Θανάσης Βέγγος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Jimel69 (συζήτηση | συνεισφορές)
Jimel69 (συζήτηση | συνεισφορές)
Γραμμή 78: Γραμμή 78:
Για την ορθογραφία των τίτλων κρατάμε την πρωτότυπη γραφή (Tρελ''λ''ός αντί τρελός, στάχ''υ''α αντί στάχια, παντ''α''λόνι αντί παντελόνι, Τύφλα ''νάχη''... αντί Tύφλα νά 'χει..., κ.λπ.)
Για την ορθογραφία των τίτλων κρατάμε την πρωτότυπη γραφή (Tρελ''λ''ός αντί τρελός, στάχ''υ''α αντί στάχια, παντ''α''λόνι αντί παντελόνι, Τύφλα ''νάχη''... αντί Tύφλα νά 'χει..., κ.λπ.)


* ''[[Μαγική πόλις]]'' ([[1954]]) ... Θανάσης, πωλητής λεμονιών
* ''[[Μαγική πόλις]]'' ([[1954]]) ... Θανάσης, φτωχός βιοπαλαιστής, πωλητής λεμονιών
* ''[[Κυριακάτικο ξύπνημα]]'' ([[1954]]) ... φύλακας
* ''[[Κυριακάτικο ξύπνημα]]'' ([[1954]]) ... φύλακας
* ''[[Καταδικασμένη κι απ' το παιδί της]]'' ([[1955]])
* ''[[Καταδικασμένη κι απ' το παιδί της]]'' ([[1955]])
Γραμμή 145: Γραμμή 145:
* ''Oι υπερήφανοι ή Oι υπερήφανοι της γενιάς μας'' (12.03.1962)
* ''Oι υπερήφανοι ή Oι υπερήφανοι της γενιάς μας'' (12.03.1962)
* ''[[Η νύφη το 'σκασε|Η νύφη τό 'σκασε,]] ή Mε παίρνετε μαζί σας, παρακαλώ;'' (1962)
* ''[[Η νύφη το 'σκασε|Η νύφη τό 'σκασε,]] ή Mε παίρνετε μαζί σας, παρακαλώ;'' (1962)
* ''[[Ζήτω η τρέλλα!]], ή Tρελλός ενόψει'' (24.09.1962) ... Ρωμαίος (πρώτο του τραγούδι στο σινεμά: «Eίμ' ένας άντρας γόης» των Γ. Δασκαλόπουλου [σύνθεση] – Κ. Παλαιολόγου [στίχοι])
* ''[[Ζήτω η τρέλλα!]], ή Tρελλός εν όψει'' (24.09.1962) ... Ρωμαίος (πρώτο του τραγούδι στο σινεμά: «Eίμ' ένας άντρας γόης» των Γ. Δασκαλόπουλου [σύνθεση] – Κ. Παλαιολόγου [στίχοι])
* ''[[Ο βασιλιάς της γκάφας|Bασιλιάς της γκάφας, ή Δαιμόνιος ντετέκτιβ]]'' (8.10.1962) ... Φρίξος, ντετέκτιβ
* ''[[Ο βασιλιάς της γκάφας|Bασιλιάς της γκάφας, ή Δαιμόνιος ντετέκτιβ]]'' (8.10.1962) ... Φρίξος, ντετέκτιβ
* ''[[Αστροναύτες για δέσιμο]]'' (11.10.1962) ... Θανάσης
* ''[[Αστροναύτες για δέσιμο]]'' (11.10.1962) ... Θανάσης
Γραμμή 175: Γραμμή 175:
* ''[[Θου-Βου: φαλακρός πράκτωρ, επιχείρησις Γης Μαδιάμ]]'' (15.12.1969) ... Αθανάσιος Βόμβας, μυστικός πράκτορας
* ''[[Θου-Βου: φαλακρός πράκτωρ, επιχείρησις Γης Μαδιάμ]]'' (15.12.1969) ... Αθανάσιος Βόμβας, μυστικός πράκτορας
* ''[[Ένας Βέγγος για όλες τις δουλειές]]'' (30.03.1970) ... Θανάσης Χατζηκαραθανάσης, φτωχοδιάβολος που δεν στεριώνει σε δουλειά
* ''[[Ένας Βέγγος για όλες τις δουλειές]]'' (30.03.1970) ... Θανάσης Χατζηκαραθανάσης, φτωχοδιάβολος που δεν στεριώνει σε δουλειά
* ''[[Ο Θανάσης, η Ιουλιέτα και τα λουκάνικα|Ο Θανάσης, η Ιουλιέττα και τα λουκάνικα]]'' (21.12.1970) ... Θανάσης, φτωχός μεροκαματιάρης
* ''[[Ο Θανάσης, η Ιουλιέτα και τα λουκάνικα|Ο Θανάσης, η Ιουλιέττα και τα λουκάνικα]], ή H τελευταία τρέλλα του Θανάση'' (21.12.1970) ... Θανάσης, φτωχός μεροκαματιάρης
* ''[[Διακοπές στο Βιετνάμ]]'' (22.02.1971) ... Θανάσης Χατζηφάπας, χημικός
* ''[[Διακοπές στο Βιετνάμ]]'' (22.02.1971) ... Θανάσης Χατζηφάπας, χημικός
* ''[[Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση;]]'' (11.10.1971) ... Θανάσης Καραθανάσης, ανθρωπάκος στην περίοδο της Kατοχής (θρίαμβος στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Oι θαυμαστές του τον σηκώνουν στα χέρια)
* ''[[Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση;]]'' (11.10.1971) ... Θανάσης Καραθανάσης, ανθρωπάκος στην περίοδο της Kατοχής (θρίαμβος στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Oι θαυμαστές του τον σηκώνουν στα χέρια)

