Κώστας Γαβριηλίδης

O Κώστας Γαβριηλίδης (31 Δεκεμβρίου 1897 - 27 Σεπτεμβρίου 1952) ήταν Έλληνας εκπαιδευτικός, συνδικαλιστής και ηγετική μορφή του ελληνικού αγροτικού κινήματος. Διετέλεσε βουλευτής του Αγροτικού Κόμματος Ελλάδος και δήμαρχος Κιλκίς. Στα χρόνια της κατοχής εντάχθηκε στην Εθνική Αντίσταση και στο ΕΑΜ. Πέθανε εξόριστος στον Άη - Στράτη το 1952.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στον Νότιο Καύκασο, και συγκεκριμένα στο Άνω Τσαπίκι (σήμερα Άνω Νταμλάπινάρ), του δήμου Σελήμ, της επαρχίας Καρς, και καταγόταν από φτωχή αγροτική οικογένεια. Τις σπουδές του ανέλαβε ένας ευκατάστατος θείος του. Έκανε παιδαγωγικές σπουδές και απέκτησε δίπλωμα δασκάλου της ρωσικής γλώσσας.

Κατά την περίοδο της θητείας του στον τσαρικό στρατό, ξέσπασε η Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917.

Το 1920 η οικογένειά του έφυγε από την επαναστατημένη Ρωσία και εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα και ειδικότερα στον νομό Κιλκίς. Εν συνεχεία έγινε πρόεδρος του χωριού του (Κοκκινιά Κιλκίς) και έπειτα πρόεδρος του Γεωργικού Συνεταιρισμού.

Αργότερα ο Γαβριηλίδης εντάχθηκε στο Αγροτικό Κόμμα, που ιδρύθηκε το 1923. Στα πλαίσια αυτού, ο νεαρός Γαβριηλίδης αγωνίστηκε για την επίλυση των ακανθωδών ζητημάτων που απασχολούσαν τότε τους αγρότες.

Το 1932 εξελέγη βουλευτής στον Νομό Θεσσαλονίκης και 4 χρόνια αργότερα εξελέγη δήμαρχος Κιλκίς με το Παλλαϊκό Μέτωπο. Έπειτα από την κήρυξη της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου συνελήφθη και εκτοπίστηκε στην Ανάφη. Κατάφερε να δραπετεύσει μαζί με άλλους εξορίστους, για να συλληφθεί ξανά το 1938 και να εγκλειστεί στο κάτεργο της Κέρκυρας. Με την εισβολή των Ναζί εστάλη στο Στρατόπεδο Λάρισας. Ύστερα από τη συνθηκολόγηση των Ιταλών δραπέτευσε και ανέβηκε στο βουνό, όπου έλαβε μέρος στην ΠΕΕΑ, την Κυβέρνηση του Βουνού, ως υπουργός Γεωργίας.

Έπειτα από την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας άρχισε ο άγριος διωγμός των αριστερών αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, το Δεκέμβριο του 1944. Ο Γαβριηλίδης συνελήφθη για μία ακόμη φορά και εξορίστηκε στην Ικαρία, τη Μακρόνησο και τον Άη - Στράτη.

Κατά τις εκλογές που διεξήχθησαν το Σεπτέμβριο του 1951 ο Γαβριηλίδης εξελέγη βουλευτής, μαζί με άλλους 6 εκτοπισμένους (Ηλιού, Ιμβριώτης, Πρωιμάκης, Σαράφης, Τσόχας, Χατζημιχάλης. Οι εκλεχθέντες οδηγήθηκαν στην Αθήνα από τον Άη - Στράτη, αλλά με απόφαση του εκλογοδικείου ακυρώθηκε η εκλογή τους, με αποτέλεσμα να επιστρέψουν στην εξορία. Εκεί πέθανε ο Γαβριηλίδης στις 27 Σεπτεμβρίου 1952 την ημέρα της επετείου της ίδρυσης του ΕΑΜ.

Πηγές

• Βιογραφικό στην εφημερίδα "Ριζοσπάστης", 30/9/1997.
• O ηγέτης της αγροτιάς Κώστας Γαβριηλίδης, Η Αυγή, 2/10/2010.