Κινεζική γλώσσα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 85.75.140.146 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό [[Χρή...
Γραμμή 206: Γραμμή 206:
* [http://www.chinese-tools.com/tools/ime.html Chinese input editor] — Εμπορικός δικτυακός τόπος με διαφημίσεις του Google, που επιτρέπει την γραφή της Κινεζικής στον υπολογιστή σας χωρίς την εγκατάσταση λογισμικού.,
* [http://www.chinese-tools.com/tools/ime.html Chinese input editor] — Εμπορικός δικτυακός τόπος με διαφημίσεις του Google, που επιτρέπει την γραφή της Κινεζικής στον υπολογιστή σας χωρίς την εγκατάσταση λογισμικού.,
{{Γλωσσολογία-επέκταση}}
{{Γλωσσολογία-επέκταση}}
{{Επίσημες γλώσσες του ΟΗΕ}}


[[Κατηγορία:Κινεζική γλώσσα|*]]
[[Κατηγορία:Κινεζική γλώσσα|*]]

Έκδοση από την 11:45, 1 Δεκεμβρίου 2014

Κινέζικη γλώσσα
汉语, 汉语, 汉语, 漢語, 漢語 και 中文
ΤαξινόμησηΣινοθιβετικές γλώσσες
    Σύστημα γραφήςκινέζικοι χαρακτήρες, Παραδοσιακοί κινεζικοί χαρακτήρες και Απλοποιημένοι κινεζικοί χαρακτήρες
    Κατάσταση
    Επίσημη γλώσσαΚίνα Κίνα
    Ταϊβάν Ταϊβάν
    ΡυθμιστήςΣτο PRC: διάφοροι ρυθμιστές(Κινεζικά)
    Στο ROC: Συμβούλιο για την προώθηση της Μανδαρινικής
    Στη Σινγκαπούρη: Συμβούλιο Προώθησης Μανδαρινικής
    ISO 639-1zh
    ISO 639-2chi και zho
    ISO 639-3zho
    SIL-
    Linguist listchin

    Η Κινεζική (汉语/漢語, Πινγίν: Hànyǔ; 华语/華語, Huáyǔ; ή 中文, Zhōngwén) είναι γλώσσαγλωσσική οικογένεια) που σχηματίζει τμήμα των Σινοθιβετικής οικογένειας γλωσσών Περίπου το 1/5 του παγκόσμιου πληθυσμού μιλά κάποια μορφή της Κινεζικής ως μητρική γλώσσα.

    Εν γένει, όλες οι απαντώμενες μορφές της Κινεζικής είναι τονικές και αναλυτικές. Ωστόσο, η Κινεζική διακρίνεται επίσης για το υψηλό επίπεδο εσωτερικής διαφοροποίησης. H τοπική διαφοροποίηση ανάμεσα σε διαφορετικές εκδοχές/διαλέκτους είναι συγκρίσιμη με εκείνη των Ρωμανικών γλωσσών. Αρκετές παραλλαγές της ομιλούμενης Κινεζικής είναι αρκετά διαφορετικές για να είναι αμοιβαία κατανοήσιμες.

    Γενικά η γλώσσα αποτελείται από χαρακτήρες-λέξεις χωρίς μέρη του λόγου (κλιτά ή άκλιτα). Η σημασία μιας λέξης καθορίζεται από το σύνολο των λέξεων μέσα στη φράση. Έτσι η λέξη "τρέχω" μπορεί να σημαίνει έτρεχα, θα τρέξεις, η τρέχουσα, ο δρομέας κ.λ.π. ανάλογα τη θέση της μέσα στη φράση και τις λέξεις που την περιβάλλουν.

    Γραφή

    Παραδοσιακά η κινεζική γραφόταν κυρίως από χαρακτήρες-λέξεις μέσα σε ιδεατά παραλληλόγραμμα ταξινομημένα σε στήλες τα οποία διαβάζονταν από πάνω προς τα κάτω σε κάθε στήλη και η κάθε στήλη από δεξιά προς τα αριστερά.

    Όλοι οι κινέζικοι χαρακτήρες αναπτύχθηκαν από παλαιότερες φόρμες ιερογλυφικών. Η κοινή άποψη πως οι κινέζικοι χαρακτήρες είναι ιδεογράμματα ή εικονογράμματα είναι εσφαλμένη. Οι περισσότεροι χαρακτήρες είναι σύνθετοι από φωνητικές συνιστώσες και σημασιολογικές ρίζες. Μόνο οι απλοί χαρακτήρες όπως 人(ανθρώπινο), 日(ήλιος), 山(βουνό) μπορούν να χαρακτηριστούν ως εικονογράμματα. Σχεδόν όλοι οι χαρακτήρες περιέχουν ένα φωνητικό στοιχείο που υποδεικνύει την προφορά και ένα σημασιολογικό στοιχείο που υποδεικνύει το νόημα. Γενικά το φωνητικό στοιχείο είναι πιο βασικό από το σημασιολογικό.