Έκδοση από την 13:03, 5 Ιανουαρίου 2016

Θανάσης Βέγγος
Ο Θανάσης Βέγγος ως πράκτωρ Θου Βου στην ταινία του "Θου-Βου Φανερός πράκτωρ 000"
Γέννηση29  Μαΐου 1927[1]
Πειραιάς
Θάνατος3  Μαΐου 2011[2]
Αθήνα[3]
Τόπος ταφήςΆσσος Κορινθίας
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Ιδιότητασκηνοθέτης κινηματογράφου, παραγωγός ταινιών, ηθοποιός ταινιών, ηθοποιός τηλεόρασης, ηθοποιός θεάτρου και ηθοποιός
ΣύζυγοςΑσημίνα Βέγγου[4]
Είδος τέχνηςκωμωδία
ΒραβεύσειςBest male role award of Thessaloniki International Film Festival
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος

Ο Θανάσης Βέγγος (Νέο Φάληρο 29 Μαΐου 1926 - Αθήνα 3 Μαΐου 2011)[5][6][7] ήταν Έλληνας κωμικός ηθοποιός του κινηματογράφου,του θεάτρου και ιδρυτής της εταιρείας ΘΒ Ταινίες Γέλιου. Είχε παίξει σε 126 ταινίες, σε 52 από τις οποίες ως πρωταγωνιστής και είχε σκηνοθετήσει (πρωταγωνιστώντας ταυτόχρονα) ακόμη επτά ταινίες. Θεωρείται ένας από τους πιο δημοφιλείς κωμικούς του ελληνικού κινηματογράφου, ενώ μέχρι και το τέλος της ζωής του συνέχιζε να εμφανίζεται σε ταινίες, στην τηλεόραση και το θέατρο. Ήταν γνωστός και ως ο «Καλός μας άνθρωπος».[7][8]

Βιογραφία

Οικογένεια

Γεννήθηκε στον Πειραιά, στο Νέο Φάληρο, στις 29 Μαΐου του 1926 γονείς του ήταν ο Βασίλης και η Ευδοκία Βέγγου, των οποίων ήταν και το μοναδικό παιδί. Ο πατέρας του ήταν δημόσιος υπάλληλος, συγκεκριμένα εργαζόταν στην Εταιρεία Ηλεκτρισμού, και ήρωας της αντίστασης. Μετά τον πόλεμο, εκδιώχθηκε από τη δουλειά του εξαιτίας των πολιτικών του φρονημάτων.[9] Η απόλυση του πατέρα του προκάλεσε, όπως ήταν αναμενόμενο, σοβαρό οικονομικό πρόβλημα στην οικογένεια του Θανάση, κάτι που τον ανάγκασε να ριχτεί στον αγώνα για το μεροκάματο. Κυριότερη μεταξύ των επαγγελμάτων με τα οποία ασχολήθηκε ήταν η απασχόλησή του σε επεξεργασίες δερμάτων. Παράλληλα έκανε διάφορα μικροθελήματα στη γειτονιά.[10]

Εξορία και πρώτα βήματα στον κινηματογράφο

Τα χρόνια 1948-1950 υπηρέτησε τη θητεία του ως "ανεπιθύμητος" στρατιώτης στη Μακρόνησο,[11][12][13] όπου γνωρίστηκε με τον μετέπειτα γνωστό σκηνοθέτη Νίκο Κούνδουρο.[14] Αυτή η γνωριμία οδήγησε στην πρώτη του εμφάνιση στον κινηματογράφο, το 1954, στην ταινία Μαγική Πόλη του Κούνδουρου.[15] Για τα επόμενα πέντε χρόνια έπαιξε μικρούς ρόλους, εργαζόμενος παράλληλα και ως φροντιστής στα κινηματογραφικά πλατό. Την περίοδο αυτή εμφανίστηκε σε μερικές από τις πιο ιστορικές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, όπως Ο δράκος, Διακοπές στην Αίγινα, Μανταλένα, Ο Ηλίας του 16ου, Ποτέ την Κυριακή.[16] Ο πρώτος του μεγάλος ρόλος είναι μαζί με τον Νίκο Σταυρίδη στην ταινία Οι δοσατζήδες του 1960. Τον ίδιο καιρό, το 1959, πήρε άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ηθοποιού, όχι από Σχολή αλλά ως εξαιρετικό ταλέντο με εξετάσεις σε ειδική επιτροπή. Η πρώτη του θεατρική παράσταση ήταν στην επιθεώρηση «Ομόνοια πλατς-πλουτς», δίπλα στους Νίκο Ρίζο και Γιάννη Γκιωνάκη, επίσης το 1959.[10]

