[Αρχείο:St-Helena-Jamestown.jpg|thumb|250px|Άποψη του [[Τζέιμσταουν]], πρωτεύουσας της Αγίας Ελένης.]]
[[Αρχείο:St-Helena-Jamestown-from-above.jpg|thumb|250px|Άποψη του [[Τζέιμσταουν]] από ψηλά.]]
[[Αρχείο:St-Helena-Jamestown-from-above.jpg|thumb|250px|Άποψη του Τζέιμσταουν από ψηλά.]]
Η Αγία Ελένη έχει πληθυσμό περίπου 4.250 κατοίκων, κυρίως βρετανικής καταγωγής -από μετανάστες και στρατιώτες-, αλλά και απόγονους σκλάβων που μεταφέρθηκαν με την ίδρυση της αποικίας, αρχικά από την [[Αφρική]] (Πράσινο Ακρωτήριο, Χρυσή Ακτή και δυτική ακτή της Αφρικής), αλλά και στη συνέχεια από την [[Ινδία]] και τη [[Μαδαγασκάρη]]. Η εισαγωγή σκλάβων σταμάτησε λόγω του αυξημένου ποσοστού τους στον πληθυσμό το [[1792]]. Το νησί αποικήθηκε από τους Βρετανούς πρώτη φορά το [[1659]]. Το [[1804]] η Αγία Ελένη έγινε η έδρα της Βρετανικής μοίρας της δυτικής Αφρικής, για την παρεμπόδιση της εξαγωγής σκλάβων στη [[Βραζιλία]], με συνέπεια την απελευθέρωση αρκετών χιλιάδων σκλάβων στο νησί. Σχεδόν όλοι ήταν Αφρικανοί και περίπου 500 παρέμειναν εκεί, ενώ οι υπόλοιποι σταδιακά στάλθηκαν στις δυτικές Ινδίες και το [[Κέιπ Τάουν]], και τελικά στη [[Σιέρα Λεόνε]]. Επίσης, μετανάστες από την [[Κίνα]] μεταφέρθηκαν στο νησί από το [[1810]] με κορύφωση του ρεύματος το [[1818]]. Μετά την επαναφορά του Στέμματος στη Βρετανία το [[1834]], οι περισσότεροι επαναπατρίστηκαν, αν και αρκετοί μεταφέρθηκαν στη [[Νότια Αφρική]]. Αντίστοιχα, στο νησί βρέθηκαν και λίγοι Ινδοί, κύρια απασχολούμενοι σε λιμενικές εργασίες.
Η Αγία Ελένη έχει πληθυσμό περίπου 4.250 κατοίκων, κυρίως βρετανικής καταγωγής, από μετανάστες και στρατιώτες, αλλά και απόγονους σκλάβων που μεταφέρθηκαν με την ίδρυση της αποικίας, αρχικά από την [[Αφρική]] (Πράσινο Ακρωτήριο, Χρυσή Ακτή και δυτική ακτή της Αφρικής), αλλά και στη συνέχεια από την [[Ινδία]] και τη [[Μαδαγασκάρη]]. Η εισαγωγή σκλάβων σταμάτησε λόγω του αυξημένου ποσοστού τους στον πληθυσμό το 1792. Το νησί αποικήθηκε από τους Βρετανούς πρώτη φορά το 1659. Το 1804 η Αγία Ελένη έγινε η έδρα της Βρετανικής μοίρας της δυτικής Αφρικής, για την παρεμπόδιση της εξαγωγής σκλάβων στη [[Βραζιλία]], με συνέπεια την απελευθέρωση αρκετών χιλιάδων σκλάβων στο νησί. Σχεδόν όλοι ήταν Αφρικανοί και περίπου 500 παρέμειναν εκεί, ενώ οι υπόλοιποι σταδιακά στάλθηκαν στις δυτικές Ινδίες και το [[Κέιπ Τάουν]], και τελικά στη [[Σιέρα Λεόνε]]. Επίσης, μετανάστες από την [[Κίνα]] μεταφέρθηκαν στο νησί από το 1810 με κορύφωση του ρεύματος το 1818. Μετά την επαναφορά του Στέμματος στη Βρετανία το 1834, οι περισσότεροι επαναπατρίστηκαν, αν και αρκετοί μεταφέρθηκαν στη [[Νότια Αφρική]]. Αντίστοιχα, στο νησί βρέθηκαν και λίγοι Ινδοί, κύρια απασχολούμενοι σε λιμενικές εργασίες.


