Νυμφαίο Φλώρινας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Νυμφαίο
Βιτσίου
Νυμφαίο; Βιτσίου
	Πόλη
	ΕικόναΆποψη του Νυμφαίου
	Νυμφαίο; Βιτσίου
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Δυτική Μακεδονία
Δήμος	Αμυνταίου
Υψόμετρο	1.350 m
Πληθυσμός	63, 211, 112 και 132
Ταχυδρομικός κώδικας	530 78
Τηλεφωνικός κωδικός	2386

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά

← Προηγούμενη διαφορά Επόμενη διαφορά →

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε

ΟπτικήΚώδικας wiki

Ενδογραμμικά

Έκδοση από την 13:09, 20 Ιουλίου 2015

Συντεταγμένες: 40°38′39″N 21°29′40″E / 40.64417°N 21.49444°E / 40.64417; 21.49444

Το χωριό Νυμφαίο (παλαιότερα Νιβέστα ή και Νεβέσκα) είναι ορεινός οικισμός (υψόμ. 1.350) που έχει χαρακτηρισθεί «διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός». Υπάγεται στο Δήμο Αμυνταίου του Νομού Φλώρινας. Βρίσκεται στο νότιο άκρο του νομού, στις ανατολικές κλιτείς του όρους Βέρνου, σε απόσταση 57 χλμ. από την πόλη της Φλώρινας μέσω του οδικού άξονα Ξινού Νερού. Οι ταξιδιωτικοί οδηγοί το παρουσιάζουν ως ένα από τα δέκα ομορφότερα χωριά της Ευρώπης, ενώ στον παγκόσμιο διαγωνισμό της U.N.E.S.C.O. διεκδίκησε το Διεθνές Βραβείο Μελίνα Μερκούρη για την άριστη διαχείριση πολιτιστικού αποθέματος και φυσικού περιβάλλοντος.^[1]

Το όνομα

Η παλιότερη ονομασία που είχαν δώσει οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού ήταν Νιβέστα, όνομα βλάχικης και προηγουμενος δωρικης προέλευσης, με τρεις ερμηνείες: «Νύφη» λόγω της ομορφιάς του χωριού (Νιβέστα) και της τοποθεσίας, «αθέατη» (ni vista) πιθανώς διότι βρισκόταν σε σημείο όπου δεν γινόταν εύκολα ορατό και «χιονάτη» ή «όπου μένει το χιόνι» (nives sta). Η τελευταια ονομασία κατα πάσα πιθανότητα ειναι, εφόσον ετυμολογειται απο την Δωρικη-Αιολική διάλεκτο και σημαίνει χιονισμένη.

Αρχ. Ελλ. (Δωρ.) νυφεοσσ´ [1]

Πλησιέστερα χωριά

Αετός, ανατολικά
Σκλήθρο Φλώρινας, νότια
Περικοπή Φλώρινας, δυτικά
Φλάμπουρο Φλώρινας, βορειοανατολικά.

Ιστορικό

Το Νυμφαίο οικίστηκε περί το 1385 από Βλάχους Οδίτες, δηλαδή λατινοφωνήσαντες αυτόχθονες Μακεδόνες, που επί 1.400 χρόνια φύλαγαν τη γειτονική Εγνατία Οδό και οι οποίοι κατέφυγαν τότε στα απρόσιτα βουνά ύστερα από σκληρές μάχες με τους Οθωμανούς. Αυτοί οι πολεμιστές οικιστές του Νυμφαίου συνθηκολόγησαν αργότερα υπό όρους. Έτσι παρέμειναν ένοπλοι και αυτοδιοικούμενοι, υπαγόμενοι απευθείας στη Βαλιντέ Σουλτάνα, δηλαδή τη μητέρα του Σουλτάνου, στην οποία πλήρωναν πολύ μειωμένους φόρους. Μέχρι τις αρχές του 17ου αιώνα ζούσαν κυρίως με ληστρικές επιδρομές στα τσιφλίκια του κάμπου. Περί το 1630 άρχισαν να επιδίδονται στην ασημουργία και ανέδειξαν το χωριό τους σε περιώνυμο κέντρο αργυροχρυσοχοΐας όλης της Μακεδονίας για τους υπόλοιπους τρεις αιώνες.