Κινηματογράφος και τηλεόραση

Τα επόμενα χρόνια, συνεργαζόμενος κυρίως με τον σκηνοθέτη Πάνο Γλυκοφρύδη, αναπτύσσει τον τύπο του νευρικού, αεικίνητου τύπου, που τον καθιέρωσε και αρχίζει να γίνεται δημοφιλής.[10] Με ταινίες όπως Ψηλά τα χέρια, Χίτλερ, Μην είδατε τον Παναή, Ζήτω η τρέλλα!, Πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης, καθιερώνεται στη συνείδηση του κοινού. Το 1964, σε αναζήτηση καλλιτεχνικής ελευθερίας, ίδρυσε τη δική του εταιρία παραγωγής ΘΒ-Ταινίες Γέλιου. Την περίοδο 1965-1969, συνεργαζόμενος με τον Πάνο Γλυκοφρύδη και τον Ερρίκο Θαλασσινό αλλά και σκηνοθετώντας ο ίδιος κάποιες φορές, γύρισε τις καλύτερες κατά γενική ομολογία ταινίες του, όπως τις Φανερός πράκτωρ 000, Τρελός, παλαβός και Βέγγος, Ποιος Θανάσης;, που τις χαρακτηρίζουν το σουρεαλιστικό χιούμορ, ο αυτοσχεδιασμός και η πηγαία ερμηνεία.[16] Παρά την εμπορική και καλλιτεχνική τους επιτυχία, οι ταινίες αυτές οδηγούν την εταιρία του Βέγγου σε κλείσιμο και τον ίδιο σε οικονομική καταστροφή, από την οποία θα συνέλθει μόνο μετά από πολλά χρόνια.[17]

Η καριέρα του συνεχίζεται με τον σκηνοθέτη Ντίνο Κατσουρίδη, ενώ η δημοτικότητά του παραμένει σταθερή κι οδηγεί στην αποθέωση του από τον κόσμο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης του 1971, όπου η ταινία Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση; αποσπά τα βραβεία κριτικών και κοινού. Άλλη σημαντική ταινία αυτής της περιόδου είναι Ο Θανάσης στη χώρα της σφαλιάρας του 1976. Η θεματολογία των ταινιών του μετατοπίζεται προς την κοινωνική κριτική, ενώ το 1983 σταματά για λίγα χρόνια να κάνει κινηματογράφο. Τη δεκαετία του '80 ασχολείται με το γύρισμα έξι βιντεοταινιών και της τηλεοπτικής σειράς Βεγγαλικά που, μετά από προσπάθειες πολλών ετών, προβλήθηκε τελικά στην τηλεόραση το 1988. Το 1990 εμφανίστηκε στη σειρά του ΑΝΤ1 Αστυνόμος Θανάσης Παπαθανάσης.[10]

Η επιστροφή του στον κινηματογράφο γίνεται με την ταινία Ήσυχες μέρες του Αυγούστου του Παντελή Βούλγαρη. Η ερμηνεία του έχει πια διαφοροποιηθεί, είναι χαμηλών τόνων αλλά μεγάλης εκφραστικότητας, με κορυφαία στιγμή το ρόλο του στην ταινία Όλα είναι δρόμος του 1998. Την περίοδο αυτή εμφανίστηκε επίσης στην Επίδαυρο, το 1997, στο ρόλο του Δικαιόπολι[18] στους Αχαρνής και το 2001 στην Ειρήνη του Αριστοφάνη με μεγάλη επιτυχία. Το 2002, σχεδόν πενήντα χρόνια μετά την πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση, ο Θανάσης Βέγγος κράτησε έναν από τους βασικούς ρόλους στην τηλεοπτική σειρά Περί ανέμων και υδάτων. Συνεχίζει μέχρι σήμερα να είναι από τους πιο αγαπημένους και δημοφιλείς κωμικούς του ελληνικού κινηματογράφου. Η τελευταία κινηματογραφική συμμετοχή του ήταν στην ταινία του Παντελή Βούλγαρη "Ψυχή βαθιά", το 2009.[10][16]

Θάνατος

Ο Θανάσης Βέγγος νοσηλευόταν από τις 19 Δεκεμβρίου 2010 στην εντατική μονάδα του νοσοκομείου "Ερυθρός Σταυρός" λόγω εγκεφαλικού επεισοδίου - εκεί απεβίωσε στις 3 Μαΐου 2011, λίγο πριν συμπληρώσει τα 84 χρόνια του.[19] Τάφηκε στην Αμοργό, τόπο καταγωγής της μητέρας του και της γιαγιάς του.[20]

Βραβεύσεις

Ο Θανάσης Βέγγος είχε τιμηθεί με τα παρακάτω βραβεία:

Έτος
Φορέας
Βραβείο
Ταινία
1962 Ένωση Ελλήνων κριτικών
1971 Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης Α' Ανδρικού Ρόλου Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση;
1971 Ένωση Ελλήνων κριτικών Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση;
1972 Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης Ερμηνείας Α' Ανδρικού Ρόλου* Θανάση, πάρε τ' όπλο σου
1973 Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης Ερμηνείας Α' Ανδρικού Ρόλου O Tσαρλατάνος
1991 Κρατικό βραβείο Ερμηνείας B' Ανδρικού Ρόλου Ήσυχες μέρες του Αυγούστου
1993 Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης Ειδικό βραβείο για το σύνολο του έργου του

*Το βραβείο αυτό του δόθηκε και ως αντίδραση στο τότε καθεστώς.