Ο χριστιανισμός έχει βαθιές ρίζες στην Αγία Ελένη και έχει παίξει έναν συμβολικό ρόλο στην τοπική κοινωνία. Η πλειοψηφία των κατοίκων ανήκουν στην [[Εκκλησία της Αγγλίας]], μέλη της επισκοπής της Αγίας Ελένης, η οποία περιλαμβάνει και το νησί Ασενσιόν. Έδρα της επισκοπής είναι το νησί της Αγίας Ελένης. Το [[2009]] συμπληρώθηκαν 150 χρόνια από την ίδρυση της επισκοπής. Στο νησί στην πορεία των χρόνων είχαν συνεχή παρουσία και άλλα χριστιανικά δόγματα, όπως η [[Καθολική Εκκλησία]] από το [[1852]], ο [[Στρατός της Σωτηρίας]] από το [[1886]], η [[Βαπτιστές|Εκκλησία των Βαπτιστών]] από το [[1845]], καθώς και πρόσφατα η [[Εκκλησία των Αντβεντιστών της Έβδομης Ημέρας]], οι [[Μάρτυρες του Ιεχωβά]] (3% του πληθυσμού<ref>''Βιβλίο Έτους των Μαρτύρων του Ιεχωβά 2014'', Watch Tower Bible And Tract Society of Pennsylvania, σελ. 178</ref>.) και η [[Νέα Αποστολική Εκκλησία]]. Ο [[Μπαχαϊσμός]], ως νεότερη θρησκεία, έχει παρουσία επίσης στο νησί από το [[1954]].
Ο χριστιανισμός έχει βαθιές ρίζες στην Αγία Ελένη και έχει παίξει έναν συμβολικό ρόλο στην τοπική κοινωνία. Η πλειοψηφία των κατοίκων ανήκουν στην [[Εκκλησία της Αγγλίας]], μέλη της επισκοπής της Αγίας Ελένης, η οποία περιλαμβάνει και το νησί Ασενσιόν. Έδρα της επισκοπής είναι το νησί της Αγίας Ελένης. Το 2009 συμπληρώθηκαν 150 χρόνια από την ίδρυση της επισκοπής. Στο νησί στην πορεία των χρόνων είχαν συνεχή παρουσία και άλλα χριστιανικά δόγματα, όπως η [[Καθολική Εκκλησία]] από το 1852, ο [[Στρατός της Σωτηρίας]] από το 1886, η [[Βαπτιστές|Εκκλησία των Βαπτιστών]] από το 1845, καθώς και πρόσφατα η [[Εκκλησία των Αντβεντιστών της Έβδομης Ημέρας]], οι [[Μάρτυρες του Ιεχωβά]] (3% του πληθυσμού)<ref>''Βιβλίο Έτους των Μαρτύρων του Ιεχωβά 2014'', Watch Tower Bible And Tract Society of Pennsylvania, σελ. 178</ref> και η [[Νέα Αποστολική Εκκλησία]]. Ο [[Μπαχαϊσμός]], ως νεότερη θρησκεία, έχει παρουσία επίσης στο νησί από το 1954.


Το αρχιπέλαγος [[Τριστάν ντα Κούνια]], το οποίο κατοικείται από το [[1815]] και ανήκει διοικητικά στην Αγία Ελένη, έχει πληθυσμό μικρότερο από 300 κατοίκους, κυρίως με ρίζες από τη [[Βρετανία]], την [[Ιταλία]], αλλά και την ίδια την Αγία Ελένη. Ο χριστιανισμός είναι η κύρια θρησκεία, με επικρατέστερη την [[Εκκλησία της Αγγλίας]] και την [[Καθολική Εκκλησία]].
Το αρχιπέλαγος [[Τριστάν ντα Κούνια]], το οποίο κατοικείται από το 1815 και ανήκει διοικητικά στην Αγία Ελένη, έχει πληθυσμό μικρότερο από 300 κατοίκους, κυρίως με ρίζες από τη [[Βρετανία]], την [[Ιταλία]], αλλά και την ίδια την Αγία Ελένη. Ο χριστιανισμός είναι η κύρια θρησκεία, με επικρατέστερη την [[Εκκλησία της Αγγλίας]] και την [[Καθολική Εκκλησία]].