Κατά τις σαρωτικές επιδρομές των Αλβανών, κατά τα τέλη του 18ου αιώνα μετά τα Ορλωφικά, το Νυμφαίο δέχτηκε πολλούς Βλάχους Μακεδόνες έλληνες πρόσφυγες από τη Μοσχόπολη, τη Νικολίτσα, το Λινοτόπι και άλλα μέρη που καταστράφηκαν από τους επιδρομείς. Παράλληλα, ένας σημαντικός αριθμός κατοίκων του χωρίου μετακινήθηκε προς την ανατολική Μακεδονία, στα χωριά Άνω Πορόια, Κάτω Τζουμαγιά, Αλιστράτη, Νιγρίτα, στις Σέρρες και αλλού. Κατά την Ελληνική επανάσταση του 1821 σημαντική ήταν η προσφορά των κατοίκων του Νυμφαίου, όπως η οικογένεια του Μίχα Τσίρλη, που χρηματοδότησε τον αγώνα^[2], του Νάκα, καθώς και τον αδερφών Αντώνιου και Βασίλειου Ζούρκου. Στο Μακεδονικό κίνημα του 1878 κατά της συνθήκης του Αγίου Στεφάνου, ιδιαίτερη μορφή του Νυμφαίου αναδείχτηκε ο οπλαρχηγός Βασίλειος Ζούρκας, που δρούσε έως τις περιοχές Βαρνούντα και Μοριχόβου^[3]. Κατά το Μακεδονικό Αγώνα, οι κάτοικοι πρωτοστάτησαν στις Ελληνικές προσπάθειες με κυριότερο αγωνιστή, τον οπλαρχηγό Δημήτριο Γκόλνα. Το Νυμφαίο ανέδειξε σημαντικούς ευεργέτες, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει ο Μίχας Τσίρλης.

Σημερινό Νυμφαίο

Περικλείεται από δάσος οξιάς και διασχίζεται από λιθόστρωτα μονοπάτια και πετρόκτιστα σπίτια. Τα τελευταία χρόνια με τη συμβολή σημαντικών ατόμων που κατάγονται από το χωριό, όπως ο πρόεδρός του Νικόλαος Μέρτζος και η οικογένεια Μπουτάρη έχει γίνει πόλος έλξης αξιόλογου τουρισμού.

Στην περιοχή δραστηριοποιείται η οργάνωση του Αρκτούρου με ένα περιβαλλοντικό κέντρο ενημέρωσης για την καφέ αρκούδα και τον λύκο ενάμισι χιλιόμετρο έξω από το χωρίο. Στις εγκαταστάσεις αυτές φιλοξενούνται 13 αρκούδες, οι οποίες έχουν κατασχεθεί από αρκουδιάρηδες και ζωολογικούς κήπους, και αρκετοί λύκοι αντίστοιχα —ζώα για τα οποία θεωρείται αδύνατη η επανένταξη τους στο φυσικό περιβάλλον. Το κέντρο ενημέρωσης είναι ανοιχτό για το κοινό (έναντι συμβολικού εισιτηρίου) τους περισσότερους μήνες του έτους. Στην περιοχή έχουν δημιουργηθεί αρκετοί ξενώνες, όμως σχεδόν ποτέ δεν επαρκούν μια και η επισκεψιμότητα είναι μεγάλη. Στο χωριό επίσης υπάρχει και το μισογκρεμισμένο στρατηγείο του Παύλου Μελά, ενώ το παλιό σχολείο του χωριού, η Νίκειος Σχολή, δωρεά του Νυμφαιώτη Ιωάννη Ζαν Νίκου (1875-1930), η οποία δε λειτουργούσε για πολλά χρόνια λόγω έλλειψης μαθητών, αποτελεί πλέον Συνεδριακό κέντρο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Παραπομπές

↑ περιοδ. Voyager, δημοσίευση 30.11.2009
↑ Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος (επιστημονική επιμέλεια), Αφανείς, γηγενείς Μακεδονομάχοι, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2008, σ. 173
↑ Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης, Ελένη Βασιλείου, "Εορδαία - Η συντήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς είναι πολιτιστική παραγωγή"

Βιβλιογραφία

Βιβλίο φιλοξενίας, εκδ. Μίλητος
Ενθύμια Νυμφαίου, εκδ. Λιβάνη Α.Α. 2003

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Νυμφαίο

Συλλογή φωτογραφιών με άδεια Creative Commons από το Νυμφαίο

Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ

Νυμφαίο (Άγνωστη Ελλάδα) (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
Νυμφαίο (Από πέτρα και χρόνο) (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
Νυμφαίο (Η ΕΡΤ στη Βόρεια Ελλάδα) (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα: Νυμφαίο (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)

[1] περιοδ. Voyager, δημοσίευση 30.11.2009

[2] Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος (επιστημονική επιμέλεια), Αφανείς, γηγενείς Μακεδονομάχοι, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2008, σ. 173

[3] Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης, Ελένη Βασιλείου, "Εορδαία - Η συντήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς είναι πολιτιστική παραγωγή"

[1]

[2]

[3]