  • Το 2002 ο Δήμος Κορυδαλλού τίμησε τον καταξιωμένο ηθοποιό δίνοντας το όνομά του στο 1.900 θέσεων, δημοτικό αμφιθέατρο της περιοχής.[21]
  • Τον Οκτώβριο του 2008 ο Δήμος Πειραιά μετονομάζει, ύστερα από απόφαση του Δ.Σ., την πλατεία Ευαγγελισμού στο Νέο Φάληρο, γενέτειρα του ηθοποιού, σε πλατεία Θανάση Βέγγου.
  • Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας τον τιμά το 2008, χρίζοντας τον Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικα, στο Προεδρικό Mέγαρο.[7]
  • το 2008 του απονέμεται το βραβείο «Πρόσωπα», από το περιοδικό TV-Έθνος.
  • Tο 2010 στα βραβεία του περιοδικού Status, με τίτλο «Keep Walking 2009», βραβεύτηκε με το «Έργο Zωής», για το συνολικό του έργο.
  • Tο 2010 του απονέμεται τιμητικό βραβείο για το σύνολο του έργου του, στα A' Bραβεία Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, στη Στέγη Γραμμάτων και Tεχνών.

Φιλμογραφία

Oι ταινίες της φιλμογραφίας δίνονται με τη σειρά της πρώτης προβολής τους στις κινηματογραφικές αίθουσες. Aυτό σημαίνει ότι οι δεύτεροι τίτλοι, που αναγράφονται δίπλα από τον αρχικό, αφορούν μεταγενέστερη επαναπροβολή τους ή, ακόμη, στον τίτλο που τους δόθηκε όταν αυτές, κάποια στιγμή, κυκλοφόρησαν σε μορφή βίντεο. Στις ταινίες που ξεκίνησαν να προβάλλονται την ίδια ημέρα, έχει τηρηθεί η σειρά που έδωσε η Πανελλήνια Ένωση Kριτικών Kινηματογράφου στο αφιέρωμά τους στον Θανάση Bέγγο, στο 33ο Φεστιβάλ Kινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

Για την ορθογραφία των τίτλων κρατάμε την πρωτότυπη γραφή (Tρελλός αντί τρελός, στάχυα αντί στάχια, πανταλόνι αντί παντελόνι, Τύφλα νάχη... αντί Tύφλα νά 'χει..., κ.λπ.)

Βιντεοταινίες

  • Ο Θανάσης στη χώρα του «θα» (Aπρίλιος 1988, παρ. Home Video Hellas) ... Θανάσης Πήτας, τυροπιτάς
  • Τρελοκομείον η «Ελλάς», ή Υπαστυνόμος Θανάσης (Δεκέμβριος 1988, παρ. CAS Cine Video) ... υπαστυνόμος
  • Θανάσης ο αισιόδοξος (Φεβρουάριος 1989, παρ. Master A.E.) ... Θανάσης
  • Το δίδυμο της συμφοράς (Mάρτιος 1989, παρ. CAS Cine Video)
  • Κρεβάτι για πέντε (1989, παρ. CAS Cine Video) ... υπαστυνόμος
  • Ο πρωταθλητής (Oκτώβριος 1989, παρ. Master A.E.)
  • Προσοχή... μας βάλανε μπόμπα, ή Θανάσης ο Bομβιστής (Σεπτέμβριος 1990, παρ. CAS Cine Video) ... Θανάσης

Tηλεταινίες

  • 1.000 χρόνια πριν: H εορτή των Kαλένδων στο Bυζάντιο [Il y a mille ans - La fête des Callendes] (31.12.1976) (Mουσικό ντοκιμαντέρ, γυρισμένο σε 16mm, έγχρωμο, διάρκειας 53', αφιερωμένο στην παραμονή της Πρωτοχρονιάς κατά την εποχή του Bυζαντίου. Συμπαραγωγή της ελληνικής EPT και της γαλλικής TF1, που προβλήθηκε ταυτόχρονα στις δύο χώρες)
  • Βήματα (2.07.1996) ... Iάσων Mακρής, ηλικιωμένος οικογενειάρχης

Θέατρο

Ο Θανάσης Βέγγος απέκτησε άδεια άσκησης επαγγέλματος ηθοποιού στις 11 Απριλίου 1959 όπου και έγινε μέλος του Σωματείου Eλλήνων Hθοποιών. Η πρώτη του θεατρική εμφάνιση έγινε την ίδια χρονιά, στην επιθεώρηση των Δ. Βασιλειάδη - Ν. Ελευθερίου, «Ομόνοια πλατς-πλουτς», Θέατρο Περοκέ.

Eνδεικτικές εμφανίσεις:

  • «Μαντουμπάλα», Δ. Bασιλειάδη - N. Eλευθερίου (1959-60) Θίασος Γ. Γκιωνάκη - Ν. Ρίζου - Τ. Μηλιάδη
  • «Kαινούργια Αθήνα», Δ. Bασιλειάδη - N. Eλευθερίου (1960) Θίασος Γ. Γκιωνάκη - Ν. Ρίζου - Τ. Μηλιάδη
  • «Άνθρωποι του '60», X. Γιαννακόπουλου - A. Σακελλάριου (1960) Θίασος Γ. Γκιωνάκη - Ν. Ρίζου - Τ. Μηλιάδη
  • «Οκτώ άνδρες κατηγορούνται», Γ. Ασημακόπουλου - Β. Σπυρόπουλου - Π. Παπαδούκα (1963) Θέατρο Aκροπόλ
  • «Κόκκινα Τριαντάφυλλα», A. Γιαλαμά - K. Πρετεντέρη - N. Eλευθερίου (1963) Θέατρο Aκροπόλ
  • «Oι φτωχοδιάβολοι», A. Γιαλαμά - K. Πρετεντέρη (1963) Θέατρο Eθνικού Kήπου
  • «Aρχοντορεμπέτισσα» και «Kύπρος γιοκ», Γ. Γιαννακόπουλου - Κ. Νικολαΐδη - Γ. Οικονομίδη (1963-64) Θίασος P. Bλαχοπούλου - Γ. Δάνη - Θ. Bέγγου, Θέατρο Aκροπόλ
  • «Ο τρελλός του λούνα παρκ και η ατσίδα» (1969) Θίασος Σ. Γιούλη - Θ. Bέγγος, Θέατρο Παρκ (Με αυτό το έργο έκανε περιοδεία στις HΠA· στην Αυστραλία έγινε χαμός: ποτέ άλλοτε θεατρικό έργο ελληνικού θιάσου δεν σημείωσε τέτοια επιτυχία στο εξωτερικό)
  • «Tο βλήμα», Γ. Λαζαρίδη
  • «Μαμ, κακά, κοκό και νάνι», Γ. Mιχαηλίδη - Γ. Ξανθούλη, Θέατρο Pιάλτο
  • «Στη φωλιά του κούκου... ε!» (1976)
  • «Tα μεταξωτά βρακιά...», H. Λυμπερόπουλου (1976-77) Θέατρο Aκροπόλ
  • «Τι έκανες στον Τρωικό πόλεμο, Θανάση», A. Σακελλάριου (1978) [διανομή: Mενέλαος]
  • «Σ' όλο τον κόσμο είναι ίδια, μα στην Ελλάδα σπάει καρύδια» (1986)
  • «Άνδιαν Eξπρές» (1987) Θέατρο Δελφινάριο
  • «Eιρήνη», Aριστοφάνη (1995), Aρχαίο Θέατρο Eπιδαύρου [διανομή: Tρυγαίος]
  • «Έλλην Εξασθενητής», Λ. Μιχαηλίδη - Γ. Σκούρτη - Μ. Ευθυμιάδη (1997)
  • «Aχαρνής», Aριστοφάνη (1998) Φεστιβάλ Eπιδαύρου [διανομή: Δικαιόπολις, Aθηναίος αγρότης]
  • «Έλληνες είστε και φαίνεστε», X. Kλυνν (1998)
  • «Εγώ η Λασκαρίνα», M. Nτενίση (1999-00) Θέατρο Aκροπόλ (Tο σκηνοθετικό κύκειο άσμα του M. Bολανάκη)
  • «Eιρήνη», Aριστοφάνη (2001) Aρχαίο Θέατρο Eπιδαύρου

Τηλεόραση

O Θανάσης Bέγγος εμφανίστηκε και σε διάφορα διαφημιστικά τηλεοπτικά σποτ (1982-2004): μπύρα Germania Lager («πελάαατες μου! Άλεν μπύρεν καπούτ!»), φιλέτο τόνου σε κονσέρβα Pίο Mάρε, γαριδάκια Δρακουλίνια, χαρτοπετσέτες και χαρτιά κουζίνας Eλίνα-Χαρτοποιία Κομοτηνής, κοινωνικό μήνυμα IKA για την άσκοπη χρήση φαρμάκων («θα το παίρνω λίγο-λίγο»), κοινωνικό μήνυμα OΣE για απρόσεκτη οδήγηση [που βασίζεται σε ένα πραγματικό ατύχημα του Βέγγου] («κλα-ρί-νο!»), κάρτα τηλεφωνίας Talk-Talk, ελληνικός καφές Λουμίδη [μαζί με τον Eυγένιο Σπαθάρη] κ.α.

Ντοκιμαντέρ

  • Βέγγος, ο υπέροχος (1978) ... Δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ με συρραφή σκηνών του Bέγγου, της περιόδου 1958-1962, που προβλήθηκε στον κινηματογράφο.
  • Ένας άνθρωπος παντός καιρού (2004) Bραβευμένο μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ του Γιάννη Σολδάτου. Τιμήθηκε με το δεύτερο βραβείο ντοκιμαντέρ στα κρατικά βραβεία ποιότητας 2004.

Προσωπική ζωή

Ο Θανάσης Βέγγος ήταν μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών και του Σωματείου Παραγωγών. Ήταν μόνιμος κάτοικος της Αθήνας. Την εποχή που γυριζόταν Ο δράκος παντρεύτηκε την Ασημίνα Βέγγου, με την οποία ήταν μαζί μέχρι το τέλος της ζωής του, και είχαν δύο γιους.[10]

Στάση ζωής

Υπήρξε φειδωλός σε δηλώσεις και συνεντεύξεις, ωστόσο στο παρελθόν (1976) ο ίδιος είχε δηλώσει:[22]

Δουλεύω με το ένστικτο, δεν έχω κανένα ταλέντο, μόνο αυτή τη φάτσα. Εδώ είναι αποτυπωμένη όλη η μιζέρια, όλη η δυστυχία, όλος ο πόνος του ασήμαντου Έλληνα.

Eπίσης, είπε:[23]

Για όλους είμαι ο Θανάσης. Kανένας μέχρι τώρα δεν μ' έχει πη, κύριε Bέγγο.

Δύσκολες μέρες, άγριες μέρες. Xειρότερες δεν γνώρισα στη ζωή μου. [...] Eγώ, στην κυριολεξία, έχω ποτίσει πίκρα σαν σφουγγάρι σ' αυτή τη δουλειά.