Το νησί [[Νήσος Αναλήψεως|Ασενσιόν]] δεν έχει μόνιμους κατοίκους, αλλά κατοικείται από μεταβαλλόμενο πληθυσμό περίπου 1,000 ατόμων, μέλη των στρατιωτικών δυνάμεων των [[ΗΠΑ]] και της [[Βρετανία]]ς, καθώς και πολιτικό προσωπικό, που απασχολούνται στην Αγγλοαμερικανική αεροπορική βάση, μαζί με τις οικογένειές τους, αλλά και προσωπικό των κυβερνητικών τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών της Βρετανίας.
Το νησί [[Νήσος Αναλήψεως|Ασενσιόν]] δεν έχει μόνιμους κατοίκους, αλλά κατοικείται από μεταβαλλόμενο πληθυσμό περίπου 1,000 ατόμων, μέλη των στρατιωτικών δυνάμεων των [[ΗΠΑ]] και της [[Βρετανία]]ς, καθώς και πολιτικό προσωπικό, που απασχολούνται στην Αγγλοαμερικανική αεροπορική βάση, μαζί με τις οικογένειές τους, αλλά και προσωπικό των κυβερνητικών τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών της Βρετανίας. Οι πολίτες της Αγίας Ελένης και των άλλων νησιών της διοικητικής επικράτειάς της έχουν την υπηκοότητα των Βρετανικών Υπεράκτιων Περιοχών, ενώ από το 2002 έχουν παράλληλα και τη Βρετανική υπηκοότητα.


Μετά την περίοδο του [[Ναπολέων|Ναπολέοντα]] στο νησί, διαδοχικές εξάρσεις ανεργίας έχουν οδηγήσει σε μετανάστευση των κατοίκων κυρίως προς τη [[Μεγάλη Βρετανία]], τη [[Νότια Αφρική]], και παλαιότερα προς την [[Αυστραλία]]. Σήμερα, καταγράφεται αντίστοιχη κίνηση προς το γειτονικό νησί [[Νήσος Αναλήψεως|Ασενσιόν]] λόγω της στρατιωτικής βάσης, στα νησιά [[Νήσοι Φώκλαντ|Φώκλαντ]] μετά τον ομώνυμο πόλεμο, αλλά και στη Βρετανία.
Οι πολίτες της Αγίας Ελένης και των άλλων νησιών της διοικητικής επικράτειάς της έχουν την υπηκοότητα των Βρετανικών Υπεράκτιων Περιοχών, ενώ από το [[2002]] έχουν παράλληλα και τη Βρετανική υπηκοότητα.


Η Αγία Ελένη παραμένει μία από τις περιοχές του κόσμου χωρίς κανένα καταγεγραμμένο κρούσμα [[AIDS]]. Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2009 τα 78,44 χρόνια (75,52 χρόνια οι άνδρες και 81,5 οι γυναίκες).<ref name="cia"/>
Μετά την περίοδο του [[Ναπολέων|Ναπολέοντα]] στο νησί, διαδοχικές εξάρσεις ανεργίας έχουν οδηγήσει σε μετανάστευση των κατοίκων κυρίως προς τη [[Μεγάλη Βρετανία]], τη [[Νότια Αφρική]], και παλαιότερα προς την [[Αυστραλία]]. Σήμερα, καταγράφεται αντίστοιχη κίνηση προς το γειτονικό νησί [[Νήσος Αναλήψεως|Ασενσιόν]] λόγω της στρατιωτικής βάσης, στα νησιά [[Νήσοι Φώκλαντ|Φώκλαντ]] μετά τον ομώνυμο πόλεμο, αλλά και στη [[Βρετανία]].

Η Αγία Ελένη παραμένει μία από τις περιοχές του κόσμου χωρίς κανένα καταγεγραμμένο κρούσμα [[AIDS]]. Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2009 τα 78,44 χρόνια (75,52 χρόνια οι άνδρες και 81,5 οι γυναίκες)<ref name="cia"/>.


== Διακυβέρνηση ==
== Διακυβέρνηση ==
Το νησί έχει Σύνταγμα από την 1η Ιανουαρίου του 2009<ref>[http://www.opsi.gov.uk/si/si2009/plain/uksi_20091751_en Σύνταγμα της Αγίας Ελένης]</ref>. Από τις 18 Μαρτίου 2016 Υπηρεσιακός Κυβερνήτης είναι ο [[Σιν Μπερνς]] (διορισθείσα η [[Λίζα Φίλιπς]] από τον Ιανουάριο του 2016, θα αναλάβει καθήκοντα τον Απρίλιο). Τις γαλλικές κτήσεις στην Αγία Ελένη κυβερνά ο Μισέλ Ντανκουάν-Μαρτινό (Michel Dancoisne-Martineau, γ. 1965;) από την 1η Δεκεμβρίου 1987 (επίτιμος πρόξενος από τις 5 Αυγούστου 1991)<ref>[http://rulers.org/ruls1.html Ruler.org]</ref>.
Το νησί έχει Σύνταγμα από την 1η Ιανουαρίου του 2009.<ref>[http://www.opsi.gov.uk/si/si2009/plain/uksi_20091751_en Σύνταγμα της Αγίας Ελένης]</ref> Από τις 18 Μαρτίου 2016 Υπηρεσιακός Κυβερνήτης είναι ο [[Σιν Μπερνς]] (διορισθείσα η [[Λίζα Φίλιπς]] από τον Ιανουάριο του 2016, θα αναλάβει καθήκοντα τον Απρίλιο). Τις γαλλικές κτήσεις στην Αγία Ελένη κυβερνά ο Μισέλ Ντανκουάν-Μαρτινό (Michel Dancoisne-Martineau) από την 1η Δεκεμβρίου 1987 (επίτιμος πρόξενος από τις 5 Αυγούστου 1991).<ref>[http://rulers.org/ruls1.html Ruler.org]</ref>


