Δούκας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
το άρθρο προφανώς αφορά τον Δούκα στην κοινή του έννοια, δηλ. κυρίως τον τίτλο, όχι τόσο ρωμαιο-βυζαντινό αξίωμα
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
[[Αρχείο:065 Maximinus I Thrax.jpg|thumb|180px|Δηνάριο του [[Μαξιμίνος ο Θραξ|Μαξιμίνου του Θράκα]]. Ο μετέπειτα "αυτοκράτορας στρατιώτης" ήταν κατά τη διάρκεια του Περσικού πολέμου του Αλέξανδρου Σεβήρου (231-233<ref>[[Ηρωδιανός (ιστορικός)|Ηρωδιανός]], 7.8.5</ref>) πιθανότατα ο πρώτος ''dux ripae'' στην επαρχία της Συρίας, και είχε την έδρα του στο φρούριο στα σύνορα της Dura Europos.]]
[[Αρχείο:065 Maximinus I Thrax.jpg|thumb|180px|Δηνάριο του [[Μαξιμίνος ο Θραξ|Μαξιμίνου του Θράκα]]. Ο μετέπειτα "αυτοκράτορας στρατιώτης" ήταν κατά τη διάρκεια του Περσικού πολέμου του Αλέξανδρου Σεβήρου (231-233<ref>[[Ηρωδιανός (ιστορικός)|Ηρωδιανός]], 7.8.5</ref>) πιθανότατα ο πρώτος ''dux ripae'' στην επαρχία της Συρίας, και είχε την έδρα του στο φρούριο στα σύνορα της Dura Europos.]]


Ο '''δούκας''' ([[γερμανικά]]: ''Großherzog'' θηλ. ''Großherzogin'', [[αγγλικά]]: ''Grand Duke'' θηλ. ''Grand Duchess'', [[γαλλικά]]: ''Grand-duc'' θηλ. ''Grande-Duchesse'') είναι τίτλος ευγενείας καθώς και στρατιωτικός τίτλος, προερχόμενος από την [[λατινικά|λατινική]] ''dux'', που σημαίνει τον στρατιωτικό διοικητή. (γερμ. ''Herzog'' θηλ. ''Herzogin'', αγγλ. ''Duke'' θηλ. ''Duchess''). Στο Βυζάντιο είναι γνωστό αξίωμα ο '''δουξ του στόλου''', που ελέγετο πρώτα αμιράλιος.<ref>http://www.epirus-ellas.gr/2011/08/1954.html Ο Βυζαντινός πολεμικός στόλος. Ιστορική μελέτη του 1954. Του Ακαδημαϊκού και Καθ. Πανεπιστημίου ΦΑΙΔΩΝΟΣ ΚΟΥΚΟΥΛΕ.</ref> Σημειωτέον ότι στην στρατιωτική ιεραρχία του Βυζαντίου το αξίωμα [[Μέγας Δουξ]] ήταν από τα υψηλότερα.
Ο '''δούκας''' ([[γερμανικά]]: ''Ηerzog'' θηλ. ''Ηerzogin'', [[αγγλικά]]: ''Duke'' θηλ. ''Duchess'', [[γαλλικά]]: ''duc'' θηλ. ''duchesse'') είναι τίτλος ευγενείας καθώς και στρατιωτικός τίτλος, προερχόμενος από την [[λατινικά|λατινική]] ''dux'', που σημαίνει τον στρατιωτικό διοικητή.

Στην ύστερη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία καθώς και στο Βυζάντιο, συνέχισε να σημαίνει τον περιφερειακό στρατιωτικό διοικητή. Ιδιαίτερα στο Βυζάντιο, δινόταν κατά τον 10ο και 11ο αιώνα σε διοικητές ευρύτερων περιφερειών που περιλάμβαναν πολλά θέματα και όπου στρατωνίζονταν τα επαγγελματικά τάγματα.