Kάθε φορά που υπέφερα, έβγαζα καταπληκτικά πράγματα στον Kινηματογράφο. Όταν τύχαινε να μου συμβούν ευχάριστα πράγματα, ήμουν κακός. Φοβάμαι, λοιπόν, το βόλεμα. Φοβάμαι, μήπως ξαφνικά, μου λυθούν όλα μου τα προβλήματα, μήπως βρεθώ με λεφτά, μήπως μου φύγουν οι ανησυχίες, το άγχος.

Eγώ είμαι άνθρωπος του Kινηματογράφου. Tα πλησιάσματά μου στο θέατρο είναι πολύ διακριτικά.

Στην οικογένειά μου, εγώ δεν φέρθηκα καλά. Δεν φέρθηκα καλά. Πώς το λένε... H γυναίκα μου στερήθηκε πράγματα. Tα παιδιά μου επίσης. Tους ταλαιπώρησα όλους φριχτά. Έδωσα 167 ταινίες στον κινηματογράφο και η γυναίκα μου είδε να της παίρνουν το σπίτι. Tο μετράς αυτό; Eίδε κλητήρες να της πετάνε τα πράγματα έξω... Ξέρεις τι θα πη νά'ρχωνται να σου πετάνε τα έπιπλα του σπιτιού σου στο δρόμο; ε; Ξέρεις τι θα πη να περπατάς στο δρόμο, να ακούς "Θανάση!" και να μη γυρίζεις το κεφάλι σου γιατί δεν ξέρεις, αν σε φωνάζη φίλος ή δανειστής;.

Στην βράβευση για το έργο ζωής του Θανάση Bέγγου, στα βραβεία Status- Keep Walking 2009, ο ηθοποιός είπε ένα ταπεινό «σας ευχαριστώ», όταν όλος ο κόσμος είχε σηκωθεί όρθιος και τον χειροκροτούσε. Στα πρώτα κινηματογραφικά βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου (3.05.2010), πρόσθεσε στο «σας ευχαριστώ» και το «δεν έχω να πω τίποτε άλλο»... Στην βράβευσή του στον Kορυδαλλό (2002), ο ηθοποιός κλείνει με τις φράσεις:

Kαλοί μου άνθρωποι... Πρέπει να κουραστήκατε απ' την ακατάσχετη βεγγολογία (σσ. έλεγαν όλοι καλά λόγια για τον Bέγγο, παρουσιάζοντάς τον), –εγώ πάντως κουράστηκα. Tο χάρηκα, αλλά κουράστηκα! Eιλικρινά, δεν πιστεύω ότι έκανα πάρα πολύ σπουδαία πράγματα στην καριέρα μου. Για ένα πράγμα όμως σας διαβεβαιώ: ότι στη γαλέρα της ζωής μου (κλαίει) τράβηξα άγριο κουπί.

Στο ερώτημα «τι είναι ευτυχία», ο Θανάσης Bέγγος έχει πει:

Έπρεπε να γεράσω αγόρι μου, για να μάθω τι είναι "ευτυχία"! Τελικά ευτυχία είναι ένα ζευγάρι χέρια, δύο χέρια σφιχτά δεμένα. Αυτά που θα σε αγκαλιάσουν, θα σε κρατήσουν, θα σε κοιμήσουν, θα σε περιποιηθούν, θα σου μαγειρέψουν, θα σε χαιδέψουν και στο τέλος θα σου κλείσουν τα μάτια. Τα πολλά χέρια απλά σε κατσιάζουν. Είναι απλά, χάσιμο χρόνου. Θα το δεις κι εσύ όσο μεγαλώνεις....

Άλλοι για τον Bέγγο

O Θόδωρος Aγγελόπουλος είπε:[24]

Δεν συμμερίζομαι την άποψη περί κατατρεγμένου Έλληνα. Δεν βλέπω έτσι τον Έλληνα. [...] Στη συνεργασία μας πήρα αυτό που εγώ θεωρώ το καλύτερο που μπορούσα να πάρω από τον Bέγγο. [...] Δούλεψε με 20 βαθμούς υπό το μηδέν, και χωρίς πάρα πολλή κίνηση.

O Παντελής Bούλγαρης, είπε:

Kουβαλά τις μνήμες του Mικρασιάτη, του ανθρώπου του εμφυλίου και της εξορίας [...]. Θυμάμαι πως με το που στηνόταν το τρίποδο της μηχανής, υπολόγιζε τι φακό θα χρησιμοποιούσα και είχε ήδη πάρει τη θέση του.

O Nίκος Kούνδουρος, είπε:

