Έντβαρτ Μουνκ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
⚫
{{Πληροφορίες καλλιτέχνη}}[[Αρχείο:The Scream by Edvard Munch, 1893 - Nasjonalgalleriet.png|thumb|Μια από τις πολλές εκδοχές του πίνακα φυλαγμένη στην [[Εθνική Πινακοθήκη της Νορβηγίας]], Όσλο.]]
{{Πληροφορίες καλλιτέχνη
|όνομα =Έντβαρτ Μουνκ
|πραγματικό όνομα =Edvard Munch
|εικόνα = Edvard Munch 1933-2.jpg
|μέγεθος εικόνας = 200px
|bgcolour =
|λεζάντα =O Έντβαρτ Μουνκ (1933)
|γέννηση =[[12 Δεκεμβρίου]] [[1863]]
|τόπος γέννησης =Ådalsbruk, [[Νορβηγία]]
|θάνατος = {{ηθηλ|1944|1|23|1863|12|12}}
|τόπος θανάτου =[[Όσλο]], [[Νορβηγία]]
|εθνικότητα =Νορβηγική
|υπηκοότητα =
|είδος τέχνης =
|καλλιτεχνικό ρεύμα = [[Εξπρεσιονισμός]]
|σημαντικά έργα =[[Η Κραυγή]]
|βραβεύσεις =
|ιστοσελίδα =
|σημειώσεις =
}}
⚫
[[Αρχείο:The Scream by Edvard Munch, 1893 - Nasjonalgalleriet.png|thumb|Μια από τις πολλές εκδοχές του πίνακα φυλαγμένη στην [[Εθνική Πινακοθήκη της Νορβηγίας]], Όσλο.]]
[[Αρχείο:Tight security over Munch's 'Skrik'.jpg|thumb|''Η Κραυγή'' αυστηρά φυλαγμένη στο [[Μουσείο Μουνκ]] στο Όσλο, Σεπτέμβριος 2006]]
[[Αρχείο:Tight security over Munch's 'Skrik'.jpg|thumb|''Η Κραυγή'' αυστηρά φυλαγμένη στο [[Μουσείο Μουνκ]] στο Όσλο, Σεπτέμβριος 2006]]


Γραμμή 56: Γραμμή 36:




{{commonscat}}
{{Authority control}}
{{Authority control}}


Έκδοση από την 18:21, 8 Ιανουαρίου 2016

Έντβαρτ Μουνκ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Edvard Munch (Νορβηγικά Νινόρσκ)
Γέννηση12  Δεκεμβρίου 1863[1][2][3]
Ådalsbruk[4][5][6]
Θάνατος23  Ιανουαρίου 1944[4][2][3]
Ekely
Τόπος ταφήςVår Frelsers gravlund[7]
ΚατοικίαΌσλο
Ekely
Edvard Munchs house
Χώρα πολιτογράφησηςΝορβηγία[8][9]
ΣπουδέςOslo Cathedral School, Norwegian National Academy of Craft and Art Industry και Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου
Ιδιότηταζωγράφος[10][5], καλλιτέχνης γραφικών τεχνών[10][5], χαράκτης[11][5], σκιτσογράφος[10] και σχεδιαστής[5]
ΓονείςChristian Munch και Laura Cathrine Munch
ΑδέλφιαΊνγκερ Μουνκ
Peter Andreas Munch
Laura Munch
ΚίνημαΣυμβολισμός[12][13] και εξπρεσιονισμός[13]
Είδος τέχνηςπροσωπογραφία, εξπρεσιονισμός, ρωπογραφία[13], τοπιογραφία[13] και αυτοπροσωπογραφία[13]
Καλλιτεχνικά ρεύματαΣυμβολισμός[12][13] και εξπρεσιονισμός[13]
Σημαντικά έργαDeath and the Child, Vampire, Η Κραυγή, The Girls on the Bridge, Dr. Linde's Sons, From Travemünde, Lothar Linde in Red Jacket, Self-Portrait with the Spanish Flu και Arve Arvesen
ΒραβεύσειςΙπποτικός Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Αγίου Όλαφ και Goethe Medal for Art and Science (1932)
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )
Μια από τις πολλές εκδοχές του πίνακα φυλαγμένη στην Εθνική Πινακοθήκη της Νορβηγίας, Όσλο.
Η Κραυγή αυστηρά φυλαγμένη στο Μουσείο Μουνκ στο Όσλο, Σεπτέμβριος 2006

Ο Έντβαρτ Μουνκ (Edvard Munch, 12 Δεκεμβρίου 1863 - 23 Ιανουαρίου 1944) ήταν Νορβηγός ζωγράφος, που ανήκει στους προδρόμους του εξπρεσιονισμού. Γεννήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 1863 στο χωριό Άνταλσμπρουκ της Νορβηγίας και μεγάλωσε στο Όσλο. Πέθανε στις 23 Ιανουαρίου 1944 στο Όσλο. Το πιο γνωστό του έργο είναι «Η Κραυγή».

