Εποχή των Παγετώνων: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Gts-tg (συζήτηση | συνεισφορές)
SVG απεικόνιση στα Ελληνικά
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Weichsel-Würm-Glaciation.png|thumb|Η Ευρώπη κατά την πιο πρόσφατη περίοδο παγετώνων πρίν απο περίπου 12.000 χρόνια]]
[[Αρχείο:Weichsel-Würm-Glaciation.png|thumb|right|260px|Η Ευρώπη κατά την πιο πρόσφατη περίοδο παγετώνων, πριν από 12.000 χρόνια. Σημειώστε ότι επίσης και οι ορεινοί όγκοι είχαν τότε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες πάγου από σήμερα.]]
Η ονομασία '''Εποχή των Παγετώνων''' χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια μακροχρόνια γεωλογική περίοδο κατά την οποία παρατηρούνται σημαντικές αυξομειώσεις της θερμοκρασίας στο έδαφος και την ατμόσφαιρα της Γης. Tα χρονικά διαστήματα στα οποία κυριαρχεί το κρύο κλίμα ονομάζονται παγετωνικές περίοδοι, ή απλά, μια ''εποχή των παγετώνων'', και σαν αποτέλεσμα έχουν την εμφάνιση ή και την επέκταση των ηπειρωτικών και πολικών στρωμάτων πάγου και των μεγάλων συμπαγών όγκων πάγου των [[Παγετώνας|παγετώνων]].
Η ονομασία '''Εποχή των Παγετώνων''' χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια μακροχρόνια γεωλογική περίοδο κατά την οποία παρατηρούνται σημαντικές αυξομειώσεις της θερμοκρασίας στο έδαφος και την ατμόσφαιρα της [[Γη|Γης]]. Tα χρονικά διαστήματα στα οποία κυριαρχεί το κρύο κλίμα ονομάζονται παγετωνικές περίοδοι, ή απλά, μια ''εποχή των παγετώνων'', και σαν αποτέλεσμα έχουν την εμφάνιση ή και την επέκταση των ηπειρωτικών και πολικών στρωμάτων πάγου και των μεγάλων συμπαγών όγκων πάγου των [[Παγετώνας|παγετώνων]].


Τα εναλλασόμενα θερμότερα χρονικά διαλείματα που μεσολαβούν ανάμεσα στην επικράτηση των παγετώνων, ονομάζονται μεσοπαγετωνικές περίοδοι όπως η περίοδος την οποία διανύει η Γη τώρα, και στην οποία οι παγετώνες έχουν περιοριστεί στον βόρειο και νότιο πόλο της.
Τα εναλλασόμενα θερμότερα χρονικά διαλείματα που μεσολαβούν ανάμεσα στην επικράτηση των παγετώνων, ονομάζονται ''μεσοπαγετωνικές περίοδοι'', όπως η περίοδος την οποία διανύει η Γη τώρα, και στην οποία οι παγετώνες έχουν περιοριστεί στον βόρειο και νότιο πόλο της.


==Γεωλογικές περίοδοι==
==Γεωλογικές περίοδοι==
Γραμμή 15: Γραμμή 15:
|-
|-
| [[Τεταρτογενής παγετωνική περίοδος|Τεταρτογενής]]
| [[Τεταρτογενής παγετωνική περίοδος|Τεταρτογενής]]
| 2.58 – σήμερα
| 2,58 – σήμερα
| [[Νεογενής περίοδος|Νεογενής]]
| [[Νεογενής περίοδος|Νεογενής]]
| [[Καινοζωικός αιώνας|Καινοζωικός]]
| [[Καινοζωικός αιώνας|Καινοζωικός]]
Γραμμή 35: Γραμμή 35:
|-
|-
| [[Χουρονιανή παγετωνική περίοδος|Χουρονιανή]]
| [[Χουρονιανή παγετωνική περίοδος|Χουρονιανή]]
|| 24002100
|| 2.4002.100
| [[Σιδέρια περίοδος|Σιδέρια]] και [[Ρυάκια περίοδος|Ρυάκια]]
| [[Σιδέρια περίοδος|Σιδέρια]] και [[Ρυάκια περίοδος|Ρυάκια]]
| [[Παλαιοπροτεροζωικός αιώνας|Παλαιοπροτεροζωικός]]
| [[Παλαιοπροτεροζωικός αιώνας|Παλαιοπροτεροζωικός]]
|}
|}
Η δεύτερη παλαιότερη Εποχή των Παγετώνων, η Κρυογενής, υπήρξε και η πιό έντονη, και θεωρείται πως κατά την διάρκεια της ολόκληρη η επιφάνεια της Γης ήταν καλυμένη με πάγο<ref>Miracle Planet: Snowball Earth, (2005) documentary, Canadian Film Board, rebroadcast 25 April 2009 on the Science Channel (HD)</ref><sup>.</sup>
Η δεύτερη παλαιότερη Εποχή των Παγετώνων, η Κρυογενής, υπήρξε και η πιο έντονη, και θεωρείται πως κατά την διάρκειά της ολόκληρη η επιφάνεια της Γης ήταν καλυμένη με πάγο, φαινόμενο που ονομάζεται '''Χιονόμπαλα Γη'''.<ref>Miracle Planet: Snowball Earth, (2005) documentary, Canadian Film Board, rebroadcast 25 April 2009 on the Science Channel (HD)</ref><sup></sup>

