Πλέβεν

Η Πλέβεν (βουλγαρικά: Плевен), γνωστότερη στην ελληνική γραμματεία ως Πλεύνα, ή Πλέβνα είναι η 7η σε πληθυσμό πόλη της Βουλγαρίας. Βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της χώρας και είναι το κέντρο της ομώνυμης επαρχίας και δήμου. Έχει 108.214 κατοίκους (2012).

Διεθνώς γνωστή για την Πολιορκία της Πλέβνας του 1877 είναι σήμερα μεγάλο οικονομικό κέντρο της Βορειοδυτικής και της Βόρειας Βουλγαρίας. Πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες πόλεις της Βουλγαρίας από εμπορική άποψη και αποτελεί οδικό και σιδηροδρομικό κόμβο στη γραμμή Σόφιας - Βάρνας.

Iστορία

Προϊστορία και αρχαιότητα

Τα αρχαιότερα ίχνη ανθρωπινης εγκατάστασης στην περιοχή χρονολογούνται από την 5η χιλιετία π.Χ. (Νεολιθική περίοδος). Πολυάριθμα αρχαιολογικά ευρήματα, μεταξύ αυτών ο θησαυρός του Νικολάεβο, μαρτυρούν τον πλούσιο πολιτισμό των Θρακών, που κατοικούσαν στην περιοχή για χιλιάδες χρόνια. Τα πρώτα χρόνια μ.Χ. η περιοχή έγινε τμήμα της Ρωμαϊκής επαρχίας της Μοισίας και δημιουργήθηκε ένας οδικός σταθμός, ονόματι Στοργκόσια, δημιουργήθηκε κοντά στο σημερινό Πλέβεν, στο δρόμο από την Οίσκο (κοντά στο σημερινό Γκίγκεν) στη Φιλιππούπολη, που αργότερα μετεξελίχθηκε σε φρούριο. Ενα από τα αξιολογότερα αρχαιολογικά μνημεία στη Βουλγαρία από αυτή την περίοδο είναι η Πρωτοχριστιανική βασιλική από τον 4ο αιώνα, που ανακαλύφθηκε κοντά στη σύγχρονη πόλη.

Μεσαίωνας

Κατά το Μεσαίωνα το Πλέβεν ήταν ένα αρκετά αναπτυγμένο φρούριο της Πρώτης και της Δεύτερης Βουλγαρικής Αυτοκρατορίας. Οταν οι Σλάβοι κατοίκησαν την περιοχή, έδωσαν στον οικισμό το σύγχρονο όνομά του ( το ΄Πλέβεν΄ προέρχεται είτε από τη Σλαβική λέξη ΄΄πλέβνια΄΄ (αχυρώνας), ή από το ΄΄πλέβελ΄΄, που σημαίνει ΄΄αγριόχορτο΄΄ και έχουν την ίδια ρίζα). Το όνομα αναφέρεται για πρώτη φορά σε ένα διάταγμα του Ούγγρου βασιλιά Στέφανου Ε΄ σε σχέση με μία στρατιωτική επιχείρηση στα Βουλγαρικά εδάφη.

Οθωμανική κυριαρχία

Κατά την Οθωμανική κυριαρχία το Πλέβεν, γνωστό ως Πλέβνε στα Οθωμανικά Τουρκικά, διατήρησε τη Βουλγαρική του όψη και τον πολιτισμό. Πολλές εκκλησίες, σχολεί και γέφυρες χτίστηκαν την εποχή της Βουλγαρικής Εθνικής Αναγέννησης (1762 - 1878). Το 1825 άνοιξε στην πόλη το πρώτο κοσμικό σχολείο και ακολούθησαν το πρώτο σχολείο θηλέων το 1840 καθώς και το πρ΄πωτο σχολείο αρρένων την επόμενη χρονιά. Στο Πλέβεν ο εθνικός ήρωας της Βουλγαρίας Βασίλ Λέβσκι ίδρυσε την πρώτη επαναστατική επιτροπή το 1869, μέρος του εθνικού επαναστατικού δικτύου του.