Οικογένεια και πρώτα χρόνια

Γονείς του Μουνκ ήταν ο Christian Munch, γιατρός και ιατρικός ανώτερος υπάλληλος, και η Laura Cathrine Bjølstad, οι οποίοι είχαν παντρευτεί το 1861. Είχε μια μεγαλύτερη αδελφή, την Johanne Sophie (γεννημένη το 1862), και τρία μικρότερα αδέρφια, τους Peter Andreas (1865), Laura Cathrine (1867), και Inger Marie (1868). Ήταν απόγονος του ζωγράφου Γιάκομπ Μουνκ (Jacob Munch) (1776-1839) και του ιστορικού Peter Andreas Munch (1810-1863).

Η οικογένεια μετακόμισε στην πόλη Χριστιανία (σημερινό Όσλο) το 1864, όταν ο Christian Munch διορίστηκε ως ιατρικός ανώτερος υπάλληλος στο φρούριο του Akershus. Η Laura Cathrine πέθανε από φυματίωση το 1868, όπως και η αγαπημένη αδελφή του Johanne Sophie Munch το 1877. Ο πατέρας του πέθανε επίσης νέος, το 1889. Μετά από το θάνατο της μητέρας τους, τα μικρότερα αδέρφια του Μουνκ ανατράφηκαν από τον πατέρα τους, που ενστάλαξε στα παιδιά του έναν βαθιά ριζωμένο φόβο λέγοντάς τους επανειλημμένα ότι εάν αμαρτήσουν με οποιαδήποτε τρόπο, θα καταδικάζονταν στην Κόλαση χωρίς πιθανότητα συγχώρεσης. Μια από τις νεώτερες αδελφές του Μουνκ διαγνώστηκε με διανοητική ασθένεια σε νεαρή ηλικία. Ο ίδιος ήταν επίσης συχνά άρρωστος. Από τα πέντε αδέρφια, μόνο ο Peter Andreas παντρεύτηκε, αλλά πέθανε μερικούς μήνες μετά το γάμο. Ο Μουνκ θα έγραφε αργότερα:

Kληρονόμησα δύο από τους πιο φοβερούς εχθρούς της ανθρωπότητας – την κληρονομιά της φυματίωσης και της παραφροσύνης – η ασθένεια, η τρέλα και ο θάνατος ήταν οι μαύροι άγγελοι που στάθηκαν στο λίκνο μου.

Μελέτες και επιρροές

Το 1879 ο Μουνκ εγγράφηκε σε τεχνικό κολλέγιο, με θέμα μελέτης την εφαρμοσμένη μηχανική, αλλά διέκοψε τις σπουδές του λόγω συχνών ασθενειών. Το 1880, άφησε το κολλέγιο για να γίνει ζωγράφος. Το 1881, εγγράφηκε στο βασιλικό σχολείο τέχνης και σχεδίου της Κριστιάνια. Οι δάσκαλοί του ήταν ο γλύπτης Julius Middelthun και ο ζωγράφος Christian Krohg.

Ενώ επηρεάζεται καλλιτεχνικά από τους μετα-ιμπρεσσιονιστές, ο Μουνκ είναι συμβολιστικός σε περιεχόμενο, απεικονίζοντας μια κατάσταση του μυαλού παρά μια εξωτερική πραγματικότητα. Ο Μουνκ υποστήριξε ότι ο ιδιωματισμός των ιμπρεσσιονιστών δεν ταίριαξε στην τέχνη του. Δεν αποσκοπούσε στην απεικόνιση μιας τυχαίας στιγμής της πραγματικότητας, αλλά σε καταστάσεις που υπάρχει έντονο συναισθηματικό περιεχόμενο και εκφραστική ενέργεια. Υπολόγιζε προσεκτικά τις συνθέσεις του για να δημιουργήσει μια ανήσυχη, τεταμένη ατμόσφαιρα.

Ωριμότητα

Τα μέσα της έκφρασης του Μουνκ εξελίσσονται καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του. Στα 1880, ο ιδιωματισμός του ήταν και φυσιοκρατικός, όπως μπορεί να δει κανείς στο "Πορτρέτο του Ηans Jaeger", αλλά και ιμπρεσσιονιστικός, όπως φαίνεται στο "Rue Lafayette". Το 1892, ο Μουνκ διατύπωσε τον χαρακτηριστικό του, πρωτότυπο συνθετο-αισθητισμό, όπως βλέπουμε στη "Mελαγχολία", στην οποία το χρώμα είναι το "φορτωμένο" στοιχείο. Tο 1893 δημιούργησε την "Κραυγή", το διασημότερο έργο του.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1890 o Μουνκ υιοθέτησε ένα ρηχό εικονογραφικό στυλ, ελάχιστο σκηνικό για τις φιγούρες του. Δεδομένου ότι οι πόζες του επιλέγονται για να παραγάγουν τις πιο πειστικές εικόνες των καταστάσεων του μυαλού και ψυχολογικών καταστάσεων (Ashes), οι φιγούρες μεταδίδουν μια μνημειακή, στατική ποιότητα. Οι φιγούρες του Μουνκ εμφανίζονται σαν να διαδραματίζουν ρόλους στο σανίδι ("Death in the Sick Chamber"), των οποίων η παντομίμα των σταθερών στάσεων δηλώνει τις διάφορες συγκινήσεις. Δεδομένου ότι κάθε χαρακτήρας ενσωματώνει μια ενιαία ψυχολογική διάσταση, όπως στην "Κραυγή", οι άνδρες του και οι γυναίκες εμφανίζονται πιο συμβολικοί από ρεαλιστικοί.