== Εκλογές ==
== Εκλογές ==
Νομοθετικό σώμα είναι το μονοθάλαμο Νομοθετικό Συμβούλιο (Legislative Council, με 16 έδρες, ανάμεσα στις οποίες ο πρόεδρος, τρία μέλη εξ οφίτσιο και 12 εκλεγμένα). 12 από τα μέλη του εκλέγονται (σε μονοεδρική περιφέρεια, σε αντίθεση με τις προηγούμενες εκλογές του 2009, όταν τα μέλη του Συμβουλίου εξελέγησαν σε 2 εξαεδρικές περιφέρειες ) με καθολική ψηφοφορία για τετραετή θητεία. Οι τελευταίες εκλογές, κατά τις οποίες εξελέγησαν 12 ανεξάρτητοι, διενεργήθηκαν στις 17 Ιουλίου 2013<ref name=IFES>[http://electionguide.org/election.php?ID=2087 Election Profile] IFES</ref>.
Νομοθετικό σώμα είναι το μονοθάλαμο Νομοθετικό Συμβούλιο (Legislative Council, με 16 έδρες, ανάμεσα στις οποίες ο πρόεδρος, τρία μέλη εξ οφίτσιο και 12 εκλεγμένα). Δώδεκα από τα μέλη του εκλέγονται (σε μονοεδρική περιφέρεια, σε αντίθεση με τις προηγούμενες εκλογές του 2009, όταν τα μέλη του Συμβουλίου εξελέγησαν σε 2 εξαεδρικές περιφέρειες ) με καθολική ψηφοφορία για τετραετή θητεία. Οι τελευταίες εκλογές, κατά τις οποίες εξελέγησαν 12 ανεξάρτητοι, διενεργήθηκαν στις 17 Ιουλίου 2013.<ref name=IFES>[http://electionguide.org/election.php?ID=2087 Election Profile] IFES</ref>


==Αποτελέσματα εκλογών 2013==
==Αποτελέσματα εκλογών 2013==
Γραμμή 152: Γραμμή 146:


== Παραπομπές ==
== Παραπομπές ==
{{Παραπομπές}}
{{Παραπομπές|30em}}


== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{commonscat}}
{{commonscat}}
* {{dmoz}}
* {{dmoz}}



{{Χώρες και εδάφη του Ηνωμένου Βασιλείου}}
{{Χώρες και εδάφη του Ηνωμένου Βασιλείου}}

Έκδοση από την 08:52, 8 Απριλίου 2016

Αγία Ελένη
Saint Helena

Σημαία

Εθνόσημο
Εθνικό σύνθημα: Loyal and Unshakeable
(Πιστή και Ακλόνητη)
Εθνικός ύμνος: God Save the Queen
(Ο Θεός να σώζει τη Βασίλισσα)
My Saint Helena Island (ανεπίσημα)
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
Τζέιμσταουν
15°56′S 5°44′W / 15.933°S 5.733°W / -15.933; -5.733 (Τζέιμσταουν)
Αγγλικά
Υπερπόντιο έδαφος του Ηνωμένου Βασιλείου
Ελισάβετ Β'
Σιν Μπερνς (υπηρ.)
Υπερπόντιο έδαφος
Παροχή Συνταγματικού Χάρτη
Ισχύον Σύνταγμα

1659
1η Σεπτεμβρίου 2009
 • Σύνολο
413 τ.χ. km2
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 2009 
 • Απογραφή 2008 
 • Πυκνότητα 

7.637[1] (220η) 
4.255  
18,1 κατ./km2 
ΝόμισμαΛίρα Αγίας Ελένης (Αγία Ελένη και Ασενσιόν)
Λίρα στερλίνα (Ασενσιόν και Τριστάν ντα Κούνια) (SHP)
GMT (UTC +0)
Internet TLD.sh
Κωδικός κλήσης+290

Η νήσος της Αγίας Ελένης (αγγλικά: Saint Helena‎‎), που πήρε το όνομά της από την Αγία Ελένη της Κωνσταντινούπολης, είναι ηφαιστειογενές νησί που ανήκει στο υπερπόντιο έδαφος Αγία Ελένη, Ασενσιόν και Τριστάν ντα Κούνια[2] του Ηνωμένου Βασιλείου στο Νότιο Ατλαντικό Ωκεανό. Εκτός από το ομώνυμο νησί, το υπερπόντιο έδαφος περιλαμβάνει τα νησιά Ασενσιόν (Αscencion) και Τριστάν ντα Κούνια (Tristan da Cunha). Πρωτεύουσα και κύριο λιμάνι είναι το Τζέιμσταουν.