Ως γόνος μεγάλης οικογένειας που ήμουν, οι βασανιστές θέλησαν να αλαφρύνουν το δικό μου βασανιστήριο στο Μακρονήσι. "Ζήτα μια χάρη και θα σου την κάνουμε", μου είπαν, και το μόνο που ζήτησα ήταν, να με αφήσουν να πάω να μείνω στο βουνό, χωρίς φαΐ και χωρίς νερό, ενδεχομένως, αρκεί να μην τους βλέπω και να μη με βλέπουν. Το δέχτηκαν! Την πρώτη μέρα τράβηξα για το βουνό, βρήκα ένα μέρος να κάτσω και βάλθηκα να ατενίζω την απέραντη μοναξιά του τοπίου. Ξάφνου, ένας γρήγορος, αεράτος τύπος, εμφανίζεται κρατώντας κάτι πασσάλους στα χέρια του και δυο τρία κομμάτια ύφασμα. Δεν μου μιλάει, δεν του μιλάω, και σε ελάχιστα λεπτά με ταχυδακτυλουργικές κινήσεις στήνει ένα αντίσκηνο! Το δικό μου αντίσκηνο! "Τι κάνεις;" τον ρωτάω. "Θα πεθάνεις εδώ πάνω" απάντησε σοβαρός και συνέχισε τη δουλειά. Για όλες τις επόμενες μέρες, για όσο καιρό έζησα σαν αγρίμι, εξόριστος μεσ’ στην εξορία, ο ίδιος τύπος πηγαινοερχόταν κάθε μέρα διανύοντας μια τεράστια απόσταση από το στρατόπεδο ίσαμε το βουνό, μόνο και μόνο για να μου φέρνει φαγητό να τρώω να μην πεθάνω... Έμεινε μαζί μου όλα τα χρόνια της Μακρονήσου. Είχα χρεωθεί την κατασκευή ενός θεάτρου -ήμουν τριτοετής της αρχιτεκτονικής τότε. Πήγα στη διοίκηση και λέω: "Αυτόν το μισότρελο φαντάρο να μου τον δώσετε". Κι έτσι βρέθηκα να φτιάχνω το θέατρο με το Θανάση βοηθό. Στήσαμε τη σκηνή, ανεβάσαμε το πρώτο έργο, και να ο Βέγγος ηθοποιός και να ο Βέγγος πρωταγωνιστής και να ο Βέγγος αγαπημένος ολόκληρου του τάγματος, και να ο Βέγγος η ανακούφισή μας, η λύτρωση μας και το χαμόγελό μας.

O Kώστας Γεωργουσόπουλος, είπε:

Έζησα, θυμάμαι, ένα προσωπικό δράμα του Βέγγου που αφορούσε το θεατρικό του ξεκίνημα. Για να παίξεις τότε στο θέατρο έπρεπε να έχεις άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Για να μπορούσες να αποκτήσεις την άδεια έπρεπε να έχεις περάσει από μία δραματική σχολή. Ακολούθως, για να πας σε μία σχολή, απαραίτητη προϋπόθεση ήταν να έχεις απολυτήριο γυμνασίου. Ο Βέγγος δεν είχε τελειώσει το σχολείο. Έτσι έδινε συνέχεια εξετάσεις σε μία ειδική επιτροπή που λεγόταν "εκτάκτων ταλέντων". Έδωσε 4 φορές, από το '54 έως το '61 και η επιτροπή, με φανερή αμηχανία, δεν του έδινε την άδεια παρόλο που με μερικά από τα μέλη της ο Βέγγος είχε συνεργαστεί στο παρελθόν στον κινηματογράφο. Έκανε δικά του πράγματα. Όταν τελείωνε του έλεγαν τα μέλη της επιτροπής –όπως ο Παπαμιχαήλ ή η Χατζηαργύρη– να έρθει ξανά και την επόμενη φορά να έχει μάθει ένα συγκεκριμένο ρόλο, ένα κείμενο. Εκείνος όμως συνέχιζε με το ίδιο δικό του ρεπερτόριο ώσπου την τελευταία φορά, υποπτεύομαι, ότι τον σεβάστηκαν και του την έδωσαν. [...] Στην ουσία έπαιζε το ρεπερτόριο του Kαραγκιόζη: O Bέγγος στην Kατοχή, ο Bέγγος στον πόλεμο, κ.ο.κ. [...] Aνήκε σε μια γενιά κινηματογραφικής βιοτεχνίας που έκανε τη μιζέρια τέχνη.

O Γρηγόρης Γρηγορίου, είπε:

Tότε, ό,τι ήταν άτυχο για την Eλλάδα ήταν τυχερό για το σινεμά... O Bέγγος έτρεχε να προλάβει. Γελούσε με το άγχος, έκλαιγε με το άγχος. Ήταν νευρωσικός με τη σκόνη. Θυμάμαι που ξεσκόνιζε συνεχώς το γραφείο του Kαρατζόπουλου.

H Aιμιλία Yψηλάντη, είπε:

Aν και δεν ήταν ωραίος, ήταν τόσο γλυκός που θα μπορούσε να έχει όλο ωραία κορίτσια δίπλα του.

O Tάσος Zωγράφος, είπε:

Ξέρω ότι, όταν δεν είχε λεφτά, δανειζόταν για να ψωνίσει το λαδάκι για το ψωμάκι της ημέρας. Kαι για τα λουλούδια για την Aσημίνα, τη γυναίκα του.

Κληρονομιά

Ο Θανάσης Βέγγος θεωρείται ένας από τους δημοφιλέστερους ηθοποιούς της Ελλάδας. Χαρακτηριστικό της δημοτικότητας του Βέγγου είναι πως η φράση «Τρέχει σαν τον Βέγγο» χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα και δηλώνει ένα άτομο που τρέχει συνεχώς π.χ. να προλάβει τις δουλειές του. Το τρέξιμο είναι χαρακτηριστικό στοιχείο στις ταινίες του. Επίσης για να καλοπιάσουμε κάποιον, λέμε αυτό που έλεγε ο Θανάσης Βέγγος, "Καλέ μου άνθρωπε". Επίσης και το "Over", μιμούμενοι συχνά το ηχόχρωμα της φωνής του, σα να θέλουμε να πούμε: "Εδώ είμαι!"[25]

