Κιλελέρ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 85.74.241.186 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό [[Χρή... |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
| Γραμμή 19: | Γραμμή 19: | ||
| πρώην όνομα = |
| πρώην όνομα = |
||
}} |
}} |
||
Το '''Κιλελέρ''' ή '''Κυψέλη''' είναι χωριό του [[δήμος Κιλελέρ|δήμου Κιλελέρ]], στη [[Θεσσαλία]]. |
Το '''Κιλελέρ''' ή '''Κυψέλη''' είναι χωριό του [[δήμος Κιλελέρ|δήμου Κιλελέρ]], στη [[Θεσσαλία]]. Διοικητικά υπάγεται στον δήμο Κιλελέρ, του οποίου αποτελεί ιστορική έδρα, της περιφερειακής ενότητας Λαρίσης, στη Θεσσαλία. Με το πρόγραμμα Καποδίστριας ήταν έδρα του δήμου Κιλελέρ. |
||
Το χωριό είναι γνωστό για την [[Εξέγερση του Κιλελέρ|εξέγερση]] που ξέσπασε σε αυτό στις 6 Μαρτίου 1910 και στην οποία οι αγρότες διεκδίκησαν να τους μοιραστούν τα [[τσιφλίκι]]α της Θεσσαλίας. Η εξέγερση στη συνέχεια επεκτάθηκε και σε άλλες περιοχές της Θεσσαλίας και θεωρείται ορόσημο στην επίλυση του αγροτικού ζητήματος της Ελλάδας. |
Το χωριό είναι γνωστό για την [[Εξέγερση του Κιλελέρ|εξέγερση]] που ξέσπασε σε αυτό στις 6 Μαρτίου 1910 και στην οποία οι αγρότες διεκδίκησαν να τους μοιραστούν τα [[τσιφλίκι]]α της Θεσσαλίας. Η εξέγερση στη συνέχεια επεκτάθηκε και σε άλλες περιοχές της Θεσσαλίας και θεωρείται ορόσημο στην επίλυση του αγροτικού ζητήματος της Ελλάδας. |
||
== Τοποθεσία == |
|||
Το Κιλελέρ βρίσκεται στον [[Θεσσαλικός κάμπος|θεσσαλικό κάμπο]], 28 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της [[Λάρισα]]ς, σε υψόμετρο 75. Στα νότια-νοτιοανατολικά του οικισμού βρίσκεται το ύψωμα «Τζαμί», με επίμηκες σχήμα και πεπλατυσμένη κορυφή. Σήμερα εκεί βρίσκεται το υδραγωγείο του χωριού. Κοντά στο χωριό βρίσκονται επίσης οι [[Μαγούλα (αρχαιολογία)|μαγούλες]] «Τσανάκα» και «Κυριακή» στα βόρεια-βορειοδυτικά, «Γρίβα» στα δυτικά-βορειοδυτικά και «Βρωμόπετρα» στα νότια.<ref name="e-city">{{cite web | url=http://www.e-city.gr/larissa/home/view/3211.php | title=Κιλελέρ | publisher=e-city.gr | accessdate=19 Δεκεμβρίου 2014}}</ref> |
|||
== Όνομα == |
== Όνομα == |
||
Το όνομα Κιλελέρ είναι τουρκικό. Ετυμολογικά παράγεται από την λέξη |
Το όνομα Κιλελέρ είναι τουρκικό. Ετυμολογικά παράγεται από την λέξη (γκιολ), που σημαίνει λίμνη, λάκκος, έλος. . Ο πληθυντικός της λέξης είναι göleler (Κιολελέρ), και τελικά Κιλελέρ που σημαίνει ελώδης τόπος. Λερ και Λαρ είναι καταλήξεις πληθυντικού αριθμού ονομάτων στην τουρκική γλώσσα<ref>[http://www.turkishlanguage.co.uk/suffix.htm Καταλήξεις στα Τούρκικα]</ref>. |
||
Ο οικισμός από το 1919 (με το ΦΕΚ 29Β - 10/05/1919) μέχρι το 1985 (με το ΦΕΚ 74Α - 26/04/1985) ονομαζόταν Κυψέλη.<ref name="eetaa">{{cite web | url=http://www.eetaa.gr:8080/metaboles/show_metaboles_oik.jsp?toponymio_code=13094 | title=Κιλελέρ Ν. Λαρίσης | publisher=Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης | work=Διοικητικές μεταβολές Οικισμών των ΟΤΑ | accessdate=19 Δεκεμβρίου 2014}}</ref> |
|||
== Ιστορία == |
|||
Στην περιοχή έχουν ανασκαφεί οικισμοί της [[νεολιθική εποχή|νεολιθικής εποχής]] και έχουν ανακαλυφθεί ευρήματα εκείνης της περιόδου. Στο ύψωμα «Τζαμί» βρέθηκε [[μυκηναϊκός πολιτισμός|μυκηναϊκός]] λακκοειδής τάφος. Στο τάφο βρέθηκαν 5 μυκηναϊκά αλάβαστρα και χάντρες από [[χαλαζίας|ορεία κρύσταλλο]]. Το ύψωμα Τζαμί πήρε το όνομά του από το [[τζαμί]] που ήταν κατασκευασμένο εκεί. Σήμερα σώζονται μόνο μερικά ερείπια.<ref name="e-city"/> Ο Αργύρης Φιλιππίδης στο έργο του ''Μερική Γεωγραφία'', το οποίο γράφηκε το 1815, αναφέρει ότι στο Κιλελέρ υπήρχαν 30 σπίτια Χριστιανών και 10 Μουσουλμάνων (Τούρκων), οι οποίοι όμως παλιότερα ήταν περισσότεροι, γι'αυτό και στην περιοχή κατασκευάστηκε τζαμί.<ref>{{cite web | url=http://www.eie.gr/nhrf/institutes/inr/structure/sectionb2/Filippidis_oikismoi.pdf | title=Πλυθυσμιακά δεδομένα οικισμών της Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας που αναγράφονται στη Μερική Γεωγραφία του Αργύρη Φιλιππίδη (1815). | publisher=Εθνικό Κέντρο Μελετών | accessdate=19 Δεκεμβρίου 2014 | author=Δημήτρης Δημητρόπουλος}}</ref> |
|||
{{...}}<!-- όποιος μπορεί να προσθέσει τα γεγονότα της εξέγερσης εδώ --> |
{{...}}<!-- όποιος μπορεί να προσθέσει τα γεγονότα της εξέγερσης εδώ --> |
||
Σήμερα στο Κιλελέρ καλλιεργούνται [[βαμβάκι]], [[σιτηρά]] και [[ντομάτα|ντομάτες]] και εκτρέφονται βοοειδή και αιγοπρόβατα.<ref name="e-city"/> |
Σήμερα στο Κιλελέρ καλλιεργούνται [[βαμβάκι]], [[σιτηρά]] και [[ντομάτα|ντομάτες]] και εκτρέφονται βοοειδή και αιγοπρόβατα.<ref name="e-city">{{cite web |url = http://www.e-city.gr/larissa/home/view/3211.php|title = Κιλελέρ|publisher = e-city.gr|accessdate = 19 Δεκεμβρίου 2014}}</ref> |
||
=== Διοικητικές μεταβολές === |
=== Διοικητικές μεταβολές === |
||
Μετά την ένταξή του στο ελληνικό κράτος, ο οικισμός προσαρτήθηκε στο δήμο Αρμενίου. Το 1912, το Κιλελέρ ορίζεται έδρα της κοινότητας Κιλελέρ. Με το |
Μετά την ένταξή του στο ελληνικό κράτος, ο οικισμός προσαρτήθηκε στο δήμο Αρμενίου. Το 1912, το Κιλελέρ ορίζεται έδρα της κοινότητας Κιλελέρ. Με το |
||
ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997, αποσπάται από την κοινότητα Κιλελέρ και ορίζεται έδρα του καποδιστριακού δήμου Κιλελέρ, ενώ με το πρόγραμμα Καλλικράτης (ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010), ο ορίζεται ιστορική έδρα του δήμου Κιλελέρ.<ref name="eetaa"/> |
ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997, αποσπάται από την κοινότητα Κιλελέρ και ορίζεται έδρα του καποδιστριακού δήμου Κιλελέρ, ενώ με το πρόγραμμα Καλλικράτης (ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010), ο ορίζεται ιστορική έδρα του δήμου Κιλελέρ.<ref name="eetaa">{{cite web |url = http://www.eetaa.gr:8080/metaboles/show_metaboles_oik.jsp?toponymio_code=13094|title = Κιλελέρ Ν. Λαρίσης|publisher = Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης|work = Διοικητικές μεταβολές Οικισμών των ΟΤΑ|accessdate = 19 Δεκεμβρίου 2014}}</ref> |
||
== Αξιοθεάτα - Πολιτισμός == |
== Αξιοθεάτα - Πολιτισμός == |
||
Έκδοση από την 12:57, 15 Οκτωβρίου 2015
Συντεταγμένες: 39°30′19″N 22°38′27″E / 39.5052°N 22.6409°E
| Κιλελέρ | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Θεσσαλία |
| Δήμος | Κιλελέρ |
| Γεωγραφία | |
| Νομός | Λάρισας |
| Υψόμετρο | 75 |
Το Κιλελέρ ή Κυψέλη είναι χωριό του δήμου Κιλελέρ, στη Θεσσαλία. Διοικητικά υπάγεται στον δήμο Κιλελέρ, του οποίου αποτελεί ιστορική έδρα, της περιφερειακής ενότητας Λαρίσης, στη Θεσσαλία. Με το πρόγραμμα Καποδίστριας ήταν έδρα του δήμου Κιλελέρ.
