Καραμανλήδικα (τουρκική διάλεκτος)

Καραμανλήδεια γραφή (MAΣAΛAΧ) - Ιντζέσου, Καισάρεια (Τουρκία)

Η καραμανλήδεια γραφή είναι μια συμβατική γραφή της τουρκικής γλώσσας με ελληνικούς χαρακτήρες αντί των αραβικών που χρησιμοποιούσαν οι τουρκόφωνοι Έλληνες των ανατολικών επαρχιών της Μικράς Ασίας, οι οποίοι αποκαλούνταν καραμανλήδες, εξ ου και η ονομασία αυτής της γραφής. Πρώτη επίσημη εμφάνιση της γραφής αυτής σημειώνεται το 1713 και είχε τόση απήχηση που διατηρήθηκε επί δύο αιώνες.

Λόγω των εξισλαμισμών που σημειώνονταν ως τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα στη Μικρά Ασία, μεγάλο μέρος των Ελλήνων λησμόνησαν τη μητρική τους γλώσσα και χρησιμοποιούσαν την Τουρκική. Ένας περιορισμένος αριθμός Ελλήνων που βρισκόταν σε περιοχές μακριά από τα παράλια και από μεγάλα αστικά κέντρα αφομοιώθηκαν μεν γλωσσικά από τον κατακτητή, κατάφεραν όμως να διατηρήσουν τη συνείδηση της θρησκευτικής και φυλετικής τους αυτοτέλειας.

Για τους τουρκόφωνους αυτούς Έλληνες τυπώθηκαν από τις αρχές του 18ου αιώνα και συνεχίσθηκαν να τυπώνονται επί δύο αιώνες βιβλία, κυρίως θρησκευτικά, αλλά και ιστορικά δοκίμια, διηγήματα και λεξικά σε τουρκική γλώσσα, αλλά με ελληνικούς χαρακτήρες, που μπορούσαν να τα διαβάζουν και να τα κατανοούν. Επίσης και εφημερίδες της Κωνσταντινούπολης, όπως η "Ανάντολου" και η "Άσια" (Ασία) των Κ. Μιχαηλίδη και Ν. Παλαμηκίδη αντίστοιχα, που έπαυσαν όμως να εκδίδονται στις αρχές του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Η γραφή αυτή ονομάσθηκε από τους Έλληνες ομοεθνείς της Τουρκίας "καραμανλήδειος γραφή", την οποία και τελικά αναγνώρισε και το τουρκικό κράτος δίνοντας την έγκριση συγγραφής τουρκοελληνικού λεξικού στον Ι. Χλωρό υπό την από 28 Σαφέρ 1313 Έτος Εγίρας-(1895 μ.Χ.) του τουρκικού Υπουργείου Δημόσιας Εκπαίδευσης.

Τα κείμενα που είναι γραμμένα με αυτό τον τρόπο είναι γνωστά και με το όνομα "καραμανλήδικα".