Στη μεσαιωνική Δυτική Ευρώπη, εξελίχτηκε σε τίτλο που έφεραν τοπικοί άρχοντες επικεφαλείς μειζόνων περιοχών, συχνά με φυλετική βάση, λ.χ. τα Stammesherzogtümer της πρώιμης [[Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]]. Αν και θεωρητικά υποτελείς σε κάποιον μονάρχη, πολλοί δούκες δρούσαν ως αυτόνομοι ηγεμόνες. Μετά το τέλος της φεουδαρχίας, σε γενικό τίτλο ευγενείας χωρίς εδαφικό ρόλο.

Παραλλαγές του τίτλου ήταν ο [[Αρχιδούκας]] (γερμ. Erzherzog) που υιοθετήθηκε από τα μέλη του οίκου των [[Αψβούργοι|Αψβούργων]], και ο [[Μέγας Δούκας]], ανώτερος του Δούκα. Στο Βυζάντιο, ο Μέγας Δούκας ήταν ο επικεφαλής του στόλου από τον ύστερο 11ο αιώνα.


==Δείτε επίσης==
==Δείτε επίσης==
Γραμμή 13: Γραμμή 19:


==Βιβλιογραφία==
==Βιβλιογραφία==
* [[Alexander Kazhdan]]: ''Megas Doux''. In: ''[[Oxford Dictionary of Byzantium]]''. Vol. 2 (1991), p. 1330.


{{ιστορία-επέκταση}}
{{ιστορία-επέκταση}}


{{Αξιώματα στο Βυζάντιο}}
[[Κατηγορία:Δούκες| ]]
[[Κατηγορία:Δούκες| ]]

Έκδοση από την 11:23, 30 Ιουλίου 2014

Αρχείο:065 Maximinus I Thrax.jpg
Δηνάριο του Μαξιμίνου του Θράκα. Ο μετέπειτα "αυτοκράτορας στρατιώτης" ήταν κατά τη διάρκεια του Περσικού πολέμου του Αλέξανδρου Σεβήρου (231-233[1]) πιθανότατα ο πρώτος dux ripae στην επαρχία της Συρίας, και είχε την έδρα του στο φρούριο στα σύνορα της Dura Europos.

Ο δούκας (γερμανικά: Ηerzog θηλ. Ηerzogin, αγγλικά: Duke θηλ. Duchess, γαλλικά: duc θηλ. duchesse) είναι τίτλος ευγενείας καθώς και στρατιωτικός τίτλος, προερχόμενος από την λατινική dux, που σημαίνει τον στρατιωτικό διοικητή.

Στην ύστερη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία καθώς και στο Βυζάντιο, συνέχισε να σημαίνει τον περιφερειακό στρατιωτικό διοικητή. Ιδιαίτερα στο Βυζάντιο, δινόταν κατά τον 10ο και 11ο αιώνα σε διοικητές ευρύτερων περιφερειών που περιλάμβαναν πολλά θέματα και όπου στρατωνίζονταν τα επαγγελματικά τάγματα.

Στη μεσαιωνική Δυτική Ευρώπη, εξελίχτηκε σε τίτλο που έφεραν τοπικοί άρχοντες επικεφαλείς μειζόνων περιοχών, συχνά με φυλετική βάση, λ.χ. τα Stammesherzogtümer της πρώιμης Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Αν και θεωρητικά υποτελείς σε κάποιον μονάρχη, πολλοί δούκες δρούσαν ως αυτόνομοι ηγεμόνες. Μετά το τέλος της φεουδαρχίας, σε γενικό τίτλο ευγενείας χωρίς εδαφικό ρόλο.

Παραλλαγές του τίτλου ήταν ο Αρχιδούκας (γερμ. Erzherzog) που υιοθετήθηκε από τα μέλη του οίκου των Αψβούργων, και ο Μέγας Δούκας, ανώτερος του Δούκα. Στο Βυζάντιο, ο Μέγας Δούκας ήταν ο επικεφαλής του στόλου από τον ύστερο 11ο αιώνα.

Δείτε επίσης

Παραπομπές

Βιβλιογραφία