Ιωσήφ Πλουσιαδηνός

Ο Επίσκοπος Ιωσήφ, κατά κόσμον Ιωάννης Πλουσιαδηνός, επικαλούμενος και Κουκουμάς, έζησε και έδρασε κατά τον 15ο αιώνα:(περ.1429-1500) Γεννημένος στον Χάνδακα, σπούδασε θεολογία και εκκλησιαστική μουσική.

Από φανατικός εχθρός έγινε ένας από τους πιο ένθερμους οπαδούς της Ένωσης των Εκκλησιών και σφοδρός αντίπαλος του Μάρκου Εφέσου του Ευγενικού. Μετείχε στην Βυζαντινή αντιπροσωπία στη Σύνοδο της Φερράρας - Φλωρεντίας. Έγραψε αρκετά έργα για την προώθηση των αποφάσεων της Συνόδου, την οποία αποκαλούσε όγδοη Οικουμενική. Ο Βησσαρίωνας τον αντάμοιψε με υψηλά εκκλησιαστικά οφφίκια: διετέλεσε πρωτοπρεσβύτερος στον Χάνδακα(1470) και κατόπιν επίσκοπος της ενετικής Μεθώνης (ως Ιωσήφ Μεθώνης). Βρήκε ηρωϊκό θάνατο όταν έπαισε η πόλη στους Τούρκους (9 Αυγούστου 1500). . Ανάμεσα στα έργα του διακρίνονται απολογίες για τη Σύνοδο και κανόνα με 9 ωδές. Έγραψε επίσης ποιήματα με θέματα θρησκευτικά, με γνωστότερο το «Θρήνο της Θεοτόκου», για τα Πάθη του Χριστού, το οποίο έχει 189 ανομοιοκατάληκτους δεκαπεντασύλλαβους στίχους και θυμίζει λαϊκά μοιρολόγια της εποχής.

Βιβλιογραφία

• Λαούρδας Β., «Κρητικά Παλαιογραφικά. 12. Ιωάννου του Πλουσιαδινού, Υποθήκαι προς τους ιερείς της Κρήτης», Κρητικά Χρονικά, τομ. 5 (1951), σελ.252-262
• Βασιλείου Π., «Ο αυτόγραφος ΄΄Θρήνος της Θεοτόκου΄΄ του Ιωάννη Πλουσιαδηνού», Ελληνικά, τομ.32,τ/χ.2 (1982),σελ.266-287
• Podskalsky Gerhard , Η Ελληνική Θεολογία επί Τουρκοκρατίας: 1453-1821, μτφρ. πρωτ. Γεώργιος Μεταλληνός, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα,2005, σελ.126-127
• Μποτονάκης Κ. Αντ., Ο Ιωάννης Πλουσιαδηνός και η ψαλτική κατάσταση στην Κρήτη κατά την εποχή του (1450 - 1500), ανέκδοτη διδακτορική διατριβή κατατιθέμενη στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών Αθηνών (2013)