Η Αγία Ελένη έγινε γνωστή ως τόπος εξορίας του Ναπολέοντα, ο οποίος έζησε εκεί από το 1815 μέχρι το θάνατό του το 1821. Η Οικία Λόνγκγουντ (Longwood House), όπου έμεινε ο Ναπολέων, και το Σέιν Βάλεϊ (Sane Valley), όπου τάφηκε, ανήκουν στη γαλλική κυβέρνηση από το 1858. Έχει έκταση 413 τετρ. χλμ. και πληθυσμό 7.637, με βάση εκτιμήσεις του 2009.[1]

Το νησί ανακαλύφθηκε στις 21 Μαΐου 1502 από τον εξερευνητή Ζοάο ντα Νόβα, ο οποίος του έδωσε το όνομα «Αγία Ελένη». Το νησί ήταν ακατοίκητο και με τα χρόνια οι Πορτογάλοι έχτισαν ένα παρεκκλήσι και μερικά σπίτια, αν και δεν έγινε ποτέ μόνιμη εγκατάσταση. Εισήγαγαν επίσης κατσίκια που θα χρησίμευαν ως πηγή κρέατος για μελλοντικές αποστολές. Ο Τόμας Κάβεντις έγινε ο πρώτος Άγγλος που επισκέφτηκε το νησί, σε μια αποτυχημένη αποστολή το 1591. Οι Ολλανδοί διεκδίκησαν το νησί το 1645–1659 και αργότερα το 1673, αλλά τελικά μετά την επέμβαση του Αγγλικού Ναυτικού το νησί αποδόθηκε στην Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών από τον Κάρολο Β΄ της Αγγλίας. Το 1999, και αργότερα το 2005, η Βρετανική Κυβέρνηση ανακοίνωσε σχέδια κατασκευής αεροδρομίου στην Αγία Ελένη, για να τονώσει την οικονομία και να μειώσει την εξάρτηση από τη ναυσιπλοΐα.[εκκρεμεί παραπομπή]

Ιστορία

Ανακάλυψη και εποικισμός

H Οικία Λόνγκγουντ, όπου κρατήθηκε ο Ναπολέοντας.

Οι περισσότερες ιστορικές πηγές προσδιορίζουν την ανακάλυψη του νησιού στις 21 Μαΐου του 1502 από τον Ισπανό θαλασσοπόρο Ζοάο ντα Νόβα κατά το ταξίδι επιστροφής του από την Ινδία. Η ονομασία αποδίδεται στην Αγία Ελένη της Κωνσταντινούπολης. Μια άλλη άποψη αναφέρει ότι το νησί ανακαλύφθηκε στις 30 Ιουλίου του 1503 από μία μοίρα πλοίων με διοικητή τον Εστεβάο ντα Γκάμα, αποδίδοντας στον ντα Νόβα την ανακάλυψη του νησιού Τριστάν ντα Κούνια.[3][4][5] Οι Πορτογάλοι βρήκαν το ακατοίκητο νησί χωρίς δέντρα και πόσιμο νερό, ενώ εισήγαγαν ζώα, κυρίως κατσίκες, οπωροφόρα και λαχανικά, ενώ κατασκεύασαν μία εκκλησία και ένα ή δύο σπίτια αφήνοντας εκεί τους άρρωστους ναύτες τους για να επιστρέψουν αργότερα στην Πορτογαλία. Οι έποικοι παρέμειναν αλλά δεν κατασκεύασαν κάποιο μόνιμο οικισμό. Το νησί απέκτησε ιδιαίτερη σημασία ως σημείο ανεφοδιασμού κατά την επιστροφή από την Ασία, καθώς βρίσκεται στη ζώνη των αληγών ανέμων που οδηγούσαν τα πλοία από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στο νότιο Ατλαντικό.

