Αμοργός

Αμοργός

Εικόνα από την Αμοργό
Γεωγραφία
Αρχιπέλαγος	Αιγαίο Πέλαγος
Νησιωτικό σύμπλεγμα	Κυκλάδες
Έκταση	121,464 km²
Χώρα
Ελλάδα
Περιφέρεια	Νοτίου Αιγαίου
Νομός	Κυκλάδων
Πρωτεύουσα	Αμοργός
Δημογραφικά
Πληθυσμός	1.859 (απογραφής 2001)
Πυκνότητα	15,3 /χλμ2
Πρόσθετες πληροφορίες
Ιστοσελίδα	www.amorgos.gov.gr
Σχετικά πολυμέσα

Η Αμοργός είναι ένα κυκλαδίτικο νησί του Αιγαίου Πελάγους. Πήρε το όνομά της από το φυτό αμοργίς, ένα είδος λιναριού από το οποίο φτιάχνονταν οι «άλικοι αμοργίδες», χιτώνες της Αμοργού. Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο των Κυκλάδων, νοτιοανατολικά της Νάξου και σε απόσταση 136 ναυτικών μιλίων από τον Πειραιά. Η επιφάνειά της εκτιμάται στα 121.464 τ.χλμ., ενώ έχει μήκος ακτών 126 χιλιόμετρα. Είναι μακρόστενο νησί που εκτείνεται από ΝΔ προς ΒΑ με απότομη ορεινή μορφολογία εδάφους. Διαθέτει δύο φυσικά λιμάνια, τα Κατάπολα και την Αιγιάλη, αμφότερα επί των βορείων ακτών. Πρωτεύουσα του νησιού είναι η Χώρα Αμοργού, ενώ το κύριο λιμάνι της νήσου είναι τα Κατάπολα.

Η Αμοργός είχε πληθυσμό 1.859 άτομα στην απογραφή του 2001. Οι κάτοικοι ασχολούνται παραδοσιακά με τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις, την κτηνοτροφία αλλά και την αλιεία.

Ιστορία

Από τα τέλη της 4ης χιλιετίας π.Χ υπάρχουν ίχνη ανθρώπινης ύπαρξης στην Αμοργό. Κατά την αρχαιότητα η Αμοργός γίνεται ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του Κυκλαδικού πολιτισμού. Αργότερα κατά την μινωική εποχή στο νησί καταφθάνουν πολλοί μινωίτες ιδρύοντας μία από τις πρώτες πόλεις του νησιού, την Μινώα. Αργότερα Ναξιώτες ιδρύουν την Αρκεσίνη, στη σημερινή περιοχή Καστρί και την ίδια εποχή Μιλήσιοι εγκαθίστανται στην Αιγιάλη, το σημερινό χωριό Θολάρια. Αυτές ήταν κατά την αρχαιότητα οι σπουδαιότερες πόλεις του νησιού. Στους Ρωμαϊκούς χρόνους θα είναι τόπος εξορίας: επί Τιβερίου, το 23 μ.Χ. θα εξοριστεί ο Βέβιος Σειρήνος, ανθύπατος της Ισπανίας Μετά την επανάσταση του 1821 ενώθηκε στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος.

Ο δήμος Αμοργού

Ο δήμος Αμοργού

Ο δήμος Αμοργού περιλαμβάνει το νησί της Αμοργού και τις γύρω νησίδες. Αναλυτικά οι οικισμοί και οι νησίδες που αποτελούν τον δήμο Αμοργού:

Δ.δ. Αμοργού [ 414 ]

• η Αμοργός [ 398 ]
• το Γραμπονήσι (νησίδα) [ 0 ]
• η Καστελόπετρα [ 16 ]
• η Νικουριά (νησίδα) [ 0 ]

  

  Νικουριά

Δ.δ. Αιγιάλης [ 487 ]

• η Αιγιάλη [ 229 ]
• ο Άγιος Παύλος [ 17 ]
• ο Όρμος Αιγιάλης [ 125 ]
• ο Ποταμός [ 116 ]

Δ.δ. Αρκεσίνης [ 218 ]