@@ Γραμμή 44: / Γραμμή 44: @@
 Στην περιοχή δραστηριοποιείται η οργάνωση του [[Αρκτούρος (οργάνωση)|Αρκτούρου]] με ένα περιβαλλοντικό κέντρο ενημέρωσης για την [[καφέ αρκούδα]] και τον [[Λύκος|λύκο]] ενάμισι χιλιόμετρο έξω από το χωρίο. Στις εγκαταστάσεις αυτές φιλοξενούνται 13 αρκούδες, οι οποίες έχουν κατασχεθεί από [[αρκουδιάρης|αρκουδιάρηδες]] και ζωολογικούς κήπους, και αρκετοί λύκοι αντίστοιχα —ζώα για τα οποία θεωρείται αδύνατη η επανένταξη τους στο φυσικό περιβάλλον. Το κέντρο ενημέρωσης είναι ανοιχτό για το κοινό (έναντι συμβολικού εισιτηρίου) τους περισσότερους μήνες του έτους.      Στην περιοχή έχουν δημιουργηθεί αρκετοί ξενώνες, όμως σχεδόν ποτέ δεν επαρκούν μια και η επισκεψιμότητα είναι μεγάλη. Στο χωριό επίσης υπάρχει και το μισογκρεμισμένο στρατηγείο του [[Παύλος Μελάς|Παύλου Μελά]], ενώ το παλιό σχολείο του χωριού, η [[Νίκειος Σχολή]], δωρεά του Νυμφαιώτη [[Ιωάννης Ζαν Νίκου|Ιωάννη Ζαν Νίκου]] (1875-1930), η οποία δε λειτουργούσε για πολλά χρόνια λόγω έλλειψης μαθητών, αποτελεί πλέον Συνεδριακό κέντρο του [[Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης|Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης]].
-==Μουσείο Αργυροχρυσοχοΐας, Λαογραφίας και Ιστορίας==
 [[Αρχείο:Nymfeo, Florina prefecture, Greece - House reconstructed in old stone-style - 02.jpg|thumb|right|250px|Ένα ανακαινισμένο παραδοσιακό αρχοντικό]]
 [[Αρχείο:Winter capture at Nymfaio, Florina.png|thumb|right|250px|Άποψη του χωριού τον χειμώνα]]
 [[Αρχείο:Christmas at Nymfaio, Florina.JPG|thumb|right|250px|Χριστουγεννιάτικο δένδρο στο Νυμφαίο]]
-Στεγάζεται σε ένα τριώροφο πέτρινο κτίριο και εγκαινιάστηκε τον Σεπτέμβριο του 2000 από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας. Το μουσείο είναι γνωστό και ως Σπίτι Χρυσικών Νέβεσκας, από την παλαιά ονομασία του χωριού, ενώ αποτελεί πιστό αντίγραφο παλαιού αρχοντικού, στο οποίο έχουν ενσωματωθεί παλαιές τοιχογραφίες, περίτεχνα ξύλινα μακεδονικά ταβάνια και αυθεντικά σπάνια έπιπλα. Επίσης έχει μεταφερθεί σ΄αυτό ο πλήρης οικιακός εξοπλισμός ενός σπιτιού των τελών του 19ου αι. Στις καλαίσθητες προθήκες του εκτίθενται ολόκληρες συλλογές εργαλείων χειροτεχνικής χρυσοχοΐας, ανδρικά και γυναικεία κοσμήματα, αργυρά, εκκλησιαστικά σκεύη, γαμήλια στέμματα, οικιακά σκεύη καθώς και μήτρες και μετάλλια γνωστών Ελλήνων χαρακτών. Στο μουσείο φιλοξενείται, επίσης, σπάνιο αρχειακό υλικό από τον [[Μακεδονικός Αγώνας|Μακεδονικό Αγώνα]], όπως επιστολές του [[Παύλος Μελάς|Παύλου Μελά]], του [[Γερμανός Καραβαγγέλης|Γερμανού Καραβαγγέλη]] και του στρατηγού Παπούλια και, ακόμη έγγραφα του Μακεδονικού Κομιτάτου Αθηνών και του Εθνικού Κέντρου Μοναστηρίου. Σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους του κτιρίου εκτίθεται αρχειακό υλικό, αντικείμενα και φωτογραφίες 42 προσωπικοτήτων που σφράγισαν τη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας: επιφανείς Βλάχοι που υπήρξαν ευεργέτες, αγωνιστές του 1821, διδάσκαλοι του Γένους, ποιητές, πρωθυπουργοί, τραπεζίτες του εξωτερικού και κοσμηματοπώλες. Στην κατοχή του μουσείου βρίσκονται και πολλές παραδοσιακές ενδυμασίες από τις οποίες παρουσιάζεται ένας πολύ μικρός αριθμός.
 ==Παραπομπές==