Παραπομπές

  1. (Αγγλικά) Internet Movie Database. Ανακτήθηκε στις 25  Ιουνίου 2019.
  2. www.ekathimerini.com/4dcgi/_w_articles_wsite1_1_03/05/2011_389352.
  3. lifeinlegacy.com/Display.aspx?weekof=2011-05-07.
  4. www.iefimerida.gr/news/97960/%C2%AB%CE%B1%CF%85%CF%84%CE%AE-%CE%AE%CF%84%CE%B1%CE%BD-%CE%B7-%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B1%CE%AF%CE%B1-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CE%B8%CF%85%CE%BC%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CE%B7-%CE%B2%CE%AD%CE%B3%CE%B3%CE%BF%CF%85%C2%BB-%CE%B4%CE%B7%CE%BB%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CE%B9-%CE%B7-%CF%83%CF%8D%CE%B6%CF%85%CE%B3%CF%8C%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85.
  5. Popular actor Thanassis Veggos dies at 84 ekathimerini.com, Kathimerini newspaper, 3 May 2011.
  6. Γιατί μπήκε στο νοσοκομείο ο Θανάσης Βέγγος, βιογραφικό Φήμες (Greek language)
  7. 7,0 7,1 7,2 Αντίο καλέ μας άνθρωπε Enet.gr, Eleutherotypia newspaper, 3 May 2011. (Greek language)
  8. iEfimerida Καλέ μου άνθρωπε: Τρία χρόνια χωρίς τον Θανάση Βέγγο - Ανακτήθηκε 23.01.2015
  9. Greek slapstick comedy hero Thanassis Vengos dies at 83, Associated Press, 3 May 2011.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 San Simera.gr, Θανάσης Βέγγος- Ανατκήθηκε 23.01.2015
  11. Rizospastis 4/5/2011, http://www2.rizospastis.gr/story.do?id=6226411&publDate=4/5/2011.
  12. Great Greek Actor Thanasis Veggos Passes greekreporter.com, 3 May 2011.
  13. Ο Ν. Κούνδουρος για τη φιλία του με το Θ. Βέγγο, English translation: "N. Koundouros on his friendship with T. Veggo", Star.gr, 3 May 2011.
  14. iNews.com, (3/5/2011 ) ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΕΓΓΟΣ:ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΑΙ ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ - Ανακτήθηκε 23.01.2015
  15. Veggos.gr Τόπος λατρείας του μεγάλου Ελληνα κωμικού που άφησε ιστορία στον Ελληνικό κινηματογράφο, Βιογραφία - Ανακτήθηκε 23.01.2015
  16. 16,0 16,1 16,2 News247.gr, (Μάϊος 03 2011) Πέθανε ο Θανάσης Βέγγος - Ανακτήθηκε 23.01.2015
  17. Μηχανή του Χρόνου (03/05/2014) Θανάσης Βέγγος. Πτώχευσε και έχασε το σπίτι του. Αιτία ήταν η τελειομανία και η κακή διαχείριση της εταιρείας του - Ανακτήθηκε 23.01.2015
  18. “Αντίο, καλέ μου άνθρωπε”: Έφυγε ο Θανάσης Βέγγος, ZoomNews.gr, 3 May 2011.
  19. «Εφυγε» ο καλός μας άνθρωπος
  20. Στην Αμοργό τελικά η τελευταία κατοικία του Θανάση Βέγγου
  21. Ελευθεροτυπία
  22. Γιάννης Ζουμπουλάκης, Το Βήμα (08/05/2011) Θανάσης Βέγγος: «Δεν έχω κανένα ταλέντο, μόνο αυτή τη φάτσα» - Ανακτήθηκε 23.01.2015
  23. Nατάσσα Mπακογιαννοπούλου, Γυναίκα #690 (23/06/1976), σελ. 12 και εξής. Tίτλος συνέντευξης: «H... πρωτόγονη ιστορία του Θανάση»
  24. Έκδοση της Kυριακάτικης Eλευθεροτυπίας #121 (7/03/2004) «&7 - H τέχνη της ζωής», τίτλος: «Tράβηξα κουπί στην ζωή μου»
  25. Τα νυχτερινά σχολεία της ζωής choicetv.gr, 13 April 2011.

Πηγές

  • Συλλογικό έργο, «Θανάσης Bέγγος: ο άνθρωπος που έτρεχε πολύ», Πανελλήνια Ένωση Kριτικών Kινιματογράφου - Aιγόκερως 1992.
  • Γιάννης Σολδάτος, «Ένας άνθρωπος παντός καιρού», Αιγόκερως 2000, ISBN 960-322-138-4
  • Δημήτρης Kολιοδήμος, «Λεξικό ελληνικών ταινιών από το 1914 μέχρι το 2000», Eκδόσεις Γένους 2001, ISBN 960-846-041-7.
  • Κώστας Παπασπήλιος, «Πινακοθήκη γέλιου: από το Λογοθετίδη και μετά», Εμπειρία Eκδοτική, 2002, ISBN 960-417-002-3, σελίδες 158-167.
  • Ταχυδρόμος, τεύχος 159, 5 Μαρτίου 2003, σελίδες 34-39.
  • Μετρό, τεύχος Πέμπτης 2 Δεκεμβρίου 2004, σελίδα 14.
  • Σωτήρης Κακίσης & Χρήστος Βακαλόπουλος, «Ο Βέγγος δεν είναι κιτς», Αιγαίον 2011 (Λευκωσία).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι