Σιδηροδρομική γραμμή Πειραιά-Θεσσαλονίκης

Πρότυπο:Πληροφορίες γραμμής μετρό/σιδηροδρόμου

Η Σιδηροδρομική γραμμή Αθηνών - Θεσσαλονίκης είναι μια ελληνική υπεραστική σιδηροδρομική γραμμή που επιτρέπει σε κάποια σημεία υψηλές ταχύτητες που συνδέει το πολεοδομικό συγκρότημα της Αθήνας με την Θεσσαλονίκη και την υπόλοιπη βόρεια Ελλάδα. Είναι η πιο σημαντική σιδηροδρομική γραμμή ολόκληρης της Ελλάδας. Αποτελεί τμήμα του σιδηροδρομικού άξονα Πειραιά - Πλατέος από την Αθήνα εώς το Πλατύ. Ο βόρειος τερματικός της, είναι ο νέος σιδηροδρομικός σταθμός Θεσσαλονίκης, στον οποίο υπάρχουν ανταποκρίσεις προς τη δυτική Μακεδονία, την ανατολική Μακεδονία και Θράκη αλλά και το εξωτερικό. Η γραμμή περνάει μέσα από τη Θήβα και τη Λάρισα, και έχει διάφορες αταποκρίσεις σε άλλες ελληνικές πόλεις, όπως τη Χαλκίδα, τη Λαμία, το Βόλο, την Καρδίτσα, τα Τρίκαλα, την Βέροια και την Έδεσσα, μέσω διακλαδώσεων που χρησιμοποιούνται από άλλους υπεραστικούς σιδηροδρόμους, ή περιφερειακούς σιδηροδρόμους ή ακόμα και προαστιακούς σιδηροδρόμους. H διαδρομή καλύπτεται σε 5 ώρες και 30 λεπτά, αλλά όταν ολοκληρωθεί η νέα γραμμή υψηλών ταχυτήτων από την Τιθορέα στον Δομοκό, θα διαρκεί μόνο 3,5 ώρες.

Διαδρομή

Ο νότιος τερματικός της γραμμής Αθηνών - Θεσσαλονίκης είναι ο σιδηροδρομικός σταθμός Αθήνας στο πολεοδομικό συγκρότημα της Αθήνας. Συνεχίζοντας στα βόρεια προάστια της Αθήνα, η γραμμή φτάνει στους Αγίους Αναργύρους, όπου η μετρική γραμμή προς Πελοπόννησο κάποτε αποτελούσε διακλάδωση της γραμμής. Αυτή η γραμμή είναι εκτός λειτουργίας.

Μετά από λίγο, φτάνει στο Σιδηροδρομικό Κέντρο Αχαρνών, όπου υπάρχει ανταπόκριση στον προαστιακό Αθήνας στην γραμμή από το Κιάτο στον αερολιμένα Αθηνών. Η γραμμή Αθηνών - Θεσσαλονίκης συνεχίζει βόρεια, ανεβαίνοντας ομαλά προς την Οινόη Βοιωτίας, μέσα από μια δασική έκταση, συνηθισμένη στην βόρεια Αττική. Υπάρχει μια διακλάδωση μήκους 22 χιλιομέτρων από τον σταθμό Οινόης στη Χαλκίδα, η οποία χρησιμοποιείται από τον προαστιακό Αθήνας.

Από την Οινόη έως την Κάτω Τιθορέα το τμήμα επιτρέπει υψηλές ταχύτητες έως και 170 χλμ/ώρα καθώς βρίσκεται στην επίπεδη κοιλάδα της Κωπαΐδας. Όμως, από την Τιθορέα η γραμμή γίνεται μονή και ανεβαίνει τον Παρνασσό από την Αμφίκλεια έως τον Μπράλο και κατόπιν κατεβαίνει στο Λειανοκλάδι. Υπάρχει μια διακλάδωση μήκους 23 χιλιομέτρων από το Λειανοκάδι έως τη Λαμία και τη Στυλίδα. Το ορεινό τοπίο στη μονή γραμμή από τον Μπράλο έως το Δομοκό είναι θαυμάσιο.