Υπάρχει η διαδεδομένη άποψη ότι οι Πορτογάλοι κατάφεραν να κρατήσουν την ύπαρξη του νησιού μυστική μέχρι σχεδόν το τέλος του 16ου αιώνα, αν και τόσο η θέση όσο και το όνομα του αναφέρεται σε ένα ολλανδικό βιβλίο του 1508, στο οποίο περιγράφεται μία Πορτογαλική αποστολή του Φρανσίσκο ντε Αλμέιντα στις Ανατολικές Ινδίες. Επίσης, ο Λόπο Χόμεμ Ρέινεϊς αναφέρει τις θέσεις της Αγίας Ελένης και του νησιού Ασένσιον στον παγκόσμιο άτλα του 1519.[6]

Οι πρώτοι μόνιμοι κάτοικοι ήταν Πορτογάλοι, ενώ το νησί είχε δεχθεί σταδιακά τις επισκέψεις Άγγλων, Ισπανών και Ολλανδών εξερευνητών, με συνέπεια η θέση του να γίνει γνωστή στις αποικιοκρατικές δυνάμεις της εποχής. Οι Πορτογάλοι και οι Ισπανοί σταμάτησαν τους τακτικούς ανεφοδιασμούς στο νησί, καθώς άρχισαν να χρησιμοποιούν λιμάνια τους κατά μήκος των αποικιών τους στις ακτές της δυτικής Αφρικής, αλλά και επειδή δέχονταν επιθέσεις τόσο στα πλοία τους, αλλά και στις εγκαταστάσεις, την εκκλησία, την κτηνοτροφία και τις φυτείες του νησιού, κυρίως από Ολλανδούς και Άγγλους ποντοπόρους. Το 1633, η Ολλανδία ανακοίνωσε επίσημα τα δικαιώματά της στην Αγία Ελένη, αν και το νησί δεν είχε ποτέ καταληφθεί, οχυρωθεί ή είχε μόνιμους κατοίκους. Μέχρι το 1651 όμως, οι Ολλανδοί σταμάτησαν να χρησιμοποιούν το νησί για μεταστάθμευση, καθώς προτίμησαν την πλούσια αποικία που ίδρυσαν στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας.

Η εταιρία των Ανατολικών Ινδιών, 1658–1815

Άποψη της πόλης και του νησιού της Αγίας Ελένης κατά την εποχή ιδιοκτησίας της Εταιρίας των Ανατολικών Ινδιών σε γκραβούρα του 1790.

Η ιδέα προσάρτησης της Αγίας Ελένης στο Αγγλικό Στέμμα εμφανίστηκε πρώτη φορά το 1644, ενώ το 1649 η Εταιρία των Ανατολικών Ινδιών εξέδωσε οδηγία στα πλοία της να περιμένουν το ένα το άλλο στην Αγία Ελένη κατά το ταξίδι επιστροφής τους στη Βρετανία. Από το 1656 και στη συνέχεια η εταιρία ζήτησε από την κυβέρνηση να συνοδεύει με πολεμικά σκάφη τα πλοία της από την Αγία Ελένη στη Βρετανία, ενώ παράλληλα της χορηγήθηκε το δικαίωμα διακυβέρνησης του νησιού, κατά την περίοδο της Κοινοπολιτείας του Όλιβερ Κρόμγουελ, το 1657.[7] Τον επόμενο χρόνο, η εταιρία εγκατέστησε στο νησί αποίκους καλλιεργητές και το οχύρωσε, ενώ ένας στόλος για την προστασία του νησιού έφτασε το 1659. Από αυτό το έτος, η Αγία Ελένη έχει τον τίτλο της δεύτερης παλαιότερης Αγγλικής αποικιακής κτήσης με τις Βερμούδες. Με την αποκατάσταση της μοναρχίας το 1660, ο οικισμός ονομάστηκε Τζέιμσταουν, ενώ το προνόμιο ιδιοκτησίας του νησιού από την εταιρία αναγνωρίστηκε και από το στέμμα.

Το 1672, η ανταγωνίστρια Ολλανδική Εταιρία των Ανατολικών Ινδιών επιχείρησε να καταλάβει με στρατιωτικές δυνάμεις το νησί, καθώς ο σταθμός που λειτουργούσε στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας δεν αποτελούσε ιδανικό λιμάνι για τα συμφέροντά της. Η Βρετανική διοίκηση εγκατέλειψε προσωρινά το νησί για τη Βραζιλία, για το επανακαταλάβει το 1673 χωρίς απώλειες και ένοπλη σύρραξη. Τον ίδιο χρόνο η εταιρία ζήτησε περισσότερα προνόμια από τον Κάρολο τον Β΄ της Αγγλίας, για να προωθήσει το εμπόριο.

Πανίδα

Στην Αγία Ελένη ζει και το γηραιότερο ζώο στον κόσμο, η χελώνα Τζόναθαν, ηλικίας 184 ετών.[8]

Δημογραφία

Άποψη του Τζέιμσταουν, πρωτεύουσας της Αγίας Ελένης.
Άποψη του Τζέιμσταουν από ψηλά.