Το χωριό είναι γνωστό για την εξέγερση που ξέσπασε σε αυτό στις 6 Μαρτίου 1910 και στην οποία οι αγρότες διεκδίκησαν να τους μοιραστούν τα τσιφλίκια της Θεσσαλίας. Η εξέγερση στη συνέχεια επεκτάθηκε και σε άλλες περιοχές της Θεσσαλίας και θεωρείται ορόσημο στην επίλυση του αγροτικού ζητήματος της Ελλάδας.
Όνομα
Το όνομα Κιλελέρ είναι τουρκικό. Ετυμολογικά παράγεται από την λέξη (γκιολ), που σημαίνει λίμνη, λάκκος, έλος. . Ο πληθυντικός της λέξης είναι göleler (Κιολελέρ), και τελικά Κιλελέρ που σημαίνει ελώδης τόπος. Λερ και Λαρ είναι καταλήξεις πληθυντικού αριθμού ονομάτων στην τουρκική γλώσσα[1].
 |
Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη! |
Σήμερα στο Κιλελέρ καλλιεργούνται βαμβάκι, σιτηρά και ντομάτες και εκτρέφονται βοοειδή και αιγοπρόβατα.[2]
Διοικητικές μεταβολές
Μετά την ένταξή του στο ελληνικό κράτος, ο οικισμός προσαρτήθηκε στο δήμο Αρμενίου. Το 1912, το Κιλελέρ ορίζεται έδρα της κοινότητας Κιλελέρ. Με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997, αποσπάται από την κοινότητα Κιλελέρ και ορίζεται έδρα του καποδιστριακού δήμου Κιλελέρ, ενώ με το πρόγραμμα Καλλικράτης (ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010), ο ορίζεται ιστορική έδρα του δήμου Κιλελέρ.[3]
Αξιοθεάτα - Πολιτισμός
Στο χωριό λειτουργεί από το 2010 λαογραφικό μουσείο, το οποίο στεγάζεται στο πρώην δημαρχείο του Κιλελέρ. Στη συλλογή του μουσείο συμπεριλαμβάνονται οικιακά σκεύη, υφαντά, τοπικές ενδυμασίες και άλλα καθημερινά αντικείμενα από τον 18ο αιώνα, τα οποία συνέλεξε ο σύλλογος γυναικών Κιλελέρ.[4]
Κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή του Μαρτίου διοργανώνονται από το δήμο τα «Κιλελέρεια», για τιμήσουν την επέτειο της εξέγερσης. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης γίνεται δέηση στους πεσόντες και κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο του Αγρότη.[2] Το μνημείο αποκαλύφθηκε το 1997 και είναι έργο του Βολιώτη γλύπτη Δημητρίου Γκεντέκου. Απεικονίζει έναν κολίγο που κρατάει κοσιά και φοράει τραγιάσκα.[5]
Απογραφές Πληθυσμού
| Απογραφή | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | 494[6] | 563[6] | 646[6] | 717[6] | 644[6] | 595[6] | 644[6] | 698[7] | 481 |
Παραπομπές
- ↑ Καταλήξεις στα Τούρκικα
- ↑ 2,0 2,1 «Κιλελέρ». e-city.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Κιλελέρ Ν. Λαρίσης». Διοικητικές μεταβολές Οικισμών των ΟΤΑ. Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Λαογραφικό Μουσείο Κιλελέρ». Δήμος Κιλελέρ. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ Δήμος Κιλελέρ Π.Ε.Δ. Θεσσαλίας
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 Μιχαήλ Σταματελάτος - Φωτεινή Βάμβα-Σταματελάτου, Επίτομο Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδος, Ερμής, Αθήνα 2001, σελ. 339.
- ↑ ΕΣΥΕ: Απογραφή 2001, σελ. 75.