Ραγοειδής χιτώνας

Ο ραγοειδής χιτώνας (uvea, από το λατ. uva, σταφύλι), γνωστός και σαν αγγειώδης χιτώνας, είναι το μεσαίο από τα τρία στρώματα από τα οποία αποτελείται το μάτι. Το λατινικό του όνομα προέρχεται από το σχεδόν μαύρο χρώμα του, τις ζάρες που βρίσκονται στην επιφάνειά του και το σχήμα του, που θυμίζει σταφύλι. Η χρήση του όρου στην ανατομία και την οφθαλμολογία είναι σχετικά πρόσφατη.

Ανατομία

Μέρη

Ο ραγοειδής βρίσκεται ανάμεσα στον ινώδη χιτώνα (το εξωτερικό στρώμα του ματιού) και τον αμφιβληστροειδή (που βρίσκεται στο εσωτερικό, πίσω μέρος του ματιού). Χωρίζεται σε τρεις ή τέσσερις περιοχές, την ίριδα, το ακτινωτό σώμα, τον ακτινωτό κύκλο και τον χοριοειδή χιτώνα. Αυτή η διάκριση γίνεται με βάση τη δομή της κάθε περιοχής, όπως αυτή φαίνεται στο μικροσκόπιο, και χρησιμοποιείται κυρίως στην ανατομία. Σε κλινικές εφαρμογές χρησιμοποιούνται και οι όροι πρόσθιος ραγοειδής (ίριδα και ακτινωτό σώμα) και οπίσθιος ραγοειδής (χοριοειδής), καθώς οι παθήσεις του ραγοειδούς αρκετές φορές αφορούν το ένα από τα δυο αυτά τμήματα.

Ιστολογία

Σε γενικές γραμμές ο ραγοειδής αποτελείται από σκοτεινόχρωμο, χαλαρό ινώδη ιστό, πλούσιο σε αγγεία. Η χρωστική του παράγεται και αποθηκεύεται σε δενδριτικά μελανοκύτταρα, παρόμοια με αυτά που βρίσκονται στο δέρμα. Τα αγγεία διακλαδίζονται σε σχήματα που είναι χαρακτηριστικά για τον ραγοειδή. Ο χιτώνας περιλαμβάνει επίσης μεγάλα νεύρα, κλάδους των οπίσθιων οπτικών νεύρων. Μπαίνουν στο μάτι γύρω από το οπτικό νεύρο και διατρέχουν τον ραγοειδή, φτάνοντας τελικά στο ακτιωντό σώμα και την ίριδα. Αυτό το τμήμα του ραγοειδούς περιλαμβάνει και ιστό λείου μυ, από τον οποίο κυρίως αποτελείται η ίριδα.

External and internal relations

These are described in more detail under the anatomic regions, as above.

Broadly, the outer aspect of the posterior uvea lies directly against the sclera, but at the root of the iris, the uvea is reflected sharply towards the central axis, so that its outer surface becomes the anterior surface of the iris, which is in contact only with the aqueous humour.

The inner aspect of the posterior uvea lies against Bruch's membrane, which separates it from the retina. On passing forwards beyond the ora serrata, Bruch's membrane and the retina are no longer present, and the inner relation of the uvea is a continuous epithelial sheet, represented in turn by the pars plana epithelium, the ciliary epithelium and the iris pigment epithelium.

Physiology

The prime functions of the uveal tract as a unit are:

1. nutrition and gas exchange. Uveal vessels directly perfuse the ciliary body and iris, to support their metabolic needs, and indirectly supply diffusible nutrients to the outer retina, cornea & lens, which lack any intrinsic blood supply.

2. light absorption. The uvea improves the contrast of the retinal image by reducing reflected light within the eye (analogous to the black paint inside a camera), and also absorbs outside light transmitted through the sclera, which is by no means opaque.

In addition, some uveal regions have special functions of great importance, particularly secretion of the aqueous humour by the ciliary processes, control of accommodation (focus) by the ciliary body, and optimisation of retinal illumination by the iris's control over the pupil. Many of these functions are under the control of the autonomic nervous system.

Pharmacology

The pupil provides the neatest and most visible example of the neural feedback control in the body. This is subserved by a balance between the antagonistic sympathetic and parasympathetic divisions of the autonomic nervous system. Informal pharmacological experiments have been performed on the pupil for centuries, since the pupil is readily visible, and its size can be readily altered by drugs, even crude plant extracts, applied to the cornea. Pharmacological control over pupil size continues to be an important part of the treatment of some ocular diseases - see pupil, uveitis, acute glaucoma, chronic glaucoma.

The metabolically-active process of secreting aqueous humour can also be reduced by drugs, which is important in treating both acute and chronic glaucoma.

Immunology

The normal uvea contains immune competent cells, particularly lymphocytes, and is prone to respond to inflammation by developing lymphocytic infiltrates. A rare disease called sympathetic ophthalmia may represent 'cross-reaction' between the uveal and retinal antigens (ie, the body's inability to distinguish between them, with resulting misdirected inflammatory reactions).

Pathology

See uveitis, choroiditis, iritis, anterior uveitis, sympathetic ophthalmia, uveal melanoma.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Diagram at visionweb.com