Το 1892, η ένωση των καλλιτεχνών του Βερολίνου προσκάλεσε τον Μουνκ στην Έκθεση του Νοεμβρίου. Τα έργα του προκάλεσαν πικρή διαμάχη και μετά από μια εβδομάδα η έκθεση έκλεισε. Στο Βερολίνο, τότε κέντρο του ευρωπαϊκού πολιτισμού, ο Μουνκ ενσωματώθηκε σε έναν διεθνή κύκλο συγγραφέων, καλλιτεχνών και κριτικών, συμπεριλαμβανομένου του Σουηδού δραματουργού Αύγουστου Στρίντμπεργκ.

Στην αλλαγή του αιώνα, ο Μουνκ πειραματίστηκε με ποικίλα νέα μέσα (φωτογραφία, λιθογραφία και ξυλογραφία), επαναλαμβάνοντας σε πολλές περιπτώσεις τα παλαιότερα καλολογικά στοιχεία του. Ένας από τους μεγάλους υποστηρικτές του στο Βερολίνο ήταν ο Βάλτερ Ράτεναου, αργότερα υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, ο οποίος συνέβαλε πολύ στην επιτυχία του.

Το φθινόπωρο του 1908 η αδυναμία του Μουνκ, συνδεδεμένη με την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, άρχισε να γίνεται πιο οξεία. Βασανιζόμενος από τις παραισθήσεις του και από μανία καταδίωξης, εισήχθη στην κλινική του Dr. Daniel Jacobson. Η θεραπεία στην οποία υποβλήθηκε ο Μουνκ για τους επόμενους οκτώ μήνες περιελάμβανε δίαιτα και "ηλέκτριση" (μια τότε μοντέρνα θεραπεία για τα νευρικά συμπτώματα, που δεν πρέπει να συγχέεται με το ηλεκτροσόκ). Η παραμονή του Μουνκ στο νοσοκομείο σταθεροποίησε την προσωπικότητά του και μετά την επιστροφή του στη Νορβηγία το 1909 παρουσίασε περισσότερο ενδιαφέρον για τα θέματα φύσης· η εργασία του έγινε πιο ζωηρόχρωμη και λιγότερο απαισιόδοξη.

Τα τελευταία χρόνια

Στη δεκαετία του '30 και τη δεκαετία του '40, οι Ναζί θεώρησαν τα έργα του "εκφυλισμένη τέχνη" και αφαίρεσαν τη δουλειά του από τα γερμανικά μουσεία. Ο Μουνκ πληγώθηκε βαθιά, καθώς είχε αρχίσει να αισθάνεται τη Γερμανία σαν την δεύτερη πατρίδα του.

Έχτισε ένα στούντιο και ένα σπίτι στο κτήμα Ekely στο Skøyen του Όσλο, όπου και πέρασε τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του. Πέθανε εκεί στις 23 Ιανουαρίου 1944, έναν μήνα μετά από τα 80ά γενέθλιά του.

Από το σάπιο σώμα μου θα ανθίσουν λουλούδια και θα είμαι μέσα τους και αυτή είναι η αιωνιότητα. - Edvard Munch


Καθιερωμένοι όροι


CC-BY-SA
Μετάφραση 		Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Edvard Munch της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).
  1. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12363518c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Edvard Munch». (Ολλανδικά) RKDartists. 58436.
  3. ↑ 3,0 3,1 «Benezit Dictionary of Artists» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2006. B00127624. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  4. ↑ 4,0 4,1 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 vocab.getty.edu/page/ulan/500032949.
  6. ↑ The Fine Art Archive. 7896.
  7. ↑ 7,0 7,1 Begravde i Oslo. Gravferdsetaten i Oslo kommune. www.begravdeioslo.no/maler/grav/grave_id/12308. Ανακτήθηκε στις 27  Οκτωβρίου 2017.
  8. ↑ LIBRIS. 26  Μαρτίου 2018. libris.kb.se/katalogisering/53hkld1p1hbsskz. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  9. ↑ (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 4164. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/7896. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  11. ↑ 60075. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  12. ↑ 12,0 12,1 Jean Cassou, Pierre Brunel, Francis Claudon, Georges Pillement, Lionel Richard: «Encyclopédie du symbolisme» 1979. ISBN-10 2-85056-129-0.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 (Ολλανδικά) RKDartists. 58436.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Έντβαρτ_Μουνκ&oldid=5627295"