    Υπάρχουν αυτή τη στιγμή δύο συστήματα για τη γραφή. Το παραδοσιακό σύστημα που χρησιμοποιείται ακόμα στο Χονγκ Κονγκ, την Ταϊβάν και το Μακάου και η απλοποιημένη κινεζική γραφή που δημιουργήθηκε από τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας το 1954 κυρίως για την προώθηση της παιδείας.

    Εκλατινισμός

    Έχουν γίνει διάφορες προσπάθειες μεταγραφής της κινεζικής σε λατινικούς χαρακτήρες.

    Σήμερα το πιο διαδεδομένο σύστημα είναι το Hanyu Pinyin (/汉语拼音), γνωστό και απλώς ως Πινγίν, που πρωτοεισήχθηκε το 1956 στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας και αργότερα υιοθετήθηκε από τη Σιγκαπούρη και την Ταϊβάν. Το Πινγίν είναι επίσης το σύστημα που εφαρμόζεται σε Αμερική, Ευρώπη και Αυστραλία για την εκμάθηση της κινεζικής.

    Το δεύτερο πιο γνωστό σύστημα είναι το Wade-Giles που εφευρέθηκε το 1859 από τον Thomas Wade και αλλάχτηκε το 1892 από τον Herbert Giles. Καθώς το σύστημα αυτό προσομοιώνει τη φωνητική της Μανδαρινικής σε αγγλόφωνα σύμφωνα και φωνήεντα, ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο σε αγγλόφωνους μαθητές. Το σύστημα ήταν σε χρήση σε ακαδημαϊκά περιβάλλοντα στις Η.Π.Α. κυρίως πριν τη δεκαετία του 1980 και μέχρι πρόσφατα ήταν διαδεδομένο στην Ταϊβάν.

    Εκτός από τη μεταγραφή των φωνητικών διαφέρουν και στη χρήση σημείων τονισμού. Στο σύστημα "Hanyu Pinyin" οι τόνοι εκφράζονται με τονικά σύμβολα πάνω από τις συλλαβές, ενώ στο "Wade-Giles" με αριθμούς στο τέλος κάθε συλλαβής.

    Μερικά παραδείγματα Hanyu Pinyin και Wade-Giles, για σύγκριση:

    Μεταγραφή της κινεζικής σε λατινικούς χαρακτήρες
    Χαρακτήρες Wade-Giles Hanyu Pinyin Notes
    中国/中國 Chung1-kuo² Zhōngguó Κίνα
    北京 Pei³-ching1 Běijīng Πεκίνο (Πρωτεύουσα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας)
    台北 T'ai²-pei³ Táiběi Ταϊπέι (Πρωτεύουσα της Δημοκρατίας της Κίνας)
    毛泽东/毛澤東 Mao² Tse²-tung1 Máo Zédōng Μάο Τσε Τουνγκ
    蒋介石/蔣介石 Chiang³ Chieh4-shih² Jiǎng Jièshí Τσιανγκ Κάι Σεκ
    孔子 K'ung³ Tsu³ Kǒng Zǐ Κομφούκιος
    Κατανομή των σινικών γλωσσών ανά περιοχή και αριθμό ομιλητών

    Προφορά

    Η προφορά των κινεζικών είναι ιδιαίτερη δύσκολη.

    Το επίσημο σύστημα απόδοσης που χρησιμοποιείται στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας (Πινγίν) έχει αρκετές ιδιαιτερότητες.

    Όλες οι διάλεκτοι της ομιλούμενης κινεζικής χρησιμοποιούν τόνους στα φωνήεντα. Μερικές διάλεκτοι της βόρειας Κίνας έχουν μέχρι τρεις τόνους ενώ μερικές της νοτίου Κίνας έχουν από 6 μέχρι 10 τόνους (ανάλογα πώς θα τους κατηγοριοποιήσει κάποιος).

