Υγεία (μυθολογία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Dgolitsis (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Dgolitsis (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 2: Γραμμή 2:
| name = Ομάδα θεοτήτων
| name = Ομάδα θεοτήτων
| title = [[Ελληνική μυθολογία]]
| title = [[Ελληνική μυθολογία]]
|image = {{Διπλή εικόνα|right|NAMA Hygie.jpg|100|Tyche Antioch Vatican Inv2672.jpg|90|<center>Υγεία - [[Τύχη (μυθολογία)|Τύχη]]&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; -[[Μουσεία Βατικανού ]]<br>Γλυπτό [[Τεγέα]]ς του [[Σκόπας|Σκόπα]] &nbsp; - [[Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο]] </center>}}
|image = {{Διπλή εικόνα|right|NAMA Hygie.jpg|100|Tyche Antioch Vatican Inv2672.jpg|90|<center>Υγεία&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; - [[Τύχη (μυθολογία)|Τύχη]] [[Μουσεία Βατικανού ]]<br>Γλυπτό [[Τεγέα]]ς του [[Σκόπας|Σκόπα]] &nbsp; - [[Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο]] </center>}}


| bodystyle = background:ivory; width:auto;
| bodystyle = background:ivory; width:auto;

Έκδοση από την 17:28, 26 Μαρτίου 2013


Η Υγεία ήταν αρχαιοελληνική θεότητα, προσωποποίηση της Υγείας του σώματος και της ψυχής. Ως αρχαιότερο κέντρο λατρείας της αναφέρεται η Τιτάνη στη Σικυώνα, όπου βρίσκονταν ιερό του Ασκληπιού και της Υγείας. Σύμφωνα με την αρχαία ελληνική παράδοση ο Αρίφρων ο Σικυώνιος έγραψε ύμνο για τη θεά, της οποίας η λατρεία διαδόθηκε και στην Αθήνα περίπου από το 420 π.Χ..

Ιστορία

Κατά τη μυθολογία η Υγεία ήταν σύζυγος ή κόρη του Ασκληπιού και της Ηπιόνης αδελφής της Αθηνάς, αδελφές της δε -ή κόρες της ανάλογα με την εκδοχή του μύθου - ήταν η Πανάκεια, η Ιασώ και η Ακεσώ (Ασκληπιάδες). Εκτός από την Αθηνά, τη λάτρευαν και σε άλλες πόλεις, όπως στις Θεσπιές, στην Ελάτεια, στα Μέγαρα, στην Κόρινθο και στο Άργος.

Ο Ορφικός ύμνος της υγείας δείχνει τη σημασία που απέδιδαν οι αρχαίοι Έλληνες στην υγεία: «Ιμερόεσα, ερατή, πολυθάλμιε, παμβασίλεια, κλύθι μάκαιρ΄ Υγίεια, φερόλβιε, μήτηρ απάντων...»

Στην αρχαία Σπάρτη ο Λυκούργος θέσπισε μέτρα για την σκληραγωγία του σώματος και είναι γνωστή η διδασκαλία του Ιπποκράτη ότι χρειάζεται:«άσκησις υγιείης, ακορίη τροφής, αοκνίη πόνων». Με το με το έργο Περί αερίων, υδάτων και τόπων έθεσε τις βάσεις της υγείας του φυσικού περιβάλλοντος.

«Ὑγίεια, πρεσβίστα μακάρων, μετὰ σοῦ
ναίοιμι τὸ λειπόμενον
βιοτᾶς, σὺ δέ μοι πρόφρων σύνοικος
εἰ γάρ τις ἢ πλούτου χάρις ἢ τεκέων εἴης·
ἢ τᾶς ἰσοδαίμονος ἀνθρώποις βασιληίδος ἀρχᾶς ἢ πόθων,
οὓς κρυφίοις Ἀφροδίτας ἄρκυσιν θηρεύομεν,
ἢ εἴ τις ἄλλα θεόθεν ἀνθρώποισι τέρψις ἢ πόνων
ἀμπνοὰ πέφανται,
μετὰ σεῖο, μάκαιρ' Ὑγίεια,
τέθαλε πάντα καὶ λάμπει Χαρίτων ἔαρ·
σέθεν δὲ χωρὶς οὔ τὶς εὐδαίμων ἔφυ».

Ύμνος προς την Υγεία, Αρίφρων.
«μτφ»

Ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης και άλλοι σοφοί έδωσαν επίσης ιδιαίτερη σημασία στη διατήρηση της υγείας του σώματος και στη σωματική αγωγή γενικά. Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν απαραίτητη την ανέγερση λουτρών, υδραγωγείων και υπονόμων για τις αποχετεύσεις των ακάθαρτων υδάτων και ουσιών· εφάρμοζαν την απολύμανση με την καύση θείου (θειαφιού) ή άλλων αρωματικών ουσιών και ανάβοντας φωτιές [1] στους δημόσιους δρόμους, με την ιδέ πως έτσι καθάριζε ο αέρας. Κατά τη διάρκεια του λοιμού των Αθηνών, μάλιστα, τα πτώματα αποτεφρώνονταν κατά σωρούς.[2]

Νους υγιής εν σώματι υγιεί ή λατ. Mens sana in corpore sano[3]

Απεικονίσεις

Η υγεία από Πεντελικό μάρμαρο, Μουσεία Καπιτωλίου.

Οι καλλιτέχνες την απεικόνιζαν από 5ο αι. π.Χ. με τη μορφή νέας γυναίκας, ενώ αργότερα υιοθετήθηκε ως σύμβολο της το φίδι. Έκτοτε διάσημοι ζωγράφοι, όπως ο Λουδοβίκος Παστέρ, Γκούσταφ Κλιμτ αλλά κυρίως γλύπτες απέδωσαν τη αρχαιοελληνική Υγεία ο καθένας με το δικό του τρόπου. Αγάλματα της Υγείας σήμερα κοσμούν τα γνωστότερα Μουσεία, έκτος από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο των Αθηνών και του Μουσείο του Δίου ακόμα και προαύλια δημοσίων κτιρίων, όπως στο συντριβάνι του της πόλης του Αμβούργου.

Παραπομπές

  1. Ιλιάδα Α 312« Οἳ μὲν ἔπειτ' ἀναβάντες ἐπέπλεον ὑγρὰ κέλευθα, λαοὺς δ' Ἀτρεΐδης ἀπολυμαίνεσθαι ἄνωγεν·οἳ δ' ἀπελυμαίνοντο καὶ εἰς ἅλα λύματα βάλλον»
  2. Θουκυδίδης, Ιστορίαι Β 49-54
  3. Γιουβενάλης, Σατιρικά X 356

Πηγές

Εξωτερικές συνδέσεις