==Επίδραση στο ανθρώπινο είδος==
==Επίδραση στο ανθρώπινο είδος==
Η πιο πρόσφατη, με γεωλογικούς όρους, εποχή των παγετώνων στη Γη έληξε πριν από περίπου 12.000 χρόνια στο τέλος της Πλειστόκαινου εποχής<ref>Clayton, Lee; Attig, John W.; Mickelson, David M.; Johnson, Mark D.; Syverson, Kent M. "[http://www.geology.wisc.edu/~davem/abstracts/06-1.pdf Glaciation of Wisconsin]". Dept. Geology, University of Wisconsin.</ref>, και ο τερματισμός του παγκόσμιου ψύχους επέτρεψε στις ανθρώπινες κοινωνίες να μεταβούν από την νομαδική ζωή των [[Κυνηγός-συλλέκτης|κυνηγών-συλλεκτών]] σε μόνιμη κατοίκηση περιοχών, η οποία και σε συνδυασμό με τις θερμότερες θερμοκρασίες είχε σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξη της [[Γεωργία (δραστηριότητα)|γεωργίας]] και [[κτηνοτροφία|κτηνοτροφίας]]. Η εμφάνιση των πρώτων ανθρώπινων πολιτισμών έγινε στις εύκρατες περιοχές της Μέσης Ανατολής και της Αιγύπτου.
Η πιο πρόσφατη, με γεωλογικούς όρους, εποχή των παγετώνων στη Γη έληξε πριν από 12.000 χρόνια, στο τέλος της Πλειστόκαινου εποχής,<ref>Clayton, Lee; Attig, John W.; Mickelson, David M.; Johnson, Mark D.; Syverson, Kent M. "[http://www.geology.wisc.edu/~davem/abstracts/06-1.pdf Glaciation of Wisconsin]". Dept. Geology, University of Wisconsin.</ref> και ο τερματισμός του παγκόσμιου ψύχους επέτρεψε στις ανθρώπινες κοινωνίες να μεταβούν από την νομαδική ζωή των [[Κυνηγός-συλλέκτης|κυνηγών-συλλεκτών]] σε μόνιμη κατοίκηση περιοχών, η οποία και σε συνδυασμό με τις θερμότερες θερμοκρασίες είχε σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξη της [[Γεωργία (δραστηριότητα)|γεωργίας]] και [[κτηνοτροφία|κτηνοτροφίας]]. Η εμφάνιση των πρώτων ανθρώπινων πολιτισμών έγινε στις εύκρατες περιοχές της Μέσης Ανατολής και της Αιγύπτου.


==Νεότερη και σύγχρονη εποχή==
==Νεότερη και σύγχρονη εποχή==
[[Αρχείο:Ferrar Glacier, Antarctica 2.jpg|thumb|Όψη των παγετώνων της [[Ανταρκτική|Ανταρκτικής]]]]
[[Αρχείο:Ferrar Glacier, Antarctica 2.jpg|thumb|Ένας παγετώνας στην [[Ανταρκτική]].]]
Η περίοδος στα μέσα του 16ου αιώνα ως και τα μέσα του 19ου έχει χαρακτηριστεί ως μια λεγόμενη '[[Μικρή Εποχή των Παγετώνων]]'<ref>"[http://earthobservatory.nasa.gov/Glossary/?mode=alpha&seg=l&segend=n Glossary I-M]". [[NASA]].</ref>, η οποία αν και δεν επρόκειτο για πραγματική περίοδο με παγετωνικές συνθήκες, κατά την διάρκεια της παρατηρήθηκαν σταθερά και αισθητά πιο χαμηλές θερμοκρασίες από την σημερινή εποχή.
Η περίοδος από τα μέσα του 16ου αιώνα ως και τα μέσα του 19ου, έχει χαρακτηριστεί ως μια λεγόμενη [[Μικρή Εποχή των Παγετώνων]],<ref>"[http://earthobservatory.nasa.gov/Glossary/?mode=alpha&seg=l&segend=n Glossary I-M]". [[NASA]].</ref> η οποία αν και δεν επρόκειτο για πραγματική περίοδο με παγετωνικές συνθήκες, κατά την διάρκειά της παρατηρήθηκαν σταθερά και αισθητά πιο χαμηλές θερμοκρασίες από αυτές της σημερινής εποχής.