Η Αγία Ελένη έχει πληθυσμό περίπου 4.250 κατοίκων, κυρίως βρετανικής καταγωγής, από μετανάστες και στρατιώτες, αλλά και απόγονους σκλάβων που μεταφέρθηκαν με την ίδρυση της αποικίας, αρχικά από την Αφρική (Πράσινο Ακρωτήριο, Χρυσή Ακτή και δυτική ακτή της Αφρικής), αλλά και στη συνέχεια από την Ινδία και τη Μαδαγασκάρη. Η εισαγωγή σκλάβων σταμάτησε λόγω του αυξημένου ποσοστού τους στον πληθυσμό το 1792. Το νησί αποικήθηκε από τους Βρετανούς πρώτη φορά το 1659. Το 1804 η Αγία Ελένη έγινε η έδρα της Βρετανικής μοίρας της δυτικής Αφρικής, για την παρεμπόδιση της εξαγωγής σκλάβων στη Βραζιλία, με συνέπεια την απελευθέρωση αρκετών χιλιάδων σκλάβων στο νησί. Σχεδόν όλοι ήταν Αφρικανοί και περίπου 500 παρέμειναν εκεί, ενώ οι υπόλοιποι σταδιακά στάλθηκαν στις δυτικές Ινδίες και το Κέιπ Τάουν, και τελικά στη Σιέρα Λεόνε. Επίσης, μετανάστες από την Κίνα μεταφέρθηκαν στο νησί από το 1810 με κορύφωση του ρεύματος το 1818. Μετά την επαναφορά του Στέμματος στη Βρετανία το 1834, οι περισσότεροι επαναπατρίστηκαν, αν και αρκετοί μεταφέρθηκαν στη Νότια Αφρική. Αντίστοιχα, στο νησί βρέθηκαν και λίγοι Ινδοί, κύρια απασχολούμενοι σε λιμενικές εργασίες.

Ο χριστιανισμός έχει βαθιές ρίζες στην Αγία Ελένη και έχει παίξει έναν συμβολικό ρόλο στην τοπική κοινωνία. Η πλειοψηφία των κατοίκων ανήκουν στην Εκκλησία της Αγγλίας, μέλη της επισκοπής της Αγίας Ελένης, η οποία περιλαμβάνει και το νησί Ασενσιόν. Έδρα της επισκοπής είναι το νησί της Αγίας Ελένης. Το 2009 συμπληρώθηκαν 150 χρόνια από την ίδρυση της επισκοπής. Στο νησί στην πορεία των χρόνων είχαν συνεχή παρουσία και άλλα χριστιανικά δόγματα, όπως η Καθολική Εκκλησία από το 1852, ο Στρατός της Σωτηρίας από το 1886, η Εκκλησία των Βαπτιστών από το 1845, καθώς και πρόσφατα η Εκκλησία των Αντβεντιστών της Έβδομης Ημέρας, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά (3% του πληθυσμού)[9] και η Νέα Αποστολική Εκκλησία. Ο Μπαχαϊσμός, ως νεότερη θρησκεία, έχει παρουσία επίσης στο νησί από το 1954.

Το αρχιπέλαγος Τριστάν ντα Κούνια, το οποίο κατοικείται από το 1815 και ανήκει διοικητικά στην Αγία Ελένη, έχει πληθυσμό μικρότερο από 300 κατοίκους, κυρίως με ρίζες από τη Βρετανία, την Ιταλία, αλλά και την ίδια την Αγία Ελένη. Ο χριστιανισμός είναι η κύρια θρησκεία, με επικρατέστερη την Εκκλησία της Αγγλίας και την Καθολική Εκκλησία.

Το νησί Ασενσιόν δεν έχει μόνιμους κατοίκους, αλλά κατοικείται από μεταβαλλόμενο πληθυσμό περίπου 1,000 ατόμων, μέλη των στρατιωτικών δυνάμεων των ΗΠΑ και της Βρετανίας, καθώς και πολιτικό προσωπικό, που απασχολούνται στην Αγγλοαμερικανική αεροπορική βάση, μαζί με τις οικογένειές τους, αλλά και προσωπικό των κυβερνητικών τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών της Βρετανίας. Οι πολίτες της Αγίας Ελένης και των άλλων νησιών της διοικητικής επικράτειάς της έχουν την υπηκοότητα των Βρετανικών Υπεράκτιων Περιοχών, ενώ από το 2002 έχουν παράλληλα και τη Βρετανική υπηκοότητα.

Μετά την περίοδο του Ναπολέοντα στο νησί, διαδοχικές εξάρσεις ανεργίας έχουν οδηγήσει σε μετανάστευση των κατοίκων κυρίως προς τη Μεγάλη Βρετανία, τη Νότια Αφρική, και παλαιότερα προς την Αυστραλία. Σήμερα, καταγράφεται αντίστοιχη κίνηση προς το γειτονικό νησί Ασενσιόν λόγω της στρατιωτικής βάσης, στα νησιά Φώκλαντ μετά τον ομώνυμο πόλεμο, αλλά και στη Βρετανία.

