Αναστάσιος Β΄

Ο Αναστάσιος Β΄ διατήρησε το όνομάτου, Αρτέμιος στα νομίσματα που έκοψε.

Ο Αναστάσιος Β΄ ήταν αυτοκράτορας του Βυζαντίου από το 713 έως το 716.

Ανάρρηση στον Θρόνο

Κατά την εορτή της Πεντηκοστής του 713, ο λαός που συναθροίστηκε στην Αγία Σοφία ανακήρυξε Αυτοκράτορα τον αρχιγραμματέα επικρατείας του Φιλιππικού Αρτέμιο, τον οποίο έστεψε σαν Αναστάσιο Β΄, άνθρωπο συνετό και έμπειρο.

Παλινόρθωση της Ορθοδοξίας

Από τις πρώτες πράξεις του ως Αυτοκράτορας ήταν να ανορθώσει το κράτος της Ορθοδοξίας σύμφωνα με τις αποφάσεις της ΣΤ΄ Οικουμενικής Συνόδου, ενώ ταυτόχρονα τιμώρησε με τύφλωση τους δύο στρατηγούς που συνωμότησαν κατά του Φιλιππικού και τους εξόρισε στην Θεσσαλονίκη.

Ο Αραβικός κίνδυνος

Ο Αναστάσιος Β΄ ανέλαβε με επιδεξιότητα τη διοίκηση των πολιτικών και στρατιωτικών υποθέσεων της Αυτοκρατορίας, έχοντας στραμμένη την προσοχή του στους Άραβες, από τους οποίους ο κίνδυνος συνεχώς μεγάλωνε. Για να εξασφαλίσει την καλύτερη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, διόρισε άνδρες ικανούς σε όλα τα αξιώματα, ενώ ανέθεσε την άμυνα των ανατολικών επαρχιών στον στρατηγό Λέοντα, τον μετέπειτα γενάρχη της νέας δυναστείας. Σύμφωνα με τις ειδήσεις που κατέφθαναν στην πρωτεύουσα, ο χαλίφης Ουαλίντ ετοιμαζόταν για μια νέα πολιορκία της Κωνσταντινούπολης, στρατολογώντας μεγάλες ναυτικές και πεζικές δυνάμεις. Το 714 ο αυτοκράτορας έστειλε τον Έπαρχο της Πόλης Δανιήλ Σιναπίτη στον ηγεμόνα των Αράβων για να προτείνει ειρήνη, αλλά με πραγματικό σκοπό να κατασκοπεύσει την κατάσταση και τις προθέσεις του Ουαλίντ. Επιστρέφοντας ο απεσταλμένος διαβεβαίωσε τις φήμες για την κινητοποίηση των Αράβων. Έτσι άρχισαν αμέσως οι προετοιμασίες για την αντιμετώπιση της πολιορκίας με αποθήκευση τροφίμων, ενίσχυση των τειχών και εξοπλισμό τους με αμυντικές μηχανές. Στις αρχές του 715 ο Ουαλίντ πέθανε και τον διαδέχθηκε ο αδελφός του Σουλεϊμάν, ο οποίος συνέχισε με μεγαλύτερο ζήλο την προσπάθεια του προκατόχου του. Δάση ολόκληρα κόπηκαν στον Λίβανο για να κατασκευαστεί ο νέος Αραβικός στόλος. Ο Αναστάσιος Β΄, θέλοντας να καταστρέψει τις Αραβικές δυνάμεις στον τόπο όπου συναθροίζονταν, διέταξε την συγκέντρωση στόλου στην Ρόδο υπό την αρχηγία του γενικού λογοθέτη Ιωάννη και εντολή την αιφνίδια επίθεση στα παράλια του Λιβάνου για την καταστροφή του Αραβικού στόλου.

Καθαίρεση του Αναστασίου Β΄

Οι δυνάμεις όμως που συγκεντρώθηκαν στην Ρόδο στασίασαν κατά του Ιωάννη και αφού τον σκότωσαν κήρυξαν έκπτωτο τον Αναστάσιο Β΄ και ξεκίνησαν κατά της πρωτεύουσας. Καθ’ οδόν συνάντησαν στο Αδραμύτιο της Μυσίας τον φοροεισπράκτορα Θεοδόσιο, τον οποίο αναγόρευσαν αυτοκράτορα με το όνομα Θεοδόσιο Γ΄. Συνεχίζοντας το ταξίδι τους για την Κωνσταντινούπολη στρατολόγησαν οπαδούς από τους Γραικογότθους της Φρυγίας, Βιθυνίας και της Λυδίας και κατέληξαν απέναντι από την πρωτεύουσα στα μέσα του 715. Ύστερα από προδοσία πέρασαν μέσα στην Πόλη στο τμήμα των Βλαχερνών και την κατέλαβαν τον Φεβρουάριο του 716. Ο Αναστάσιος, θέλοντας να αντιμετωπίσει τους στασιαστές, κατευθύνθηκε στη Νίκαια, όπου όμως τελικά αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τον Θρόνο και να γίνει μοναχός. Εξορίστηκε από τον Θεοδόσιο Γ΄ στη Θεσσαλονίκη.

Προσπάθεια ανάκτησης της εξουσίας

Το 719 ο Αναστάσιος προσπάθησε να ανακτήσει την εξουσία. Για το σκοπό αυτό ήλθε σε συνεννόηση με διάφορους πολιτικούς και στρατιωτικούς άρχοντες της πρωτεύουσας που πρόσκεινταν φιλικά προς αυτόν. Στην συνέχεια απέβαλε το μοναχικό σχήμα και κατέφυγε στους Βουλγάρους για να ζητήσει την βοήθειά τους. Αφού εξασφάλισε τη συμμαχία τους, ξεκίνησαν για την Κωνσταντινούπολη, την οποία πλησίασαν αρκετά. Μετά όμως από τις απειλές του αυτοκράτορα Λέοντα, οι Βούλγαροι παρέδωσαν τον Αναστάσιο στον αυτοκράτορα, ο οποίος διέταξε την θανάτωσή του.

Βιβλιογραφία

Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου: Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Αθήνα 1886

Προηγούμενος Φιλιππικός Βαρδάνης

Αυτοκράτορας του Βυζαντίου

Επόμενος Θεοδόσιος Γ'