Γεωγραφικές συντεταγμένες

Γεωγραφικές συντεταγμένες είναι ένα σύστημα συντεταγμένων με δύο μεγέθη από τα οποία προσδιορίζεται η θέση των διαφόρων τόπων (εκτός των πόλων) και πλοίων στην επιφάνεια της γης και κατά προβολή θέσης αεροσκαφών υπεράνω αυτής. Ως βάση των γεωγραφικών συντεταγμένων λαμβάνεται ο ισημερινός και ο πρώτος μεσημβρινός. Τις γεωγραφικές συντεταγμένες αποτελούν το γεωγραφικό πλάτος και το γεωγραφικό μήκος.

Γεωγραφικό πλάτος

Γεωγραφικό πλάτος (latitude) (φ) ενός σημείου που βρίσκεται στην επιφάνεια της γης είναι η γωνία που σχηματίζει η κατακόρυφος του τόπου με το επίπεδο του ισημερινού.

Το γεωγραφικό πλάτος χαρακτηρίζεται Βόρειο Β (North N) ή Νότιο Ν (South S) ανάλογα σε ποιο ημισφαίριο βρίσκεται το σημείο. Σημεία του ίδιου ημισφαιρίου έχουν ομώνυμα πλάτη (same names) σε αντίθεση με σημείο διαφορετικού ημισφαιρίου που έχουν ετερώνυμα πλάτη (contrary names). (Αυτό λαμβάνεται σοβαρά υπ΄ όψη στους υπολογισμούς).

Το γεωγραφικό πλάτος μετράται σε μοίρες και υποδιαιρέσεις αυτών, πρώτα και δεύτερα από 0° - 90° Β ή 0° - 90° Ν (αρχής γενομένης της μέτρησης από τον ισημερινό του οποίου το γεωγραφικό πλάτος είναι 0°).

• Παράδειγμα: Γεωγραφικό πλάτος φ= 10° 15΄ 30΄΄ Β ή αγγλικά latitude = 10° 15΄ 30΄΄ N.

(Σημείωση: Ιδιαίτερη προσοχή, το ελληνικό Ν δηλώνει το Νότιο ενώ το αγγλικό Ν (Νorth) δηλώνει το Βόρειο. Στην αναφορά στίγματος πρώτα δίδεται ή ζητείται το πλάτος φ.)

Γεωγραφικό μήκος

Γεωγραφικό μήκος (longitude) (λ) ενός σημείου στην επιφάνεια της γης είναι η στερεή γωνία που σχηματίζεται από το επίπεδο του μεσημβρινού που διέρχεται από το εν λόγω σημείο με το επίπεδο του πρώτου μεσημβρινού.

Το γεωγραφικό μήκος χαρακτηρίζεται Ανατολικό Α (East E) ή Δυτικό Δ (West W) ανάλογα σε ποιο ημισφαίριο βρίσκεται το σημείο. Σημεία του ίδιου ημισφαιρίου έχουν ομώνυμα μήκη (same names) σε αντίθεση με τόπους διαφορετικού ημισφαιρίου που έχουν ετερώνυμα μήκη (contrary names). (Αυτό λαμβάνεται σοβαρά υπ΄ όψη στους υπολογισμούς).

Το γεωγραφικό μήκος μετράται σε μοίρες και υποδιαιρέσεις αυτών, πρώτα και δεύτερα από 0° - 180° Α ή 0° - 180° Δ (αρχής γενομένης της μέτρησης από τον πρώτο μεσημβρινό με γεωγραφικό μήκος 0°).

• Παράδειγμα: Γεωγραφικό μήκος λ = 010° 15΄ 30΄΄ Α ή αγγλικά longitude = 010° 15΄ 30΄΄ E

Γεωγραφικό στίγμα

Γεωγραφικό στίγμα (geographical position) ενός τόπου ή του σημείου που βρίσκεται ένα πλοίο είναι η τομή των παραπάνω γεωγραφικών συντεταγμένων.

• Σημείωση: Στην αναφορά του γεωγραφικού στίγματος ή στην αναζήτησή του, πρώτα δίδεται ή ζητείται το πλάτος και μετά το μήκος.
• Για περισσότερα καθώς και υπολογισμούς δείτε ίδιο άρθρο γεωγραφικό στίγμα.

Δείτε επίσης

• Οριζόντιες συντεταγμένες