Τσερκέζοι

Στη δεκαετία του 1860 όταν η Κιρκασία καταλήφθηκε από τους Ρώσους, μερικές χιλιάδες Κιρκάσιοι, που ανήκαν στη αίρεση των μουριδών, μετά από σθεναρή αντίστασή τους, υπό την ηγεσία του ιμάμη Σαμίλ κατά του Ρωσοκοζάκου στρατηγού Γερμόλωφ που, εφαρμόζοντας τη τακτική της καμένης γης κατέλαβε τα οχυρά τους, αναγκάστηκαν να καταφύγουν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία παρά να υποστούν το ζυγό των απίστων (χριστιανών).

Οι Τσερκέζοι όπως ονομάζονταν τότε έγιναν δεκτοί από τις οθωμανικές αρχές κατ΄ εφαρμογή του δόγματος του πανισλαμισμού που είχε ήδη ξεκινήσει από τους Σουλτάνους και είχε υιοθετήσει το οθωμανικό κατεστημένο. Τότε η οθωμανική διοίκηση εκμεταλλευόμενη το θρησκευτικό μένος τους χρησιμοποίησε αυτούς ως μέσο ανταγωνισμού και καταπίεσης των χριστιανών της επικράτειας τοποθετώντας τους σε ευαίσθητες περιοχές όπως στην Μακεδονία αλλά και στην Αρμενία. Οι Τσερκέζοι πραγματικά άριστοι ιππείς δημιούργησαν στρατιωτικά αμιγή έφιππα τμήματα που χρησιμοποιήθηκαν σε όλους τους πολέμους που διεξήχθησαν στο τέλος του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα. Στη διάρκεια του Ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897 περίπου το 1/4 του οθωμανικού ιππικού ήταν Τσερκέζοι.

• Οι Τσερκέζοι δεν θα πρέπει να συγχέονται με τους Τσέτες που αποτελούσαν παρόμοια άτακτα σώματα στη Μικρασιατική εκστρατεία.