Η Αγία Ελένη παραμένει μία από τις περιοχές του κόσμου χωρίς κανένα καταγεγραμμένο κρούσμα AIDS. Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2009 τα 78,44 χρόνια (75,52 χρόνια οι άνδρες και 81,5 οι γυναίκες).[1]

Διακυβέρνηση

Το νησί έχει Σύνταγμα από την 1η Ιανουαρίου του 2009.[10] Από τις 18 Μαρτίου 2016 Υπηρεσιακός Κυβερνήτης είναι ο Σιν Μπερνς (διορισθείσα η Λίζα Φίλιπς από τον Ιανουάριο του 2016, θα αναλάβει καθήκοντα τον Απρίλιο). Τις γαλλικές κτήσεις στην Αγία Ελένη κυβερνά ο Μισέλ Ντανκουάν-Μαρτινό (Michel Dancoisne-Martineau) από την 1η Δεκεμβρίου 1987 (επίτιμος πρόξενος από τις 5 Αυγούστου 1991).[11]

Εκλογές

Νομοθετικό σώμα είναι το μονοθάλαμο Νομοθετικό Συμβούλιο (Legislative Council, με 16 έδρες, ανάμεσα στις οποίες ο πρόεδρος, τρία μέλη εξ οφίτσιο και 12 εκλεγμένα). Δώδεκα από τα μέλη του εκλέγονται (σε μονοεδρική περιφέρεια, σε αντίθεση με τις προηγούμενες εκλογές του 2009, όταν τα μέλη του Συμβουλίου εξελέγησαν σε 2 εξαεδρικές περιφέρειες ) με καθολική ψηφοφορία για τετραετή θητεία. Οι τελευταίες εκλογές, κατά τις οποίες εξελέγησαν 12 ανεξάρτητοι, διενεργήθηκαν στις 17 Ιουλίου 2013.[12]

Αποτελέσματα εκλογών 2013

Υποψήφιος Ψήφοι Παρατηρήσεις
Ian Sebastian Rummery 894 Εκλεγείς
Lawson Arthur Henry 857 Εκλεγείς
Nigel Dollery 845 Εκλεγείς
Christine Lilian Scipio-O’Dean 771 Εκλεγείς
Cyril Robert George 711 Εκλεγείς
Leslie Paul Baldwin 680 Εκλεγείς
Brian William Isaac 678 Εκλεγείς
Derek Franklin Thomas 594 Εκλεγείς
Anthony Arthur Green 570 Εκλεγείς
Wilson Charles Duncan 536 Εκλεγείς
Gavin George Ellick 511 Εκλεγείς
Bernice Alicia Olsson 502 Εκλεγείς
Audrey Mavis Constantine 419
Brenda Elaine Moors 405
Stedson Robert George 355
Earl Hilton Henry 338
Cyril Keith Gunnell 230
Mervyn Robert Yon 202
Lionel George Williams 188
Raymond Kenneth Williams 153
Άκυρα/λευκά 6
Σύνολο 1.267
Εγγεγραμμένοι/συμμετοχή 2.309 54,87
Πηγή: Government of St Helena, St Helena Online

Παραπομπές

  1. 1,0 1,1 1,2 CIA World Factbook
  2. Υπηρεσία Εκδόσεων — Διοργανικό εγχειρίδιο σύνταξης κειμένων — Παράρτημα A5
  3. A.H. Schulenburg, 'The discovery of St Helena: the search continues'. Wirebird: The Journal of the Friends of St Helena, Issue 24 (Spring 2002), pp.13–19.
  4. Duarte Leite, História dos Descobrimentos, Vol. II (Lisbon: Edições Cosmos, 1960), 206.
  5. de Montalbodo, Paesi Nuovamente Retovati & Nuovo Mondo da Alberico Vesputio Fiorentino Intitulato (Venice: 1507).
  6. The Voyage from Lisbon to India, 1505–6, being an account and journal by Albericus Vespuccius, translated from the contemporary Flemish [by George Frederick Barwick and Janet M. E. Barwick], and edited with prologue and notes by C. H. Coote. [With the text of the original entitled “Die reyse va Lissebone” in facsimile.], Published by B. F. Stevens in 1894.
  7. History: St. Helena homepage
  8. «Χελώνα 184 ετών, το γηραιότερο ζώο του κόσμου». Ναυτεμπορική. 26 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2016. 
  9. Βιβλίο Έτους των Μαρτύρων του Ιεχωβά 2014, Watch Tower Bible And Tract Society of Pennsylvania, σελ. 178
  10. Σύνταγμα της Αγίας Ελένης
  11. Ruler.org
  12. Election Profile IFES

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Saint Helena της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).