Στέλιος Σκλάβαινας

Ο Στέλιος Σκλάβαινας (Σίφνος 1907 - Καισαριανή 1 Μαΐου 1944) ήταν ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ, βουλευτής του Παλλαϊκού Μετώπου το 1932 και το 1936 και αντιστασιακός.

Βιογραφικά στοιχεία

Γεννήθηκε στη Σίφνο το 1907. Από νεαρή ηλικία εντάχθηκε στο εργατικό κίνημα και στο ΚΚΕ. Το επάγγελμά του ήταν τυπογράφος. Το 1931, που η Κομμουνιστική Διεθνής (Κ.Δ) διόρισε τη Νέα Ηγεσία του ΚΚΕ με επικεφαλής το Νίκο Ζαχαριάδη, έγινε μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ. Σπούδασε στη Μόσχα στις κομματικές σχολές ΚUTV και ανήκε στο στενό κύκλο του Ζαχαριάδη. Το 1934 έγραψε στο Ριζοσπάστη το άρθρο "Αυτός μας οδηγεί" που θεωρείται η απαρχή της προσωπολατρείας του Ζαχαριάδη.

Το 1932 εκλέχθηκε βουλευτής Αθηνών του ΚΚΕ με το Ενιαίο Μέτωπο Εργατών Αγροτών (ΕΜΕΑ) και το 1936 βουλευτής Θεσσαλονίκης με το Παλλαϊκό Μέτωπο.

Σύμφωνο Σοφούλη - Σκλάβαινα

Ο Σκλάβαινας πήρε μέρος στις μυστικές διαπραγματεύσεις εκ μέρους του ΚΚΕ με το κόμμα των Φιλελευθέρων του Σοφούλη στο λεγόμενο "Σύμφωνο Σοφούλη-Σκλάβαινα", το Φλεβάρη του 1936. Ήταν κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Παλλαϊκού Μετώπου και αρχηγός της κοινοβουλευτικής ομάδας. Κατά την θυελλώδη συνεδρίαση για την εκλογή προέδρου της Βουλής (6 Μαρτίου 1936) το ΚΚΕ στήριξε την υποψηφιότητα του Θεμιστοκλή Σοφούλη, σαν δέσμευση του συμφώνου εκ μέρους του ΚΚΕ. Ο Σοφούλης έτσι εκλέχθηκε πρόεδρος της Βουλής με τις ψήφους των Φιλελευθέρων και του Παλλαϊκού Μετώπου. Στη συνέχεια όμως το κόμμα των Φιλελευθέρων δεν τήρησε τις υποχρεώσεις του με αποτέλεσμα το ΚΚΕ να φέρει στο φως της δημοσιότητας το σύμφωνο, να προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις και να μην σχηματιστεί η κυβέρνηση των Φιλελευθέρων. Η χώρα όμως όδευε προς τον ολοκληρωτισμό. Τον Απρίλιο του 1936, με το θάνατο του υπηρεσιακού πρωθυπουργού Κ. Δεμερτζή, θα αναλάβει πρωθυπουργός ο Ιωάννης Μεταξάς και μερικούς μήνες αργότερα, την 4η Αυγούστου 1936, θα γίνει η κατάλυση της Δημοκρατίας από τον Ιωάννη Μεταξά και τον βασιλιά Γεώργιο Β΄ και η εγκαθίδρυση της δικτατορίας.

Δικτατορία Μεταξά

Κατά τη δικτατορία του Μεταξά ο Σκλάβαινας πέρασε στην παρανομία. Με τη σύλληψη του Ζαχαριάδη το Σεπτέμβριο του 1936, θα συγκροτήσουν μαζί με τον Βασίλη Νεφελούδη και τον Μήτσο Παρτσαλίδη, την τριμελή γραμματεία που θα καθοδηγεί το παράνομο πλέον ΚΚΕ. Ο Σκλάβαινας συνελήφθη μαζί με τους Νεφελούδη-Παρτσαλίδη τον Απρίλιο του 1938 στο σπίτι του Νεφελούδη στα Άνω Πατήσια. Μαζί τους θα συλληφθεί και η γυναίκα του Σκλάβαινα, Δώρα που θα εκτοπιστεί στη Γαύδο μαζί με τη Σοφία Νεφελούδη και την Αύρα Παρτσαλίδη. Το μεταξικό καθεστώς θα τον φυλακίσει στην Κέρκυρα στην περίφημη Ακτίνα Θ' μαζί με τους Νεφελούδη-Παρτσαλίδη. Το Δεκέμβριο του 1938 μετά από σκληρά ατομικά και ομαδικά βασανιστήρια ο Σκλάβαινας θα υπογράψει τη "δήλωση μετανοίας και αποκήρυξης των κομμουνιστικών ιδεών" και θα αποφυλακιστεί. Οι σύντροφοί του κομμουνιστές έκτοτε θα τον αντιμετωπίζουν σαν "δηλωσία" και θα τον απομονώσουν διακόπτοντας κάθε σχέση μαζί του.

Κατοχή - Αντίσταση

Στα χρόνια της Κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Συνελλήφθηκε πάλι και κλείστηκε στην Ακροναυπλία. Η κομματική ηγεσία εκεί (Γιάννης Ιωαννίδης) θα δώσει εντολή στους πολιτικούς κρατούμενους να τον απομονώσουν. Κανένας κρατούμενος δεν θα του μιλάει και οι ψυχικές αντοχές του θα δοκιμαστούν σκληρά. Στη συνέχεια φυλακίστηκε στο στρατόπεδο της Λάρισας και κατόπιν μεταφέρθηκε στο Χαϊδάρι. Εκτελέστηκε από τους Γερμανούς την Πρωτομαγιά του 1944 στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής μαζί με τους διακόσιους Έλληνες πατριώτες.

Πηγές

1. Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α΄ τόμος 1919-1949, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2012
2. "Ακτίνα Θ' ", Βασίλης Νεφελούδης, εκδόσεις Εστίας, Αθήνα 2007
3. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμος ΙΕ, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1978
4. Ιστορία της Αντίστασης 1940-45, Εκδόσεις Αυλός, Αθήνα 1979
5. "Ακροναυπλία" (θρύλος και πραγματικότητα), Γιάννης Μανούσακας, εκδόσεις ΔΩΡΙΚΟΣ, Αθήνα 1978