Η σημερινή [[Σκανδιναβία]] φέρνει τα ίχνη του πρόσφατου παγετωνικού παρελθόντος της, όπου το λιώσιμο των πάγων απελευθέρωσε ένα μεγάλο όγκο νερού ο οποίος δημιούργησε τα διάφορα [[φιόρδ]] και λήμνες της περιοχής αυτής του κόσμου.
Η σημερινή [[Σκανδιναβία]] φέρνει τα ίχνη του πρόσφατου παγετωνικού παρελθόντος της, όπου το λιώσιμο των πάγων απελευθέρωσε έναν μεγάλο όγκο νερού, ο οποίος δημιούργησε τα διάφορα [[φιόρδ]] και λίμνες της περιοχής αυτής του κόσμου.


Οι σύγχρονες ηπειρωτικές περιοχές στις οποίες εξακολουθούν να επικρατούν παγετωνικές συνθήκες, είναι συγκεντρωμένες στην ήπειρο της [[Ανταρκτική|Ανταρκτικής]] στο νότιο ημισφαίριο, η οποία κατά τους χειμερινούς μήνες σχεδόν διπλασιάζει το μέγεθος της καθώς η θάλασσα γύρω από τις ακτές της μετατρέπεται σε πάγο<ref>{{Cite web|url = http://www.coolantarctica.com/Antarctica%20fact%20file/antarctica%20environment/whats%20it%20like%20in%20Antarctica.htm|title = Cool Antarctica - Antarctica Fact File}}</ref>, και στα νησιά της [[Γροιλανδία|Γροιλανδίας]] και του [[Νήσος Μπάφιν|Μπάφιν]] στο βόρειο ημισφαίριο.
Οι σύγχρονες ηπειρωτικές περιοχές στις οποίες εξακολουθούν να επικρατούν παγετωνικές συνθήκες, είναι συγκεντρωμένες στην ήπειρο της [[Ανταρκτική|Ανταρκτικής]] στο νότιο ημισφαίριο, η οποία κατά τους χειμερινούς μήνες σχεδόν διπλασιάζει το μέγεθός της, καθώς η θάλασσα γύρω από τις ακτές της μετατρέπεται σε πάγο,<ref>{{Cite web|url = http://www.coolantarctica.com/Antarctica%20fact%20file/antarctica%20environment/whats%20it%20like%20in%20Antarctica.htm|title = Cool Antarctica - Antarctica Fact File}}</ref> και στα νησιά της [[Γροιλανδία|Γροιλανδίας]] και του [[Νήσος Μπάφιν|Μπάφιν]] στο βόρειο ημισφαίριο.


==Παραπομπές==
==Παραπομπές==

Έκδοση από την 21:55, 20 Νοεμβρίου 2014

Η Ευρώπη κατά την πιο πρόσφατη περίοδο παγετώνων, πριν από 12.000 χρόνια. Σημειώστε ότι επίσης και οι ορεινοί όγκοι είχαν τότε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες πάγου από σήμερα.

Η ονομασία Εποχή των Παγετώνων χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια μακροχρόνια γεωλογική περίοδο κατά την οποία παρατηρούνται σημαντικές αυξομειώσεις της θερμοκρασίας στο έδαφος και την ατμόσφαιρα της Γης. Tα χρονικά διαστήματα στα οποία κυριαρχεί το κρύο κλίμα ονομάζονται παγετωνικές περίοδοι, ή απλά, μια εποχή των παγετώνων, και σαν αποτέλεσμα έχουν την εμφάνιση ή και την επέκταση των ηπειρωτικών και πολικών στρωμάτων πάγου και των μεγάλων συμπαγών όγκων πάγου των παγετώνων.