Από τον Δομοκό έως τη Θεσσαλονίκη, η γραμμή ξαναγίνεται διπλή και ηλεκτροκίνητη με υψηλές ταχύτητες εώς και 200 χλμ/ώρα. Στο Παλαιοφάρσαλο, ξεκινά μια διακλάδωση μήκους 80 χιλιομέτρων, που χρησιμοποιείται από μια περιφερειακή γραμμή, προς την Καρδίτσα, τα Τρίκαλα και την Καλαμπάκα. Υπάρχει και μια άλλη διακλάδωση, μετρικού εύρους που καταλήγει στο Βελεστίνο, η οποία δεν λειτουργεί πια. Στη Λάρισα, υπάρχει μια άλλη διακλάδωση μήκους 61 χιλιομέτρων που πηγαίνει στο Βόλο. Βόρεια της Λάρισας, η γραμμή διασχίζει την κοιλάδα των Τεμπών μέσω σύραγγας. Η γραμμή μετά πηγαίνει παράλληλα σε μια άλλη καταργημένη, αλλά ακόμα ορατή γραμμή από την ακτή του Πλαταμώνα στην Κατερίνη, καθώς προχωράει κατά μήκος των ανατολικών πλαγιών του Ολύμπου και καταλήγει και αυτή στην Κατερίνη. Μετά, η γραμμή, συνεχίζει κατά μήκος της ακτής του θερμαϊκού κόλπου.

Το Πλατύ Ημαθίας, 472 χιλιόμετρα βόρεια της Αθήνας και 48 χιλιόμετρα δυτικά της Θεσσαλονίκης, είναι το μέρος όπου η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη συνδέθηκαν για πρώτη φορά με σιδηρόδρομο το 1916. Η γραμμή ξεκίνησε να συνδέει τις δύο μεγαλουπόλεις το 1918, και η πρώτη γραμμή από την Αθήνα στο Παρίσι, μέσω του Όριεντ Εξπρές εγκαινιάστηκε το 1920. Η γραμμή Αθηνών - Θεσσαλονίκης συνεχίζει ανατολικά και καταλήγει στον νέο σιδηροδρομικό σταθμό Θεσσαλονίκης.

Υπηρεσίες

Η γραμμή Αθηνών - Θεσσαλονίκης αποτελείται από τρεις υπηρεσίες: η μία είναι μια υπηρεσία υπεραστικού σιδηροδρόμου που συνδέει απευθείας την Αθήνα με τη Θεσσαλονίκη, η δεύτερη είναι μια υπηρεσία περιφερειακού σιδηροδρόμου που χρησιμοποιεί το τμήμα της γραμμής από την Αθήνα μέχρι τον Παλαιοφάρσαλο και μετά προς την Καλαμπάκα, συμπεριλαμβάνοτας κάποιους επιπλέον σταθμούς και η τρίτη είναι μια άλλη υπηρεσία περιφερειακού σιδηροδρόμου που χρησιμοποιεί το τμήμα από την Αθήνα ως το Λειανοκλάδι, συμπεριλαμβάνοτας κάποιους ακόμα επιπλέον σταθμούς.

Σταθμοί

• Αθήνα, ανταπόκριση με προαστιακό και μετρό Αθήνας
• Σιδηροδρομικό Κέντρο Αχαρνών, ανταπόκριση με προαστιακό Αθήνας και γραμμή Κιάτου - Αεροδρομίου (προαστιακός Αθήνας)
• Οινόη, ανταπόκριση με προαστιακό Αθήνας
• Τανάγρα**
• Θήβα
• Αλίαρτος**
• Υψηλάντης**
• Αλαλκομενές**
• Λιβαδειά
• Χαιρώνεια**
• Δαύλεια**
• Παρόρι**
• Κηφισσός**
• Τιθορέα*
• Αμφίκλεια*
• Λιλαία**
• Μπράλος*
• Λειανοκλάδι, ανταπόκριση με γραμμή Λειανοκλαδίου - Στυλίδας
• Αγγείες*
• Δομοκός
• Παλαιοφάρσαλος, ανταπόκριση με γραμμή προς Καρδίτσα, Τρίκαλα και Καλαμπάκα
• Λάρισα, ανταπόκριση με προαστιακό Θεσσαλονίκης και γραμμή Λαρίσης - Βόλου
• Κατερίνη, ανταπόκριση με προαστιακό Θεσσαλονίκης
• Πλατύ, ανταπόκριση με προαστιακό Θεσσαλονίκης, γραμμή Θεσσαλονίκης - Έδεσσας (προαστιακός Θεσσαλονίκης) και γραμμή Θεσσαλονίκης - Φλωρίνης
• Θεσσαλονίκη, ανταπόκριση με γραμμές προς Ειδομένη, Φλώρινα, Αλεξανδρούπολη και προαστιακό.

*: Σε αυτούς τους σταθμούς δεν πραγματοποιούν στάση όλα τα τρένα που συνδέουν απευθείας την Αθήνα με τη Θεσσαλονίκη

**: Σε αυτούς τους σταθμούς δεν πραγματοποιεί στάση κανένα τρένο που συνδέει απευθείας την Αθήνα με τη Θεσσαλονίκη