    Ένα κοινό παράδειγμα για τη χρήση των τόνων είναι η χρήση των τεσσάρων βασικών τόνων στην Κοινή Μανδαρινική για τη "λέξη-συλλαβή" <<μα>>:

    (εμπεριέχεται η προφορά σε πιν-γιν)

    • 媽/妈|mā "μητέρα"—τόνος υψηλός συνεχόμενος
    • 麻|má "κάνναβη" ή "υπναλέος"—τόνος που ξεκινάει από χαμηλά και υψώνεται
    • 馬/马|mǎ "άλογο"—τόνος που ξεκινάει από ψηλά πέφτει και ξαναυψώνεται
    • 罵/骂|mà "γκρινιάρης"—τόνος που ξεκινάει από ψηλά και πέφτει
    • 嗎/吗|ma "ερωτηματικό μόριο"—ουδέτερος τόνος

    Παρακάτω δίδεται κατά προσέγγιση ο τρόπος προφοράς των κινεζικών λέξεων (σε Πινγίν) στα ελληνικά.

    Φωνήεντα

    • a = α
    • o = οου
    • e = ούα
    • i = ι
    • u = ου
    • ü = υ
    • ai = άι
    • ao = αο
    • an = αν
    • ang = αον
    • ia = ια
    • iao = ιάο
    • ie = ίε
    • iu(iou) = ιόου
    • ian = ιέν
    • in = ιν
    • iang = ιάν
    • ing = ίον
    • iong = ιόουν
    • ei = εϊ
    • -en = εν
    • -eng = ον
    • -ou = οου
    • -ong = όουν
    • -ua = ουά
    • -uo = ουό
    • -uai = ουάι
    • -ui(uei) = ουεΐ
    • -uan = ουάν
    • -un(uen) = ουέν
    • -uang = ούααν
    • -üe(ue) = ιούε
    • -üan = ιουάν
    • - ün = ιουίν

    Σύμφωνα

    • B = π
    • P = πχ
    • M = μ
    • F = φ
    • D = τ
    • T = τχ
    • N = ν
    • L = λ
    • G = κ
    • K = κχ
    • H = χ
    • J = τσ
    • Q = τσχ
    • X = σ
    • Z = τζσ
    • C = τσ
    • S = σ
    • ZH = τσσ
    • CH = τσχ
    • SH = σσ
    • R = ρ
    • Y = γι
    • W = ου

    Παρατηρήσεις

    • Το γράμμα "χ" όταν δεν είναι πρώτο γράμμα μιας λέξης, προφέρεται ελάχιστα. Δείχνει ότι το προηγούμενο γράμμα είναι δασύ. Η απόδοση με pinyin απλουστεύει αυτή τη διάκριση χωρίζοντας π.χ. το b με το p. Σύμφωνα όμως με το σύστημα απόδοσης Wade-Giles το b γράφεται p και το p ως p', δείχνοντας καλύτερα τη σωστή προφορά.
    • Το γράμμα "γ" προφέρεται ελάχιστα όταν είναι πρώτο γράμμα μιας λέξης.
    • Το γράμμα "υ" προφέρεται μεταξύ "ου" και "ι", περίπου όπως το γαλλικό "u".
    • Το γράμμα "ρ" προφέρεται περίπου ως "ρζ" όταν είναι πρώτο γράμμα μια λέξης.
    • Η κατάληψη "~ng" δεν προφέρεται "νγκ" αλλά "ν". Η διαφορά με το το "n" είναι ότι ενώ το "n" προφέρεται από τη μύτη το "ng" προφέρεται από το λαιμό.
    • Προσοχή στα γράμματα "q", "z" και "x" γιατί η προφορά τους διαφέρει από τη συνηθισμένη προφορά των γραμμάτων στις άλλες γλώσσες.
    • Σε κάθε συλλαβή υπάρχει ένας τόνος. Υπάρχουν τέσσερις τόνοι καθώς και η περίπτωση μια συλλαβή να μην παίρνει τόνο, συνολικά δηλαδή πέντε τόνοι. Στο σύστημα pinyin οι τόνοι εκφράζονται με τονικά σύμβολα πάνω από τις συλλαβές, ενώ στο Wade-Giles με αριθμούς στο τέλος κάθε συλλαβής.

    Δικτυακοί τόποι

    Λεξικά

    Πηγές για σπουδαστές της Κινεζικής

    Πηγές για την Κινεζική γενικά

    Υπολογιστικά εργαλεία για την Κινεζική

    • SCIM input method platform — Ελεύθερο υπό την (GPL) εργαλείο για την εισαγωγή της Κινεζικής σε UNIX συστήματα. Το SCIM υποστηρίζει σχεδόν όλες τις μεθόδους εισαγωγής της Κινεζικής γλώσσας, όπως και άλλων γλωσσών.
    • Chinese input editor — Εμπορικός δικτυακός τόπος με διαφημίσεις του Google, που επιτρέπει την γραφή της Κινεζικής στον υπολογιστή σας χωρίς την εγκατάσταση λογισμικού.,

    Πρότυπο:Link FA