Τα εναλλασόμενα θερμότερα χρονικά διαλείματα που μεσολαβούν ανάμεσα στην επικράτηση των παγετώνων, ονομάζονται μεσοπαγετωνικές περίοδοι, όπως η περίοδος την οποία διανύει η Γη τώρα, και στην οποία οι παγετώνες έχουν περιοριστεί στον βόρειο και νότιο πόλο της.

Γεωλογικές περίοδοι

Κατανομή του γεωλογικού χρόνου

Κατά την γεωλογική ιστορία της Γης, υπήρξαν αρκετές εμφανίσεις και υποχωρήσεις των παγετώνων, οι οποίες διακρίνονται σε ομάδες ανάλογες με την ηλικία της Γης.

Παγετωνική περιόδος Χρονική περίοδος (εκατομμύρια έτη) Γεωλογική περίοδος Γεωλογικός αιώνας
Τεταρτογενής 2,58 – σήμερα Νεογενής Καινοζωικός
Καρού 360 – 260 Λιθανθρακοφόρος και Πέρμια Παλαιοζωικός
Ανδέων-Σαχάρας 450 – 420 Ορδοβίκια και Σιλούρια Παλαιοζωικός
Κρυογενής 800 – 635 Κρυογενής Νεοπρωτοζωικός
Χουρονιανή 2.400 – 2.100 Σιδέρια και Ρυάκια Παλαιοπροτεροζωικός

Η δεύτερη παλαιότερη Εποχή των Παγετώνων, η Κρυογενής, υπήρξε και η πιο έντονη, και θεωρείται πως κατά την διάρκειά της ολόκληρη η επιφάνεια της Γης ήταν καλυμένη με πάγο, φαινόμενο που ονομάζεται Χιονόμπαλα Γη.[1]

Επίδραση στο ανθρώπινο είδος

Η πιο πρόσφατη, με γεωλογικούς όρους, εποχή των παγετώνων στη Γη έληξε πριν από 12.000 χρόνια, στο τέλος της Πλειστόκαινου εποχής,[2] και ο τερματισμός του παγκόσμιου ψύχους επέτρεψε στις ανθρώπινες κοινωνίες να μεταβούν από την νομαδική ζωή των κυνηγών-συλλεκτών σε μόνιμη κατοίκηση περιοχών, η οποία και σε συνδυασμό με τις θερμότερες θερμοκρασίες είχε σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξη της γεωργίας και κτηνοτροφίας. Η εμφάνιση των πρώτων ανθρώπινων πολιτισμών έγινε στις εύκρατες περιοχές της Μέσης Ανατολής και της Αιγύπτου.

Νεότερη και σύγχρονη εποχή

Ένας παγετώνας στην Ανταρκτική.

Η περίοδος από τα μέσα του 16ου αιώνα ως και τα μέσα του 19ου, έχει χαρακτηριστεί ως μια λεγόμενη Μικρή Εποχή των Παγετώνων,[3] η οποία αν και δεν επρόκειτο για πραγματική περίοδο με παγετωνικές συνθήκες, κατά την διάρκειά της παρατηρήθηκαν σταθερά και αισθητά πιο χαμηλές θερμοκρασίες από αυτές της σημερινής εποχής.

Η σημερινή Σκανδιναβία φέρνει τα ίχνη του πρόσφατου παγετωνικού παρελθόντος της, όπου το λιώσιμο των πάγων απελευθέρωσε έναν μεγάλο όγκο νερού, ο οποίος δημιούργησε τα διάφορα φιόρδ και λίμνες της περιοχής αυτής του κόσμου.

Οι σύγχρονες ηπειρωτικές περιοχές στις οποίες εξακολουθούν να επικρατούν παγετωνικές συνθήκες, είναι συγκεντρωμένες στην ήπειρο της Ανταρκτικής στο νότιο ημισφαίριο, η οποία κατά τους χειμερινούς μήνες σχεδόν διπλασιάζει το μέγεθός της, καθώς η θάλασσα γύρω από τις ακτές της μετατρέπεται σε πάγο,[4] και στα νησιά της Γροιλανδίας και του Μπάφιν στο βόρειο ημισφαίριο.

Παραπομπές

  1. Miracle Planet: Snowball Earth, (2005) documentary, Canadian Film Board, rebroadcast 25 April 2009 on the Science Channel (HD)
  2. Clayton, Lee; Attig, John W.; Mickelson, David M.; Johnson, Mark D.; Syverson, Kent M. "Glaciation of Wisconsin". Dept. Geology, University of Wisconsin.
  3. "Glossary I-M". NASA.
  4. «Cool Antarctica - Antarctica Fact File».