Πολιορκία της Πλέβνας

Η πόλη (γνωστή τότε εκτός Βουλγαρίας κυρίως ως Πλέβνα) υπήρξε ένα σημαντικό πεδίο μάχης κατά τη διάρκεια του Ρωσοτουρκικού πολέμου του 1877 - 1878, που πραγματοποίησε ο Ρώσος Τσάρος Αλέξανδρος Β΄ της Ρωσίας, με σκοπό την απελευθέρωση της Βουλγαρίας. Ο ενωμένος Ρωσικός και Ρουμανικός στρατός πλήρωσε ακριβά τη νίκη, αλλά άνοιξε το δρόμο για την ήττα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στον πόλεμο αυτό, την παλινόρθωση της Βουλγαρίας ως κράτους και την ανεξαρτησία της Ρουμανίας από την Οθωμανική Αυτοκρατορίας. Στοίχισε στους Ρώσους και στους Ρουμάνους πέντε μήνες και απώλειες 38.000 για να πάρουν την πόλη μετά από τέσσερις επιθέσεις στην πιο αποφασιστική μάχη του πολέμου. Η πολιορκία μνημονεύεται ως νίκη-ορόσημο του Ρουμανικού Πολέμου Ανεξαρτησίας, καθώς στις 28 Νοεμβρίου 1877 το φρούριο της Πλέβνας συνθηκολόγησε και ο Οσμάν Πασά παρέδωσε την πόλη, τη φρουρά και το ξίφος του στο Ρουμάνο Συνταγματάρχη Μιχαήλ Τσέρκεζ. Η Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα, Ενδέκατη Εκδοση του 1911, κατέληγε στη μακροσκελή εισαγωγή της για το Πλέβεν (ως Πλέβνα) με την αξιομνημόνευτη ρήση : ΄΄ ... η Πλέβνα είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα της καθαρά παθητικής άμυνας, που είναι καταδικασμένη σε αποτυχία, όσο πεισματική και αν είναι ... Οι νίκες χωρίς συνέχεια είναι άχηστες. Ο πόλεμος χωρίς στρατηγική είιναι σκέτη σφαγή. Αφ' ετέρου η Πολιορκία της Πλέβνας ξεχωρίζει ανάμεσα σε άλλες πολιορκίες και στρατιωτικές επιχειρήσεις στην περιοχή λόγω της σημασίας της. Αν αυτό το φρούριο δεν επιβράδυνε τη Ρωσική επέλαση, δίνοντας στις Μεγάλες Δυνάμεις χρόνο να παρέμβουν, η Κωνσταντινούπολη θα είχε ανακτηθεί από ένα Χριστιανικό στρατό. ΄΄... η Πλέβνα είναι μια από τις λίγες συμπλοκές, που άλλαξαν το ρου της ιστορίας΄΄.

Νεότερη ιστορία

Τα γεγονότα του Ρωσοτουρκικού πολέμου

Ήδη από την δεκαετία του 1930, που ο πληθυσμός της αριθμούσε τις 30.000 κατοίκους υπήρχαν γυμνάσια αρρένων και θηλέων, επαγγελματική σχολή γεωπονικής και άλλες λαϊκών επαγγελμάτων. Την ίδια εποχή παρουσίαζε ανεπτυγμένη κεραμική, βυρσοδεψία, αμαξοποιία, εργοστάσια κατασκευής σιδηροκιβωτίων, γεωργικών εργαλείων, σιδηρόβεργων, βαμβακερών και λινών υφασμάτων, βαφεία, πλεκτήρια κλπ. Ονομαστή επίσης ήταν σ΄ όλη τη Βουλγαρία η κατ΄ έτος τελούμενη στη πόλη ζωο-πανήγυρη.
Το 1926 σ΄ όλη την περιοχή του ομώνυμου νομού καλλιεργούνταν 40 και πλέον εκατομμύρια στρέμματα στα οποία και απασχολούνταν περί τους 224.000 άνδρες και γυναίκες.