• η Αρκεσίνη [ 129 ]
• η Γραμβούσσα (νησίδα) [ 0 ]
• η Καλοταρίτισσα [ 31 ]
• η Καλοφάνα [ 41 ]
• η Μαύρη Μύτη [ 5 ]
• η Ραχούλα [ 12 ]
• η Φελούκα (νησίδα) [ 0 ]
• η Ψαλίδα (νησίδα) [ 0 ]

Δ.δ. Βρούτση [ 82 ]

• ο Βρούτσης [ 37 ]
• το Καμάρι [ 45 ]

Δ.δ. Θολαρίων [ 173 ]

• τα Θολάρια [ 147 ]
• η Παραλία Θολαρίων [ 26 ]

Δ.δ. Καταπόλων (Αμοργού) [ 485 ]

• τα Κατάπολα [ 128 ]
• το Άνω Αντικέρι (νησίδα) [ 0 ]
• το Κάτω Αντικέρι (νησίδα) [ 1 ]
• οι Λεύκες [ 49 ]
• τα Νερά [ 9 ]
• το Ξυλοκερατίδι [ 107 ]
• το Πέρα Ραχίδι [ 36 ]
• το Ραχίδι [ 148 ]
• το Χριστουλάκι (τ. ο Τσεσεμές) [ 7 ]

Σημειώνεται ότι με την εφαρμογή της νέας διοικητικής διαίρεσης της χώρας κατά το Πρόγραμμα Καλλικράτης το 2011, ουδεμία μεταβολή επήλθε στο Δήμο, σύμφωνα με το άρθρο 1,§ 2.29.Γ. αυτού.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Απογραφής του 2011 ο Δήμος Αμοργού αριθμεί 1.940 άτομα, από τα οποία 1.010 άρρενες και 930 θήλεις. Η πυκνότητα του πληθυσμού ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο ανέρχεται σε 15,35.

Εκκλησιαστικά

Παναγία Χοζοβιώτισσα

Σήμερα η Αμοργός υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Θήρας Αμοργού και Νήσων όπου και αποτελεί την αρχιερατική περιφέρεια Αμοργού. Στις 21 Νοεμβρίου γιορτάζεται η Παναγία η Χοζοβιώτισσα στο μοναστήρι που είναι κτισμένο στον πιο απόκρημνο βράχο του όρους Προφήτη Ηλία, 300 μέτρα πάνω από τη θάλασσα, νότια της πρωτεύουσας Χώρας. Από το 2010 λειτουργεί στη Χώρα και εκκλησιαστικό μουσείο.

Σημειώσεις

Λεπτομερείς ναυτιλιακές πληροφορίες για την Αμοργό παρέχει ο Ελληνικός Πλοηγός 2ος τόμος και ιδιαίτερα ο χάρτης ελληνικής έκδοσης: ΧΕΕ-423/4, και ΧΕΕ-423/5 που αποτελούν τους λιμενοδείκτες των όρμων Κατάπολα και Αιγιάλης αντίστοιχα, καθώς και ο ΧΕΕ-423 που καλύπτει όλες τις ΝΑ. Κυκλάδες.

Αρχείο:Φουρτουνιασμένη Αμοργός.jpg

Φουρτούνα στην Αμοργό

Εικόνες

• 
  Όρμος Αιγιάλης όπως φαίνεται από τον Ποταμό
• 
  Φυσικό Λιμάνι Καταπόλων
• Γραμβούσα
  Γραμβούσα

Βιβλιογραφία

• Μαρίνα Κουμανούδη, «Για ένα κομμάτι γης: Η διαμάχη Σανούδων - Γκίζη για το νησί της Αμοργού (14ος αι.)», Θησαυρίσματα τομ. 29 (1999), σελ. 45-89.

Εξωτερικές συνδέσεις

• Οδηγός Αμοργού
• Η επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Αμοργού
• Αφιέρωμα στην Αμοργό από τις Επτά Ημέρες της Καθημερινής
• Το μοναστήρι της Παναγιάς της Χοζοβιώτισσας
• Αμοργός (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
• faroi.com: Ο πέτρινος παραδοσιακός φάρος Κατάπολα στο Βαθύ Αμοργού